Zbycie nieruchomości bez zgody współmałżonka

Odpowiedź prawnika: Zbycie nieruchomości bez zgody współmałżonka

Co do zasady do ważności czynności prawnej dokonywanej przez jednego małżonka polegającej na zbyciu 2 działek budowlanych wchodzących w skład majątku wspólnego potrzebna jest zgoda drugiego małżonka (art. 37 par. 1 pkt 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).  W sytuacjach wyjątkowych jednak, gdy jeden z małżonków odmawia zgody wymaganej do dokonania czynności albo jeżeli porozumienie z nim napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, drugi małżonek może zwrócić się do sądu o zezwolenie na dokonanie czynności. Sąd udziela zezwolenia, jeżeli dokonania czynności wymaga dobro rodziny (art. 39 kro).

W tym celu należy wnieść do sądu wniosek, którego wzór załączamy do niniejszej odpowiedzi, w treści zaś tego wniosku opisać sytuację, w której się owa Pani znalazła. Biorąc pod uwagę przesłanki, które zostały przedstawione w pytaniu, sąd powinien wyrazić zezwolenie na dokonanie czynności bez zgody współmałżonka.

Gdy zaś chodzi o ustanowienie rozdzielności i złożenie wniosku do sądu, wydaje się, iż obie sprawy będą rozpatrywane oddzielnie, chyba że sąd w którejkolwiek z nich podejmie decyzję o ich łącznym rozpatrzeniu. Z pytania wynika, iż został złożony do sądu wniosek o ustanowienie rozdzielności majątkowej (najprawdopodobniej w trybie art. 52 kro). Uprawdopodabniając, iż drugi z małżonków nie będzie w stanie stawić się do sądu i określając sądowi owe "ważne powody" świadczące za potrzebą ustanowienia rozdzielności majątkowej, małżonek-wnioskodawca może doprowadzić do kontynuowania sprawy przy nieobecności drugiego z małżonków.

Ponadto rozdzielność majątkowa małżonków powstaje albo w drodze umowy, albo w drodze orzeczenia rozwodu lub separacji. Regułą jest, iz sąd wyznacza w tych sprawach tzw. posiedzenie pojednawcze, dla potrzeb którego wzywa małżonków do osobistego stawiennictwa. Jeżeli jednak stawiennictwa jednej ze stron napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody (jak w stanie faktycznym opisanym w pytaniu), na wniosek strony sąd może zaniechać przeprowadzenia posiedzenia pojednawczego. Stąd wydaje się, iz skoro owa Pani złoży do sądu wniosek o zaniechanie przez sąd wyznaczania postępowania pojednawczego na skutek szczególnych okoliczności, które w tej sprawie istnieją, można kontynuować postępowanie sądowe, które może doprowadzić w efekcie do powstania rozdzielności majątkowej między małżonkami w nieobecności drugiego małżonka.

Wzór wniosku o zezwolenie przez sąd na dokonanie czynności w braku zgody drugiego małżonka:

Koszalin, dnia 24 marca 2005 roku

                                                                  Sąd Rejonowy

                                                                  w .....................

                                                                  Wydział Cywilny

Wnioskodawczyni:   Jadwiga Kowalska

                             zam. w Trzebiatowie,

                             ul. Pomorska 5/8

Uczestnik:              Roman Kowalski,

                             zam. w Gryficach,

                             ul. Orzeszkowej 12/3

Wniosek o zezwolenie małżonkowi na sprzedaż nieruchomości wspólnej

W imieniu własnym wnoszę o:

zezwolenie Jadwidze Kowalskiej, córce Stefana i Małgorzaty Wileckich, na dokonanie sprzedaży nieruchomości położonej w Trzebiatowie, zapisanej w księdze wieczystej Kw nr 98, stanowiącej grunt rolny o obszarze 2 ha, będącej wspólnym majątkiem Jadwigi i jej męża Romana Kowalskiej.

Uzasadnienie

Z Romanem Kowalskim pozostaję w związku małżeńskim, zawartym w dniu 18 czerwca 1970 roku w Trzebiatowie. Z tego małżeństwa mamy dwoje dzieci: syna Krzysztofa, urodzonego 10 stycznia 1972 roku i córkę Dagmarę, urodzoną 10 listopada 1976 roku.

Dowód: wyciąg z aktu małżeństwa i dwa wyciągi z aktów urodzenia

W czasie tego małżeństwa za wspólne oszczędności nabyliśmy 2 ha gruntu w Trzebiatowie, zapisane w księdze wieczystej Kw nr 98 jako nasza współwłasność.

Dowód: odpis księgi wieczystej

Na tym gruncie w latach 1981–1982 posadziliśmy sad morelowy. Obecnie tę nieruchomość zamierzam sprzedać, a za uzyskane pieniądze chciałbym nabyć dom w Trzebiatowie dla syna Krzysztofa, który założył już własną rodzinę. Ostatnio z Romanem Kowalskim żyjemy w separacji. Mąż nie mieszka już ze mną, nie interesuje się również założonym sadem morelowym i wskutek braku właściwej pielęgnacji drzewa owocowe dziczeją. Stąd wartość rynkowa tego sadu zmniejsza się z każdym rokiem. Wskazane zatem jest sprzedanie go, gdy jest jeszcze w należytym stanie. Mąż nie zajmuje się dziećmi. Nie interesuje się też sadem, odmawia jednak zgody na jego sprzedaż, nie podając przy tym żadnego racjonalnego powodu. Dla mnie szczególne znaczenie ma możliwość zapewnienia synowi mieszkania a będzie to możliwe gdy uzyskam fundusze, po sprzedaży sadu. Dobro naszego wspólnego dziecka uzasadnia wniosek o zezwolenie na sprzedaż wymienionej wyżej nieruchomości.

                                                                                                    Jadwiga Kowalska

Załączniki:

1. Wyciąg z aktu małżeństwa.
2. Dwa wyciągi z aktu urodzenia.
3. Odpis księgi wieczystej.