Ustawa o referendum ogólnokrajowym reguluje tryb przeprowadzania referendum:
w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa,
w sprawie ratyfikacji umowy międzynarodowej na podstawie której Rzeczpospolita przekazuje organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów władzy państwowej w niektórych sprawach oraz
w sprawie zatwierdzenia ustawy zmieniającej Konstytucję.
Kto i kiedy może zarządzić przeprowadzenie referendum ogólnokrajowe?
Prawo do zarządzenia referendum różnie kształtuje się w zależności od tego, jaki rodzaj sprawy ma być poddany do rozstrzygnięcia w drodze referendum. I tak w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa, referendum ma prawo zarządzić:
Sejm, uchwałą podjętą bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów,
Prezydent, za zgodą Senatu wyrażoną w uchwale podjętą bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów.
Sejm podejmuje uchwałę w sprawie przeprowadzenia referendum z własnej inicjatywy lub na wniosek. Wniosek mogą składać:
Senat
Rada Ministrów
co najmniej 500 000 obywateli.
Wniosek taki nie jest jednak dla Sejmu wiążący.
Te same podmioty mogą również zarządzić referendum w sprawie ratyfikacji umowy międzynarodowej, w sytuacji gdy Sejm postanowił, że zgoda na ratyfikację takiej umowy ma nastąpić właśnie w drodze referendum. Uchwałę o zarządzenie referendum Sejm podejmuje wyłącznie z własnej inicjatywy.
W przypadku referendum zatwierdzającego zmianę Konstytucji, referendum w tej sprawie zarządza Marszałek Sejmu na żądanie co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów, Senatu lub Prezydenta.
Kto ma prawo uczestniczyć w referendum?
Prawo do udziału w referendum mają obywatele Polscy, którzy najpóźniej w dniu referendum ukończyli 18 lat i nie zostali prawomocnym orzeczeniem sądu pozbawieni praw publicznych, ubezwłasnowolnieni lub pozbawieni praw wyborczych. Głosować można wyłącznie osobiście na urzędowej karcie do głosowania. Polega ono na udzieleniu pozytywnej lub negatywnej odpowiedzi na postawione pytanie albo pytania lub na dokonaniu wyboru między zaproponowanymi wariantami rozwiązań. głosujący stawia znak “x” w kratce obok wybranej odpowiedzi pozytywnej albo negatywnej, bądź przy wybranym wariancie rozwiązania. Jeżeli na karcie do głosowania postawiono znak „x” w obu kratkach obok odpowiedzi na postawione pytanie lub nie postawiono znaku „x” w żadnej z kratek obok odpowiedzi na pytanie, głos uważa się za nieważny. To samo dotyczy sytuacji gdy znak “x” postawiono w kratkach odpowiadającym dwóm lub więcej numerom wariantów rozwiązania, albo nie postawiono znaku „x” w żadnej z kratek . Na ważność głosu nie ma wpływu dopisanie dodatkowych pytań lub wariantów albo innych zapisków poza kratką.
Zgodnie z ustawą, głosowanie może być przeprowadzone w ciągu jednego bądź dwóch dni. Odbywa się ono w dzień wolny od pracy, a w przypadku referendum odbywającego się w ciągu dwóch dni - także w dzień go poprzedzający. Lokale obwodowych komisji do głosowania otwarte są bez przerwy w godzinach 6-22, a gdy referendum odbywa się w ciągu dwóch dni, w godzinach 6-20 każdego z tych dni.
Z prawa głosu skorzystać mogą również obywatele polscy przebywający za granicą, a także na polskich statkach morskich. Obwody do głosowania tworzone mają być również w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, w więzieniach, aresztach śledczych.

Potrzebujesz porady prawnej?
Referendum atomowe. Jak będzie wyglądało?
Jeśli do niego dojdzie, być może zagłosujemy przez dwa dni, ale nie przez pełnomocnika. SLD chce, by kwestie budowy elektrowni rozstrzygnąć w referendum. Według klubu głosowanie mogłoby się odbyć wraz z jesiennymi wyborami parlamentarnymi. Głosowania nie wyklucza też premier Donald Tusk. (...)
Aby poprzeć wniosek o referendum lokalne, trzeba podać wiele swoich danych
Poparcie przez mieszkańca jednostki samorządu terytorialnego wniosku o przeprowadzenie referendum w opinii NSA Naczelny Sąd Administracyjny w składzie 7 sędziów, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2017 r. na posiedzeniu jawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezesa Naczelnego (...)
Jakim prawem działa samorząd terytorialny?
Prawo administracyjne podstawą funkcjonowania samorządu terytorialnego Samorząd terytorialny jest częścią administracji publicznej i jego organy działać winny na podstawie prawa administracyjnego. Administracji publicznej wolno działać tylko, gdy jest do tego upoważniona przez prawo (...)
Sejm na ostatnim posiedzeniu wprowadził zmiany do ustawy o referendum lokalnym - uzupełniony został katalog spraw, w których takie referendum można przeprowadzić. Nowelizacja ustawy zakłada, że referenda będą mogły być przeprowadzane również dla wyrażenia stanowiska w istotnych sprawach (...)
Jak odwołać wójta i prezydenta miasta?
Pięciu mieszkańców może wystąpić z inicjatywą przeprowadzenia lokalnego referendum, w którym odwołamy najwyższe władze miasta. Muszą to być osoby, które mają prawo wybierania w danej gminie, czyli mieszkają w niej na stałe i są wpisane tam do rejestru wyborców. Inicjatorzy (...)
Arbiter w zamówieniach publicznych (stan prawny do 1 marca 2004 r.)
Kto może zgłosić kandydatów do pełnienie funkcji arbitra? Na listę arbitrów mogą być wpisane wyłącznie te osoby, które zostały zgłoszone przez uprawnione do tego podmioty. Zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, kandydatów na arbitrów mogą zgłosić: Prezes Urzędu, ministrowie, (...)
Nie będzie referendum konstytucyjnego
Senat w dniu 25 lipca 2018 r. nie wyraził zgody na zarządzenie przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ogólnokrajowego referendum Izba nie wyraziła zgody na zarządzenie przez prezydenta RP ogólnokrajowego referendum konsultacyjnego w sprawie zmian lub uchwalenia nowej konstytucji. (...)
Jak będą przeprowadzane egzaminy eksternistyczne?
W jakim celu przeprowadzane są egzaminy eksternistyczne? Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, osoba, która ukończyła 18 lat i nie jest uczniem szkoły, może uzyskać świadectwo ukończenia szkoły, z wyjątkiem szkoły kształcącej w zawodach medycznych, na podstawie egzaminów eksternistycznych (...)
Lewica chce referendum w sprawie atomu
Czy wyraża Pani/Pan zgodę na zbudowanie elektrowni atomowej w Polsce? SLD proponuje, by na takie pytanie odpowiedzieli Polacy w referendum. Wczoraj klub Sojuszu przedstawił projekt uchwały w tej sprawie – informuje Gazeta Wyborcza. Lewica przekonuje, że rozpisanie referendum może stworzyć (...)
Prezydent RP przedstawił propozycje pytań referendalnych w sprawie kształtu przyszłej konstytucji RP. Propozycje pytań w referendum konsultacyjnym Propozycje pytań przedstawione podczas posiedzenia Narodowej Rady Rozwoju: 1. Czy jest Pani/Pan za uchwaleniem a) nowej Konstytucji Rzeczypospolitej (...)
Prezydent podpisał zmiany w ustawie o referendum lokalnym
Nowelizacja stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 lutego 2003 r. (sygn. akt K 30/02), stwierdzającego zgodność przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym z Konstytucją. Prezydent podpisał nowelę (...)
Zmiany w zasadach uznawania reprezentatywności organizacji pracowników i pracodawców
Sejm znowelizował ustawę o Komisji Trójstronnej do spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewówdzkich komisjach dialogu społecznego. Ustawa ta reguluje funkcjonowanie Komisji Trójstronnej, którastanowi forum dialogu społecznego prowadzonego dla godzenia interesów pracowników, interesów pracodawców (...)
Zmiany istotne dla prawodawców
Co przewidziano w ustawie z dnia 15 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora? Nowelizacja przewiduje, że w regulaminach obu Izb będzie można określić zasady obniżenia uposażenia i diety za naruszenie zachowaniem powagi Sejmu, Senatu albo Zgromadzenia (...)
Kontrola pracownika przebywającego na chorobowym przez pracodawcę
Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 (...)
Komisja pojednawcza - do rozwiązania sporów pracowniczych
Czym jest komisja pojednawcza? Komisja pojednawcza to specjalny organ ochrony prawnej, powołany do ugodowego załatwiania sporów o roszczenia pracowników ze stosunku pracy.Jest to organ tworzony w zakładzie pracy fakultatywnie, czyli nieobowiązkowo. Mogą zwracać się do niego pracownicy (...)
Jak przebiega postępowanie w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej?
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi weszła w życie 23 grudnia 2021 r. Do jakiej instytucji należy złożyć zawiadomienie w sprawie podejrzenia nieuczciwego wykorzystywania przewagi (...)
25 maja 2006 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Ustawa ta określa warunki informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji oraz zasady wyboru rady pracowników. Wdraża ona (...)
Kiedy i jak przeprowadza się postępowanie polubowne?
Dlaczego strony są skłonne oddawać sprawy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego? Strony oddają sprawy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego z tego względu, że sąd polubowny działa szybciej niż sąd państwowy. Rozstrzygnięcia przed sądem polubownym oszczędzają stronom zarówno czasu (...)
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra finansów, inwestycji i rozwoju. Co przewiduje rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw? Proces (...)
Ugoda, czyli tani i szybki sposób na rozwiązanie sporów
Ugoda jest umową dwustronną, wzajemną. Jej celem jest – jak sama nazwa wskazuje - dojście do porozumienia. Strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku (...)