Podatek od towarów i usług w zakresie wliczenia do proporcji obrotu z tytułu dostaw towarów i świadczenia (...)

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2014 r. (data wpływu 25 września 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 października 2014 r. (data wpływu 6 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wliczenia do proporcji obrotu z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie w zakresie wliczenia do proporcji obrotu z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 3). Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 2 października 2014 r. o informację dotyczącą zmiany adresu pełnomocnika.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca wykonuje zadania nałożone na niego odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został powołany. Zdecydowana większość z tych zadań jest realizowana przez Wnioskodawcę w ramach reżimu publicznoprawnego. Niemniej jednak, wybrane czynności wykonuje na podstawie zawieranych umów cywilnoprawnych i traktuje je jako podlegające regulacjom VAT.

W ramach czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych Podatnik dokonuje:

1. Zarówno transakcji opodatkowanych VAT według odpowiednich stawek ? Wnioskodawca w szczególności dokonuje sprzedaży lokali mieszkalnych, użytkowych, gruntów i budynków oraz ich najem, a także sprzedaży środków trwałych niebędących nieruchomościami, świadczy usługi dzierżawy lokali użytkowych gruntów i budynków.
   Transakcje te Podatnik dokumentuje fakturami oraz wykazuje w rejestrach sprzedaży i deklaracjach VAT;
2. Jak również podlegających opodatkowaniu VAT, aczkolwiek zwolnionych od podatku ? w szczególności jest to sprzedaż lokali przeznaczonych na cele mieszkalne. Transakcje te Podatnik dokumentuje fakturami ze stawką ?zw? oraz wykazuje w rejestrach sprzedaży i deklaracjach VAT jako zwolnione od podatku.
   
   

Po stronie Wnioskodawcy występują również zdarzenia spoza zakresu VAT (tj. zdarzenia w ogóle niepodlegające ustawie o VAT):

3. Zarówno polegające na uzyskiwaniu przez Wnioskodawcę określonych wpływów ? w szczególności dochody z podatku od nieruchomości, opłaty skarbowej, innych podatków i opłat mu należnych oraz udział w podatkach dochodowych;
4. Jak również niezwiązane z uzyskiwaniem wpływów ? w szczególności budowa ogólnodostępnej infrastruktury komunalnej jak chodniki, oświetlenie, place zabaw, etc.
   
   

W związku z wykonywaniem ww. czynności (A-B) oraz występowaniem zdarzeń (C-D), Wnioskodawca ponosi szereg wydatków, z tytułu których kontrahenci wystawiają na jego rzecz faktury z wykazanymi kwotami VAT.

W odniesieniu do podatku naliczonego wynikającego z wydatków, które są ponoszone bezpośrednio i wyłącznie w związku z wykonywaniem czynności podlegających opodatkowaniu VAT (A), Wnioskodawca korzysta (względnie zamierza skorzystać) z prawa do odliczenia podatku naliczonego stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W tym celu Podatnik dokonuje bezpośredniego przyporządkowania kwot podatku naliczonego do wydatków związanych z czynnościami opodatkowanymi VAT i odlicza podatek w całości.

Natomiast w odniesieniu do wydatków związanych bezpośrednio i wyłącznie z pozostałymi czynnościami (B) oraz zdarzeniami (C i D), podatek naliczony nie jest przez Wnioskodawcę odliczany.

Niemniej jednak, Podatnik ponosi również szereg wydatków na nabycie towarów i usług, jednocześnie związanych z czynnościami (A-B), tj. czynnościami opodatkowanymi VAT i zwolnionymi od podatku oraz występującymi po jego stronie zdarzeniami spoza zakresu VAT (C-D), Wnioskodawca nie zna sposobu, aby wydatki te bezpośrednio i wyłącznie przyporządkować do czynności opodatkowanych VAT, zwolnionych od VAT lub też do zdarzeń w ogóle niepodlegających regulacjom VAT. Są to w szczególności wydatki związane ze sferą administracyjną Wnioskodawcy i utrzymaniem budynków administracyjnych, np. materiały biurowe, wyposażenie pomieszczeń, sprzęt komputerowy, pomoce naukowe, energia elektryczna, ciepło, woda, wywóz nieczystości, usługi remontowe, usługi telekomunikacyjne, usługi prawnicze i doradcze, usługi IT (dalej: wydatki mieszane). Wśród wydatków mieszanych wyróżnić można nabywane przez Wnioskodawcę towary jak i usługi.

Przywołana trudność dokonania bezpośredniej alokacji powyższych wydatków mieszanych wynika z faktu, że wykonywane przez Podatnika czynności (A-B) i występujące po jego stronie zdarzenia (C-D) są co do zasady wykonywane przez tych samych pracowników Wnioskodawcy i przy pomocy tych samych zasobów.

Innymi słowy, przykładowo w tym samym lokalu i pomieszczeniach, przy pomocy tych samych materiałów i urządzeń, ci sami pracownicy, w tym samym dniu, mogą brać udział np.:

• w transakcji sprzedaży działki pod zabudowę, opodatkowanej według podstawowej stawki VAT;
• w transakcji sprzedaży ?starszego/używanego? budynku, którego dostawa korzysta ze zwolnienia od VAT;
• przy poborze podatku od nieruchomości, oraz
• przy zawarciu umowy z wykonawcą, który będzie budował oświetlenie ulic.
  
  

Gmina zaznaczyła, że niniejszy wniosek interpretacyjny w zakresie potwierdzenia możliwości odliczenia podatku naliczonego VAT dotyczy towarów i usług nabytych lub mających zostać nabytych przez Gminę w latach 2010-2014.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przy ustalaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, do obrotu, o którym mowa w treści tej regulacji, Gmina powinna wliczać obrót z tytułu sprzedaży środków trwałych (w tym nieruchomości), prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)?

Zdaniem Wnioskodawcy, przy ustalaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, do obrotu, o którym mowa w treści tej regulacji, Gmina powinna wliczać obrót z tytułu podlegającej opodatkowaniu VAT sprzedaży środków trwałych (w tym nieruchomości), prawa użytkowania wieczystego, gruntów oraz z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, wyliczenie proporcji VAT dokonuje się poprzez podzielenie obrotu z tytułu sprzedaży dającej prawo do odliczenia przez sumę obrotów z tytułu tej działalności, powiększonej o obroty z tytułu sprzedaży niedającej prawa do odliczenia, tj. do łącznego obrotu z tytułu czynności podlegających VAT. Dlatego też w przypadku uznania, że w odniesieniu do danych czynności podmiot działa w charakterze podatnika (w rozumieniu ustawy o VAT), obroty z tego tytułu powinny być, co do zasady, brane pod uwagę przy kalkulacji współczynnika. Jednakże ustawa o VAT przewiduje przypadki wyłączenia określonych obrotów z kalkulacji proporcji VAT.

W szczególności stosownie do art. 90 ust. 5 ustawy o VAT, przy ustalaniu proporcji sprzedaży nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane przez podatnika do środków trwałych podatnika ? używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Zgodnie natomiast z art. 90 ust. 6 ustawy o VAT, w kalkulacji proporcji sprzedaży nie uwzględnia się obrotu uzyskanego m.in. z tytułu pomocniczych transakcji dotyczących nieruchomości.

• Brak zastosowania wyłączenia dla dostawy towarów i świadczenia usług zaliczanych do środków trwałych

Regulacja art. 90 ust. 5 ustawy o VAT, wynika bezpośrednio z art. 174 ust. 2 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z dnia 11 grudnia 2006 r., dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którym w drodze odstępstwa od ogólnej zasady kalkulowania proporcji VAT, przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu nie uwzględnia się wysokości obrotu uzyskanego z dostaw dóbr inwestycyjnych używanych przez podatnika do potrzeb jego przedsiębiorstwa.

Omawiana regulacja, podobnie jak pozostałe wyłączenia przewidziane w art. 174 ust. 2 Dyrektywy VAT, a w konsekwencji także art. 90 ust. 5 i ust. 6 ustawy o VAT, ma na celu eliminację z kalkulacji współczynnika VAT wszystkich transakcji, które w nieuzasadniony sposób zakłócałyby zakres prawa do odliczenia od wydatków mieszanych, tj. nabytych towarów i usług wykorzystywanych zarówno do działalności dającej prawo do odliczenia, jak również związanych z czynnościami niedającymi takiego prawa. W szczególności art. 174 ust. 2 lit. a Dyrektywy VAT oraz art. 90 ust. 5 ustawy o VAT mają wykluczać przypadki ujmowania w kalkulacji proporcji działań podlegających ustawie VAT, jednakże niestanowiących podstawowej działalności podatnika, a jedynie sprzedaż wykorzystywanych w tym celu środków trwałych w rozumieniu tych przepisów i zrównanych z nimi usług, po ich wykorzystaniu do podstawowej działalności.

W praktyce organy podatkowe przyjmują, że pojęcie ?dóbr inwestycyjnych?, z których korzysta podatnik w swoim przedsiębiorstwie nie może obejmować tych dóbr, których sprzedaż ma dla danego podatnika charakter zwykłej działalności gospodarczej. Gdy sprzedaż ta stanowi zwykłą i podlegającą opodatkowaniu działalność podatnika, należy uwzględnić uzyskany z niej obrót przy obliczaniu części podlegającej odliczeniu.

Przepis art. 90 ust. 5 ustawy nie budzi wątpliwości, że podstawowym kryterium wyłączającym obrót uzyskany z dostawy dóbr inwestycyjnych z mianownika współczynnika sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy ? jest użycie tych dóbr inwestycyjnych przez podatnika na potrzeby jego działalności gospodarczej (przedsiębiorstwa). Kryterium to, obok konieczności zaliczenia towarów do środków trwałych podatnika oraz ubocznego (okazjonalnego) charakteru dostawy tych dóbr w ramach podejmowanej przez niego działalności, ma kluczowe znaczenie dla zakwalifikowania obrotu do zakresu stosowania wspomnianych norm podatkowych i systemu VAT.

Ustawodawca krajowy i prawodawca unijny nie przewidział w tym wypadku żadnego innego kryterium, które mogłoby stanowić o zastosowaniu wspomnianego odstępstwa przy obliczaniu proporcji podlegającej odliczeniu.

Z powyższego wynika, że obrót uzyskany ze sprzedaży środków trwałych (w tym nieruchomości), prawa użytkowania wieczystego, gruntów oraz z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego nie może być uważany za wchodzący w zakres pojęcia dóbr inwestycyjnych używanych przez Wnioskodawcę do potrzeb jego działalności.

Sformułowanie bowiem z art. 90 ust. 5 ustawy ?używanych na potrzeby działalności podatnika? dotyczące środków trwałych należy rozumieć jako niebędących przedmiotem jego zwyklej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Sprzedaż mienia komunalnego, jak Gmina wykaże poniżej, należy co do zasady do przedmiotu działalności Wnioskodawcy podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

• Brak zastosowania wyłączenia dla pomocniczych transakcji dotyczących nieruchomości

W ramach reżimu cywilnoprawnego (zgodnie ze swoimi potrzebami) Gmina dokonuje m.in. sprzedaży nieruchomości co najmniej kilka razy w ciągu roku podatkowego. Zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym), gmina może posiadać mienie komunalne, które należy rozumieć m.in. jako własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin.

Ponadto art. 45 ustawy o samorządzie gminnym upoważnia gminę do samodzielnego decydowania o przeznaczeniu i sposobie wykorzystywania składników majątkowych przy zachowaniu rygorów zawartych w odrębnych przepisach. Zatem w świetle przywołanych przepisów mieniem komunalnym są nieruchomości gminy.

Co więcej decyzje o przeznaczeniu i sposobie wykorzystywania składników majątkowych Gminy są uwzględniane w budżecie jednostki zgodnie z art. 212 ust. 1 w związku z art. 211 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 157 poz. 1240, z późn. zm., dalej: ustawa o finansach publicznych). Zatem czynności sprzedaży nieruchomości nie można uznać za przypadkowe lub nieregularne. Wręcz w kontekście corocznego uchwalania budżetu Gmina stwierdza, że jest to działalność charakteryzująca się stałością lub jest ona co najmniej regularna.

TSUE w wyroku z dnia 11 lipca 1996 r. w sprawie Regie Dauphinoise C-306/94 uznał, że ?w kategorii transakcji incydentalnych nie mieszczą się transakcje, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika?. Innymi słowy, że w kategorii transakcji incydentalnych (pomocniczych) nie mieszczą się transakcje stanowiące bezpośrednie, stałe i konieczne rozszerzenie działalności podatnika.

W przypadku Gminy sprzedaż nieruchomości jest koniecznym elementem działalności. ponieważ dzięki temu bezpośrednio finansuje realizację zadań własnych i zleconych.

W ocenie Gminy, sprzedaż nieruchomości nie powinna być uznana za transakcje pomocnicze w rozumieniu art. 90 ust. 6 ustawy o VAT. W związku z tym obrót z tytułu sprzedaży nieruchomości powinien być uwzględniony w kalkulacji współczynnika. Sprzedaż nieruchomości w kontekście działalności Gminy jest regularna i nieprzypadkowa, gdyż co roku zostaje uwzględniona w budżecie jednostki. Ponadto jest działalnością konieczną dla rozszerzenia podstawowej działalności polegającej na realizacji zadań własnych i zleconych, a dodatkowo pozwala na bezpośrednie finansowanie wykonywanych zadań.

Reasumując Gmina w odniesieniu do obrotu z tytułu podlegającej opodatkowaniu VAT sprzedaży środków trwałych (w tym nieruchomości), prawa użytkowania wieczystego, gruntów oraz z tytułu ustanowienia prawa użytkowania wieczystego jest zdania, że powinna je uwzględnić w kalkulacji współczynnika VAT.

Stanowisko Gminy w powyższym zakresie zostało również potwierdzone w innych interpretacjach indywidualnych, przykładowo: interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 23 lipca 2014 r. sygn. IPTPP2/443-344/l4-2/PR, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 17 września 2013 r. sygn. ITPP2/443-578/13/KT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie wliczania do proporcji obrotu z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług (pytanie oznaczone we wniosku nr 3). Z kolei wniosek w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym w zakresie z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji (pytania oznaczone we wnioski nr 1, 2 i 4) został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 18 grudnia 2014 r. nr ILPP1/443-888/14-3/HW. Natomiast wniosek w stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym w zakresie obowiązku naliczania podatku należnego w związku z wykorzystaniem wydatków mieszanych ? towarów i usług ? w pewnej części do zdarzeń niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 18 grudnia 2014 r. nr ILPP1/443-888/14-5/HW.

Interpretacja dotyczy:

• zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
• zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
  
  

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację ? w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.