Czy na płatniku pod datą ujęcia przez Spółkę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów faktury (...)

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych opłacenia przez pracodawcę składek w związku z zawarciem z Towarzystwem Ubezpieczeniowym umowy ubezpieczenia na życie na rzecz pracowników oraz członków ich rodzin.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym w zakresie podatku od towarów i usług, zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji dla podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest regeneracja części do pojazdów samochodowych oraz maszyn i urządzeń. Przy prowadzeniu działalności gospodarczej Wnioskodawca zatrudnia pracowników. W roku podatkowym 2011 w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych Spółka była zobowiązana do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. W dniu 24 czerwca 2011 r. Spółka podpisała z Towarzystwem Ubezpieczeniowym (dalej: Ubezpieczyciel) grupowe ubezpieczenie na życie zatrudnionych pracowników oraz członków ich rodzin. W przedmiotowej umowie strona występuje jako ?Ubezpieczający? a Towarzystwo jako ?Ubezpieczyciel?. Warunki ubezpieczenia regulują Ogólne warunki ubezpieczenia. Zakres ubezpieczenia obejmuje między innymi śmierć ubezpieczonego pracownika w powodu nieszczęśliwego wypadku, śmierć rodzica lub dziecka, osierocenie dziecka itp. Ochrona ubezpieczeniowa rozpoczęła się od dnia 30 czerwca 2011 r. Każda wymagalna składka jest dokumentowana przez Ubezpieczyciela fakturą VAT. Umowa obejmuje ściśle określony krąg pracowników podlegających ubezpieczeniu na życie oraz członków ich rodzin . Do faktury VAT Ubezpieczyciel dołącza specyfikację ubezpieczonych oraz wysokość opłacanej przez Spółkę składki za każdego ubezpieczonego pracownika oraz członka jego rodziny. Między innymi w specyfikacji do faktury VAT z dnia 19 sierpnia 2011 r. Ubezpieczyciel wskazał, iż za miesiąc sierpień 2011 r. należna składka na każdego pracownika wynosi 41 zł 14 gr, natomiast od członka rodziny (żony pracownika) 18 zł 04 gr. Wydatki z tytułu ubezpieczenia na życie pod datą wystawienia przez Ubezpieczyciela faktury VAT dokumentującej należne składki na ubezpieczenie na życie za dany okres rozliczeniowy (tj. miesiąc) wspólnicy Spółki zaliczają do kosztów uzyskania przychodu oraz ewidencjonują w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W dniu 5 października 2011 r. Spółka wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych w przedmiocie ustalenia, czy od zapłaconych przez Spółkę wydatków na ubezpieczenia Wnioskodawca zobowiązany jest naliczać składki na ubezpieczenia społeczne. Składka na ubezpieczenie na życie w każdym miesiącu kalendarzowym, a podstawę naliczania składek stanowić będzie kwota płacona przez Spółkę za każdego ubezpieczonego wynikająca każdorazowo ze specyfikacji do faktury VAT wystawionej przez ubezpieczyciela. Objęcie ubezpieczeniem na życie pracowników oraz członków ich rodzin nastąpiło od dnia 30 czerwca 2011 r.

Ponadto, w uzupełnieniu wniosku Spółka podała, iż zgodnie z otrzymaną informacją z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych spoczywa na Niej obowiązek naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wartości opłaconych składek na ubezpieczenie na życie zatrudnionych pracowników.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w zakresie podatku od towarów i usług w miesiącu poniesienia przez stronę wydatku udokumentowanego fakturą VAT na ubezpieczenie na życie pracowników oraz członków ich rodzin na życie spoczywa na Spółce obowiązek udokumentowania fakturą VAT wykonania nieodpłatnej usługi na rzecz pracownika lub członka jego rodziny w zakresie ubezpieczenia na życie, ze wskazaniem przez stronę w przedmiotowej fakturze VAT, iż niniejsza usługa jest zwolniona z podatku od towarów i usług, zaewidencjonowania przedmiotowej faktury VAT w ewidencji prowadzonej przez Spółkę dla celów podatku od towarów i usług oraz zadeklarowanie sprzedaży usługi w zakresie ubezpieczenia na życie w deklaracji dla podatku od towarów i usług za dany miesiąc rozliczeniowy?
2. Czy na płatniku pod datą ujęcia przez Spółkę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów faktury VAT dokumentującej wydatek na ubezpieczenie na życie pracowników oraz ich członków rodzin spoczywa obowiązek naliczenia oraz pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodu uzyskanego przez pracownika lub członka jego rodziny z tytułu opłacania przez Spółkę składek na ubezpieczenie na życie w danym miesiącu kalendarzowym?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie drugie, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. W pozostałym zakresie wniosek zostanie rozpatrzony odrębnym pismem.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne ubezpieczenie na życie pracownika przez Spółkę jest dla niego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na płatniku pod datą ujęcia przez Spółkę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów faktury VAT dokumentującej wydatek na ubezpieczenie na życie pracowników spoczywa na stronie obowiązek naliczenia oraz pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodu uzyskanego przez pracownika z tytułu opłacania przez Spółkę składek na ubezpieczenie na życie w danym okresie ubezpieczeniowym tj. w danym miesiącu kalendarzowym. Natomiast od opłaconych składek na ubezpieczenie na życie za członków rodziny płatnik nie nalicza zaliczki na podatek dochodowy, ale jedynie jest zobowiązany na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sporządzić informacje na druku PIT - 8C do ostatniego dnia lutego każdego następnego roku podatkowego następującego po roku w którym składki na ubezpieczenie zostały przez Spółkę za członka rodziny opłacone.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów, do którego należy zaliczyć m. in. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ? zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy ustala się - jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot ?w szczególności? oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Świadczenia pieniężne ponoszone za pracowników przez pracodawcę (Wnioskodawcę) należą do nieodpłatnych świadczeń. Tego pojęcia nie definiuje jednak ustawa o podatku dochodowym.

Termin ?świadczenie? pojawia się na gruncie Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 353 oznacza przedmiot stosunku zobowiązaniowego, który wyraża się obowiązkiem określonego zachowania się przez podmiot zobowiązany. Dla celów podatkowych przyjmuje się, iż pojęcie ?nieodpłatnego świadczenia? ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Organ podatkowy pragnie zauważyć, iż o powstaniu przychodu ze stosunku pracy nie przesądza fakt uzyskania przez ubezpieczonego odszkodowania z tytułu zaistnienia zdarzeń wymienionych w umowie ubezpieczenia, lecz samo uzyskanie przez pracownika ochrony wynikającej z ww. umowy ubezpieczenia (o określonej wartości pieniężnej), dającej ewentualnie prawo do ubiegania się o odszkodowanie. Zatem objęcie pracownika ubezpieczeniem na życie stanowi nieodpłatne świadczenie, którego wartość ustala się według cen jego zakupu.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca podpisał z Ubezpieczycielem grupowe ubezpieczenie na życie zatrudnionych pracowników oraz członków ich rodzin. W przedmiotowej umowie Spółka występuje jako ?Ubezpieczający?. Zakres ubezpieczenia obejmuje między innymi śmierć ubezpieczonego pracownika w powodu nieszczęśliwego wypadku, śmierć rodzica lub dziecka, osierocenie dziecka itp. Ochrona ubezpieczeniowa rozpoczęła się od dnia 30 czerwca 2011 r. Każda wymagalna składka jest dokumentowana przez Ubezpieczyciela fakturą VAT. Umowa obejmuje ściśle określony krąg pracowników podlegających ubezpieczeniu na życie oraz członków ich rodzin. Do faktury VAT Ubezpieczyciel dołącza specyfikację ubezpieczonych oraz wysokość opłacanej składki przez Spółkę za każdego ubezpieczonego pracownika oraz członka jego rodziny. Wydatki z tytułu ubezpieczenia na życie pod datą wystawienia przez Ubezpieczyciela faktury VAT dokumentującej należne składki na ubezpieczenie na życie za dany okres rozliczeniowy (tj. miesiąc) wspólnicy Spółki zaliczają do kosztów uzyskania przychodu oraz ewidencjonują w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

W związku z powyższym należy uznać, iż zapłacone przez Wnioskodawcę składki ubezpieczenia na życie zatrudnionych pracowników w momencie ich zapłaty będą stanowiły przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodem ze stosunku pracy dla pracownika będą również opłacone przez Spółkę składki na ubezpieczenie na życie na rzecz członków jego rodziny. Świadczenie nieodpłatne bowiem dla tych osób zostało przyznane z powodu łączącego pracownika z Wnioskodawcą stosunku pracy. Nie ma zatem uzasadnienia, aby w tym przypadku przychód przypisać osobie trzeciej.

Stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej ?zakładami pracy?, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, (?).

Mając zatem na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż wartość opłacanych składek przez Spółkę za każdego ubezpieczonego pracownika oraz członka jego rodziny, Spółka ma obowiązek doliczać do wynagrodzenia pracownika wypłaconego w miesiącu uiszczenia składek i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Oznacza to, że niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy w zakresie obowiązków płatnika i nie wywołuje skutków prawnych dla innych podmiotów (podatników).

Ponadto informuje się, iż zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy ? Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego. Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów. Wobec powyższego załączone do uzupełnienia wniosku pismo nie było przedmiotem merytorycznej analizy, a oceny stanowiska Spółki dokonano wyłącznie na podstawie opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.