Czy przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia (...)
Czy przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia ma zastosowanie do opłat za wieczyste użytkowanie gruntów w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nastąpiło w wyniku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej na podstawoe art. 88a ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości lub art. 208 ustawy o gospodarce nieruchomościami ?
Pismem wniesionym w dniu 1 czerwca 2005 r. (uzupełnianym trzykrotnie w dniach 21 czerwca, 6 lipca oraz 27 lipca 2005 r.), Strona wystąpiła do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Suwałkach z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów o podatku od towarów i usług, przedstawiając następujący stan faktyczny: Strona, działając na podstawie art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991, nr 30, poz. 127) oraz art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.), zrealizowało roszczenie spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użytkowania wieczystego grun-tów oraz przeniosło na rzecz spółdzielni własność znajdujących się na tym gruncie budynków mieszkalnych.
Strona zwróciła się z zapytaniem, czy przepisy art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.) mają zastosowanie do wnoszonych po 1 maja 2004 r. opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów w sytuacji, gdy ustanowienie wieczystego użytkowania nastąpiło w wyniku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz przeniesienia własności znajdujących się na nich obiektów budowlanych na podstawie wskazanych wyżej przepisów.
Strona sformułowała też własne stanowisko w sprawie stwierdzając, że zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa we wskazanych w zapytaniu przepisach, ma miejsce w przypadku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użyt-kowania wieczystego grun-tów oraz przeniesienia własności znajdujących się na nich budynków mieszkalnych, zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Zdaniem Podatnika, użyte w powołanych przepisach pojęcie dostawy towarów jest znaczeniowo odmienne od pojęcia sprzedaży budyn-ków wraz z gruntem i obejmuje wszelkie podstawy przeniesienia własności budyn-ków, w tym nieodpłatne, jak ma to miejsce w przypadku realizacji roszczeń spółdzielni mieszkaniowych.
Wnioskodawca oświadczył także, iż w sprawie, która jest przedmiotem zapytania nie toczy się postępowanie podatkowe, kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordy-nacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku wniesionego w dniu 1 czerwca 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakre-su i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach postanawia stanowisko Strony w sprawie dotyczącej zwolnienia opłat z tytułu wieczystego użyt-kowania gruntów z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w spra-wie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.) w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użyt-kowania gruntów nastąpiło w wyniku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz przeniesienia własności znaj-dujących się na nich budynków mieszkalnych, zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991, nr 30, poz. 127) oraz art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.) uznać za nieprawidłowe
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach, mając na uwadze przedstawiony w zapy-taniu stan faktyczny oraz stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia powyższego zdarzenia, postanawia udzielić następującej interpretacji, co do zakresu i sposobu za-stosowania prawa podatkowego:
Zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wy-właszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 r., nr 30, poz. 127 ze zm.), spółdzielniom, ich związkom, Naczelnej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym, które na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, będących w ich posiadaniu, w rozumieniu art. 80 ust. 2 - do dnia 5 grudnia 1990 r. wybudowały same lub wybudowali ich poprzednicy prawni z własnych środków za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego obiekty budowlane, przysługiwało roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich obiektów budowlanych. Roszczenie to przysługuje spółdzielniom, ich związkom, Naczelnej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym w odniesieniu do gruntów będących w ich posiadaniu w chwili zgłoszenia roszczenia i obejmuje grunty zajęte pod budynkami wraz z gruntem niezbędnym do prawidłowego korzystania z nich. Według art. 88 a ust. 3 ustawy, zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste oraz o przeniesienie własności obiektów budowlanych następuje bez przetargu oraz bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty, o której mowa w art. 41.
Podobnie w świetle art. 208 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.), spółdzielniom, ich związkom oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym, które na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy do dnia 5 grudnia 1990 r. wybudowały same lub wybudowali ich poprzednicy prawni z własnych środków, za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego budynki, przysługiwało roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich budynków. Roszczenie przysługiwało tym osobom w stosunku do gruntów będących w dniu zgłoszenia roszczenia w ich posiadaniu w rozumieniu art. 207 i obejmowało grunty niezbędne do prawidłowego korzystania z budynku.
Przepis art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stanowi, że opodatkowa-niu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Oddanie nierucho-mości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów, zawartej w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, nie daje bowiem praw do rozporządza-nia gruntem jak właściciel, ani nie zostało wymienione pośród praw wskazanych w tym przepisie.
W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Oddanie w użytkowanie wieczyste ma charakter odpłatny, zgodnie bowiem z art. 238 k.c., wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania umowy opłatę roczną. Wskaza-ne zależności prawne oznaczają, że oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu, które nie stanowi dostawy towarów, i uznać należy, że jest ono, dla potrzeb podatku od towarów i usług, świad-czeniem usług.
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczy zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordy-nacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku wniesionego w dniu 1 czerwca 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakre-su i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach postanawia stanowisko Strony w sprawie dotyczącej zwolnienia opłat z tytułu wieczystego użyt-kowania gruntów z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w spra-wie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.) w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użyt-kowania gruntów nastąpiło w wyniku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz przeniesienia własności znaj-dujących się na nich budynków mieszkalnych, zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991, nr 30, poz. 127) oraz art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.) uznać za nieprawidłowe
Przez towary używane, o których mowa w powołanym wyżej przepisie, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, rozumie się budynki i budowle lub ich części, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.
Jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 6 pkt 2 zwolnienia od podatku nie stosuje się do dostaw towarów w postaci budynków, budowli i ich części, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie ich użytkowania poniesiono wydatki na ich ulepszenie, stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik- miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków - użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.
Natomiast przepis § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970), zawiera regulację dotyczącą zwolnienia od podatku zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki lub budowle albo ich część są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0 %.
Zatem w przedmiotowej sytuacji powołane wyżej przepisy nie mają zastosowania, gdyż dotyczą one czynności dostawy budynków (towarów) używanych oraz zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntów, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych, albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te są zwolnione od podatku, a nie świadczenia usług, do której to kategorii należy czynność pobierania opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nastąpiło m.in. na podstawie art. 88 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oraz art. 208 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach, mając na uwadze przedstawiony w zapy-taniu stan faktyczny oraz stan prawny obowiązujący w dacie zaistnienia powyższego zdarzenia, postanawia udzielić następującej interpretacji, co do zakresu i sposobu za-stosowania prawa podatkowego:
Zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wy-właszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 r., nr 30, poz. 127 ze zm.), spółdzielniom, ich związkom, Naczelnej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym, które na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy, będących w ich posiadaniu, w rozumieniu art. 80 ust. 2 - do dnia 5 grudnia 1990 r. wybudowały same lub wybudowali ich poprzednicy prawni z własnych środków za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego obiekty budowlane, przysługiwało roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich obiektów budowlanych. Roszczenie to przysługuje spółdzielniom, ich związkom, Naczelnej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym w odniesieniu do gruntów będących w ich posiadaniu w chwili zgłoszenia roszczenia i obejmuje grunty zajęte pod budynkami wraz z gruntem niezbędnym do prawidłowego korzystania z nich. Według art. 88 a ust. 3 ustawy, zawarcie umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste oraz o przeniesienie własności obiektów budowlanych następuje bez przetargu oraz bez obowiązku wniesienia pierwszej opłaty, o której mowa w art. 41.
Podobnie w świetle art. 208 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.), spółdzielniom, ich związkom oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej i innym osobom prawnym, które na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa lub własność gminy do dnia 5 grudnia 1990 r. wybudowały same lub wybudowali ich poprzednicy prawni z własnych środków, za zezwoleniem właściwego organu nadzoru budowlanego budynki, przysługiwało roszczenie o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz o nieodpłatne przeniesienie własności znajdujących się na nich budynków. Roszczenie przysługiwało tym osobom w stosunku do gruntów będących w dniu zgłoszenia roszczenia w ich posiadaniu w rozumieniu art. 207 i obejmowało grunty niezbędne do prawidłowego korzystania z budynku.
Przepis art. 5 ust. 1 pkt. 1 ustawy o z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stanowi, że opodatkowa-niu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Oddanie nierucho-mości gruntowej w użytkowanie wieczyste nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów, zawartej w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, nie daje bowiem praw do rozporządza-nia gruntem jak właściciel, ani nie zostało wymienione pośród praw wskazanych w tym przepisie.
W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Oddanie w użytkowanie wieczyste ma charakter odpłatny, zgodnie bowiem z art. 238 k.c., wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania umowy opłatę roczną. Wskaza-ne zależności prawne oznaczają, że oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste jest świadczeniem na rzecz innego podmiotu, które nie stanowi dostawy towarów, i uznać należy, że jest ono, dla potrzeb podatku od towarów i usług, świad-czeniem usług.
Przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, dotyczy zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordy-nacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku wniesionego w dniu 1 czerwca 2005 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakre-su i sposobu zastosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług Naczelnik Urzędu Skarbowego w Suwałkach postanawia stanowisko Strony w sprawie dotyczącej zwolnienia opłat z tytułu wieczystego użyt-kowania gruntów z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w spra-wie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 97, poz. 970 z późn. zm.) w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użyt-kowania gruntów nastąpiło w wyniku realizacji roszczenia spółdzielni mieszkaniowej o ustanowienie użytkowania wieczystego gruntów oraz przeniesienia własności znaj-dujących się na nich budynków mieszkalnych, zgodnie z art. 88 a ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991, nr 30, poz. 127) oraz art. 208 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r., nr 46, poz. 543 z późn. zm.) uznać za nieprawidłowe
Przez towary używane, o których mowa w powołanym wyżej przepisie, zgodnie z art. 43 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, rozumie się budynki i budowle lub ich części, jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat.
Jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 6 pkt 2 zwolnienia od podatku nie stosuje się do dostaw towarów w postaci budynków, budowli i ich części, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie ich użytkowania poniesiono wydatki na ich ulepszenie, stanowiące co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik- miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych wydatków - użytkował te towary w okresie krótszym niż 5 lat w celu wykonywania czynności opodatkowanych.
Natomiast przepis § 8 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970), zawiera regulację dotyczącą zwolnienia od podatku zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki lub budowle albo ich część są zwolnione od podatku lub opodatkowane stawką podatku w wysokości 0 %.
Zatem w przedmiotowej sytuacji powołane wyżej przepisy nie mają zastosowania, gdyż dotyczą one czynności dostawy budynków (towarów) używanych oraz zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntów, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych, albo części takich budynków lub budowli, jeżeli budynki te są zwolnione od podatku, a nie świadczenia usług, do której to kategorii należy czynność pobierania opłat z tytułu wieczystego użytkowania gruntów w sytuacji, gdy ustanowienie prawa wieczystego użytkowania nastąpiło m.in. na podstawie art. 88 ust. 2 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości oraz art. 208 ustawy o gospodarce nieruchomościami.