Obowiązek oznakowania opakowań przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością - opinia prawna

Stan faktyczny

W związku z wejściem w życie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 25 sierpnia 2006 (w szczególności Dział III – Materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością), proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania. W jakim zakresie firmę zajmującą się dystrybucją opakowań do żywności obowiązuje przestrzeganie zasad dobrej praktyki higienicznej? Zapakowane opakowania są dostarczane do magazynu firmy dystrybucyjnej i bez przepakowywania (ani żadnego przetworzenia) są wysyłane do zakładów przetwórczych. Czy konieczność znakowania w języku polskim opakowań dotyczy opakowań dostarczanych do zakładów przetwórczych? Od którego momentu wymagane jest oznaczanie opakowań w języku polskim? Jesteśmy przedstawicielstwem handlowym firmy, która prowadzi produkcję i sprzedaż opakowań na terenie całej Unii Europejskiej i wszędzie opakowania te są oznaczane w języku angielskim.

Opinia prawna

Niniejsza porada prawna została sporządzona w oparciu o następujący akty prawne:

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami),

• Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 Nr 171, poz. 1225).

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w polskim porządku prawnym zastąpiła ustawę z dnia 11 maja 2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz ustawę z dnia 6 września 2001 r. o materiałach i wyrobach przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Nowa ustawa zgodna jest z przepisami wspólnotowymi, a przede wszystkim z rozporządzeniem nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającym ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującym Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającym procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności.

Zakres przedmiotowy ustawy to zagadnienia dotyczące: wymagań zdrowotnych żywności, wymagań dotyczących przestrzegania zasad higieny oraz przeprowadzania urzędowych kontroli żywności.

Dział III powyższej ustawy, z którym związane jest Pani zapytanie, reguluje zagadnienia dotyczące materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktów z żywnością.

Zgodnie więc z jego przepisami wytwórca tego typu materiałów winien przestrzegać w zakładach zasad dobrej praktyki produkcyjnej oraz dobrej praktyki higienicznej. Obowiązek ten dotyczy więc nie tylko podmiotów produkujących żywność i wprowadzających ją do obrotu, lecz także w tym samym zakresie wytwórców opakowań przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością oraz firmy wprowadzające je do obrotu. Zgodnie ze słownikiem zawartym w ustawie: dobra praktyka produkcyjna (Good Manufacturing Practice - GMP) to działania, które muszą być podjęte i warunki, które muszą być spełniane, aby produkcja żywności oraz materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością odbywały się w sposób zapewniający bezpieczeństwo żywności, zgodnie z jej przeznaczeniem; zaś dobra praktyka higieniczna (Good Hygienic Practice - GHP) to działania, które muszą być podjęte, i warunki higieniczne, które muszą być spełniane i kontrolowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu, aby zapewnić bezpieczeństwo żywności. Nasze członkostwo w Unii Europejskiej wymaga od nas wielu działań dostosowawczych, w tym również upowszechniania zasad GMP (Dobra Praktyka w Produkcji Żywności) i wdrażania systemu HACCP w przetwórstwie spożywczym (Dyrektywa Unii Europejskiej 93/43/EEC w sprawie higieny środków spożywczych).

Do zakresu podstawowych aktów prawnych regulujących kwestie dobrej praktyki higienicznej należą:

• w prawie międzynarodowym: Kodeks Żywnościowy ONZ,  "System zarządzania bezpieczeństwem zdrowotnym żywności - Wymagania"- Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), Dyrektywa Rady 93/ 43/ EEC z 14 czerwca 1993 dotycząca higieny środków spożywczych,

• w prawie polskim: Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w polskim porządku prawnym.

Wspomniana powyżej Dyrektywa definiuje słowo higiena jako wszystkie środki konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa i zdrowotności żywności. O rodzaju i konieczności zastosowania takich środków decyduje podmiot zobowiązany do przestrzegania dobrej praktyki higienicznej – również dystrybutor produktów przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością.

W zakresie dobrej praktyki higienicznej można odnieść się również do rozporządzenia nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 w sprawie higieny środków spożywczych, które zachęca Państwa Członkowskie do opracowywania krajowych wytycznych dobrej praktyki higieny. Ponadto istotne wskazówki na temat odpowiednich wymagań higienicznych zawiera dział IV ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w polskim porządku prawnym.

Zgodnie z ustawodawstwem unijnym, odpowiednie oznakowanie lub informacje powinny pomagać użytkownikom w bezpiecznym i właściwym korzystaniu z aktywnych materiałów i wyrobów, w sposób zgodny z ustawodawstwem dotyczącym żywności, w tym także z przepisami o znakowaniu środków spożywczych. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, w polskim porządku prawnym, w art.55 nakłada obowiązek znakowania w języku polskim wszystkich materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością wprowadzanych do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (obligatoryjnie). Ustawa dopuszcza jednocześnie możliwość znakowania tych produktów w innych niż polskie językach (nieobligatoryjnie). Podobnie rozporządzenie nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylające dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG, które stwierdza, że Państwo Członkowskie, w którym dany materiał lub wyrób znajduje się w obrocie, może zgodnie z postanowieniami Traktatu zastrzec, aby na jego terytorium dane na etykiecie podawane były w jednym lub kilku językach urzędowych Wspólnoty.

Zgodnie z powyższymi przepisami, wydaje się, iż obowiązek znakowania tych materiałów w języku polskim spoczywa na producencie, czyli formie która produkując opakowania przeznacza je sprzedaży na terenie Polski.

Zespół
e-prawnik.pl