Surowe karanie rowerzystów zgodne z Konstytucją

Zdaniem Sądu Rejonowego we Wschowie, II Wydział Karny, który zadał pytanie prawne Trybunałowi Konstytucyjnemu, przepis art 178a § 2 k.k. (który najczęściej przybiera postać jazdy po pijanemu na rowerze) narusza zasadę równości obywateli wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji), a przez to narusza również zasadę sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji) i zasadę proporcjonalności (art. 31 ust. 3 Konstytucji). Sąd ten zwrócił bowiem uwagę, że  przepis nierówno traktuje bowiem takich samych  (poruszających się za pomocną mięśni) uczestników ruchu drogowego, to jest rowerzystów i pieszychWg Sądu Rejonowego prowadzenie roweru w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego powinno być kwalifikowane jako wykroczenie, a nie przestępstwo. Dnia 7 kwietnia 2009 roku Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone pytania prawne Sądu Rejonowego dotyczące odpowiedzialności karnej nietrzeźwego rowerzysty. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że

Porady prawne

art. 178a par. 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny jest zgodny z art. 32 ust. 1 konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 2 i art. 31 ust. 3 konstytucji.

Przepis art. 178a § 2 k.k. dotyczy przestępstwa prowadzenie innego pojazdu niż mechaniczny (na drodze publicznej lub w strefie zamieszkania) w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. TK przypomniał, że z zasady równości wynika nakaz jednakowego traktowania takich podmiotów, które mają istotną cechę wspólną . Wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść.

Zdaniem TK Sąd Rejonowy uprościł zagadnienie. I pieszy, i rowerzystą poruszają się za pomocą własnych mięśni, a nie przy użyciu pojazdu napędzanego mechanicznie. Jednak istnieje zasadnicza różnica między nimi - pieszy jest uczestnikiem ruchu poruszającym się samodzielnie, tj.

bez użycia jakiegokolwiek pojazdu, podczas gdy rowerzysta jest kwalifikowany jako osoba kierująca pojazdem innym niż mechaniczny. W przypadku kierowcy pojazdu mechanicznego, nietrzeźwy rowerzysta jest większym zagrożeniem niż nietrzeźwy pieszy, gdyż jego ruchy są nieprzewidywalne, a przy większej prędkości jest w stanie szybciej niż nietrzeźwy pieszy zmienić kierunek ruchu i spowodować kolizję z kierowcą pojazdu mechanicznego. Również ze względu na większą masę rowerzysta stanowi większe niebezpieczeństwo niż nietrzeźwy pieszy. Dlatego TK stwierdził brak istotnej cechy wspólnej łączącej rowerzystów i pieszych. Unormowanie zawarte w art. 178a § 2 k.k. nie narusza zatem zasady równości wyrażonej w art. 32 konstytucji.

W odniesieniu do zarzutu naruszenia przez art. 178a k.k. zasady sprawiedliwości społecznej Trybunał przypominał, że zasada sprawiedliwości społecznej zakazuje m.in. wprowadzania niesprawiedliwych zróżnicowań wśród podmiotów prawa. Skoro jednak TK stwierdził, że kwestionowany przepis k.k. jest zgodny z zasadą równości, konieczne było więc oddzielne rozpatrzenie zgodności art. 178a § 2 k.k. z zasadą sprawiedliwości społecznej z punktu widzenia innych wartości składających się na tę zasadę. Tu jednak TK uznał, że argumentacja sądu pytającego dotyczyła głównie motywów wprowadzenia kwestionowanego przepisu do kodeksu karnego. Trybunał tymczasem nie posiada kompetencji do rozpatrywania w procedurze pytań prawnych wątpliwości sędziów sądów orzekających co do zasadności, słuszności lub skuteczności istniejących rozwiązań przyjętych przez ustawodawcę.

Ponieważ Sąd Rejonowy nie wskazał, jakie prawo lub wolność ogranicza kwestionowany przepis k.k., TK nie przeprowadził kontroli pod kątem art. 31 ust. 3 Konstytucji (zasady proporcjonalności).

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 kwietnia 2009 roku, sygn. akt P 7/08


Zespół
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika