Chcesz zostać dostawcą internetu? Sprawdź jak działać zgodnie z prawem! - opinia prawna
Stan faktyczny
Chciałbym rozpocząć działalność w branży telekomunikacyjnej (jako provider). Działalność będę prowadzić jednoosobowo i na razie nie będę zatrudniał pracowników. Jak rozpocząć działalność? Jakie są potrzebne dokumenty i wnioski? Czy potrzebne mi jakieś szczególne pozwolenie? Jak powinny wyglądać umowy z klientami? Czy muszę sporządzić regulamin świadczenia usług? Jakie zapisy powinny się w nim znaleźć? Czy odpowiadam za ochronę danych moich klientów? Czy mogę lub muszę te dane przez jakiś czas przechowywać?
Opinia prawna
Podstawowymi obowiązkami każdego przedsiębiorcy rozpoczynającego działalność są obowiązki wynikające z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i ustawy Prawo działalności gospodarczej, a także związane ze zgłoszeniem identyfikacyjnym do US czy do GUS (REGON).
Podstawowe obowiązki związane z rozpoczynaniem działalności gospodarczej
Ponadto w przypadku tej branży zastosowanie znajdą przepisy ustawy Prawo telekomunikacyjne. Określają one między innymi, jakie obowiązki ma provider wobec swych klientów. Wśród nich można wskazać takie, jak zawieranie umowy o wymaganej prawem treści, sporządzenie regulaminu czy ochrona danych.
Wniosek o wpis do rejestru
Zgodnie z art. 10 – 12 ustawy Prawo telekomunikacyjne przedsiębiorca prowadzący działalność telekomunikacyjną podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, prowadzonego przez Prezes UKE. Wpisu do rejestru dokonuje się na podstawie złożonego przez przedsiębiorcę lub inny podmiot uprawniony do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów pisemnego wniosku zawierającego następujące dane:
firmę przedsiębiorcy lub nazwę innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów, jego siedzibę i adres;
oznaczenie formy prawnej przedsiębiorcy lub innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów;
numer identyfikacji podatkowej;
numer w rejestrze przedsiębiorców albo ewidencji działalności gospodarczej lub innym właściwym rejestrze;
oznaczenie osoby, która jest upoważniona do kontaktowania się w imieniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów, z Prezesem UKE, jej siedzibę, adres lub numer telefonu;
imię, nazwisko, adres i numer telefonu osoby, która jest upoważniona do kontaktowania się w imieniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów w nagłym przypadku związanym z funkcjonowaniem sieci telekomunikacyjnej lub świadczeniem usługi telekomunikacyjnej, której dotyczy wniosek;
ogólny opis sieci telekomunikacyjnej, usługi telekomunikacyjnej lub udogodnień towarzyszących, których dotyczy wniosek;
obszar, na którym będzie wykonywana działalność telekomunikacyjna;
przewidywaną datę rozpoczęcia działalności telekomunikacyjnej.
Wniosek o wpis do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych
Wraz z wnioskiem przedsiębiorca lub inny podmiot uprawniony do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów składa oświadczenie pod groźbą odpowiedzialności karnej o następującej treści: "Świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia wynikającej z art. 233 § 6 Kodeksu karnego oświadczam, że:
1) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych są zgodne z prawdą;
2) znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności telekomunikacyjnej, której dotyczy wniosek, wynikające z ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne.".
Oświadczenie to powinno również zawierać:
firmę przedsiębiorcy lub nazwę innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów, jego siedzibę i adres;
oznaczenie miejsca i daty złożenia oświadczenia;
podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy lub innego podmiotu uprawnionego do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.
Oświadczenie w prawie telekomunikacyjnym
Prezes UKE dokonuje wpisu do rejestru w terminie do 7 dni od dnia wpływu wniosku o wpis wraz z powyższym oświadczeniem. Provider może też rozpocząć działalność przed wpisem (gdy Prezes UKE nie dokona go w terminie) po upływie 14 dni od dnia wpływu wniosku. Konieczne jest jednak wcześniejsze zawiadomienie na piśmie Prezesa UKE. Nie dotyczy to przypadku, w którym Prezes UKE wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis do rejestru przed upływem 7 dni.
Wniosek o wpis do rejestru, załączniki dołączane do tego wniosku, wpis do rejestru oraz zaświadczenie o wpisie nie podlegają opłacie skarbowej.
Prezes UKE, w terminie 7 dni od dnia dokonania wpisu, wydaje z urzędu zaświadczenie o wpisie do rejestru zawierające numer z rejestru, datę wpływu wniosku o wpis do rejestru, datę dokonania wpisu, a także dane zawarte we wniosku o wpis (bez daty rozpoczęcia działalności telekomunikacyjnej) oraz informację o prawach przysługujących przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu na podstawie ustawy.
W przypadku zmiany danych przedsiębiorca telekomunikacyjny jest obowiązany niezwłocznie złożyć pisemny wniosek do Prezesa UKE, o dokonanie zmiany wpisu w rejestrze. Wniosek ten powinien zawierać numer z rejestru oraz numer identyfikacji podatkowej.
Umowy
Po zarejestrowaniu działalności gospodarczej zgodnie z powyższymi przepisami provider może przystąpić do zawierania umów z klientami. Zgodnie z art. 56 ustawy Prawo telekomunikacyjne świadczenie usług telekomunikacyjnych odbywa się na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, która powinna być zawarta w formie pisemnej i określać w szczególności:
nazwę, adres i siedzibę dostawcy usług;
świadczone usługi, dane o ich jakości, w tym o czasie oczekiwania na przyłączenie do sieci lub terminie rozpoczęcia świadczenia usług telekomunikacyjnych;
zakres obsługi serwisowej;
dane szczegółowe dotyczące cen, w tym pakietów cenowych oraz sposoby uzyskania informacji o aktualnym cenniku;
czas trwania umowy oraz warunki przedłużenia i rozwiązania umowy;
wysokość kar umownych w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania usługi telekomunikacyjnej;
tryb postępowania reklamacyjnego;
informację o możliwości rozwiązania sporu w drodze mediacji lub poddania go pod rozstrzygnięcie sądu polubownego.
Zawarcie umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych nie może być uzależnione od:
zawarcia przez użytkownika końcowego umowy o świadczenie innych usług lub nabycia urządzenia u określonego dostawcy;
niezawierania z innym dostawcą usług umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej;
udzielenia informacji lub danych, innych niż określone w przepisach ustawy w przypadku użytkownika końcowego będącego osobą fizyczną.
Dostawca usług może jedynie uzależnić zawarcie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci, od:
dostarczenia przez użytkownika końcowego dokumentów potwierdzających możliwość wykonania zobowiązania wobec dostawcy usług wynikającego z umowy;
pozytywnej oceny wiarygodności płatniczej użytkownika końcowego wynikającej z danych będących w posiadaniu dostawcy usług lub udostępnionych mu przez biuro informacji gospodarczej; dostawca usług powiadamia użytkownika końcowego o wystąpieniu takiego zastrzeżenia.
Razem z umową provider ma obowiązek dostarczyć klientowi nieodpłatnie abonentowi regulamin świadczenia usług, o którym niżej.
Dostawca usług może odmówić użytkownikowi końcowemu zawarcia umowy o zapewnienie przyłączenia do sieci lub o świadczenie usług telekomunikacyjnych lub zawrzeć umowę o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci na warunkach mniej korzystnych dla użytkownika końcowego w wyniku negatywnej oceny wiarygodności płatniczej dokonanej na podstawie informacji udostępnionych przez biuro informacji gospodarczej, w szczególności poprzez żądanie zabezpieczenia wierzytelności wynikających z tej umowy.
Istotne jest też, iż warunki umowy o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci, nie mogą uniemożliwiać lub utrudniać abonentowi korzystania z prawa do zmiany dostawcy usług świadczącego publicznie dostępne usługi telekomunikacyjne. Ponadto w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do sieci, związanego z ulgą przyznaną abonentowi, roszczenie z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta przed upływem terminu ustalonego w umowie nie może przekroczyć określonej w umowie równowartości ulgi przyznanej abonentowi.
Regulamin
Zgodnie z art. 59 ustawy dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do określenia zakresu i warunków wykonywania usług telekomunikacyjnych w regulaminie świadczenia usług telekomunikacyjnych. Regulamin ten powinien być:
podany do publicznej wiadomości
dostarczany nieodpłatnie abonentowi wraz z umową o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych i
dostarczany abonentowi na każde jego żądanie.
O zmianach w regulaminie należy powiadamiać odbiorców z wyprzedzeniem co najmniej jednego okresu rozliczeniowego przed wprowadzeniem tych zmian w życie. Jednocześnie klient powinien zostać poinformowany o prawie wypowiedzenia umowy w przypadku braku akceptacji zmian, a także o tym, że w razie skorzystania z tego prawa dostawcy nie przysługuje roszczenie odszkodowawcze. Zmieniony regulamin należy dostarczyć Prezesowi UKE. Ponadto ten ostatni w każdym czasie może żądać dostarczenia regulaminu.
Regulamin świadczenia usług dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych powinien określać w szczególności:
nazwę, adres i siedzibę dostawcy usług;
zakres świadczonych publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych ze wskazaniem elementów składających się na opłatę abonamentową;
zasady wypłaty kar umownych;
zakres obsługi serwisowej;
standardowe warunki umowy, w tym wskazanie minimalnego czasu trwania umowy, jeżeli taki został określony;
tryb postępowania reklamacyjnego.
Ochrona danych i tajemnica telekomunikacyjna
Jak stanowi art. 49 Konstytucji RP zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony. Zgodnie z art. 23 kodeksu cywilnego dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Uszczegółowieniem powyższych praw w środowisku telekomunikacyjnym są art. 159 – 175 ustawy Prawo telekomunikacyjne.
Tajemnica komunikowania się w sieciach telekomunikacyjnych obejmuje:
dane dotyczące użytkownika;
treść indywidualnych komunikatów;
dane transmisyjne, które oznaczają dane przetwarzane dla celów przekazywania komunikatów w sieciach telekomunikacyjnych lub naliczania opłat za usługi telekomunikacyjne, w tym dane lokalizacyjne, które oznaczają wszelkie dane przetwarzane w sieci telekomunikacyjnej wskazujące położenie geograficzne urządzenia końcowego użytkownika publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych;
dane o lokalizacji, które oznaczają dane lokalizacyjne wykraczające poza dane niezbędne do transmisji komunikatu lub wystawienia rachunku;
dane o próbach uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami sieci telekomunikacyjnej.
Zakazane jest zapoznawanie się, utrwalanie, przechowywanie, przekazywanie lub inne wykorzystywanie treści lub danych objętych tajemnicą telekomunikacyjną przez osoby inne niż nadawca i odbiorca komunikatu, chyba że:
będzie to przedmiotem usługi lub będzie to niezbędne do jej wykonania;
nastąpi za zgodą nadawcy lub odbiorcy, których dane te dotyczą;
dokonanie tych czynności jest niezbędne w celu rejestrowania komunikatów i związanych z nimi danych transmisyjnych, stosowanego w zgodnej z prawem praktyce handlowej dla celów zapewnienia dowodów transakcji handlowej lub celów łączności w działalności handlowej;
będzie to konieczne z innych powodów przewidzianych ustawą lub przepisami odrębnymi.
Ujawnianie lub przetwarzanie treści albo danych objętych tajemnicą telekomunikacyjną jest dopuszczalne tylko w sytuacjach wyjątkowych, określonych przez przepisy prawa.
Zakaz zapoznawania się, utrwalania, przechowywania, przekazywania lub innego wykorzystywania treści lub danych nie dotyczy komunikatów i danych ze swojej istoty jawnych, z przeznaczenia publicznych lub ujawnionych postanowieniem sądu, postanowieniem prokuratora lub na podstawie odrębnych przepisów.
Provider ma ustawowy obowiązek zachowania należytej staranności, w zakresie uzasadnionym względami technicznymi lub ekonomicznymi, przy zabezpieczaniu urządzeń telekomunikacyjnych, sieci telekomunikacyjnych oraz zbiorów danych przed ujawnieniem tajemnicy telekomunikacyjnej.
W działalności providera istotne jest również to czy i w jakim zakresie może przetwarzać dane użytkowników. Zgodnie z art. 161 ustawy treści lub dane objęte tajemnicą telekomunikacyjną mogą być zbierane, utrwalane, przechowywane, opracowywane, zmieniane, usuwane lub udostępniane tylko wówczas, gdy czynności te dotyczą usługi świadczonej użytkownikowi albo są niezbędne do jej wykonania. Przetwarzanie w innych celach jest dopuszczalne jedynie na podstawie przepisów ustawowych. Ustawa wprost wymienia jakie dane osób fizycznych – użytkowników może przetwarzać dostawca internetu; mianowicie ma prawo przetwarzania następujących danych:
1) nazwisk i imion;
2) imion rodziców;
3) miejsca i daty urodzenia;
4) adresu miejsca zameldowania na pobyt stały;
5) numeru ewidencyjnego PESEL - w przypadku obywatela Rzeczypospolitej Polskiej;
6) nazwy, serii i numeru dokumentów potwierdzających tożsamość, a w przypadku cudzoziemca, który jest obywatelem państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego - numeru paszportu lub karty pobytu;
7) zawartych w dokumentach potwierdzających możliwość wykonania zobowiązania wobec dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych wynikającego z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.
Provider może też, za zgodą użytkownika będącego osobą fizyczną, przetwarzać inne dane tego użytkownika w związku ze świadczoną usługą, w szczególności numer identyfikacji podatkowej NIP, numer konta bankowego lub karty płatniczej, adres korespondencyjny użytkownika, jeżeli jest on inny niż adres miejsca zameldowania na pobyt stały tego użytkownika, a także adres poczty elektronicznej oraz numery telefonów kontaktowych.
Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do poinformowania abonenta, z którym zawiera umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a także pozostałych użytkowników końcowych, o zakresie i celu przetwarzania danych transmisyjnych oraz innych danych ich dotyczących, a także o możliwościach wpływu na zakres tego przetwarzania.
Okres przechowywania danych
Zasadniczo dane użytkowników końcowych mogą być przetwarzane w okresie obowiązywania umowy, a po jej zakończeniu w okresie dochodzenia roszczeń lub wykonywania innych zadań przewidzianych w ustawie lub przepisach odrębnych.
Szczególną zasadę ustanawia w tej kwestii art. 165 ustawy, zgodnie z którym dane transmisyjne dotyczące abonentów i użytkowników końcowych należy przechowywać przez okres 2 lat z uwagi na realizację przez uprawnione organy zadań i obowiązków na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego.
W razie zakończenia działalności gospodarczej obowiązek ten może być wypełniony przez przekazanie danych do przechowywania innemu operatorowi publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawcy publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych. Po upływie dwóch lat dane transmisyjne powinny zostać usunięte lub zanonimizowane przez operatora publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawcę publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych, którzy je przechowują.
Ustawa w ramach tajemnicy telekomunikacyjnej nakłada na przedsiębiorców telekomunikacyjnych szereg obowiązków informacyjnych. Przede wszystkim dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do poinformowania abonenta, z którym zawiera umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a także pozostałych użytkowników końcowych, o zakresie i celu przetwarzania danych transmisyjnych oraz innych danych ich dotyczących, a także o możliwościach wpływu na zakres tego przetwarzania (art. 163 ustawy).
Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest obowiązany do rejestracji danych o wykonanych usługach telekomunikacyjnych, w zakresie umożliwiającym ustalenie należności za wykonanie tych usług oraz rozpatrzenie reklamacji. Dane te mają być przechowywane co najmniej przez okres 12 miesięcy, a w przypadku wniesienia reklamacji - przez okres niezbędny do rozstrzygnięcia sporu (art. 168 ustawy).
Warto na koniec podkreślić, iż zgoda użytkownika na przetwarzanie danych:
nie może być domniemana lub dorozumiana z oświadczenia woli o innej treści;
może być wyrażona drogą elektroniczną, pod warunkiem jej utrwalenia i potwierdzenia przez użytkownika;
może być wycofana w każdym czasie, w sposób prosty i wolny od opłat.
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?