Oznaczenie terminu spłat i opuszczenia domu
Pytanie:
"Małżonkowie rozwiedli się. Była żona złożyła wniosek o podział majątku dorobkowego, którego głównym składnikiem jest dom mieszkalny o wartości 600 tys. zł. Żona chce zatrzymać dom dla siebie, spłacając męża kwotą 300 tys. zł. Mąż jest skłonny na to przystać, ale ma pewne obawy. Żona jest emerytką i otrzymuje świadczenie w wysokości 1000 zł, więc mąż obawia się, że nie będzie zdolna otrzymać kredytu hipotecznego w takiej wysokości. Jeśli mąż zgodzi się na propozycję żony, to czy będzie mógł domagać się, aby sąd wyznaczył termin spłaty? Czy będzie mógł się domagać prawa do zamieszkiwania w domu przez jakiś czas (również po otrzymaniu spłaty), niezbędny do zakupu nowego mieszkania? Czy sąd będzie mógł określić to w wyroku? Co będzie w sytuacji, jeśli żona nie otrzyma kredytu lub z innych przyczyn nie dokona spłaty - czy będzie mogła domagać się opuszczenia domu przez męża?"
Odpowiedź prawnika: Oznaczenie terminu spłat i opuszczenia domu
Do podziału majątku wspólnego stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku, które z kolei odsyłają do przepisów o podziale "zwykłej" współwłasności z kodeksu cywilnego.
Zastosowanie znajdzie tu m.in. art. 212 § 3 kc, który stanowi, iż zasądzając dopłaty lub spłaty sąd oznacza termin i sposób ich uiszczenia (jednorazowo lub w określonych ratach), wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia; w razie rozłożenia dopłat i spłat na raty, terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. Rozstrzygnięcie co do tego znajdzie się w postanowieniu kończącym postępowanie (jest to bowiem postępowanie nieprocesowe i nie wydaje się tu wyroku).
W postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków stosuje się także przepis art. 624 zd. 2 kpc, stosownie do którego jeżeli w wyniku podziału całość rzeczy albo jej część przypadnie współwłaścicielowi, który nie włada tą rzeczą lub jej częścią, sąd w postanowieniu o zniesieniu współwłasności orzeknie również co do wydania jej przez pozostałych współwłaścicieli, określając stosownie do okoliczności termin wydania. Jeżeli zatem sąd przyzna własność nieruchomości (domu) byłej żonie, to w postanowieniu orzeknie także o obowiązku byłego męża opuszczenia tej nieruchomości (domu) i wydania jej byłej żonie. Może przy tym odroczyć termin opuszczenia i wydania nieruchomości, ale takie odroczenie jest stosowane raczej w wyjątkowych sytuacjach.
Warto pamiętać, że nakazując byłemu mężowi wydanie lokalu sąd orzeknie także o jego uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia.
Były mąż nie będzie natomiast mógł wstrzymać się z opuszczeniem nieruchomości do czasu, gdy zostanie spłacony w całości czy w jakiejś części. Będzie musiał to uczynić przed upływem terminu oznaczonego w postanowieniu sądu bez względu na to, czy żona wywiąże się z obowiązku spłat (inaczej była żona mogłaby wszcząć egzekucję komorniczą). Oczywiście jeśli była żona nie będzie spłacać byłego męża w terminie, wtedy on także będzie mógł zwrócić się do komornika z wnioskiem o wszczęcie egzekucji.
Polecamy także lekturę artykułu Sądowy podział majątku wspólnego małżonków - uwagi ogólne.
Zespół prawników
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?