Przewłaszczenie na zabezpieczenie a zastaw

Odpowiedź prawnika: Przewłaszczenie na zabezpieczenie a zastaw

Zasadniczo w polskim porządku prawnym nie ma uregulowań zabraniających ustanawiania mnogości zabezpieczeń dla tej samej wierzytelności.

Dla naszych rozważań punktem wyjścia jest art. 247 kodeksu cywilnego, który stanowi, że ograniczone prawo rzeczowe wygasa, jeżeli przejdzie na właściciela rzeczy obciążonej albo jeżeli ten, komu prawo takie przysługuje, nabędzie własność rzeczy obciążonej.

Wniosek jaki płynie z takiego uregulowania jest następujący. Nie można ustanowić ograniczonego prawa na rzeczy właściciela, bowiem przysługuje mu już prawo dające większe uprawnienie do rozporządzania rzeczą. Ustanawiając prawo rzeczowe na swojej rzeczy i na swoją korzyść, właściciel ograniczałby prawo wykonywania swojego prawa własności.

Poza tym nie można byłoby rozróżnić przypadku kiedy właściciel wykonuje swoje prawo własności, a kiedy działa jak uprawniony do korzystania z ograniczonego prawa rzeczowego.

Ustanowienie zastawu rejestrowego a następnie dokonanie przewłaszczenia na rzecz podmiotu uprawnionego z zastawu ma ten skutek, że - co do zasady - zastaw wygasa.

Nowy właściciel w wyniku przewłaszczenia nabywa własność rzeczy. Jest to dla niego korzystniejsze niż egzekucja i poddanie się reżimowi kolejności zaspokojenia w postępowaniu egzekucyjnym.

Dopuszczalna jest natomiast sytuacja, w której bank przenosząc własność samochodu (wcześniej przewłaszczonego) na użytkownika po jego zarejestrowaniu będzie żądał ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego jakim jest zastaw rejestrowy.