Zgoda żony na wyrejestrowanie z KRUS

Odpowiedź prawnika: Zgoda żony na wyrejestrowanie z KRUS

Art. 5 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz. U. 2008 nr 50 poz. 291) stanowi, że jej przepisy dotyczące ubezpieczenia rolnika i świadczeń przysługujących rolnikowi stosuje się także do małżonka rolnika, chyba że ten małżonek nie pracuje w gospodarstwie rolnika ani w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z tym gospodarstwem rolnym.

Mając na uwadze przepis art. 16 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu podlega z mocy ustawy: 

1) rolnik, którego gospodarstwo obejmuje obszar użytków rolnych powyżej 1 ha przeliczeniowego lub dział specjalny; ( a więc także i Pani, zgodnie z cytowanym wyżej przepisem art. 5) 

2) domownik rolnika, o którym mowa w pkt 1; 

do skutecznego wyrejestrowania konieczne będzie złożenie stosownego wniosku przez płatnika składek.

Małżonek rolnika nie pracujący w gospodarstwie rolnym i nie uczestniczący ze współmałżonkiem w prowadzeniu gospodarstwa rolnego lub gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z gospodarstwem rolnym nie podlega ustawowemu ubezpieczeniu rolników przewidzianemu w art. 4 i 5 ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (tak np. wyrok Sadu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 18 maja 1995r., III Aur 126/95)

Wyrejestrowanie z ubezpieczeń społecznych (także w Kasie rolniczego ubezpieczenia społecznego) następuje na specjalnym formularzu, który wypełnia płatnik składek-  w tym wypadku Pani mąż. Jednakże aby złożenie formularza było skuteczne, niezbędne jest również potwierdzenie danych w nim zawartych przez osobę wyrejestrowywaną z ubezpieczeń (potwierdza ona zgodność danych zawartych w formularzu ze stanem faktycznym). W praktyce może się zdarzyć tak, że mąż podrobi Pani podpis - wówczas zostanie Pani wyrejestrowana z ubezpieczeń społecznych.

Oczywiście, może Pani protestować, że podpis został podrobiony. Mąż może jednak w odpowiedzi wskazać, że nie spełnia Pani przesłanek, które uprawniają do świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników.

Oczywiście, jeżeli córka posiada gospodarstwo rolne, w którym będzie Pani zamieszkiwać i pomagać przy jego prowadzeniu, możliwe jest ubezpieczenie się z tego tytułu, na tej podstawie, że jest Pani domownikiem.  

W ustawie znajduje się definicja domownika - jest to osoba, która: 

a) ukończyła 16 lat, 

b) pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie, 

c) stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy; 

Należy jednak wskazać na treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 28 czerwca 1994r. , sygn. III AYR 206/94, LexPolonica nr 305351, zgodnie z którym „sam fakt zamieszkiwania wspólnie z rodzicami w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia nie daje podstaw dla przypisania takiej osobie statusu domownika. Nie wystarczające byłoby również ustalenie, że pomaga on w gospodarstwie rolnym dorywczo, np. w przypadku dwuzawodowca (...). Stała praca w gospodarstwie rolnym wymaga również pewnego psychicznego nastawienia polegającego na wiązaniu się w pewnym okresie czasu z gospodarstwem rolnym i nieszukaniu stałego zatrudnienia poza nim".

Podobnie w wyroku SN z dnia 25 września 2007r. , sygn. I UK 101/2007, LexPolonica nr 1955724: „Korzystanie przez daną osobę z gospodarstwa rolnego, zamieszkiwanie na terenie tego gospodarstwa, pomoc w jego prowadzeniu osobom najbliższym i korzystanie z płodów rolnych pochodzących z tego gospodarstwa nie są wystarczające do przypisania jej przymiotu rolnika lub domownika w rozumieniu art. 6 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Tekst jednolity: Dz. U. 1998 r. Nr 7 poz. 25 ze zm.)".