Czy można nie płacić podatku? Czyli o jakie ulgi możemy się ubiegać w urzędzie skarbowym, gdy nie mamy pieniędzy na zapłatę podatku?

I jeszcze jedna, najważniejsza w tej poradzie informacja: przyznanie ulg uzależnione jest od istnienia interesu publicznego lub ważnego interesu podatnika. A co oznaczają te nieostre pojęcia - o tym w dalszej części tej porady.

Kiedy może nastąpić zaniechanie poboru podatku?

Zaniechać poboru podatku może albo Minister Finansów w drodze rozporządzenia albo organ podatkowy w drodze decyzji. Zatem Minister Finansów może:

• zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie,

• zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.

Natomiast organ podatkowy na wniosek podatnika, może zwolnić płatnika (czyli osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej, obowiązaną do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu - czyli mówiąc prościej np. naszego pracodawcę, ale na nasz wniosek) z obowiązku pobrania podatku, jeżeli:

• pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego  egzystencji, lub

• podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy.

Co oznacza odroczenie terminu płatności lub rozłożenie podatku bądź zaległości podatkowej na raty?

Ulga ta dotyczyć będzie podatku oraz zaległości podatkowej - czyli niezapłaconego w terminie zobowiązania wobec fiskusa - do organu podatkowego można więc z wnioskiem o zastosowanie takiej ulgi wystąpić zarówno przed upływem terminu płatności jak i po jego upływie. Po przeprowadzeniu postępowania (po miesiącu, a w przypadkach skomplikowanych po dwóch miesiącach od wpłynięcia wniosku podatnika bądź płatnika) organ podatkowy w drodze decyzji winien rozstrzygnąć o tym czy ulgę przyznaje czy nie. Organ podatkowy, gdy przyzna ulgę, oznacza w decyzji nowe terminy płatności - tym nowym terminem jest dzień, w którym powinna nastąpić:

1. zapłata odroczonego podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę albo

2. zapłata poszczególnych rat, na jakie został rozłożony podatek lub zaległość podatkowa wraz z odsetkami za zwłokę.

Trzeba uważać, aby oznaczonych terminów dotrzymać - w przypadku niedotrzymania nowych terminów ważnym staje się z powrotem termin płatności zobowiązania sprzed dokonania odroczenia, czy rozłożenia na raty, przy czym jeżeli np. nie zapłacimy w terminie jednej raty - wówczas tylko dla tej raty terminem płatności jest stary termin, a pozostałe raty winny dalej być płacone wedle ustalonego harmonogramu.

Restytucja (czyli przywrócenie) starych terminów ma znaczenie ze względu na odsetki od zaległości podatkowej. Gdy organ wyda decyzję pozytywną, odsetki od dnia złożenia wniosku o udzielenie ulgi aż do dnia upływu nowego terminu nie biegną. Jeśli jednak uchybimy terminowi - odsetki liczy się od upływu starego terminu płatności.