Jak uzyskać zasiłek macierzyński?

Komu przysługuje zasiłek macierzyński?

Zasiłek macierzyński przysługuje:

• pracownikom,
• członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,
• osobom, które wykonują pracę nakładczą (czyli tzw. pracę chałupniczą, która jest wykonywana w domu i w godzinach wybranych przez pracownika, na podstawie umowy o pracę nakładczą; umowę taką pracownik - wykonawca, chałupnik - zawiera z pracodawcą - nakładcą),
• osobom, które pracują na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług oraz osobom, które z nimi współpracują, a także osobom świadczącym pracę na podstawie umowy uaktywniającej,
• osobom, które prowadzą pozarolniczą działalność, i osobom, które z nimi współpracują,
• osobom, które pracują odpłatnie na podstawie skierowania do pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,
• osobom, które odbywają służbę zastępczą,
• duchownym,
• objętym ubezpieczeniem chorobowym.

Zasiłek macierzyński przysługuje za okresy, które odpowiadają okresom:

• urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopu rodzicielskiego,
• urlopu ojcowskiego.

Zasiłek macierzyński przysługuje niezależnie od tego, jak długo ma się ubezpieczenie chorobowe.

Przykład:

Jeżeli kobieta urodziła dziecko dzień po tym, jak zgłosiła się do ubezpieczenia chorobowego albo zgłosił ją doń płatnik, to zasiłek macierzyński i tak jej przysługuje.

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego lub urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego?

Gdy urodzi dziecko (lub dzieci)...

Zasiłek macierzyński przysługuje kobiecie, jeżeli urodziła dziecko w okresie ubezpieczenia chorobowego bądź urlopu wychowawczego.

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego wynosi:

• 20 tygodni (140 dni) – gdy urodzi jedno dziecko,
• 31 tygodni (217 dni) – gdy urodzi dwoje dzieci podczas jednego porodu,
• 33 tygodni (231 dni) - gdy urodzi troje dzieci podczas jednego porodu,
• 35 tygodni (245 dni) - gdy urodzi czworo dzieci podczas jednego porodu,
• 37 tygodni (259 dni) - gdy urodzi pięcioro i więcej dzieci podczas jednego porodu.

Może ona wykorzystać przed porodem do 6 tygodni urlopu macierzyńskiego i zasiłku macierzyńskiego. Wtedy po porodzie może skorzystać z pozostałego urlopu.

Zasiłek macierzyński przysługuje kobiecie także:

• gdy pracuje na podstawie umowy na czas określony, która została przedłużona do dnia porodu,
• gdy była w ciąży i została w tym czasie zwolniona z pracy (czyli straciła ubezpieczenie chorobowe) oraz:
• zostały naruszone przepisy i ma na to prawomocne orzeczenie sądu albo
• jej pracodawca ogłosił upadłość lub został zlikwidowany; w tym przypadku, jeśli nie zapewniono jej innej pracy, do dnia porodu przysługuje jej zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Gdy przyjmuje dziecko (lub dzieci) na wychowanie...

Zasiłek macierzyński przysługuje także, jeśli w okresie ubezpieczenia chorobowego lub w okresie urlopu wychowawczego przyjmie się na wychowanie dziecko w wieku:

• do 7 lat,
• do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny i wystąpisz do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia,
• przyjmiesz na wychowanie dziecko w wieku:
  • do 7 lat,
  • do 10 lat, jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego zależy od tego, ile dzieci przyjmie się jednocześnie na wychowanie, i wynosi:

• 20 tygodni (140 dni) – gdy przyjmie się jedno dziecko,
• 31 tygodni (217 dni) - gdy przyjmie się dwoje dzieci,
• 33 tygodni (231 dni) - gdy przyjmie się troje dzieci,
• 35 tygodni (245 dni) - gdy przyjmie się czworo dzieci,
• 37 tygodni (259 dni) - gdy przyjmie się pięcioro i więcej dzieci.

Zasiłek macierzyński przysługuje na dziecko, które nie ukończyło 7 roku życia, a jeśli dziecko ma odroczony obowiązek szkolny – do czasu, aż skończy 10 lat.

Okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego nie może być krótszy niż 9 tygodni (63 dni).

Jeśli jedno z dzieci, które przyjmuje się na wychowanie, skończy 7 lat (lub 10 lat) w okresie pobierania zasiłku, wówczas od tego dnia będzie się otrzymywać zasiłek przez odpowiednio krótszy okres (odpowiadający liczbie pozostałych dzieci w wieku do 7 bądź do 10 lat).

Kiedy matka może skrócić czas pobierania zasiłku?

Jeśli kobieta wykorzystała po porodzie co najmniej 14 tygodni zasiłku macierzyńskiego, to może zrezygnować z zasiłku i wcześniej wrócić do pracy. Wtedy pozostałą część zasiłku może wykorzystać ubezpieczony ojciec dziecka bezpośrednio po terminie, w którym kobieta zrezygnowała z zasiłku.

Zasada ta dotyczy także opiekunów, którzy przyjmują dziecko na wychowanie.

Przerwa w pobieraniu zasiłku, gdy matka lub dziecko jest w szpitalu

Jeśli dziecko wymaga opieki szpitalnej, a kobieta po porodzie wykorzystała co najmniej 8 tygodni zasiłku macierzyńskiego, to może przerwać okres pobierania zasiłku, a pozostałą jego część wykorzystać po wypisaniu dziecka ze szpitala.

Ta zasada dotyczy także osób ubezpieczonych, które korzystają z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego.

Jeżeli lekarz orzeknie potrzebę sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w tym okresie i wystawi odpowiednie zaświadczenie, to matka może uzyskać prawo do zasiłku opiekuńczego na ogólnych zasadach.

Jeśli to matka wymaga opieki szpitalnej, a wykorzystała po porodzie 8 tygodni zasiłku macierzyńskiego, może przerwać jego pobieranie, jeżeli o zasiłek wystąpi ubezpieczony ojciec dziecka. Ma on prawo do części zasiłku macierzyńskiego za okres pobytu matki dziecka w szpitalu. Łączny wymiar zasiłku macierzyńskiego, który oboje mogą wykorzystać, nie może przekroczyć wymiaru określonego przepisami Kodeksu pracy, czyli odpowiednio 20, 31, 33, 35 albo 37 tygodni – w zależności od liczby dzieci przyjętych na wychowanie.

Za okres, w którym matka była w szpitalu, ma prawo do wynagrodzenia za okres choroby i/lub zasiłku chorobowego, jeżeli przedstawi zaświadczenie lekarskie na druku ZUS ZLA albo elektroniczne zwolnienie lekarskie (e-ZLA).

Zasada ta dotyczy też opiekunów przyjmujących dziecko na wychowanie.

Jeśli dziecko umrze...

Jeśli urodzi się martwe dziecko albo jeżeli dziecko umrze, zanim skończy 8 tydzień życia, kobieta ma prawo do zasiłku przez 8 tygodni (56 dni) po porodzie, nie krócej jednak niż przez 7 dni od śmierci dziecka.

Jeśli dziecko umrze po 8 tygodniu życia, to zasiłek przysługuje jej przez 7 dni od jego śmierci.

Jeżeli kobieta urodziła więcej dzieci przy jednym porodzie, a jedno z dzieci umrze po 8 tygodniu życia, przysługuje jej zasiłek przez okres odpowiedni do liczby pozostałych dzieci, minimum przez 7 dni od śmierci dziecka.

Zasady te dotyczą także opiekunów przyjmujących dziecko lub dzieci na wychowanie.

Jeśli matka umrze lub porzuci dziecko...

Jeżeli matka dziecka umrze, to jego ojciec bądź inny członek najbliższej rodziny – gdy jest ubezpieczony – otrzyma zasiłek macierzyński na pozostały okres od dnia śmierci matki dziecka.

Z kolei jeśli matka porzuci dziecko, to jego ojciec lub inny członek najbliższej rodziny (gdy jest ubezpieczony) może:

• pobierać zasiłek macierzyński przez okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, gdy matka korzystała z tego urlopu po porodzie co najmniej przez 8 tygodni,
• pobierać dodatkowy zasiłek opiekuńczy, gdy matka porzuciła dziecko przed upływem 8 tygodni po porodzie.

Jeżeli matka porzuciła dziecko i nie była ubezpieczona, wtedy ojciec dziecka lub inny członek najbliższej rodziny – gdy jest ubezpieczony i przerwie pracę, żeby opiekować się dzieckiem – ma prawo do zasiłku macierzyńskiego. Może go pobierać od następnego dnia po porzuceniu do końca okresu odpowiadającego urlopowi macierzyńskiemu, a następnie przez okres odpowiadający urlopowi rodzicielskiemu.

Zasady te dotyczą także opiekunów przyjmujących dziecko lub dzieci na wychowanie.

Gdy matka jest niezdolna do samodzielnej egzystencji...

Jeśli matka ma orzeczoną niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w znacznym stopniu, to znaczy, że nie może się ona opiekować dzieckiem ze względu na swój stan zdrowia. Wówczas zasiłek macierzyński może pobierać ojciec dziecka bądź inny członek najbliższej rodziny, jeżeli jest ubezpieczony i przerwie pracę, aby zająć się dzieckiem.

Może on pobierać ten zasiłek również wtedy, gdy matka nie ma ubezpieczenia chorobowego.

Jak długo przysługuje zasiłek?

Jeśli matka nie ma ubezpieczenia chorobowego i była niezdolna do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawna w znacznym stopniu, zanim urodziła dziecko – wtedy ojciec dziecka albo inny członek najbliższej rodziny ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez cały okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.

Jeżeli matka nie ma ubezpieczenia chorobowego, a jej niezdolność do samodzielnej egzystencji bądź niepełnosprawność w stopniu znacznym powstanie po urodzeniu dziecka – wtedy zasiłek przysługuje ojcu przez okres odpowiadający okresowi urlopu, który pozostałby do wykorzystania, gdyby matka podlegała ubezpieczeniu chorobowemu.

Okres ten liczony jest od dnia następnego po dniu ustalonym jako dzień powstania niezdolności do samodzielnej egzystencji do końca okresu odpowiadającego okresowi urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.

Gdy matka ma ubezpieczenie chorobowe, to po wykorzystaniu co najmniej 8 tygodni zasiłku macierzyńskiego po porodzie może zrezygnować z zasiłku za dalszy okres – jeśli  jej niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w stopniu znacznym powstała przed porodem lub do 8 tygodni po porodzie.

W takich przypadkach z pozostałej części okresu zasiłku korzysta ubezpieczony – ojciec dziecka albo inny ubezpieczony członek najbliższej rodziny.

Gdy matka ma ubezpieczenie chorobowe, może zrezygnować z pobierania zasiłku macierzyńskiego – jeśli jej niezdolność do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawność w stopniu znacznym powstanie po 8 tygodniach od porodu lub później. Może ona wtedy zrezygnować z zasiłku od następnego dnia  po tym terminie. W takim przypadku ojcu dziecka albo innemu członkowi najbliższej rodziny przysługuje zasiłek przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca okresu odpowiadającego okresowi urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego.

Zasady te dotyczą także opiekunów przyjmujących dziecko lub dzieci na wychowanie.

Gdy nieubezpieczona mama zacznie pracować...

Jeżli matka nie była ubezpieczona i zaczęła pracować na co najmniej pół etatu, to chociaż nie miała prawa do zasiłku macierzyńskiego, w okresie jej zatrudnienia może go pobierać ubezpieczony ojciec dziecka – za część urlopu macierzyńskiego – od dnia, kiedy zaczęła pracę, do wyczerpania pełnego wymiaru liczonego od dnia porodu.

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego?

Jeśli urodziło Ci się dziecko albo przysposobiłeś bądź przyjąłeś na wychowanie dziecko, to sprawdź, czy możesz skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za urlop rodzicielski.

Kiedy przysługuje zasiłek?

• gdy urodzi mu się dziecko.
• gdy przyjmie dziecko w wieku do ukończenia (7 roku życia lub dziecko wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do ukończenia przez nie 10 roku życia) na wychowanie i wystąpi do sądu o jego przysposobienie, albo przyjmie dziecko na wychowanie w tym wieku w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.

Kto może skorzystać z zasiłku?

Może z niego korzystać:

• osoba ubezpieczona bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego.
• osoba, która pobierała zasiłek macierzyński w okresie urlopu wychowawczego lub po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego.

Czas trwania zasiłku

Zasiłek przysługuje danej osobie w wymiarze do:

• 32 tygodni, jeżeli:
  • urodziło jej się jedno dziecko,
  • przyjęła jedno dziecko na wychowanie;
• 34 tygodni, jeśli:
  • urodziło jej się dwoje lub więcej dzieci przy jednym porodzie,
  • przyjęła równocześnie dwoje lub więcej dzieci na wychowanie.

Jak można skorzystać z zasiłku?

• w całości – przez jedno z rodziców,
• równocześnie – przez oboje rodziców (np. w tym samym czasie wykorzystują po 16  lub 17 tygodni, czyli łącznie cały jego wymiar - 32 bądź 34 tygodnie),
• na zmianę – przez oboje. Wtedy dzielą się 32 lub 34 tygodniami - maksymalnie w 4 częściach.

Jak podzielić zasiłek?

Można go podzielić maksymalnie na 4 części liczone w tygodniach następujących po sobie. Każda z tych części nie może być krótsza niż 8 tygodni, z wyjątkiem:

• pierwszej części, która przy urodzeniu jednego dziecka nie może być krótsza niż 6 tygodni, a gdy ktoś przyjmie dziecko na wychowanie - nie krótsza niż 3 tygodnie;
• ostatniej części, jeżeli jest krótsza niż 8 tygodni.

Można część zasiłku (do 16 tygodni) zostawić na później i wykorzystać go do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Tę część rodzice mogą podzielić maksymalnie na 2 części – po 8 tygodni.

Rezygnacja z zasiłku

Z omawianego zasiłku może zrezygnować w każdym czasie tylko pracownik za zgodą pracodawcy.  

Jeśli w ciągu 21 dni po porodzie lub przyjęciu dziecka na wychowanie matka zadeklarowała, że będzie korzystała z zasiłku macierzyńskiego przez rok bez przerwy, to może zrezygnować z całości bądź części okresu, za który przysługuje jej zasiłek (jeżeli trwał odpowiednio co najmniej 3, 6, lub 8 tygodni) i powrócić do pracy.

O niewykorzystaną część lub całość zasiłku może wystąpić pracownik – ojciec dziecka. Może on również zrezygnować z tego zasiłku.

Pisemne wnioski w sprawie  rezygnacji z zasiłku i w sprawie udzielenie urlopu rodzicielskiego należy złożyć w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem pracy lub skorzystaniem z tego urlopu.

Z zasiłku na tych zasadach może korzystać również osoba, która nie jest pracownikiem. Wniosek o rezygnację z zasiłku bądź jego wypłatę musi złożyć przed rozpoczęciem korzystania z niego.

Jak łączyć zasiłek z pracą?

Jeśli pracownik korzysta z zasiłku, to może w tym czasie pracować maksymalnie na pół etatu u pracodawcy, który udzielił mu urlopu. Wówczas wysokość zasiłku będzie proporcjonalnie niższa w stosunku do wymiaru czasu pracy.

Jeżeli ktoś pobiera zasiłek i pracuje, to czas korzystania z urlopu rodzicielskiego przedłuża się odpowiednio do wymiaru czasu pracy.

W takiej sytuacji całkowity czas wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego nie może przekroczyć:

• 64 tygodni – przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka,
• 68 tygodni - przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie dwojga bądź więcej dzieci.

Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu ojcowskiego?

Ubezpieczony ojciec wychowujący dziecko ma prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

• do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia albo
• do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu orzekającego przysposobienie i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 10 roku życia.

Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.

Zasady te mają także zastosowanie do ubezpieczonych niebędących pracownikami.

Brak prawa do zasiłku macierzyńskiego

Zasiłek macierzyński nie przysługuje:

• za okresy, w których ubezpieczony zachowuje prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych,
• w okresie urlopu bezpłatnego,
• w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.

Jaka jest wysokość zasiłku macierzyńskiego?

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu ojcowskiego, przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres do:

• 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie oraz w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
• 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
• 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.

W przypadku gdy oboje rodzice dziecka mają prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego od tego samego dnia, okres pobierania zasiłku w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku dzieli się proporcjonalnie między rodziców. W przypadku gdy o zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego oboje rodzice dziecka wystąpią, ale nie od tego samego dnia, zasiłek w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje temu z rodziców, który rozpoczął pobieranie tego zasiłku jako pierwszy.

Zasiłek macierzyński za okresy wszystkich wymienionych wyżej urlopów przysługuje w wysokości 80% podstawy wymiaru, a więc w wysokości „uśrednionej”, ale pod warunkiem, że pracownica nie później niż w ciągu 21 dni po porodzie (albo po przyjęciu dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza), złoży pisemny wniosek o udzielenie po urlopie macierzyńskim albo urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.

Termin 21 dni na złożenie wniosku o wypłatę zasiłku macierzyńskiego skutkujący ustaleniem zasiłku macierzyńskiego w wysokości 80% podstawy wymiaru dla ubezpieczonego ojca dziecka albo innego ubezpieczonego członka najbliższej rodziny, w przypadku gdy matka dziecka niebędąca osobą ubezpieczoną legitymuje się orzeczeniem o   niezdolności do samodzielnej egzystencji, umrze albo porzuci dziecko liczy się od następnego dnia odpowiednio po dniu:

1. śmierci matki dziecka, 
2. porzucenia dziecka przez matkę,
3. wydania orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji – jeżeli niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała po porodzie, 
4. porodu – jeśli niezdolność do samodzielnej egzystencji matki dziecka powstała przed porodem.

Powyższe zasady mają odpowiednie zastosowanie do ubezpieczonych niebędących pracownikami, do osób pobierających zasiłek macierzyński za okres po ustaniu ubezpieczenia oraz osób pobierających zasiłek macierzyński w czasie urlopu wychowawczego.

Zasiłek macierzyński za okres wydłużenia urlopu rodzicielskiego wynikającego z łączenia przez pracownika urlopu rodzicielskiego z pracą u pracodawcy udzielającego tego urlopu, przysługuje w takiej wysokości, w jakiej pracownik otrzymywał zasiłek macierzyński w okresie wykonywania pracy i otrzymywania zasiłku macierzyńskiego w kwocie obniżonej.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego

W przypadku gdy miesięczna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa niż kwota świadczenia rodzicielskiego, kwotę zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych podwyższa się do wysokości świadczenia rodzicielskiego. Kwota ta jest określana jako podwyższenie zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie rodzicielskie przysługuje w kwocie 1.000 zł miesięcznie i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego przysługuje w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres:

• urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, jeśli prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi tych urlopów powstało przed dniem 2 stycznia 2016 r.,
• urlopu rodzicielskiego.

Podwyższenie zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego nie przysługuje:

• ubezpieczonemu pobierającemu zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego,
• osobie pobierającej zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Zasady ustalania kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego:

• podwyższenie zasiłku macierzyńskiego jest ustalane jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego (1.000 zł), a miesięczną kwotą zasiłku macierzyńskiego, pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.
• w przypadku  zasiłek macierzyński przysługuje za część miesiąca, kwota podwyższenia jest  ustalana w stosunku do pomniejszonej proporcjonalnie kwoty świadczenia rodzicielskiego. Kwotę świadczenia rodzicielskiego za część miesiąca oblicza się poprzez podzielenie miesięcznej kwoty świadczenia rodzicielskiego przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca, za który zasiłek macierzyński przysługuje (wynik podlega zaokrągleniu do 1 gr według ogólnych zasad) oraz pomnożenie przez liczbę dni, za które przysługuje zasiłek macierzyński. Otrzymany wynik podlega zaokrągleniu do 10 gr w górę.
• jeżeli zasiłek macierzyński przysługuje z więcej niż jednego tytułu, a łączna kwota zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych jest niższa od kwoty świadczenia rodzicielskiego, kwota podwyższenia zasiłku macierzyńskiego jest obliczana jako różnica między kwotą świadczenia rodzicielskiego a łączną kwotą zasiłku macierzyńskiego pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych ze wszystkich tytułów.

Do wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego zobowiązany jest płatnik zasiłku macierzyńskiego.

W przypadku gdy zasiłek macierzyński jest wypłacany z więcej niż jednego tytułu, a wypłaty zasiłku dokonują płatnicy składek, osoba uprawniona do zasiłku wskazuje płatnika składek zobowiązanego do naliczenia i wypłaty podwyższenia zasiłku.

Jeżeli jednym z płatników zasiłku macierzyńskiego jest ZUS, do naliczenia i wypłaty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego, zobowiązany jest ten Zakład.

Jakie dokumenty są wymagane do zasiłku?

Dokumenty wymagane do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego

Dokumentami wymaganymi do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego są:

• zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu – w przypadku występowania o zasiłek macierzyński za okres przed porodem,
• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem - w przypadku występowania o zasiłek macierzyński  za okres od dnia porodu.

Urodzenie dziecka za granicą

• zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza określające przewidywana datę porodu zawierające nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, opatrzone datą wystawienia i podpisem - za okres przed porodem,
• odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem albo zagraniczny akt urodzenia dziecka - za okres od dnia porodu.

Nie wymaga się od ubezpieczonych przetłumaczenia na język polski zaświadczeń lekarskich oraz aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw stron umów międzynarodowych w zakresie zabezpieczenia społecznego, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, w języku urzędowym tych państw.

Urodzenie dziecka po ustaniu zatrudnienia

Do wypłaty zasiłku macierzyńskiego matce dziecka z tytułu urodzenia dziecka po ustaniu zatrudnienia niezbędne jest dodatkowo:

• zaświadczenie lekarskie stwierdzające stan ciąży w czasie trwania zatrudnienia,
• świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu likwidacji lub ogłoszenia upadłości pracodawcy - w przypadku likwidacji lub ogłoszenia upadłości pracodawcy,
• prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu stosunku pracy z naruszeniem przepisów prawa - w razie niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy.

Zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego

Dowodami stanowiącymi podstawę przyznania i wypłaty zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego przysługującego do dnia poprzedzającego poród w razie rozwiązania z pracownicą stosunku pracy w okresie ciąży z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy i niemożności zapewnienia innego zatrudnienia są:

• zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku stwierdzające stan ciąży w okresie zatrudnienia,
• świadectwo pracy lub inny dokument potwierdzający rozwiązanie stosunku pracy z powodu ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy,
• oświadczenie ubezpieczonej, że nie zapewniono jej innego zatrudnienia.

Skrócenie okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka

W przypadku skrócenia okresu pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną po skorzystaniu z zasiłku macierzyńskiego za okres co najmniej 14 tygodni po porodzie do przerwania wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonej wymagane są:

• oświadczenie ubezpieczonej, od kiedy ojciec dziecka będzie korzystał z uprawnień do zasiłku macierzyńskiego,
• zaświadczenie pracodawcy o dacie zaprzestania przez pracownicę korzystania z urlopu macierzyńskiego - w przypadku pracownicy, której zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS,
• pisemny wniosek ubezpieczonej zawierający datę, od której rezygnuje z pobierania zasiłku macierzyńskiego - w przypadku ubezpieczonej niebędącej pracownicą,

Ojciec dziecka, występując o zasiłek macierzyński w razie skrócenia przez matkę dziecka pobierania zasiłku macierzyńskiego, powinien przedłożyć:

• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka; do ustalenia prawa do zasiłku i jego wypłaty może być przyjęta  kopia tego dokumentu potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo ZUS,
•  zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka, o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego oraz o stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał ubezpieczonej matce dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL ubezpieczonej matki dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL.

Pobyt ubezpieczonej matki dziecka w szpitalu lub innym przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne (tzw. placówce leczniczej)

W celu przerwania wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonej matce dziecka za okres jej pobytu w placówce leczniczej, po wykorzystaniu przez nią zasiłku macierzyńskiego w wymiarze co najmniej 8 tygodni po porodzie, wymagane jest:

• zaświadczenie o dacie przyjęcia ubezpieczonej matki dziecka do placówki leczniczej lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem,
• oświadczenie ubezpieczonej, od kiedy ubezpieczony ojciec dziecka albo ubezpieczony inny członek najbliższej rodziny będzie korzystał z zasiłku macierzyńskiego (okres przypadający bezpośrednio po terminie rezygnacji z części zasiłku przez ubezpieczoną),
• zaświadczenie pracodawcy o dacie zaprzestania korzystania z urlopu macierzyńskiego - w przypadku pracownicy, której zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.

Do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonemu ojcu dziecka albo ubezpieczonemu innemu członkowi najbliższej rodziny za okres przerwy w pobieraniu zasiłku macierzyńskiego z powodu pobytu ubezpieczonej matki dziecka w placówce leczniczej, po wykorzystaniu przez nią zasiłku macierzyńskiego w wymiarze co najmniej 8 tygodni po porodzie, wymagane są:

• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek  albo ZUS za zgodność z oryginałem,
• zaświadczenie  wystawione przez placówkę leczniczą o dacie przyjęcia ubezpieczonej matki dziecka do szpitala,
• zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie przysługującego oraz wypłaconego ubezpieczonej matce dziecka zasiłku macierzyńskiego oraz o stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał ubezpieczonej matce dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL ubezpieczonej matki dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano jej numeru PESEL.

Datę wypisania ubezpieczonej matki dziecka ze szpitala dokumentuje się zaświadczeniem wystawionym przez placówkę leczniczą.

W celu podjęcia wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonej matce dziecka za okres po wyjściu z placówki leczniczej, ubezpieczona przedkłada zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie zasiłku macierzyńskiego wypłaconego ubezpieczonemu ojcu dziecka albo ubezpieczonemu innemu członkowi najbliższej rodziny, zawierające imię, nazwisko i PESEL ubezpieczonego,  albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli ubezpieczonemu nie nadano numeru PESEL.

Śmierć matki dziecka lub porzucenie przez nią dziecka

Ubezpieczony ojciec dziecka bądź inny ubezpieczony członek najbliższej rodziny, który występuje o wypłatę zasiłku macierzyńskiego w razie śmierci matki dziecka lub porzucenia przez nią dziecka, przedkłada:

• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka; do ustalenia prawa do zasiłku i jego wypłaty może być przyjęta  kopia tego dokumentu potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo  ZUS,
• zaświadczenie płatnika zasiłku macierzyńskiego matki dziecka o okresie pobierania  zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka, okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego oraz o stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał ubezpieczonej matce dziecka, zawierające imię, nazwisko i PESEL ubezpieczonej matki dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano jej numeru PESEL – jeżeli matka była osobą ubezpieczoną,
• oświadczenie o śmierci matki – w razie śmierci matki dziecka albo oświadczenie o porzuceniu dziecka przez matkę – w przypadku porzucenia przez nią dziecka. 

Matka dziecka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym

Dokumentami wymaganymi do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku macierzyńskiego  ubezpieczonemu – ojcu dziecka albo innemu ubezpieczonemu członkowi najbliższej rodziny w przypadku, gdy matka dziecka legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym i stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, są:

• odpis skrócony aktu urodzenia dziecka albo jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek albo ZUS,
• zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka, o okresie przysługującego jej zasiłku macierzyńskiego oraz o stawce procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał ubezpieczonej matce dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL ubezpieczonej matki dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL – jeżeli matka dziecka jest osobą ubezpieczoną,
• prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez  lekarza orzecznika ZUS, komisję lekarską ZUS, lekarza rzeczoznawcę KRUS, komisję lekarską KRUS albo orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem.   

Dokumentami niezbędnymi do  przerwania wypłaty zasiłku macierzyńskiego przysługującego ubezpieczonej – matce dziecka po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego w wymiarze co najmniej 8 tygodni po porodzie, w przypadku, gdy w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji albo niepełnosprawnością w stopniu znacznym stan zdrowia uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem są:

• prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji wydane przez  lekarza orzecznika ZUS, komisję lekarską ZUS, lekarza rzeczoznawcę KRUS, komisję lekarską KRUS albo orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu znacznym wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem,
• oświadczenie ubezpieczonej, od kiedy ubezpieczony ojciec dziecka albo ubezpieczony inny członek najbliższej rodziny będzie korzystał z uprawnień do zasiłku macierzyńskiego, 
• zaświadczenie pracodawcy o dacie zaprzestania korzystania z urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego  –  w przypadku ubezpieczonej będącej pracownicą, której zasiłek wypłaca ZUS,
• wniosek ubezpieczonej zawierający datę, od której rezygnuje ona z pobierania zasiłku macierzyńskiego – w przypadku ubezpieczonej niebędącej pracownikiem. 

Matka dziecka zaprzestaje sprawowania opieki nad dzieckiem

Dokumentem niezbędnym do zaniechania wypłaty zasiłku macierzyńskiego w przypadku umieszczenia dziecka na podstawie orzeczenia sądu w pieczy zastępczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym albo zakładzie rehabilitacji leczniczej jest oświadczenie ubezpieczonej matki dziecka o dacie umieszczenie dziecka  w pieczy zastępczej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym albo zakładzie rehabilitacji leczniczej.

Przyjęcie dziecka na wychowanie

Dowodem do wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest:

• zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sadu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopia wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
• decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
• oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.

Dowodem do wypłaty zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramachrodziny zastępczej jest:

• prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
• decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
• dokument potwierdzający wiek dziecka.

Nieubezpieczona matka dziecka podejmuje zatrudnienie w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy

Dokumentami do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonemu ojcu, któremu urodziło się dziecko, w przypadku gdy nieubezpieczona matka dziecka podejmuje zatrudnienie  w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy są:

• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo ZUS,
• zaświadczenie pracodawcy o okresie zatrudnienia i wymiarze czasu pracy matki dziecka, zawierające jej  imię, nazwisko i nemer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano jej numeru PESEL lub oświadczenie matki dziecka o dacie podjęcia zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy zawierające jej  imię, nazwisko i PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, , jeżeli nie nadano jej numeru PESEL  oraz nazwę i NIP pracodawcy,
• oświadczenie, w którym ubezpieczony wskazuje datę, od której ma zamiar pobierać  zasiłek macierzyński przypadający w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka oraz zobowiązuje się poinformować płatnika zasiłku o ustaniu zatrudnienia matki dziecka, jeżeli ustało ono w czasie pobierania przez ubezpieczonego ojca dziecka  zasiłku macierzyńskiego.

Dokumentami do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonemu z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie, w przypadku gdy nieubezpieczona matka dziecka podejmuje zatrudnienie  w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy są:

• zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sadu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopia wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
• decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
• oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie,
• zaświadczenie pracodawcy o okresie zatrudnienia i wymiarze czasu pracy matki dziecka, zawierające jej  imię, nazwisko i numer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano jej numeru PESEL lub oświadczenie matki dziecka o dacie podjęcia zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy zawierające jej  imię, nazwisko i PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, , jeżeli nie nadano jej numeru PESEL  oraz nazwę i NIP pracodawcy,
• oświadczenie, w którym ubezpieczony wskazuje datę, od której ma zamiar pobierać  zasiłek macierzyński przypadający w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka oraz zobowiązuje się poinformować płatnika zasiłku o ustaniu zatrudnienia matki dziecka, jeżeli ustało ono w czasie pobierania przez ubezpieczonego ojca dziecka  zasiłku macierzyńskiego.

Dokumentami do wypłaty zasiłku macierzyńskiego ubezpieczonemu z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, w przypadku gdy nieubezpieczona matka dziecka podejmuje zatrudnienie  w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy są:

• prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
• decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
• dokument potwierdzający wiek dziecka,
• zaświadczenie pracodawcy o okresie zatrudnienia i wymiarze czasu pracy matki dziecka, zawierające jej  imię, nazwisko i numer PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano jej numeru PESEL lub oświadczenie matki dziecka o dacie podjęcia zatrudnienia w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy zawierające jej  imię, nazwisko i PESEL albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, , jeżeli nie nadano jej numeru PESEL  oraz nazwę i NIP pracodawcy,
• oświadczenie, w którym ubezpieczony wskazuje datę, od której ma zamiar pobierać  zasiłek macierzyński przypadający w okresie trwania zatrudnienia matki dziecka oraz zobowiązuje się poinformować płatnika zasiłku o ustaniu zatrudnienia matki dziecka, jeżeli ustało ono w czasie pobierania przez ubezpieczonego ojca dziecka  zasiłku macierzyńskiego.

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego

Warunkiem przyznania pracownicy/pracownikowi prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego, niezależnie od tego, który z rodziców dziecka występuje o wypłatę zasiłku macierzyńskiego, jest wystąpienie do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie takiego urlopu; we wniosku tym pracownica/pracownik wskazuje wymiar urlopu. W przypadku ubezpieczonych niebędących pracownikami, dokumentem wymaganym do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi  urlopu rodzicielskiego jest pisemny wniosek złożony w tej sprawie przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku za okres tego urlopu. We wniosku ubezpieczona/ubezpieczony podaje okres korzystania z zasiłku macierzyńskiego.

Do przyznania zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego zarówno pracownicy/pracownikowi, jak i ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem wymagane jest ponadto oświadczenie ubezpieczonego o braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego w okresie wskazanym we wniosku albo o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu w okresie objętym wnioskiem, zawierające imię, nazwisko i PESEL drugiego z rodziców dziecka–albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL. Jeżeli zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS, do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się także potwierdzoną przez pracodawcę za zgodność z oryginałem kopię oświadczenia o braku zamiaru korzystania przez drugiego z rodziców dziecka z zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego w okresie wskazanym we wniosku albo o okresie, w którym drugi z rodziców dziecka zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres tego urlopu w okresie objętym wnioskiem, dołączonego do wniosku pracownika o udzielenie urlopu rodzicielskiego.

Do wypłaty przez ZUS zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego ubezpieczonemu rodzicowi dziecka, który pobierał zasiłku macierzyńskiego za okres bezpośrednio poprzedzający okres wnioskowany, niezbędne są dodatkowo: zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu rodzicielskiego oraz zaświadczenie o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie tego urlopu rodzicielskiego, zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie wydłużonego urlopu rodzicielskiego.

W przypadku gdy o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego występuje ubezpieczony drugi z rodziców dziecka, który nie pobierał zasiłku macierzyńskiego za okres bezpośrednio poprzedzający okres wnioskowany, dokumentami niezbędnymi do wypłaty zasiłku są:

• wniosek ubezpieczonego złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku  za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy  jako okres urlopu rodzicielskiego – w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem,
• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka, lub albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem – w razie ubiegania się o zasiłek macierzyński w związku z urodzeniem dziecka, albo
• oświadczenie ubezpieczonego, kiedy dziecko zostało przyjęte na wychowanie oraz zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopia wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu, albo
• prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej albo umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą i dokument potwierdzający wiek dziecka,
• decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopia potwierdzona  za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo  ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka wobec którego podjęto taką decyzję, oraz
• zaświadczenie płatnika zasiłku o okresie, za który zasiłek macierzyński wypłacono drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego oraz o wysokości stawki procentowej, w jakiej zasiłek macierzyński przysługiwał drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL drugiego z rodziców dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL,
• zaświadczenie pracodawcy o okresie i wymiarze czasu pracy wykonywanej w czasie urlopu rodzicielskiego, zawierające informację, czy i w jakim wymiarze pracownik będzie wykonywał pracę w okresie wydłużonego urlopu rodzicielskiego – w przypadku pracownika, któremu zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.

Dowodem stanowiącym podstawę rezygnacji z pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną matkę dziecka za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego w całości lub w części, jest jej pisemny wniosek zawierający datę, od której rezygnuje z pobierania zasiłku macierzyńskiego, oraz:

• oświadczenie ubezpieczonej, czy ubezpieczony ojciec dziecka będzie korzystał z uprawnień do zasiłku macierzyńskiego za pozostały okres, zawierające imię, nazwisko i numer PESEL ojca dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano numeru PESEL,
• zaświadczenie pracodawcy o terminie zaprzestania korzystania z urlopu rodzicielskiego, w przypadku pracownicy, której zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS.

Wyżej wymienione dokumenty wymagane są odpowiednio w przypadku rezygnacji z pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczonego ojca dziecka za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego w  części. 

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego nieprzypadający bezpośrednio po poprzednim okresie wypłaty zasiłku macierzyńskiego

Dokumentami wymaganymi do ustalenia prawa i wypłaty zasiłku macierzyńskiego w takim przypadku są:

• oświadczenie ubezpieczonego, zawierające NIP i nazwy płatników zasiłku oraz informacje  o okresie, za który wypłacono zasiłek macierzyński  za  okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego, liczbie części wypłaconego zasiłku  za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony, stawce procentowej w jakiej wypłacono zasiłek macierzyński oraz czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński  za  okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego,
• zaświadczenia poprzednich  płatników zasiłku macierzyńskiego o okresie, za  który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono  ubezpieczonemu, liczbie części wypłaconego zasiłku  za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony, stawce procentowej w jakiej wypłacono zasiłek macierzyński oraz oświadczenie ubezpieczonego czy drugi z rodziców dziecka pobierał zasiłek macierzyński  za  okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego,
• zaświadczenie  płatnika zasiłku macierzyńskiego o okresie, za  który zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu rodzicielskiego wypłacono  drugiemu z rodziców dziecka, liczbie części wypłaconego zasiłku za okres tego urlopu, okresie, w którym urlop rodzicielski został wydłużony,  stawce procentowej w jakiej wypłacono zasiłek macierzyński drugiemu z rodziców dziecka, zawierające imię, nazwisko i PESEL drugiego z rodziców dziecka albo serię i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość, jeżeli nie nadano mu numeru PESEL lub oświadczenie drugiego z rodziców dziecka zawierające powyższe dane i wskazujące NIP i nazwę płatnika.

Wypłata podwyższenia zasiłku macierzyńskiego do kwoty świadczenia rodzicielskiego

Dokumentami niezbędnymi do  wypłaty kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego  do wysokości świadczenia rodzicielskiego  są:

• oświadczenie ubezpieczonego, w którym wskazuje, czy zasiłek macierzyński przysługuje mu z więcej niż z jednego tytułu, a jeżeli tak  to który  płatnik jest zobowiązany  do wypłacenia kwoty podwyższenia zasiłku macierzyńskiego oraz potwierdza, że podwyższenie zasiłku macierzyńskiego nie jest pobierane z innego tytułu, 
• zaświadczenie pozostałych płatników zasiłku za miesiąc,  w którym  przysługuje podwyższenie  zasiłku do kwoty świadczenia rodzicielskiego, zawierające informacje o okresie przysługującego  zasiłku  macierzyńskiego oraz  o miesięcznej  kwocie zasiłku po pomniejszeniu o zaliczkę na podatek  dochodowy  od osób fizycznych  oraz za miesiące, w których nastąpiła zmiana  w wysokości przysługującego zasiłku macierzyńskiego  i jego okresie.

Zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego

W celu uzyskania przez pracownika prawa do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego niezbędne jest wystąpienie z wnioskiem do pracodawcy o udzielenie tego urlopu.

Ubezpieczony niebędący pracownikiem  w celu uzyskania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu ojcowskiego powinien złożyć wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za ten okres ustalony przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego, zawierający datę, od której ubezpieczony zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego - w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem.

Do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego, wymagane są:

• odpis skrócony  aktu urodzenia dziecka albo jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem - w przypadku ubiegania się o zasiłek macierzyński w związku z urodzeniem się dziecka albo postanowienie sądu o przysposobieniu dziecka - w przypadku ubiegania się o zasiłek macierzyński w związku z przysposobieniem dziecka, 
• oświadczenie, czy  zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego został pobrany z innego tytułu.

Przy ustalaniu prawa i wypłacie zasiłku macierzyńskiego, na równi ze skróconym odpisem aktu urodzenia dziecka, zagranicznym aktem urodzenia dziecka, zaświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sadu o przysposobienie dziecka, postanowieniem sądu o przysposobieniu dziecka, orzeczeniem sądu o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej, umową cywilnoprawną zawartą pomiędzy starosta a rodziną zastępczą, traktuje się także ich kopie potwierdzone przez płatnika składek albo ZUS za zgodność z oryginałem.

Gdy wypłaty zasiłku dokonuje ZUS...

W każdym przypadku, gdy zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS wymagane jest ponadto zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku:

• ZUS Z-3 - w przypadku pracowników,
• ZUS Z-3b - przypadku ubezpieczonych prowadzących pozarolniczą działalność, ubezpieczonych współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz duchownych albo
• ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.

Zaświadczenie płatnika składek nie jest wymagane w przypadku nieprzerwanych okresów pobierania przez ubezpieczonego zasiłku macierzyńskiego.

W przypadku gdy zasiłek macierzyński jest wypłacany przez ZUS, odpowiednie wyżej wymienione dokumenty niezbędne do ustalenia prawa i wypłaty tego zasiłku składane przez ubezpieczonego (mające formę oświadczeń) oraz wystawiane przez lekarza albo płatnika składek (mające formę zaświadczeń) mogą być złożone w formie papierowej lub w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem kwalifikowanego certyfikatu lub profilu zaufanego ePUAP przekazanego na elektroniczną skrzynkę podawczą ZUS przez profil PUE ZUS.

Jaka jest podstawa wymiaru zasiłku dla pracowników?

Wynagrodzenie za okresy miesięczne

Podstawę wymiaru zasiłku dla pracownika stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone:

1. za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolności do pracy albo
2. za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia.

Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przysługującego pracownikowi przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe lub odpowiednio wypadkowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pierwszego miesiąca kalendarzowego zatrudnienia (w pierwszym miesiącu ubezpieczenia lub w drugim, gdy pierwszy miesiąc ubezpieczenia jest niepełny), do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się:

• wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub w innym akcie nawiązującym stosunek pracy, jeżeli wynagrodzenie przysługuje w stałej miesięcznej wysokości (wynagrodzenie określone w stawce godzinowej traktuje się jak wynagrodzenie stałe),
• wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy, jeżeli pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne.

Wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się:

• poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono  osiągnięte i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień,
• przyjmując kwotę zmiennych składników wynagrodzenia w przeciętnej miesięcznej wysokości wypłaconej za ten miesiąc pracownikom zatrudnionym na takim samym lub podobnym stanowisku w zakładzie pracy, w którym przysługuje zasiłek chorobowy – jeżeli pracownik nie osiągnął w danym  miesiącu żadnego wynagrodzenia.

Do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się wynagrodzenie uzyskane przez pracownika u płatnika składek w okresie ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek macierzyński. W przypadku przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę w trybie określonym w art. 231 Kodeksu pracy, podstawę wymiaru zasiłku ustala się na podstawie wynagrodzenia uzyskanego u poprzedniego i aktualnego płatnika składek. W pozostałych przypadkach, podstawę wymiaru zasiłku stanowi wynagrodzenie uzyskane wyłącznie u aktualnego płatnika składek.

Jeśli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmowane jest do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku pracownik nie osiągnął pełnego wynagrodzenia z przyczyn usprawiedliwionych, przy obliczaniu podstawy wymiaru zasiłku:

• wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował mniej niż połowę obowiązującego go w tym miesiącu czasu pracy,
• przyjmuje się - po uzupełnieniu - wynagrodzenie za miesiące, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go w tym miesiącu czasu pracy.

Jeżeli pracownik w każdym miesiącu przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy z przyczyn usprawiedliwionych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia się wynagrodzenie za wszystkie miesiące, uzupełnione do pełnej wysokości.

W razie zmiany umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy, podstawę wymiaru  zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru czasu pracy. Zasada ta jest stosowana w przypadku, gdy zmiana wymiaru czasu pracy nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy albo w miesiącach poprzedzających.

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okres dłuższe niż miesiąc

Oprócz składników przysługujących za okresy miesięczne, w podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc. Kwartalne składniki wynagrodzenia uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały kalendarzowe poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy roczne, uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej pracownikowi za rok kalendarzowy poprzedzający miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Jeśli w okresie, z którego ustala się podstawę wymiaru zasiłku, niektóre składniki wynagrodzenia (np. premie) wypłacone zostały zaliczkowo, do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się te składniki w wysokości wypłaconej zaliczkowo, a po ich wyrównaniu podstawę wymiaru zasiłku przelicza się uwzględniając te składniki i wyrównuje wysokość zasiłku.

Jeżeli jednak składniki wynagrodzenia uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku przysługują, lecz nie zostały wypłacone do czasu ostatecznego sporządzenia listy wypłat zasiłków, do podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się te składniki w wysokości wypłaconej za  poprzednie okresy. W tym przypadku podstawy wymiaru zasiłku nie przelicza się ponownie.

Do składników wynagrodzenia przysługujących za okresy dłuższe niż miesiąc (np. kwartalnych czy rocznych), zmniejszanych proporcjonalnie w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy w okresie, za który są wypłacane, stosuje się zasadę uzupełnienia zgodnie z wcześniej podanymi zasadami dot. składników za okresy miesięczne. Jeżeli składniki te są zmniejszane z tytułu usprawiedliwionej nieobecności w pracy ale nie w sposób proporcjonalny, są one uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania.

Składniki wynagrodzenia, które nie są uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłków

W podstawie wymiaru zasiłku przysługującego w czasie trwania ubezpieczenia nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo (wypłacanych) za okres pobierania zasiłku. Składniki te uwzględnia się jednak w podstawie wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu zatrudnienia.

W razie braku postanowień o zachowywaniu prawa do składnika wynagrodzenia za okres pobierania zasiłku uznaje się, że składnik wynagrodzenia nie przysługuje za okres pobierania zasiłku i powinien być przyjęty do ustalenia podstawy wymiaru. Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub umowach o pracę, pracodawca udokumentuje, że składnik wynagrodzenia jest pracownikowi wypłacany za okres pobierania zasiłku, składnika tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku.

Jeśli pracownikowi przyznano składnik wynagrodzenia tylko do określonego terminu (np. dodatek służbowy) przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia się ten składnik tylko za okres przypadający do tego terminu. Po upływie terminu, mimo nadal trwającej niezdolności do pracy, składnik ten wyłącza się z podstawy wymiaru zasiłku. Zasada ta ma zastosowanie m.in. do wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia albo umowy o dzieło, z pracodawcą, z którym osoba wykonująca umowę pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Wynagrodzenie z tego tytułu uwzględniane jest w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku  uwzględnia się wynagrodzenie z tytułu kolejnych umów trwających bez przerwy albo gdy przerwa między umowami przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, albo gdy umowy zawierane są na nakładające się okresy.

Minimalna podstawa wymiaru zasiłku

Dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy podstawa wymiaru nie może być niższa od odpowiedniej do stażu pracy kwoty minimalnego wynagrodzenia, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia.

Przerwy w pobieraniu zasiłku a podstawa wymiaru zasiłku

Podstawy  wymiaru zasiłku przysługującego u tego samego pracodawcy nie oblicza się na nowo, jeżeli w pobieraniu wynagrodzenia za okres choroby i zasiłków nie było przerwy lub przerwa trwała krócej niż 3 miesiące kalendarzowe. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy między poszczególnymi okresami pobierania zasiłków nastąpiła zmiana wymiaru czasu pracy.

Jaka jest podstawa wymiaru zasiłku dla ubezpieczonych niebędących pracownikami?

Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu niebędącemu pracownikiem stanowi przeciętny miesięczny przychód ubezpieczonego za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających powstanie niezdolności do pracy. Przychodem ubezpieczonego jest  kwota od której opłacana jest składka na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składek. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględniany jest przychód uzyskany za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, z tytułu którego przysługuje zasiłek. Za okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego uważa się także kolejne okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu z tego samego tytułu, np. kolejne umowy zlecenia zawarte z tym samym zleceniodawcą, kolejne okresy prowadzenia działalności pozarolniczej.

Niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego

Jeśli niezdolność do pracy ubezpieczonego, dla którego jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego i ubezpieczony nie posiada wcześniejszego okresu ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu  albo przerwa pomiędzy aktualnym  okresem ubezpieczenia  a poprzednim okresem ubezpieczenia chorobowego przekracza 30 dni, podstawę wymiaru zasiłku  stanowi najniższa miesięczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie.

Zasada ta dotyczy:

• ubezpieczonych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, deklarujących dochód do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe,
• osób współpracujących z osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
• ubezpieczonych prowadzących działalność pozarolniczą oraz osób z nimi współpracujących,
• duchownych.

Jeśli niezdolność do pracy ubezpieczonego, dla którego nie została określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała przed upływem pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego i ubezpieczony nie posiada wcześniejszego okresu ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu  albo przerwa pomiędzy aktualnym  okresem ubezpieczenia  a poprzednim okresem ubezpieczenia chorobowego  przekracza 30 dni, okresem, z którego przyjmowany jest przychód do ustalenia podstawy wymiaru jest miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% podstawy wymiaru składki na to ubezpieczenie:

• kwota przychodu określona w umowie przypadająca na  miesiąc, w którym powstało prawo  do zasiłku  - dla ubezpieczonych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, dla których odpłatność za wykonywanie umowy określono kwotowo,
• kwota przeciętnego miesięcznego przychodu innych ubezpieczonych, z którymi płatnik składek zawarł takie same lub podobne umowy z miesiąca, w którym powstało prawo do zasiłku - dla ubezpieczonych wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, dla których odpłatność za wykonywanie umowy określono  w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie,    
• przeciętny miesięczny przychód innych członków spółdzielni za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku - dla ubezpieczonych będących członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,     
• przeciętny miesięczny przychód osób wykonujących pracę nakładczą na rzecz danego płatnika składek za miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku - dla ubezpieczonych będących osobami wykonującymi pracę nakładczą,    
• miesięczna kwotę wynagrodzenia, którą osoba wykonująca odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności otrzymałaby za miesiąc, w którym powstało prawo  do zasiłku  – dla ubezpieczonych będących osobami wykonującymi odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności.

Jeżeli niezdolność do pracy ubezpieczonego, dla którego nie została określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała w pierwszym kalendarzowym miesiącu ubezpieczenia chorobowego, a u płatnika składek nie ma innych ubezpieczonych, których przychód powinien zostać przyjęty, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przychód osiągnięty przez ubezpieczonego.

W przypadku, gdy niezdolność do pracy ubezpieczonego niebędącego pracownikiem powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego i ubezpieczony  posiada wcześniejszy okres ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu i przerwa pomiędzy okresami ubezpieczenia  nie przekracza 30 dni, przy ustalaniu  podstawy wymiaru zasiłku  zarówno dla ubezpieczonych, dla których jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, jak  i dla ubezpieczonych, dla których nie jest określona najniższa podstawa wymiaru składek ubezpieczonych, stosuje się  zasadę uzupełniania. Zgodnie z tą zasadą, do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku jest przyjmowany przychód, który ubezpieczony osiągnąłby, gdyby pracował cały miesiąc. Kwota uzupełnionego przychodu nie może przekraczać 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71%. Do obliczenia podstawy wymiaru zasiłku  przyjmuje się podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc kalendarzowy, w którym powstała niezdolność do pracy.

Jeżeli niezdolność do pracy ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, dla którego jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego oraz okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia z innego tytułu, podstawę wymiaru zasiłku stanowi suma:

1. miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe za miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71%, oraz
2. kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek, po jej uzupełnieniu, w części przewyższającej miesięczną najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, za miesiąc kalendarzowy, w którym powstała niezdolność do pracy, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71% (tzw. „nadwyżki”), oraz liczby pełnych kalendarzowych miesięcy aktualnego ubezpieczenia (liczby 1), powiększonej o liczbę pełnych kalendarzowych miesięcy ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu.

Jeżeli ubezpieczony przez cały okres wykonywania pozarolniczej działalności, w którym przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidują minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą 30% minimalnego wynagrodzenie za pracę, także w okresie, w którym nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu, deklaruje jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwotę nie niższą niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, za najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe przyjmuje się kwotę 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W przypadku, gdy niezdolność do pracy ubezpieczonego niebędącego pracownikiem, dla którego nie jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego oraz okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni od ustania ubezpieczenia z innego tytułu, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się przychód ubezpieczonego za miesiąc kalendarzowy, w którym powstała niezdolność do pracy, po uzupełnieniu do pełnej miesięcznej kwoty, od której zostałaby opłacona składka na ubezpieczenie chorobowe, gdyby ubezpieczony podlegał temu ubezpieczeniu przez pełny miesiąc kalendarzowy. Kwota uzupełnionego przychodu nie może przekraczać 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71%.

Niezdolność do pracy powstała po upływie pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego, przed upływem 12 kalendarzowych miesięcy ubezpieczenia

Jeżeli niezdolność do pracy ubezpieczonego, dla którego nie jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała po upływie pełnego kalendarzowego miesiąca ubezpieczenia chorobowego, a przed upływem 12 pełnych kalendarzowych miesięcy nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętny miesięczny przychód za okres pełnych kalendarzowych miesięcy ubezpieczenia.

W przypadku, gdy niezdolność do pracy ubezpieczonego, dla którego jest określona najniższa podstawa wymiaru składek, powstała po upływie pełnego kalendarzowego miesiącu ubezpieczenia chorobowego, a przed upływem 12 pełnych kalendarzowych miesięcy nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego i ubezpieczony posiada wcześniejszy okres ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu i przerwa pomiędzy okresami ubezpieczenia  nie przekracza 30 dni, podstawę wymiaru zasiłku stanowi suma:

1. przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz
2. kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej miesięcznej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku oraz liczby tych miesięcy, powiększonej o liczbę pełnych kalendarzowych miesięcy ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu.

Jeżeli ubezpieczony, dla którego jest określona najniższa podstawa wymiaru składek  nie  posiada wcześniejszego okresu ubezpieczenia chorobowego z innego tytułu, podstawę wymiaru zasiłku  stanowi suma:

1. przeciętnej miesięcznej najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne kalendarzowe miesiące ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz
2. kwoty stanowiącej iloczyn jednej dwunastej przeciętnej miesięcznej kwoty zadeklarowanej jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, w części przewyższającej najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71%, za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia, z których przychód podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku, oraz liczby tych miesięcy.

Jeżeli ubezpieczony przez cały okres wykonywania pozarolniczej działalności, w którym przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przewidują minimalną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynoszącą 30% minimalnego wynagrodzenie za pracę, także w okresie, w którym nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu, deklaruje jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne kwotę nie niższą niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, za najniższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe przyjmuje się kwotę 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

W przypadku, gdy w okresie, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku, przychód ubezpieczonego uległ zmniejszeniu wskutek niewykonywania pracy lub działalności w okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego albo odbywania ćwiczeń wojskowych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku:

• wyłącza się przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez mniej niż połowę miesiąca,
• przyjmuje się faktyczny przychód za miesiące, w których ubezpieczony wykonywał pracę lub działalność przez co najmniej połowę miesiąca.
• przyjmuje się przychód za wszystkie miesiące, jeżeli w okresie, z którego ustalana jest podstawa wymiaru zasiłku, ubezpieczony wykonywał pracę przez mniej niż połowę miesiąca w związku z tym przychód ubezpieczonego w każdym miesiącu uległ zmniejszeniu.

W podstawie wymiaru zasiłku uwzględnia się przychód w faktycznej wysokości, bez uzupełniania.

Jeżeli niezdolność do pracy powstała po upływie pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, a nieprzerwany okres ubezpieczenia chorobowego rozpoczął się po przerwie nieprzekraczającej 30 dni, w czasie której tytuł ubezpieczenia chorobowego trwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku uwzględnia się zarówno przychód ubezpieczonego z nieprzerwanego okresu ubezpieczenia chorobowego, jak i z okresu sprzed takiej przerwy. Dotyczy to przypadków, w których ubezpieczenie chorobowe ustało z powodu nieopłacenia składki w terminie lub we właściwej wysokości, jak i przypadku wyłączenia z ubezpieczenia chorobowego na wniosek ubezpieczonego. Nie dotyczy to przypadków, w których tytuł ubezpieczenia ustał, np. z powodu zawieszenia działalności lub w wyniku zbiegu tytułów ubezpieczenia.

Podstawy  wymiaru zasiłku przysługującego nie oblicza się na nowo, jeżeli w pobieraniu   zasiłku nie było przerwy lub przerwa trwała krócej niż trzy miesiące kalendarzowe.

Podstawa wymiaru zasiłku przysługującego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Odrębna zasada ma zastosowanie do osób odbywających służbę zastępczą. Podstawę wymiaru zasiłku przysługującego ubezpieczonemu odbywającemu służbę zastępczą ustala się z uwzględnieniem miesięcznej kwoty świadczenia pieniężnego, określonej w przepisach o służbie zastępczej, w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy.

Płatnicy zasiłku macierzyńskiego

Prawo do zasiłków ustalają oraz zasiłki te wypłacają:

1. płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych – swoim ubezpieczonym w czasie trwania ubezpieczenia,
2. oddziały ZUS:

• ubezpieczonym, których płatnicy składek zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego nie więcej niż 20 ubezpieczonych,
• ubezpieczonym prowadzącym działalność pozarolniczą i osobom z nimi współpracującym,
• ubezpieczonym będącym duchownymi,
• osobom uprawnionym do zasiłków za okres po ustaniu ubezpieczenia,
• ubezpieczonym podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce z tytułu zatrudnienia u pracodawcy zagranicznego.

Liczbę ubezpieczonych ustala się na rok kalendarzowy według stanu na dzień 30 listopada poprzedniego roku kalendarzowego, a w stosunku do płatników składek, którzy na ten dzień nie zgłaszali nikogo do ubezpieczenia chorobowego – według stanu na pierwszy miesiąc, w którym dokonali takiego zgłoszenia.

W liczbie ubezpieczonych uwzględnia się:

1. pracowników (w tym również uczniów),
2. podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę nakładczą,
3. podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące,
4. podlegające ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące działalność pozarolniczą oraz osoby z nimi współpracujące.

W liczbie tej nie uwzględnia się natomiast osób przebywających na urlopach wychowawczych i bezpłatnych, a także duchownych podlegających ubezpieczeniu chorobowemu.

Kiedy następuje przedawnienie roszczenia o wypłatę zasiłku?

Roszczenie o wypłatę zasiłku macierzyńskiego przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.

Jeśli niezgłoszenie roszczenia o wypłatę zasiłku nastąpiło z przyczyn niezależnych od osoby uprawnionej, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.

W przypadku, gdy niewypłacenie zasiłku w całości lub w części było następstwem błędu płatnika składek zobowiązanego do wypłaty zasiłku albo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 3 lat.

Kto wydaje decyzje w sprawie zasiłku?

Decyzje w sprawie zasiłku wydaje oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. O wydanie w tej sprawie decyzji przez oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może wystąpić płatnik składek, ubezpieczony lub osoba uprawniona.

Od decyzji oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przysługuje odwołanie do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, w terminie jednego miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Odwołanie od decyzji wnosi się do oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na piśmie lub do protokołu sporządzonego przez ten oddział.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przez Internet?

Co należy przygotować?

• Login i hasło do swojego profilu PUE ZUS. Jeżeli nie masz zarejestrowanego profilu PUE ZUS, załatw sprawę osobiście albo listownie. Profil PUE ZUS możesz założyć przy użyciu certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP albo w najbliższej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
• Certyfikat kwalifikowany oraz PIN do certyfikatu kwalifikowanego lub login i hasło do profilu zaufanego ePUAP. 

Z tej formy złożenia wniosku możesz skorzystać, jeżeli zasiłek będzie wypłacał ZUS.

Jakie są terminy?

1. O zasiłek macierzyński możesz wystąpić już przed porodem. Nie więcej niż 6 tygodni zasiłku macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje  zasiłek macierzyński niewykorzystany przez porodem, aż do wyczerpania przysługującego pełnego wymiaru zasiłku.
2. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczoną z innego tytułu i w terminie 21 dni po porodzie złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze - zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci;
     oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu  rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
3. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
4. Jeśli nie zgłosiłaś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od  dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
5. Wypłata zasiłku przez ZUS nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych  do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

1. Zaloguj się na swój profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE).
2. W katalogu usług wybierz usługę "Złożenie dokumentu ZAS-54".
3. Jeśli jesteś pracownicą i o urlop macierzyński wystąpiłaś do pracodawcy, a zasiłek macierzyński za okres tego urlopu będzie Ci wypłacał ZUS, nie musisz składać wniosku ZAS-54.
4. Uzupełnij dane w formularzu elektronicznym i złóż dyspozycję sposobu odbioru korespondencji w tej sprawie. Domyślnie korespondencja zostanie skierowana do Ciebie elektronicznie poprzez PUE ZUS. Możesz także wybrać odpowiedź w formie papierowej, z odbiorem osobistym bądź przez pełnomocnika albo pocztą tradycyjną.
5. Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
6. Podpisz wniosek za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP. Wyślij wniosek elektronicznie do ZUS.

Co dalej?

1. Osobiście lub pocztą dostarcz do właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek terenowej jednostki organizacyjnej ZUS pozostałe dokumenty:
   • jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres przed porodem - zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu.
     W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza, które określa przewidywaną datę porodu i zawiera nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, datę wystawienia i podpis wystawiającego.
     Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy zaświadczeń wystawianych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny,  w języku urzędowym tych państw.
     Lekarz ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu za pośrednictwem PUE ZUS.
   • jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres od dnia porodu - skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku albo przez Zakład za zgodność z oryginałem. W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą – przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku albo przez Zakład za zgodność z oryginałem.
     Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
   • wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie:
     • na druku ZUS Z-3 – jeśli jesteś pracownikiem,
     • na druku ZUS Z-3b – jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność albo jesteś duchownym,
     • na druku  ZUS Z-3a – w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
       Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu ZUZ Z-3, ZUS Z-3a i ZUS Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS.
2. Dokumenty możesz także złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
3. Dopełniłaś wszystkich formalności.
4. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku przez ZUS nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli nie podałaś numeru rachunku, zasiłek zostanie wysłany na adres zamieszkania podany we wniosku o zasiłek lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
5. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji  w formie elektronicznej, o nadejściu korespondencji zostaniesz powiadomiony emailem lub dodatkowo SMS zdefiniowanymi w profilu PUE ZUS. Po zalogowaniu na swoim profilu PUE ZUS podpisz Urzędowe Poświadczenie Doręczenia (UPD). Tylko wtedy uzyskasz dostęp do dokumentu elektronicznego.
6. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, pocztą tradycyjną, oczekuj na korespondencję z ZUS.
7. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, odbierz pismo osobiście bądź przez pełnomocnika.
8. W przypadku odmowy prawa do zasiłku macierzyńskiego otrzymasz z ZUS decyzję.
9. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka osobiście?

Co trzeba przygotować?

1. Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego - jeśli jesteś pracownicą.
   Wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego - jeżeli jesteś ubezpieczona z innego tytułu.
   Wniosek możesz:
   • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-54"),
   • pobrać ze strony internetowej ZUS,
   • pobrać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
2. Zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu - jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres przed porodem.
   W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza, które określa przewidywaną datę porodu i zawiera nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, datę wystawienia i podpis wystawiającego.
   Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy zaświadczeń wystawianych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, ,Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz  Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
   Lekarz ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu za pośrednictwem PUE ZUS.
3. Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek albo przez Zakład za zgodność z oryginałem.  - jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres od dnia porodu.
   W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika składek albo przez Zakład za zgodność z oryginałem.
   Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
4. Wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
   • na druku ZUS Z-3  - jeśli jesteś pracownikiem,
   • na druku ZUS Z-3b - jeśli  jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
   • na druku ZUS -Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
     Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu ZUS Z-3, ZUS Z-3a i ZUS Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS.
5. Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
6. Jeśli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa ZUS PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

1. O zasiłek macierzyński możesz wystąpić już przed porodem. Nie więcej niż 6 tygodni zasiłku macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje wówczas zasiłek macierzyński niewykorzystany przez porodem, aż do wyczerpania przysługującego pełnego wymiaru zasiłku. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczoną z innego tytułu i w terminie  21 dni po porodzie złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze - zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu  rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
     Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
2. Jeśli nie zgłosiłaś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od  dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
3. Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

1. Jeśli jesteś pracownicą złóż do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego.
   Jeśli jesteś ubezpieczoną z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego lub  wypełnij formularz wniosku w formie elektronicznej (ZAS-54).
   Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
2. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
   • powyżej 20 ubezpieczonych - zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek, który ustali uprawnienia do zasiłku,
   • nie więcej niż 20 ubezpieczonych - jeżeli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS.
     W przypadku pozostałych ubezpieczonych dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
3. Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym, odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
4. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
5. Termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS możesz zarezerwować przez PUE ZUS.

Co dalej?

1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie przez ZUS wysłany na podany adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
5. Korespondencję w sprawie zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ja osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka za pośrednictwem poczty?

Co należyprzygotować?

1. Wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego - jeżeli jesteś pracownicą.
   Wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego - jeżeli jesteś ubezpieczoną z innego tytułu.
   Wniosek możesz:
   • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-54"),
   • pobrać ze strony internetowej ZUS,
   • pobrać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
2. Zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym druku określające przewidywaną datę porodu - jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres przed porodem.
   W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczone na język polski zaświadczenie zagranicznego zakładu leczniczego lub zagranicznego lekarza, które określa przewidywaną datę porodu i zawiera nazwę zagranicznego zakładu leczniczego lub imię i nazwisko zagranicznego lekarza, datę wystawienia i podpis wystawiającego.
   Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy zaświadczeń wystawianych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, ,Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz  Bośni i Hercegowiny, w języku urzędowym tych państw.
   Lekarz ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku określającego przewidywaną datę porodu za pośrednictwem PUE ZUS.
3. Skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika składek  albo przez Zakład za zgodność z oryginałem  - jeśli ubiegasz się o zasiłek macierzyński za okres od dnia porodu.
   W przypadku urodzenia dziecka podczas pobytu za granicą - przetłumaczony na język polski skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka lub ich kopia potwierdzona przez płatnika składek  albo przez Zakład za zgodność z oryginałem.
   Obowiązek tłumaczenia nie dotyczy aktów urodzenia dziecka wystawionych na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, Szwajcarii, Islandii, Liechtensteinu, Norwegii, Ukrainy, Macedonii, Serbii, Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny,  w języku urzędowym tych państw.
4. Wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
   • na druku ZUS Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
   • na druku  ZUS Z-3b - jeśli  jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
   • na druku ZUS -Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
     Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentu ZUS Z-3, ZUS Z-3a i ZUS Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS.
5. Jeśli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa ZUS PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie terminy obowiązują?

1. O zasiłek macierzyński możesz wystąpić już przed porodem. Nie więcej niż 6 tygodni zasiłku macierzyńskiego może przypadać przed przewidywaną datą porodu. Po porodzie przysługuje wówczas zasiłek macierzyński niewykorzystany przez porodem, aż do wyczerpania przysługującego pełnego wymiaru zasiłku.
2. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczoną z innego tytułu i w terminie 21 dni po porodzie złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze - zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego, zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku urodzenia przy jednym porodzie dwojga lub więcej dzieci;
   • oraz 60% podstawy wymiaru zasiłku za okres ustalony jako okres urlopu  rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
     Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
3. Jeśli nie zgłosiłaś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od  dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
4. Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

1. Jeżeli jesteś pracownicą złóż do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu macierzyńskiego.
   Jeśli jesteś ubezpieczoną z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu macierzyńskiego lub wypełnij formularz wniosku w formie elektronicznej (ZAS-54).
   Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
2. Jeżeli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
   • powyżej 20 ubezpieczonych - zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek, który ustali uprawnienia do zasiłku,
   • nie więcej niż 20 ubezpieczonych - jeżeli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty wyślij do swojego płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS.
     W przypadku pozostałych ubezpieczonych dokumenty mogą być wysłane bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
3. Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty wyślij do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
4. Dokumenty możesz też wysłać do dowolnej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.

Co dalej?

1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie przez ZUS wysłany na podany adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
5. Korespondencję w sprawie zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ja osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie przez Internet?

Co należy przygotować?

1. Login i hasło do swojego profilu PUE ZUS. Jeżeli nie masz zarejestrowanego profilu PUE ZUS, załatw sprawę osobiście albo listownie. Profil PUE ZUS możesz założyć przy użyciu certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP albo w najbliższej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
2. Certyfikat kwalifikowany oraz PIN do certyfikatu kwalifikowanego lub login i hasło do profilu zaufanego ePUAP.

Z tej formy złożenia wniosku możesz skorzystać jeśli zasiłek będzie wypłacał ZUS.

Jakie są obowiązujące terminy?

1. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczona z innego tytułu i w terminie  21 dni po dniu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze zasiłek macierzyński  za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.
2. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w  wysokości 100% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku  równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
   • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni
     oraz 60% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
3. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
4. Wypłata przez ZUS zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

1. Zaloguj się na swój profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE).

2. W katalogu usług wybierz usługę "Złożenie dokumentu ZAS-54".
   Jeśli jesteś pracownicą i o urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego wystąpiłaś do pracodawcy, a zasiłek  macierzyński  za okres tego urlopu będzie Ci wypłacał ZUS, nie musisz składać wniosku ZAS-54. W przypadku wystąpienia do sądu z wnioskiem o przysposobienie dziecka wybierz również usługę "Złożenie dokumentu ZAS-26".

3. Uzupełnij dane w formularzu elektronicznym i złóż dyspozycję sposobu odbioru korespondencji w tej sprawie. Domyślnie korespondencja zostanie skierowana do Ciebie elektronicznie poprzez PUE ZUS. Możesz także wybrać odpowiedź w formie papierowej, z odbiorem osobistym bądź przez pełnomocnika albo pocztą tradycyjną.

4. Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.

5. Podpisz wniosek i oświadczenie  za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP. Wyślij wniosek i oświadczenie elektronicznie do ZUS.

Co dalej?

1. Osobiście lub pocztą dostarcz do właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek terenowej jednostki organizacyjnej ZUS pozostałe dokumenty:
   • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie i wystąpiłeś do sądu z wnioskiem o jego przysposobienie:
     • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sadu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopię wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu,
     • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
     •  oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.
   • jeśli ubiegasz się o zasiłek w związku z przyjęciem dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej:
     • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
     • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
     • dokument potwierdzający wiek dziecka.
   • wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie:
     • na druku ZUS Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
     • na druku ZUS Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność albo jesteś duchownym,
     •  na druku ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
       Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentów ZUS Z-3, ZUS Z-3b, ZUS Z-3a za pośrednictwem PUE ZUS.
2. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
3. Dopełniłeś wszystkich formalności.
4. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego wypłata zasiłku przez ZUS nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie wysłany na adres zamieszkania podany we wniosku o zasiłek lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
5. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji  w formie elektronicznej, o nadejściu korespondencji  zostaniesz powiadomiony emailem lub dodatkowo SMS zdefiniowanymi w profilu PUE ZUS. Po zalogowaniu na swoim profilu PUE ZUS podpisz Urzędowe Poświadczenie Doręczenia (UPD). Tylko wtedy uzyskasz dostęp do dokumentu elektronicznego.
6. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, pocztą tradycyjną, oczekuj na korespondencję z ZUS.
7. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, odbierz pismo osobiście bądź przez pełnomocnika.
8. W przypadku odmowy prawa do zasiłku otrzymasz z ZUS decyzję.
9. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie osobiście?

Co trzeba przygotować?

1. Wniosek do pracodawcy o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego - jeśli jesteś pracownikiem.
   Wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
   Wniosek możesz:
   • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-54"),
   • pobrać ze strony internetowej ZUS,
   • pobrać w terenowej jednosce organizacyjnej ZUS.
2. Jeśli ubiegasz się o zasiłek z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o przysposobienie:
   • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS, albo kopię wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
   • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
   •  oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.
     Oświadczenie możesz:
     • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-26"),
     • pobrać ze strony internetowej ZUS,
     • pobrać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.  
3. Jeśli ubiegasz się o zasiłek z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej:
   • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
   • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
   • dokument potwierdzający wiek dziecka.
4. Zaświadczenie płatnika składek, jeśli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
   • na druku ZUS Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
   • na druku ZUS Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
   • na druku ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
     Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS zaświadczenia ZUS Z-3, ZUS Z-3a, ZUS-3b za pośrednictwem profilu PUE ZUS. Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać na stronie internetowej ZUS, albo w terenowej jednosce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
5. Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
6. Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa ZUS PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

1. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczona z innego tytułu i w terminie 21 dni po dniu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.
   Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
   • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni
     oraz 60% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
     Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
2. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
3. Zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to załatwić?

1. Jeśli jesteś pracownikiem złóż do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
   Jeżeli jesteś ubezpieczony z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Możesz wykorzystać formularz "Wniosek ZAS-54", który wydrukujesz po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu ZAS-54).
   Jeśli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
2. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
   • powyżej 20 ubezpieczonych zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek, który ustali uprawnienia do zasiłku
   •  nie więcej niż 20 ubezpieczonych – jeśli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS wraz z wypełnionym zaświadczeniem płatnika składek na druku ZUS Z-3.
     W przypadku pozostałych ubezpieczonych - dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
3. Jeżeli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty dostarcz do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
4. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
5. Termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS możesz zarezerwować przez PUE ZUS.

Co dalej?

1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie wysłany przez ZUS na adres zamieszkania podany we wniosku o zasiłek lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
4. Jeśli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
5. Korespondencję w sprawie zasiłku otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ją osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie należy złożyć za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Jak uzyskać zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie za pośrednictwem poczty?

Co trzeba przygotować?

1. Wniosek do pracodawcy o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego - jeśli jesteś pracownikiem.
   Wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
   Wniosek możesz:
   • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-54"),
   • pobrać ze strony internetowej ZUS,
   • pobrać w terenowej jednosce organizacyjnej ZUS.
2. Gdy ubiegasz się o zasiłek z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpienia do sądu z wnioskiem o przysposobienie:
   • zaświadczenie sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka lub jego kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem przez płatnika składek bądź ZUS, albo kopię wniosku o wszczęcie postepowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające  datę urodzenia dziecka, z poświadczeniem sądu opiekuńczego o dacie wystąpienia  do sądu,
   • decyzję ostateczną o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jej kopię potwierdzoną za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
   •  oświadczenie ubezpieczonego o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie.
     Oświadczenie możesz:
     • wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu  ZAS-26"),
     • pobrać ze strony internetowej ZUS,
     • pobrać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.  
3. Jeśli ubiegasz się o zasiłek z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie w ramach rodziny zastępczej:
   • prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego o umieszczeniu dziecka w rodzinie zastępczej lub umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy rodziną zastępczą a starostą, albo ich kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek lub ZUS,
   • decyzja ostateczna o odroczeniu obowiązku szkolnego lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem  przez płatnika składek lub ZUS, w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka, wobec którego podjęto taką decyzję,
   • dokument potwierdzający wiek dziecka.
4. Zaświadczenie płatnika składek, jeżeli świadczenie jest wypłacane przez ZUS:
   • na druku ZUS Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
   • na druku ZUS Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą działalność albo jesteś duchownym,
   • na druku ZUS Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
     Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS zaświadczenia ZUS Z-3, ZUS Z-3a, ZUS-3b za pośrednictwem profilu PUE ZUS. Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać na stronie internetowej ZUS, albo w terenowej jednosce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
5. Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
6. Jeśli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa ZUS PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie terminy obowiązują?

1. Jeśli jesteś pracownicą lub gdy jesteś ubezpieczona z innego tytułu i w terminie 21 dni po dniu przyjęcia dziecka na wychowanie i wystąpieniu do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka lub po przyjęciu dziecka na wychowanie jako rodzina zastępcza złożysz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze zasiłek macierzyński za ww. okresy będzie Ci przysługiwał w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.
2. Jeśli nie dotrzymasz tego terminu albo Twój wniosek nie obejmuje maksymalnego należnego Ci okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego zasiłek macierzyński będzie Ci przysługiwał w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i za okres do:
   • 6 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie jednego dziecka;
   • 8 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku równoczesnego przyjęcia na wychowanie dwojga lub więcej dzieci;
   • 3 tygodni urlopu rodzicielskiego – w przypadku przyjęcia na wychowanie dziecka, w przypadku gdy ubezpieczony ma prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w  minimalnym wymiarze wynoszącym 9 tygodni
     oraz 60% podstawy wymiaru za okres ustalony jako okres urlopu rodzicielskiego przysługujący po upływie powyższych okresów.
     Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
3. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
4. Zasiłek macierzyński z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.
   Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wszystkich dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

1. Jeżeli jesteś pracownikiem złóż do swojego pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego.
   Jeśli jesteś ubezpieczony z innego tytułu napisz wniosek o zasiłek macierzyński za okres ustalony jako okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Możesz wykorzystać formularz "Wniosek ZAS-54", który wydrukujesz po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu ZAS-54).
   Jeżeli posiadasz konto w banku bądź w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
2. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
   • powyżej 20 ubezpieczonych zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek, który ustali uprawnienia do zasiłku
   •  nie więcej niż 20 ubezpieczonych – jeśli jesteś pracownikiem odpowiedni wniosek i pozostałe zgromadzone dokumenty dostarcz do swojego płatnika składek i poinformuj o tym ZUS osobiście lub przez płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS wraz z wypełnionym zaświadczeniem płatnika składek na druku ZUS Z-3.
     W przypadku pozostałych ubezpieczonych - dokumenty mogą być wysłane bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS.
3. Jeżeli prowadzisz pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym odpowiedni wniosek i pozostałe dokumenty wyślij do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
4. Dokumenty możesz też wysłać do dowolnej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.

Jakie są dalsze kroki?

1. Dopełniłeś wszystkich formalności.
2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie wypłata zasiłku nastąpi na wskazany we wniosku rachunek. Jeśli numer rachunku nie został przez Ciebie podany, zasiłek zostanie wysłany przez ZUS na adres zamieszkania podany we wniosku o zasiłek lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku otrzymasz w tej sprawie decyzję.
4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
5. Korespondencję w sprawie zasiłku otrzymasz na wskazany we wniosku adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ją osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.
6. Od decyzji w sprawie zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia dziecka na wychowanie możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Więcej na ten temat: Komentarz do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz.U. z 2016 r., poz. 372, ze zm.).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl