Jak głosować na prezydenta w II turze?

Podobnie jak w pierwszej turze wyborów, tak i w dogrywce możemy zagłosować poza miejscem zamieszkania oraz – w przypadku osób niepełnosprawnych lub starszych – przez pełnomocnika. Ważne jest, aby w czasie dopełnić odpowiednich formalności.

Dopiszmy się do spisu wyborców

Wyborcy w obwodach głosowania utworzonych w kraju oraz za granicą i na polskich statkach morskich – w okresie między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego głosowania – mogą być dopisani do spisu wyborców na własny wniosek. Dotyczy to również osób, które nie mają stałego zameldowania.

Wniosek składa się w urzędzie gminy, na obszarze której czasowo przebywa wyborca, najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 24 czerwca.

Zaświadczenie o prawie do głosowania

Wyborca, który zamierza głosować w drugiej turze poza miejscem zamieszkania, może również odebrać z urzędu gminy - właściwym ze względu na miejsce zameldowania - zaświadczenie o prawie do głosowania. Należy to zrobić najpóźniej w piątek 2 lipca. Z takim drukiem oraz dowodem tożsamości możemy oddać głos w dowolnym miejscu na terenie kraju, za granicą oraz na polskim statku.

Zaświadczenie o prawie do głosowania jest wydawane bezpłatnie. Idąc po nie do urzędu musimy zabrać ze sobą dowód tożsamości. Istnieje możliwość odebrania zaświadczenia przez pełnomocnika. Osoba taka otrzyma je tylko wtedy, gdy przedstawi urzędnikowi spisane przez nas upoważnienie – podajemy w nim swoje dane osobowe oraz dane osoby, którą upoważniamy do odebrania zaświadczenia.

Wyborca, któremu wydano zaświadczenie o prawie do głosowania zostanie skreślony ze spisu wyborców, w którym był umieszczony.

Osoba, która już przed pierwszą turą otrzymała dwa zaświadczenia o prawie do głosowania, może wziąć udział w drugiej turze wyborów wyłącznie na podstawie takiego druku.

W przypadku utraty zaświadczenia o prawie do głosowania nie będzie możliwe otrzymanie kolejnego zaświadczenia ani wzięcie udziału w głosowaniu w obwodzie właściwym dla miejsca zamieszkania.

Kto nie musi głosować osobiście?

Wyborcy, którzy w dniu ponownego głosowania skończą 75 lat, mogą zagłosować przez pełnomocnika. Dotyczy to również osób posiadających orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo równoznaczne orzeczenie organu rentowego.

W zaplanowanej na 4 lipca wyborczej dogrywce przez pełnomocnika będą mogli głosować ci wyborcy, którzy już przed pierwszą turą udzielili pełnomocnictwa również na ewentualną drugą turę – pod warunkiem, że pełnomocnictwo nie zostało cofnięte.

Jeżeli wyborca zdecydował się na pełnomocnika dopiero teraz, to ma jeszcze dwa dni na ustanowienie pełnomocnictwa. Według ustawy wniosek należy złożyć najpóźniej w 10. dniu przed dniem ponownego głosowania, tj. do dnia 24 czerwca.

Wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania należy kierować do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której wyborca wpisany jest do rejestru wyborców.

Do wniosku należy dołączyć kopię orzeczenia o niepełnosprawności lub dokumentu poświadczającego wiek (dla osób kończących 75 lat) oraz pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem. 

Jeżeli osoba ta nie jest wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania, to do wniosku trzeba dołączyć dodatkowo kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego przyszłemu pełnomocnikowi.

Udzielenie pełnomocnictwa nie oznacza jednak, że senior czy osoba niepełnosprawna nie może osobiście oddać głosu – musi to zrobić jednak wcześniej niż pełnomocnik. Z udzielonego pełnomocnictwa można się również wycofać. Należy to zrobić najpóźniej dwa dni przed dniem wyborów, czyli do 18 czerwca. 

Głosowanie po opuszczeniu szpitala lub zakładu karnego

Wyborcy, którzy będą przebywać w dniu wyborów w szpitalach, zakładach pomocy społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych zostaną uwzględnieni w spisie wyborców danej jednostki – z urzędu zostaną wykreśleni jednocześnie ze spisu w miejscu stałego zamieszkania. 

Jeżeli podczas pierwszej tury głosowaliśmy w wymienionych jednostkach, to nadal widniejemy w ich spisach.

Wyborcy, którzy opuścili szpital, zakład pomocy społecznej, zakład karny lub areszt śledczy po dniu pierwszej tury mogą zostać dopisani do spisu wyborców przez obwodową komisję wyborczą w miejscu stałego zamieszkania, jeżeli udokumentują, że opuścili tę jednostkę w okresie pomiędzy 20 czerwca, a 4 lipca.

Do zagłosowania w drugiej turze uprawni ich również zaświadczenie o prawie do głosowania z urzędu gminy, który sporządził spis wyborców, gdy przebywali w szpitalu czy zakładzie karnym.

A co z wyborcami za granicą?

Wyborcy, którzy mieszkają na stałe za granicą oraz ci, którzy są zameldowani w Polsce, lecz w dniu drugiej tury nie będą przebywać w kraju, mogą składać wniosek o wpisanie do spisu wyborców w obwodzie głosowania utworzonym za granicą lub na statku morskim. Należy to zrobić najpóźniej w 3. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 1 lipca. Wniosek kierujemy do właściwego konsula lub kapitana statku.

Należy pamiętać, że za granicą czy na polskim statku zagłosuje również każdy wyborca, który postara się wcześniej o zaświadczenie o prawie do głosowania.

Dariusz Madejski, e-prawnik.pl