Odpowiedź prawnika: Wniosek o zaprzestanie przetwarzania danych
Każdej osobie przysługuje prawo do kontroli przetwarzania danych, które jej dotyczą, zawartych w zbiorach danych, a zwłaszcza prawo do wniesienia, w przypadkach wymienionych w art. 23 ust. 1 pkt 4 i 5, pisemnego, umotywowanego żądania zaprzestania przetwarzania jej danych ze względu na jej szczególną sytuację. Zgodnie zaś z art. 23 ust. 1 pkt. 5, który ma tu zastosowanie przetwarzanie danych jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą. Dokonywanie ocen pracowników nie narusza praw i wolności tych pracowników. Jednakże żądanie zaprzestania musi być podyktowane szczególną sytuacją. Oznacza to, że sytuacja osoby występującej z takim żądaniem musi odbiegać od sytuacji innych osób, których dane są przetwarzane. Przykładowo może to być uzasadnione zagrożeniem bezpieczeństwa osobistego osoby, której dane dotyczą. Chodzi tu o okoliczności faktyczne. Natomiast odmienne ukształtowanie sytuacji prawnej podmiotu danych, co ma miejsce np. w prawie pracy i jest określane jako dyferencjacja (podział, rozróżnienie), nie może być kwalifikowane jako szczególna sytuacja, abstrahując od tego, że przetwarzanie danych osobowych jest w takiej sytuacji z reguły konieczne do wykonania uprawnień (obowiązków) wynikających z przepisów prawa i choćby dlatego nie jest możliwe wystąpienie z omawianym żądaniem.
Prawo osoby do wniesienia, pisemnego, umotywowanego żądania zaprzestania przetwarzania jej danych ze względu na jej szczególną sytuację nie przysługuje w sytuacji, gdy administrator danych posiada zgodę osoby na wykorzystanie danych, upoważnia go do tego przepis prawa lub gdy przetwarza dane w celu wykonania umowy. Ustawodawca nie określił, na czym polega szczególna sytuacja osoby uzasadniająca skorzystanie z powyższego prawa. Jeżeli administrator danych nie zamierza uwzględnić wniosku, powinien go przekazać do rozstrzygnięcia Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych.
Podkreślić należy, że w praktyce z omawianym żądaniem występują często osoby, których dane osobowe są przetwarzane na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 2 („na podstawie przepisów prawa” - Sprawozdanie GIODO za rok 2000, s. 163), czyli w sytuacji, która nie jest objęta zakresem zastosowania art. 32 ust. 1 pkt 7. W związku z tym należy jeszcze raz podkreślić, że administrator danych, jest obowiązany (choć nie zostało to wyraźnie wskazane w art. 32 ust. 1) poinformować osobę, której dane dotyczą, także o podstawie prawnej (jeżeli przetwarzanie następuje na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 2) przetwarzania danych osobowych.
