Granice swobody umów a umowa agencyjna

Pytanie:

"W 1996r. pracowałem w domniemaniu jako agent (nie prowadząc działalności gospodarczej) na rzecz i w imieniu Zleceniodawcy (sprzedaż towarów). Piszę w domniemaniu, gdyż nie została zawarta umowa pisemna. Zleceniodawca wydał mi legitymację służbową, dającą upoważnienie do tej sprzedaży, odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy, wydawał co roku informację o uzyskanych dochodach na drukach PIT 11. Zleceniodawca sam obliczał mi prowizję (oddawałem mu faktury sprzedaży kontrahentom). Ja nie wystawiałem Zleceniodawcy żadnego rachunku odnośnie należnej mi prowizji. Ustnie uzgodniliśmy, że prowizja będzie wynosić około 20% i mniej więcej tak była wypłacana i dochody te były potwierdzane na drukach PIT 11. Obecnie Zleceniodawca upomina się o zwrot nadpłaconej prowizji, twierdząc, że prowizja była uzgodniona na 15% i żąda zwrotu jej nadpłaty. Ja się nie chcę z tym zgodzić, gdyż uważam, że umowa ustna została zrealizowana i nie było w tym zakresie (obliczanie prowizji, podatku i odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy) żadnej mojej ingerencji. Sam Zleceniodawca dobrowolnie to obliczył i ustalił. Trwało to ponad trzy lata. Czy zrealizowanie warunków umowy ustnej oznacza to, że gdyby była spisana umowa ustna to takie warunki byłyby w niej zawarte i należy ich bezwzględnie przestrzegać? Pytanie: Czy są jakieś podstawy prawne w tym zakresie?"

Odpowiedź prawnika: Granice swobody umów a umowa agencyjna

Zgodnie z kodeksem cywilnym, przez umowÄ™ agencyjnÄ… przyjmujÄ…cy zlecenie (agent) zobowiÄ…zuje siÄ™, w zakresie dziaÅ‚alnoÅ›ci swego przedsiÄ™biorstwa, do staÅ‚ego poÅ›redniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dajÄ…cego zlecenie przedsiÄ™biorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Fakt, iż nie jest Pan przedsiÄ™biorcÄ… powoduje - iż zawarta przez Pana umowa nie jest umowÄ… agencyjnÄ…. Niemniej jednak jest umowÄ… podobnÄ… do umowy agencyjnej, do której odpowiednio stosuje siÄ™ przepisy jÄ… regulujÄ…ce.

Umowa agencyjna do swej ważnoÅ›ci nie musi być zawarta w formie pisemnej. Zastosowanie bÄ™dzie miaÅ‚ miejsce art. 3531 kodeksu cywilnego, który wyznacza swobodÄ™ umów, odnoszÄ…cÄ… siÄ™ zarówno do ich treÅ›ci jak i formy. Zgodnie z nim – strony zawierajÄ…ce umowÄ™ mogÄ… uÅ‚ożyć stosunek prawny wedÅ‚ug swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiaÅ‚y siÄ™ wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia spoÅ‚ecznego. Ponieważ forma ustna zawarcia umowy agencyjnej, lub umowy podobnej do której stosuje siÄ™ przepisy o umowie agencyjnej nie jest sprzeczna z wymaganiami co do formy tej umowy – należy uznać iż umowa zawarta przez Pana jest ważna i wiążąca.

Spór miÄ™dzy Panem a Pana kontrahentem, z racji braku spisanej umowy rozstrzygajÄ…cej kwestiÄ™ wysokoÅ›ci prowizji, może spowodować trudnoÅ›ci natury dowodowej. Niemniej jednak skoro Pana kontrahent przez 3 lata obliczaÅ‚ wysokość prowizji w ten sam sposób – i nie protestowaÅ‚ – prawdopodobnym jest, iż sÄ…d przychyli siÄ™ do Pana racji.

OdnoÅ›nie ewentualnych przyszÅ‚ych umów agencyjnych – w razie ustnego ich zawarcia zgodnie z art. 7582. kodeksu cywilnego – każda ze stron może żądać od drugiej pisemnego potwierdzenia treÅ›ci umowy oraz postanowieÅ„ jÄ… zmieniajÄ…cych lub uzupeÅ‚niajÄ…cych. Zrzeczenie siÄ™ tego uprawnienia jest nieważne. SpisujÄ…c umowÄ™ bÄ™dzie można uniknąć podobnych problemów.


Zespół prawników
e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika