Odpowiedź prawnika: Realizacja roszczenia o zachowek
5.8.2004
Uprawnienie do zachowku powstaje wówczas gdy spadkodawca sporządził testament i powołał do dziedziczenia osoby spoza kręgu najbliższych krewnych, tak że najbliżsi krewni nie dochodzą do dziedziczenia w ogóle lub jeżeli udział spadkowy członka najbliższej rodziny nie pokrywa należnego mu zachowku. Uprawnionymi do zachowku są: dzieci, wnuki, małżonek i rodzice spadkodawcy. Tym osobom służy prawo do żądania od osób powołanych w testamencie sumy pieniężnej stanowiącej równowartość przysługującego im zachowku. Z tego wynika, że zarówno Pani, jak i Pani siostra oraz mąż mamy macie prawo do zachowku. Wysokość zachowku wynosi połowę sumy, jaka by przysługiwała danej osobie przy zastosowaniu reguł dziedziczenia ustawowego. Jeśli jednak uprawniona osoba jest małoletnia albo trwale niezdolna do pracy to otrzymuje ona 2/3 tego udziału (czyli jeśli w danym przypadku osobami powołanymi do spadku z ustawy byłaby Pani, siostra oraz mąż zmarłej i nie zachodzi przypadek niezdolności do pracy, każdy ze spadkobierców ustawowych winien dostać równowartość 1/6 udziału spadkowego). Widać więc wyraźnie, że wysokość zachowku będzie zależeć od składu spadku. Powództwo z tytułu zachowku wytacza się wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Warto także pamiętać, że zachowek dla uprawnionego przyjmuje postać pieniężną, nie można zatem dochodzić od spadkodawcy wydania określonej rzeczy należącej do masy spadkowej.
