Wysokość podatku od spadku
Pytanie:
"Przedstawiam sytuację - byliśmy rodziną 4 osobową - rodzice, brat i ja. Całość spadku po tacie - zmarł w 2001 r i mamie zmarła w 2009 r. odziedziczył brat. Brat mieszkał w tym mieszkaniu razem z mamą od zgonu taty tj. 2001 r. i nadal tam zamieszkuje po śmierci mamy. Potwierdzenie 100% nabycia spadku przez brata odbyło się na łącznie na jednym posiedzeniu sądu w 2009 r., postanowienie uprawomocni się 12.12.2009 r. W skład spadku wchodzi mieszkanie własnościowe 46 m2 - o wartości 120.000 pln i las o powierzchni 0,2 ha i wartości 15.000 zł. Jaką wysokość podatku będzie zobowiązany zapłacić brat jeżeli dokona zgłoszenia o nabyciu spadku do US w grudniu 2009 lub styczniu 2010 r.?"
Odpowiedź prawnika: Wysokość podatku od spadku
W przypadku, jeśli dziedziczenie syna następuje po obojgu rodzicach, to niezależnie od tego, że stwierdzenie nabycia spadków ma miejsce w 2009 r. dla celu podatku od spadków i darowizn należy analizować stan prawny z momentu śmierci każdego ze spadkodawców.
W sytuacji zatem spadkodawcy zmarłego w 2009 r. (matki) jest możliwość skorzystania przez syna zmarłej z całkowitego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn. Zgodnie bowiem z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez m.in. zstępnych (np. syna), jeżeli zgłosi się nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego - w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
Z kolei odnośnie spadku po ojcu zmarłym w 2001 r. nie będzie możliwości skorzystania z powyższego zwolnienia i należy złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Na podstawie zeznania naczelnik urzędu skarbowego ustali kwotę podatku od spadków i darowizn, która będzie płatna w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Jeśli spadkobierca będzie zamieszkiwać będąc zameldowanymi na pobyt stały w nabytym lokalu i nie dokona jego zbycia przez okres 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego lub zawarcia umowy darowizny w formie aktu notarialnego (a ponadto spełnia inne wymogi - w szczególności nie jest właścicielem lub najemcą innej nieruchomości mieszkalnej) to może zadeklarować chęć skorzystania z tzw. ulgi meldunkowej w podatku od spadków i darowizn, o której stanowi art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W takim przypadku podatek mógłby wystąpić tylko od nabytej nieruchomości gruntowej, przy czym z uwagi na jej niską wartość, zakładając że przedmiotem dziedziczenia po ojcu jest połowa tej nieruchomości o wartości 7.500 zł, to kwota ta mieści się w kwocie wolnej od podatku (9.637 zł), a więc podatek od spadków i darowizn nie powinien wystąpić.