Co kupisz bez GMO?

Celem nowej ustawy jest wprowadzenie przepisów umożliwiajÄ…cych dobrowolne oznakowanie przez producentów żywnoÅ›ci i paszy, wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych, zwanych dalej „GMO”, jako produktów wolnych od GMO. Ustawa dąży do tego, aby dać konsumentom informacjÄ™ oraz prawo wyboru, przy zakupie produktów żywnoÅ›ciowych, czy w danym produkcie wystÄ™puje modyfikacja genetyczna i czy w procesie wytwarzania produktów byÅ‚y wykorzystywane GMO.

Porady prawne

Co przewiduje ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. o oznakowaniu produktów wytworzonych bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych jako wolnych od tych organizmów?

Przedmiotowa ustawa określa:

  • zasady oznakowania żywnoÅ›ci i pasz jako wolnych od organizmów genetycznie zmodyfikowanych (w tym rodzaje żywnoÅ›ci i pasz, które mogÄ… być oznakowane jako wolne od GMO oraz warunki i sposób ich oznakowania);
  • obowiÄ…zki podmiotów wprowadzajÄ…cych na rynek żywność lub pasze oznakowane jako wolne od GMO;
  • zasady przeprowadzania kontroli;
  • zasady odpowiedzialnoÅ›ci za naruszenie przepisów.

Ustawa pozwala na informowanie w ten sposób konsumentów, że dany produkt wytworzono bez wykorzystania organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Reguluje ona zasady znakowania żywnoÅ›ci i pasz jako wytworzonych bez GMO. Takie oznakowanie bÄ™dzie mogÅ‚o być używane dla produktów pochodzenia roÅ›linnego, które sÄ… tradycyjnymi odpowiednikami produktów GMO dopuszczonych do stosowania na terytorium Unii Europejskiej i wpisanych do rejestru genetycznie zmodyfikowanej żywnoÅ›ci i pasz, produktów pochodzenia zwierzÄ™cego, jeÅ›li w okresie chowu zwierzÄ…t nie byÅ‚y stosowane pasze GMO. UdziaÅ‚ w systemie bÄ™dzie dobrowolny.

Znakowanie produktów roÅ›linnych jako „wolne od GMO” w Å›wietle przepisów prawa regulujÄ…cego zasady przekazywania konsumentom informacji o żywnoÅ›ci, jest możliwe i zasadne tylko dla tych produktów, które majÄ… odpowiedniki modyfikowane genetycznie, dopuszczone do obrotu na rynku Unii Europejskiej (modyfikowane genetycznie i dopuszczone do obrotu na terytorium UE sÄ… nastÄ™pujÄ…ce roÅ›liny: kukurydza, rzepak, soja, burak cukrowy). ObowiÄ…zek znakowania produktów GMO wynika przy tym z odrÄ™bnych przepisów Unii Europejskiej.

Ustawa wprowadza na grunt polskiego prawa dobrowolny system oznakowania produktów GMO. Produkty, które zgodnie z przedłożoną ustawą zostaną objęte nowym systemem znakowania, to jedno i wieloskładnikowe produkty (żywność i pasze) pochodzenia roślinnego, które mają odpowiedniki modyfikowane genetycznie dopuszczone do obrotu na rynku Unii Europejskiej. Kolejną grupą produktów, które będą mogły korzystać z oznaczenia określonego w ustawie, będą produkty pochodzenia zwierzęcego (np. mięso, mleko, jaja, sery) pochodzące od zwierząt lub ze zwierząt karmionych paszami bez GMO.

Oprócz produktów jednoskładnikowych, ustawa reguluje również kwestię możliwości znakowania produktów żywnościowych wieloskładnikowych. W tej grupie produktów, jako wolne od GMO oznakowane będą mogły zostać produkty, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

  1. wszystkie składniki będące produktami pochodzenia zwierzęcego oraz roślinnego, będą spełniały warunki określone w ustawie do oznaczenia ich jako wolne od GMO;
  2. składniki wymienione w pkt 1 będą stanowiły więcej niż 50% łącznej masy wszystkich składników w chwili ich użycia do wyprodukowania tej żywności;
  3. ozostałe składniki inne niż wymienione w pkt 1 nie będą zawierały, składały się oraz nie będą wyprodukowane z GMO.

Oznakowanie żywności i pasz jako wolnych od GMO polegać będzie na umieszczeniu znaku graficznego na opakowaniu oraz w dokumentacji towarzyszącej określenia:

a) „bez GMO” – w przypadku żywnoÅ›ci pochodzenia roÅ›linnego i żywnoÅ›ci skÅ‚adajÄ…cej siÄ™ wiÄ™cej niż z jednego skÅ‚adnika, w skÅ‚ad której nie wchodzi produkt pochodzenia zwierzÄ™cego, oraz w przypadku pasz,

b) „wyprodukowane bez stosowania GMO” – w przypadku produktów pochodzenia zwierzÄ™cego i żywnoÅ›ci skÅ‚adajÄ…cej siÄ™ wiÄ™cej niż z jednego skÅ‚adnika, w skÅ‚ad której wchodzi produkt pochodzenia zwierzÄ™cego.

Ustawa wprowadza także kary za faÅ‚szowanie informacji o Å¼ywnoÅ›ci. Przewiduje, że przedsiÄ™biorca wprowadzajÄ…cy na rynek produkt ze sfaÅ‚szowanÄ… informacjÄ… dotyczÄ…cÄ… braku GMO bÄ™dzie podlegać karze pieniężnej w wysokoÅ›ci do 10-krotnoÅ›ci wartoÅ›ci korzyÅ›ci majÄ…tkowej uzyskanej lub do uzyskania przez wprowadzenie na rynek takiego produktu, lecz nie niższej niż 2 tys. zÅ‚. Kary bÄ™dÄ… groziÅ‚y ponadto za nieposiadanie dokumentów bÄ…dź nieprzeprowadzanie badaÅ„ laboratoryjnych wbrew obowiÄ…zkowi.

DziÄ™ki nowym przepisom wzmocniona zostanie konkurencyjność polskich artykułów rolno-spożywczych, w tym produktów pochodzenia zwierzÄ™cego, które sÄ… wytwarzane bez udziaÅ‚u GMO, a konsumenci bÄ™dÄ… dokonywać bardziej Å›wiadomego wyboru podczas zakupów.

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.


A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika