Sąd Najwyższy w pełni podzielił stanowisko Rzecznika Finansowego co do zasad pokrywania kosztów usługi rzeczoznawcy w razie sporu z ubezpieczycielem co do wysokości odszkodowania czy przebiegu zdarzenia. Uchwała uzupełnia lukę w ochronie praw osób poszkodowanych. Rzecznik Finansowy zapowiedział wniosek o uzupełnienie wytycznych nadzorczych, jeśli ubezpieczyciele nie zmienią swoich procedur.
##baner##
Sąd Najwyższy o zasadach zasady pokrywania kosztów usługi rzeczoznawcy
Sąd Najwyższy opublikował uzasadnienie uchwały z dnia 2 września 2019 r. (sygn. III CZP 99/18), podjętej na wniosek Rzecznika Finansowego. Przypomnijmy, że Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów uznał prawo poszkodowanych oraz cesjonariuszy, do żądania pokrywania z OC komunikacyjnego kosztów opinii rzeczoznawcy. Zastrzegł przy tym, że muszą one okazać się niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. W praktyce oznacza to, zastosowanie prostej zasady „kto się myli, ten płaci”. Z uzasadnienia wynika, że jeśli opinia rzeczoznawcy wykaże zaniżenie odszkodowania przez ubezpieczyciela, klient nie powinien mieć problemów z uzyskaniem zwrotu jej kosztów.
Wniosek Rzecznika Finansowego do Sądu Najwyższego
Uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego
Uzupełniona luka w ochronie
- "Dzięki tej uchwale udało się nam uzupełnić kolejną lukę w systemie ochrony praw osób poszkodowanych. Do tej pory w razie sporu co do wysokości odszkodowania mogli oni liczyć na bezpłatne wsparcie prawników z biura Rzecznika Finansowego. Teraz łatwiej im będzie uzyskać również wsparcie rzeczoznawcy posiadającego odpowiednią wiedzę techniczną, a jej kosztami obciążyć ubezpieczyciela" - powiedział Mariusz Jerzy Golecki, Rzecznik Finansowy.
Wyjaśnił, że w razie sporu np. co do wysokości odszkodowania za rozbite auto prawnicy Rzecznika Finansowego informują o zasadach wynikających z przepisów prawa i ich prawidłowej wykładni. Na przykład wskazują jakiej klasy części należy zastosować zgodnie z prawem odszkodowawczym. Nie są jednak w stanie rozstrzygnąć kwestii wymagających wiedzy technicznej i samej wyceny. Na przykład, nie są w stanie ocenić, czy uszkodzony zderzak lub inny element pojazdu trzeba wymienić, czy wystarczy naprawić i jakie są z tym związane koszty. Żeby uzyskać takie informacje, poszkodowani muszą zapłacić często kilkaset złotych za opinię rzeczoznawcy. Do tej pory zniechęcało to część poszkodowanych - szczególnie przy drobniejszych szkodach - do walki o swoje prawa. Ryzykowali bowiem, że nawet jeśli rzeczoznawca potwierdzi słuszność ich roszczeń, to ubezpieczyciel nie będzie chciał zwrócić kosztów ekspertyzy.
- "Liczę, że ubezpieczyciele zmienią swoje procedury likwidacji szkód i poszkodowani nie będą mieli problemów z odzyskaniem takich kwot od ubezpieczyciela, który popełnił błąd. Biorąc pod uwagę tą uchwałę, nieracjonalne będzie kierowanie takich spraw na drogę sądową. Choć niestety spodziewam się, że w najbliższym czasie, jeszcze część osób będzie na tą ścieżkę skazana. Oczywiście jesteśmy gotowi je wspierać tzw. istotnymi poglądami na etapie sporu sądowego" – powiedział Mariusz Jerzy Golecki.
Zapowiedział, że jego eksperci będą uważnie monitorowali wpływające skargi pod tym kątem. Jeśli ich obserwacje potwierdzą ignorowanie przez rynek wytycznych płynących z uchwały, wystąpi do Komisji Nadzoru Finansowego o uzupełnienie wytycznych nadzorczych dotyczących likwidacji szkód o ten punkt.
Łatwiej o wsparcie eksperta
Z analizy uzasadnienia uchwały Sądu Najwyższego wynika, że sędziowie szeroko zdefiniowali zakres pomocy poszkodowanym w dochodzeniu roszczeń, których koszty będą zmuszeni pokrywać ubezpieczyciele zaniżający odszkodowania.
- "Uchwała mówi nie tylko o kosztach opinii związanych z wyceną samych kosztów naprawy, ale też na przykład rekonstrukcji zdarzenia" – powiedział Aleksander Daszewski, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego.
Zwrócił uwagę, że omawiana uchwała oraz uprzednia uchwała SN z 13 marca 2012 r. (III CZP 75/11) wskazują, że ubezpieczyciele coraz częściej będą zmuszeni do pokrywania kosztów przedsądowych związanych z korzystaniem przez poszkodowanych ze wsparcia profesjonalistów. Może to być koszt porady profesjonalnego prawnika, prowadzenia przez niego postępowania reklamacyjnego czy wreszcie ekspertyzy rzeczoznawcy w zakresie uszkodzeń czy przebiegu zdarzenia oczywiście jeżeli posłużą one efektywnemu dochodzeniu odszkodowania. W ten sposób poszkodowany może uzyskać pełną wiedzę co do swoich praw i wartości przedmiotu sporu. Dzięki temu może podjąć świadomą decyzję co do dalszych kroków.
- "Ułatwia to poszkodowanemu prawidłowe sformułowanie roszczeń odszkodowawczych na etapie przedsądowym, co jest istotne np. przy postępowaniu polubownym. Jest to niezwykle istotne również w toku postępowania sądowego. Ustalenie przez poszkodowanego wysokości roszczenia, pozwala ustalić wartość przedmiotu sporu i wysokość opłaty, co jest warunkiem skuteczności powództwa" – wyjaśnił Mateusz Kościelniak, z biura Rzecznika Finansowego.
Zdaniem ekspertów Rzecznika Finansowego zasady określone w uchwale w odniesieniu do szkód z OC komunikacyjnego, mogą być stosowane w innych sytuacjach. Na przykład w odniesieniu do np. prywatnych opinii lekarskich, mających na celu ustalenie stopnia uszczerbku na zdrowiu. Dodatkowo będzie je można odnosić również do szkód likwidowanych np. z ubezpieczenia OC rolników, czy innych polis odpowiedzialności cywilnej.
- "Takie stanowisko będziemy przedstawiać w ramach naszych postępowań interwencyjnych czy istotnych poglądach wydawanych na etapie postępowania sądowego" – zapowiedział Aleksander Daszewski.
Pomoc tylko dla laików
Sąd Najwyższy wyraźnie zaznaczył, że powyższe zasady pokrycia kosztów wsparcia w sporze nie dotyczą profesjonalistów. W praktyce chodzi o osoby, które są w stanie same określić wartość szkody np. rzeczoznawców, mechaników samochodowych itp.
Ograniczenie dotyczą też uprawnień cesjonariuszy, czyli podmiotów skupujących wierzytelności np. o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną.
- "Będą oni uprawnieni do zwrotu kosztów opinii rzeczoznawcy w dwóch wypadkach. Po pierwsze gdy zlecił ją sam poszkodowany i dopiero po jej uzyskaniu, scedował swoje roszczenia. Po drugie, gdy cesjonariusz „kupił” już roszczenie od poszkodowanego i następnie zleca opinię rzeczoznawcy. Zdaniem sądu, ubezpieczyciele jednak nie powinni być zmuszeni do zwrotu kosztów opinii służącej do sprawdzenia opłacalności dokonania cesji. Takie podejście jest racjonalne i uzasadnione" – powiedział Aleksander Daszewski.
Jednocześnie zaznaczył, że Sąd Najwyższy bardzo mocno i jednoznacznie podkreślił prawo poszkodowanych do cesji wierzytelności odszkodowawczych. To ważne, bo w ostatnim czasie ocenie kilkukrotnie próbowano dokonać zmiany tego stanu rzeczy.
Źródło: rf.gov.pl
Potrzebujesz porady prawnej?
Jak zostać rzeczoznawcą majątkowym?
Chcesz wyceniać wartość nieruchomości i pracować jako rzeczoznawca majątkowy? Musisz najpierw uzyskać uprawnienia. Dowiedz się, jak uzyskać uprawnienia rzeczoznawcy majątkowego. Rzeczoznawca majątkowy - co robi rzeczoznawca majątkowy? Rzeczoznawca majątkowy to osoba, która zajmuje (...)
Będzie Centralny Port Komunikacyjny
Ustawa umożliwi powstanie Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) oraz towarzyszących mu inwestycji tworzących spójny i efektywny system transportowy. Co reguluje ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym? Ustawa określa zasady i warunki przygotowania, finansowania (...)
Rabat a odszkodowanie z obowiązkowego ubezpieczenia OC
Warto przeczytać ten artykuł, aby zapoznać się z tezami komentarza i analizy Rzecznika Finansowego dotyczącego problematyki stosowania rabatów i ulg przez ubezpieczycieli w toku likwidacji szkody w świetle uchwały Sądu Najwyższego (sygn. akt III CZP 119/22). Uchwała Sądu Najwyższego (...)
Do Sejmu wpłynął już projekt zmian w ustawie o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Ustawa ta obowiązuje zaledwie od 1 stycznia 2004 r. a już praktyka weryfikując przepisy wymusiła na ustawodawcy dokonanie pewnych (...)
Kto zapłaci za leczenie ofiar wypadków komunikacyjnych?
24 maja 2007 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Teraz trafi ona do Senatu. (...)
Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!
Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)
Każdy kierowca ma prawo do samochodu zastępczego
Poszkodowani, którzy rozbili auto w wypadku, mają prawo do samochodu zastępczego od dnia szkody do czasu odebrania naprawionego samochodu z warsztatu. Koszty wynajęcia pojazdu za ten okres musi pokryć towarzystwo ubezpieczeniowe. Z analizy Komisji Nadzoru Finansowego wynika, że klienci (...)
Szkoda poniesiona w wypadku, czyli jaki samochód zastępczy wypożyczyć - opinia prawna
Stan faktyczny Spółka Jawna jest właścicielem pojazdu wysokiej klasy, który brał udział w kolizji. Spółka jest wg policji poszkodowanym. Samochodem jechał właściciel spółki. Samochód jest poważnie uszkodzony (prawdopodobna kasacja). Ocena PZU w trakcie. Jakiej klasy i jaką wartość (...)
Zmiany dla rzeczoznawców, pośredników i zarządców nieruchomości
1 września 2017 r. weszły w życie zmiany związane z gospodarowaniem nieruchomościami. Rozwiązania oczekiwane przez środowiska zawodowe wprowadziła nowelizacja ustawy o gospodarce nieruchomościami z 20 lipca 2017 r. Jakie zmiany dotyczą rzeczoznawców majątkowych? Organizacje zawodowe (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)
Sezon wiosenno-letni, to nie tylko palące słońce, ale też burze i wichury, skutkujące np. uszkodzeniami budynków lub podtopieniami. Po każdym takim zdarzeniu do ekspertów biura Rzecznika Finansowego dyżurujących przy telefonach dzwonią poszkodowani. Chcą się skonsultować, czy (...)
PKPP Lewiatan o projekcie ustawy o świadczeniach zdrowotnych
Lewiatan przekazał do Ministerstwa Zdrowia stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten zakłada likwidację tzw. podatku Religi (12% opłata od polisy OC komunikacyjnego) (...)
Zasady pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawa z dnia 23 września 1999 r. o zasadach pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasadach ich przemieszczania się przez to terytorium określa zasady pobytu wojsk obcych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady ich przemieszczania się przez to terytorium. Chodzi (...)
Jak ubiegać się o zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej?
Od 7 listopada 2007 r. do 31 grudnia 2013 r. ma obowiązywać nowe rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie zwrotu kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej. Podstawowe zasady tej refundacji określone są zaś w ustawie. Którzy (...)
NFZ będzie mógł się domagać zwrotu kosztów leczenia poszkodowanych w wypadkach od ubezpieczyciela
Sejm zajmuje się obecnie poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny. Kto może się domagać odszkodowania za zwrot kosztów leczenia w obecnym stanie prawnym? Autorzzy projektu wskazują, iż w prawie polskim tylko ten jest poszkodowany, przeciwko komu było skierowane działanie (...)
Ugody telefoniczne dotyczące odszkodowań
Ugody telefoniczne dotyczące odszkodowań przy niewielkich szkodach są coraz bardziej popularne. Jednak wciąż część klientów jest zaskoczona taką możliwością. Dlatego Rzecznik Finansowy przygotował analizę przybliżającą zasady tego typu ugód. Radzi też jak przygotować (...)
Żądanie zwrotu kosztów poniesionych przez stronę, na etapie postępowania przedsądowego
Zgodnie z przepisami kodeksu postepowania cywilnego art. 98 § 1 „Strona przegrywająca proces zobowiązana jest zwrócić przegrywającemu na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu )”. To w jakiej wysokości można żądać (...)
Przyczynienie się poszkodowanego – zakres odpowiedzialności Ubezpieczyciela
Podstawą odpowiedzialności Ubezpieczyciela jest art. 822 par. 1 kodeksu cywilnego (dalej: k.c.), który stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, (...)
Pomoc publiczna dla MSP na restrukturyzację niektórych należności publicznoprawnych
10 października 2006 r. wchodzi w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 września 2006 r. w setOstatni( '1' ); sprawie setOstatni( '2' ); szczegółowych setOstatni( '3' ); warunków setOstatni( '4' ); udzielania setOstatni( '5' ); małym i setOstatni( '6' ); średnim setOstatni( '7' (...)
O prawa rodzin osób najciężej poszkodowanych...
Rzecznik Finansowy apeluje o szybkie usunięcie rozbieżności Bliscy osób poważnie poszkodowanych dodatkowo cierpią na skutek niepewności prawnej związanej z ich uprawnieniami do żądania zadośćuczynienia za krzywdę. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, po raz (...)
