Prawo do zachowku i spadku

Pytanie:

Moja przyrodnia siostra nie miała żadnych kontaktów z własnym ojcem od 1960 roku (siostra urodziła się w 1956 r). Mieszkali w odległości kilkuset kilometrów od siebie. Ani mama, ani ona nie otrzymywała od ojca alimentów. Rodzice ojca czyli dziadkowie mieli kamienicę (dziadek zmarł 1974, a babcia 1994). Spadkobiercy po dziadkach to ojciec mojej siostry oraz jego siostra (ciotka). Ojciec zmarł w latach 80-tych, a siostra ojca została ujęta w testamencie babci z dnia 3.11.1994 jako powołana do całości spadku. Dopiero 5 kwietnia 2007 moja siostra dostała zawiadomienie o sprawie, która odbyła się 10 maja 2007 o stwierdzenie praw do spadku. Nie wiadomo czy w chwili pisania testamentu babcia była jedyną osobą, która miała prawa do całego majątku (przecież właścicielami kamienicy była babcia wraz z dziadkiem). Pewnie jakaś część majątku należała się ojcu mojej siostry. Dziadkowie nie mieli innych dzieci oprócz tych dwojga, a moja siostra była jedynaczka. Na rozprawie dnia 10 maja 2007 siostra nie była w stanie nic powiedzieć. Czy Ewa ma jeszcze prawo do spadku? Sprawa jest raczej podejrzana, bo skoro babcia umarła 1994 roku, to dlaczego te sprawy są załatwiane dopiero po 13 latach? Czy ma prawo chociaż do zachowku? Co ma zrobić, by go otrzymać?

Masz inne pytanie do prawnika?

Odpowiedź prawnika: Prawo do zachowku i spadku

Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na fakt, iż ojciec umarł przed babcią. Zgodnie z art. 931 § 2 kodeksu cywilnego, jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych. Córka dziedziczy więc to, co dziedziczyłby ojciec. Córka dziedziczyłaby więc po babci zamiast swego ojca, gdyby nie testament. Jednakże w takim przypadku ma prawo do zachowku. Zgodnie bowiem z art. 991 kodeksu cywilnego zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach - połowa wartości tego udziału (zachowek).

Istotne w tej sprawie jest, iż roszczenie o zachowek przedawnia się z upływem trzech lat, zasadniczo od ogłoszenia testamentu. Zakładając, iż 5 kwietnia br Pani siostra była zawiadomiona o sprawie, w tym o ogłoszeniu testamentu, może ona wytoczyć przeciwko spadkobierczyni powództwo o zapłatę zachowku.

Załatwienie sprawy spadkowej po 13 latach od śmierci spadkodawczyni nie jest podejrzane. Do wniesienia stosownego wniosku (o stwierdzenie nabycia spadku) była uprawniona również Pani siostra.

Należy jeszcze rozważyć sprawę dziedziczenia po dziadku. Otóż zmarł on jako pierwsza z wymienionych osób. Po nim dziedziczyła (jeśli nie było testamentu) babcia, ojciec oraz siostra ojca. Sprawa spadkowa po dziadku jak rozumiemy nie została wtedy przeprowadzona. Obecnie więc powinna odbyć się sprawa o nabycie spadku po dziadku i babci, a także po ojcu. To, co odziedziczył ojciec Pani siostry po dziadku, odziedziczyła Pani siostra. Jeśli wniosek siostry ojca nie obejmuje wniosku o stwierdzenia nabycia spadku po ojcu, to córka powinna taki wniosek złożyć.

Wiele potrzebnych informacji znajdzie Pani w artykułach:

Porządek dziedziczenia, czyli kto i w jaki sposób dziedziczy po zmarłym, jeśli nie pozostawił on testamentu?

Zachowek - kto jest uprawniony i w jaki sposób to uprawnienie jest realizowane?

Jak obliczyć wysokość zachowku?

Potrzebujesz porady prawnej?

Żądanie zachowku od obdarowanego - opinia prawna

Żądanie zachowku od obdarowanego - opinia prawna

Stan faktyczny Moi rodzice mają dwoje dzieci: mnie i brata. Brat w wieku 20 lat ożenił się i wyprowadził (26 lat temu), ja wyszłam za mąż i zostałam z rodzicami w domu. Rodzice 12 września 1996 r. notarialnie przepisali mi działkę z domem w formie darowizny. Zapłaciłam od tego podatek, (...)

Jak obliczyć wysokość zachowku?

Jak obliczyć wysokość zachowku?

Prawo spadkowe wyposaża określone osoby (zstępnych, małżonka i w zasadzie rodziców spadkodawcy) w instrument, umożliwiający uzyskanie należnej im części spadku w sytuacji, gdy testator rozrządził swoim mieniem z pominięciem tychże osób. Instrumentem tym jest roszczenie z tytułu (...)

Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek? Przykłady praktyczne liczenia terminu.

Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek? Przykłady praktyczne liczenia terminu.

Podstawową zasadą prawa spadkowego jest swoboda testowania. W oparciu o nią spadkodawca może ustanowić spadkobiercą całego swojego majątku osobę także spoza kręgu najbliższych krewnych. Pojawia się więc niebezpieczeństwo, że spadkodawca sporządzi testament, na podstawie którego (...)

Czy przedmiot darowizny ma znaczenie dla obliczenia zachowku? - opinia prawna

Czy przedmiot darowizny ma znaczenie dla obliczenia zachowku? - opinia prawna

Stan faktyczny    Rodzice nasi podarowali 2/3 nieruchomości jednej ze swoich wnuczek, a naszej siostrzenicy. Ojciec zmarł w 2002 r., a mama w 2004 r. Czy podarowana część nieruchomości wchodzi do masy spadkowej?   Opinia prawna   W omawianym stanie faktycznym nie jest do (...)

Zachowek - kto jest uprawniony i w jaki sposób to uprawnienie jest realizowane?

Zachowek - kto jest uprawniony i w jaki sposób to uprawnienie jest realizowane?

Według zasady swobody testowania spadkodawca może ustanowić spadkobiercą całego swojego majątku osobę spoza kręgu najbliższych krewnych. Zabezpieczenie interesów osób najbliższych spadkodawcy, by mogli oni po śmierci spadkodawcy uzyskać pewne korzyści ze spadku występuje pod (...)

Aby nie miał już prawa do spadku... - opinia prawna

Aby nie miał już prawa do spadku... - opinia prawna

  Stan faktyczny   Kilka lat temu (około 4) rodzice podarowali córce dom jednorodzinny, który wyczerpywał cały ich majątek (sporządzono akt notarialny)). W akcie tym darczyńcy nie uwzględnili swojego syna (mojego jedynego brata). Zobowiązali mnie jednak (ustnie) do wypłacenia (...)

Zachowek od obdarowanego (jak długo skuteczne jest roszczenie o niego) - opinia prawna

Zachowek od obdarowanego (jak długo skuteczne jest roszczenie o niego) - opinia prawna

  Stan faktyczny   Po opłaceniu pełnego wkładu budowlanego w celu otrzymania własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego teściowa przekazała Aktem Notarialnym na podstawie Umowy Darowizny swoje mieszkanie o powierzchni użytkowej 50,78m2 mojej córce. Wspomniana (...)

Zachowek przy dziedziczeniu ustawowym - opinia prawna

Zachowek przy dziedziczeniu ustawowym - opinia prawna

  Stan faktyczny W styczniu 2007 r. zmarła moja matka. Jeszcze przed swoją śmiercią, pod koniec 2006 r., podarowała mojemu bratu nowy samochód i przepisała na niego mieszkanie. Drugie mieszkanie, które jest obecnie wynajmowane, miała przepisać na mnie. Chciała za życia podzielić (...)

Zachowek przy dziedziczeniu gospodarstwa rolnego - opinia prawna

Zachowek przy dziedziczeniu gospodarstwa rolnego - opinia prawna

  Stan faktyczny Na początku lat 90-tych moi rodzice darowali mi nieruchomości stanowiącą gospodarstwo rolne. W kacie notarialnym darowizny nie ma żadnych zapisów co do zachowku ani innych rozliczeń spadkowych dla dwóch moich młodszych braci. Moja matka zmarła w 1999 r., a (...)

Sukcesja firm jednoosobowych

Sukcesja firm jednoosobowych

Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)

Podatek od spadku - Co jest opodatkowane? Jak ustalić wysokość opodatkowania?

Podatek od spadku - Co jest opodatkowane? Jak ustalić wysokość opodatkowania?

Fakt dziedziczenia bądź otrzymania zachowku przynosi ze sobą nie tylko potencjalne korzyści w postaci przedmiotów spadkowych, ale także szereg obowiązków. Wśród nich oczywiście jednymi z ważniejszych są obowiązki podatkowe. Czy każdy z nas pamięta, iż w przypadku, gdy (...)

Jak skutecznie nabyć swoją część odziedziczonego spadku - opinia prawna

Jak skutecznie nabyć swoją część odziedziczonego spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Urodziłam się w roku 1955. Podziały pozostałych niewielkich dóbr materialnych w rodzinie odbywały się zwykle ustnie bez żadnych postępowań prawnych. Po śmierci kolejnych członków rodziny ich dobra trafiały do żyjących członków rodziny z następnego pokolenia, (...)

Obowiązek podatkowy po dziale spadku - opinia prawna

Obowiązek podatkowy po dziale spadku - opinia prawna

Stan faktyczny Na podstawie postanowienia Sądu podział spadku po Ojcu dał mi prawo do 1/3 spadku, matce także 1/3, zaś wnukom po nieżyjącym bracie po 1/6. Jako spadek należy rozumieć mieszkanie (własnościowe spółdzielcze). W mieszkaniu tym mieszkam wraz z matką ponad 40 lat, mieszkanie (...)

Nowe prawo - zapis windykacyjny i dłuższy czas na dochodzenie zachowku

Nowe prawo - zapis windykacyjny i dłuższy czas na dochodzenie zachowku

Zapis windykacyjny oraz wydłużenie czasu na dochodzenie zachowku  to jedne z wielu zmian wprowadzonych nowelizacją Kodeksu cywilnego, która wejdzie w życie już w dniu 23 października 2011 roku.  Od tego dnia spadkodawcy będą mogli rozporządzać w testamencie poszczególnymi (...)

Testament najprostszym sposobem przekazania majątku - opinia prawna

Testament najprostszym sposobem przekazania majątku - opinia prawna

Stan faktyczny: Ciotka mojej Żony (siostra mojego Teścia) jest osobą samotną (wdowa, bezdzietna), posiada własnościowe mieszkanie spółdzielcze, które chce przekazać w formie darowizny mojemu Synowi, (który właśnie ukończył 18 lat) pod warunkiem, że w mieszkaniu tym będzie mógł zamieszkać (...)

Zapis windykacyjny - czyli można już zapisać konkretną rzecz konkretnej osobie

Zapis windykacyjny - czyli można już zapisać konkretną rzecz konkretnej osobie

Na czym polega zapis windykacyjny i czym różni się on od zapisu zwykłego? Dokonane w 2011 r. zmiany w prawie spadkowym ułatwiły przekazywanie przez spadkodawcę oznaczonych składników spadku konkretnym osobom, bez konieczności znoszenia ewentualnej współwłasności w drodze (...)

Prawo spadkowe - co reguluje prawo spadkowe?

Prawo spadkowe - co reguluje prawo spadkowe?

Co określamy mianem "prawo spadkowe"? Prawo spadkowe jest częścią prawa cywilnego. Jego normy są wyodrębnione w osobnej księdze k.c. na podstawie kryterium: normowania skutków prawnych śmierci człowieka (osoby fizycznej) jako podmiotu praw i obowiązków majątkowych w dziedzinie (...)

Podatek przy nabyciu w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego

Podatek przy nabyciu w drodze dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego

W podatku od spadku i darowizn dla ustalenia obowiązującego stanu prawnego w pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy nastąpiło nabycie (tj. śmierć osoby, po której nabywamy określone rzeczy). Poniższe wyjaśnienia odnoszą się do nabycia tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, (...)

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku - początek drogi prawnej w postępowaniu spadkowym

Sądowe stwierdzenie nabycia spadku - początek drogi prawnej w postępowaniu spadkowym

W jakim celu przeprowadza się stwierdzenie nabycia spadku przez sąd? Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma bardzo duże znaczenie. Śmierć spadkodawcy oznacza, że nastąpiło przejście praw i obowiązków na jakieś inne osoby, czyli tzw. otwarcie spadku. Może się jednak okazać, (...)

Zachowek - czym jest zachowek i komu się należy?

Zachowek - czym jest zachowek i komu się należy?

Podstawową zasadą prawa spadkowego jest swoboda testowania. Oznacza ona, iż spadkodawca może za życia w drodze testamentu dowolnie rozrządzić swoim majątkiem, jeśli zaś tego nie uczyni, krąg uprawnionych do spadku wyznaczą przepisy ustawy. Pojawia się jednak niebezpieczeństwo, że testator (...)

Zachowek od obdarowanego - opinia prawna

Zachowek od obdarowanego - opinia prawna

  Stan faktyczny   Po śmierci mojej matki, jako spadkobierca ustawowy, założyłem w sądzie rejonowym we Wrocławiu sprawę o stwierdzenie nabycia spadku oraz poinformowałem sąd, że spadkiem zarządza bezprawnie wnuk zmarłej, nie dopuszczając do niego spadkobierców ustawowych. (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Wydziedziczenie dzieci

Wydziedziczenie dzieci

Chcę przekazać swój udział w domu mojemu bratankowi w drodze darowizny za opiekę. Mam dwoje dzieci, które się mną nie interesują (nie znam nawet wnuków) i nie chcę by kiedyś po mojej śmierci (...)

Prawo do zachowku

Prawo do zachowku

Ojciec przed śmiercią dokonał rozdysponowania części majątku poprzez dokonanie darowizn na rzecz niektórych tylko dzieci. Niektóre z dzieci nie otrzymały jednak żadnych darowizn. Po śmierci (...)

Jak ustanowić prawo do zarządzania spadkiem po śmierci mamy?

Jak ustanowić prawo do zarządzania spadkiem po śmierci mamy?

W raz z moją mamą jesteśmy właścicielkami domu. Z tego co wiem, moja mama zapisała w testamencie swoją połowę mojemu bratu. Nie mam nic przeciwko temu, ale chciałabym mieć pewność że nie (...)

Roszczenie o zachowek a darowizna

Roszczenie o zachowek a darowizna

Moja matka darowała (akt notarialny) mojemu bratu kamienicę w 1999 r. Matka obecnie żyje, czy po jej śmierci będę miał prawo domagać się od brata zachowku? Zgodnie z przepisem art. 991 Kodeksu (...)

Prawo do zachowku

Prawo do zachowku

W 1993 roku moja babcia i dziadek przepisali mi mieszkanie aktem notarialnym (umową darowizny). Problematyczne mieszkanie stało się tym samym moją własnością. Dziadek umarł w 2002 roku. Oprócz (...)

Darowizna a zachowek

Darowizna a zachowek

Małżeństwo miało dwoje dzieci (X i Y). W styczniu 2006 zmarła matka (mąż matki zmarł wcześniej). Po śmierci męża matka przekształciła prawo do lokalu z lokatorskiego spółdzielczego na własnościowe. (...)

Prawo do zachowku a przekazanie gospodarstwa

Prawo do zachowku a przekazanie gospodarstwa

Rodzice przepisali gospodarstwo rolne bratu (gospodarstwo stanowiło cały majątek). Zrobili to \"na raty\", czyli najpierw jedną część z odrębną księgą wieczystą ( stanowiącą ok. 1/2 majątku) (...)

Wydziedziczenie a testament negatywny

Wydziedziczenie a testament negatywny

Jaka jest różnica między wydziedziczeniem a pominięciem kogoś w testamencie? Art. 1008 Kodeksu cywilnego. Spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (...)

Prawo do zachowku przy dziedziczeniu ustawowym

Prawo do zachowku przy dziedziczeniu ustawowym

W najbliższym czasie odbędzie się sprawa o stwierdzenie nabycia spadku, ale ewentualny spadek został wcześniej (2 lata temu) przekazany w formie darowizny jednemu ze spadkobierców ustawowych. Co (...)

Żądanie spłaty zachowku a pozorna umowa sprzedaży nieruchomości

Żądanie spłaty zachowku a pozorna umowa sprzedaży nieruchomości

Zawarłam z moją mamą przed jej śmiercią pozorną umowę sprzedaży nieruchomości, która stanowiła cały jej majątek. W rzeczywistości mama ową nieruchomość mi darowała. Czy moje siostry będą (...)

Zaliczenie darowizny do spadku a zachowek

Zaliczenie darowizny do spadku a zachowek

Wnuczka otrzymała aktem notarialnym darowiznę nieruchomości od dziadka z zaznaczeniem, że ta darowizna jest wyłączona z masy spadkowej. Po śmierci dziadka okazało się, że to wyłączenie nie (...)

Spadek, zameldowanie, darowizna

Spadek, zameldowanie, darowizna

Własność została nabyta przed wstąpieniem w związek małżeński. Czy po zawarciu małżeństwa i zameldowaniu małżonki (właścicielem jest małżonek -nabył własność w drodze darowizny, ma (...)

Darowizna a zachowek

Darowizna a zachowek

Kilka miesięcy temu mój ojciec spisał notarialnie akt darowizny, w którym darował siostrze swój udział (52%) w kamienicy w centrum Krakowa. Siostra z rodziną obecnie mieszkają w tej kamienicy. (...)

Zapis testamentowy a stwierdzenie nabycia spadku

Zapis testamentowy a stwierdzenie nabycia spadku

Na skutek przykrych zbiegów okoliczności zmarli w odstępie dwu miesięcy moja matka i teść. Spadkobiercami pozostałych po zmarłych mieszkań na podstawie notarialnych zapisów testamentowych są (...)

Darowizna a zachowek

Darowizna a zachowek

W latach 80 po śmierci mojego dziadka odbyło się posiedzenie sądu. Sąd stwierdził że prawo do spadku nabyli na mocy ustawy : a)do domu moja babcia, mój tata oraz brat taty i siostra taty, b) do (...)

FORUM PRAWNE

zachowek

zachowek Mam pytanie i bardzo prosze o odpowiedz. Moj maz z pierwszego malzenstwa ma dwie corki i jest pozbawiony praw rodzicielskich . My wspolnie nie mamy potomstwa, ale w perspektywie czasu nasz wspolny (...)

Darowizna przed śmiercią a zachowek

Darowizna przed śmiercią a zachowek Witam Bardzo Was proszę o pomoc. Babcia 3 lata temu za zywota zapisala mi umową darowizny mieszkanie. babcia po smierci dziadka byla jeynym włascicielem gdyz tata (...)

Darowizna mieszkania

Darowizna mieszkania Mama moja ponad 5 lat temu zapisała mi mieszkanie w formie darowizny u notariusza mieszkanie społdzielczo-własnosciowe.Nie mam rodzenstwa,poniewaz moj brat zmarł poł roku temu.Zostawił (...)

Darowizna

Darowizna Mam otrzymac mieszkanie wlasnosciowe - darowizna, trzecia grupa podatkowa (darczynca zyje i nadal w nim bedzie mieszkac). Jakich kosztow moge sie spodzieawac i jak ich uniknac. (Piotr) Podatek (...)

Zachowek po dziadku

Zachowek po dziadku Witam, mam bardzo ważną sprawę, ale możę zacznę od początku. Mój dziadek miał 2 synów - wója i mojego tatę (który zmarł w 1994 r) dziadek ożenił się po raz 2 (zawarli (...)

Darowizna Babcia - Wnuk - Mieszkanie

Darowizna Babcia - Wnuk - Mieszkanie Witam. Moja Babcia wyraziła chęć przekazania mi swego 50m2 mieszkania w darowiźnie. Wobec powyższego najpierw należało owe mieszkanie wykupić od gminy, co też (...)

Wycena darowizny do zachowku

Wycena darowizny do zachowku Mama dokonała darowizny swojego mieszkania spółdzielczego bratu w 2005r nie wiem dokłatnie jaka to kwota - ok. 25 000zł.w 2009r po wylewie z uwagi na konieczną pomoc (...)

Testament

Testament Witam. Po śmierci dziadka dziedziczył moj ojciec oraz jego brat(jako dzieci) i babcia. Po śmierci babci w testamencie babcia zapisała spadek w całości(u notariusza) dla mnie. Jeszcze za (...)

spadek

spadek mam pytanie moja mama zmarła i przeprowadzili podział majatku tylko adwokat tak zatail i podstawił świadkow ze to było gospodarstwo rolne na ktorym mama nie pracowała i całośc nalezy sie (...)

ZACHÓWEK PROSZE O POMOC.... ...

ZACHÓWEK PROSZE O POMOC.... ... Witam państwa! Mam problem. Zmarli mi rodzice. Przed smiercia moich rodzicow moj brat W OGOLE sie nimi nie interesowal. Oswiadczyc o braku zainteresowania ze strony rodziny (...)

Zachowek dla wnuków

Zachowek dla wnuków Witam. Moje pytanie związane jest z następującą sytuacją. Moja babcia w testamencie cały swój majątek przepisała na mnie i mojego brata. Wydziedziczyła równiez swojego syna. (...)

Porady prawne