Jak liczyć termin przedawnia się roszczenie o zachowek?

Roszczenia majątkowe co do zasady ulegają przedawnieniu. Powoduje to, że w razie ich dochodzenia, ten przeciwko komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia - czyli nie musi spełniać takiego roszczenia. Do tych roszczeń należy również roszczenie o zachowek oraz roszczenie o uzupełnienie zachowku.

Kiedy przedawnia się roszczenie o zachowek?

Przedawnienie roszczeń o zachowek reguluje art. 1007 kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim  roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu (czynność tę dokonuje się najczęściej przed sądem w postępowaniu  o stwierdzenie nabycia spadku. Sąd sporządza wtedy protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu. Otwarcia i ogłoszenia testamentu może dokonać także notariusz). Jednakże roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku (a więc z chwilą śmierci spadkodawcy). Zatem w zależności od kogo uprawniony będzie domagał się zapłaty należnego zachowku, to inny będzie początkowy moment liczenia pięcioletniego terminu.

Porady prawne

 

Jak liczyć termin w przypadku gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu?

W takiej sytuacji przyjmuje się, że należy w drodze analogi stosować art. 1007 § 2 kodeksu cywilnego. Oznacza to, że termin przedawnienia rozpoczyna się z chwilą otwarcia spadku (por. E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 6, Warszawa 2014, komentarz do art. 1007 Kodeksu cywilnego). 

Przedawnienie roszczenia o zachowek 5, czy 3 lata?

Poprzedni stan prawny przewidywał trzyletni termin przedawnienia roszczeń o zachowek. Obecny, pięcioletni termin przedawnienia obowiązuje od dnia 23 października 2011 r., na skutek ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw z dnia 18 marca 2011 r. (Dz.U. nr 85, poz. 458). Jednakże do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie ww. ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się już także pięcioletni termin przedawnienia. 

Przerwanie biegu przedawnienia o zachowek

Do roszczenia o zachowek ma zastosowanie art. 123 kodeksu cywilnego. Wskazuje on, że bieg terminu przedawnienia ulega przerwaniu:

  1. przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, 
  2. przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
  3. przez wszczęcie mediacji.

Po każdym przerwaniu, bieg przedawnienia biegnie na nowo.

Porady prawne

Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika