14.11.2017

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Pracownicze Plany Kapitałowe 

• powszechny – przeznaczony dla ponad 11 milionów pracujących Polaków;
• współfinansowany przez Państwo - 250 zł opłaty powitalnej oraz 240 zł co roku dopłaty Państwa;
• atrakcyjny finansowo - przy wpłacie 2 proc. wynagrodzenia kolejne 1,5 proc. dopłaca pracodawca z możliwością zwiększenia wpłat do 4 proc. od pracownika i pracodawcy;
• nowatorski - pierwszy w Polsce system powszechnego, regularnego oszczędzania, budujący w pełni prywatny i dziedziczony kapitał na przyszłość, tani – maks. 0,6% limitu kosztów całkowitych dla instytucji finansowych prowadzących PPK;
• bezpieczny - udział Pracodawcy i Polskiego Funduszu Rozwoju oraz kontrola Komisji Nadzoru Finansowego;
• korzystny dla gospodarki - wzmocnienie bazy finansowania polskich przedsiębiorstw oraz wzrost perspektyw długoterminowego wzrostu gospodarczego.

Bezpieczeństwo finansowe i wyższy standard życia Polaków na emeryturze

„Jeśli dziś wielu Polaków zastanawia się, dlaczego obywateli państw zachodnich stać na wysoki standard życia po zakończeniu aktywności zawodowej, to odpowiedzią jest nie tylko to, że obywatele krajów zachodnich mieli wyższe zarobki. Obywatele krajów zachodnich uczestniczą też od wielu, wielu lat w pracowniczych programach długoletniego oszczędzania, w których na godne życie pracownika po przejściu na emeryturę, solidarnie partycypują: sam pracownik, jego pracodawcy oraz państwo. Takiego systemowego, solidarnościowego i uczciwego rozwiązania, dzięki któremu, niewielkim kosztem, Polacy wypracują sobie miesięcznie od kilkuset do kilku tysięcy złotych dodatkowego świadczenia do emerytury ZUS-owskiej, nikt przez ostatnich 27 lat Polakom nie zaproponował. Pracownicze Plany Kapitałowe będą największym po 500+, rządowym programem, który realnie wzmocni bezpieczeństwo finansowe polskich rodzin oraz podniesie ich standard życia" – powiedział Mateusz Morawiecki, wicepremier, minister rozwoju i finansów. – „Długoterminowe oszczędności były dotychczas „piętą achillesową" polskiej polityki społeczno-gospodarczej. Uruchomienie PPK to w konsekwencji również dostęp do tańszego kapitału dla polskich firm, zwiększony udział inwestycji rozwojowych finansowanych z krajowych źródeł i szybsze przestawienie polskiej gospodarki na bardziej konkurencyjne oraz innowacyjne tory rozwoju" – dodał wicepremier Morawiecki.

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny, dobrowolny i w pełni prywatny system długoterminowego oszczędzania. Podstawowym celem PPK będzie zwiększenie stopy oszczędności Polaków oraz zapewnienie dodatkowego zabezpieczenia finansowego po osiągnięciu przez nich wieku emerytalnego lub nabyciu uprawnień emerytalnych. Dodatkową korzyścią dla gospodarki będzie wzrost bazy finansowania polskich przedsiębiorstw, co pozytywnie wpłynie na rozwój gospodarczy Polski.

Pomysły na programy systematycznego oszczędzania cieszą się zainteresowaniem Polaków. W tegorocznym badaniu CBOS na zlecenie IGTE ocenie Polaków została poddana propozycja, w ramach której pracownik oszczędzałby regularnie dodatkowo na emeryturę w wyspecjalizowanej instytucji finansowej objętej nadzorem państwa, zaś pracodawca byłby zobowiązany dopłacać mu do tych oszczędności pewną kwotę. Większość Polaków (57,4 proc.) oceniło tę propozycję pozytywnie. Polacy uważają, że oszczędzanie z myślą o finansowym zabezpieczeniu przyszłości jest ważne. Według badania Fundacji Kronenberga z 2016 r. (Postawy Polaków wobec finansów) uważa tak 70 proc. Z kolei 57 proc. uważa, że państwo powinno zachęcać do oszczędzania.

Program ma być skierowany do ponad 11 milionów pracowników, w tym do około 9 milionów osób zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw oraz ponad 2 milionów osób pracujących w jednostkach sektora finansów publicznych (czyli tzw. „budżetówce"). Szacunkowa liczba osób, które przystąpią do programu to 8,5 mln osób (przy założeniu 75% partycypacji). Pracownicze Plany Kapitałowe będą dostępne dla wszystkich pracowników, za których odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Oznacza to, że docelowo udział w PPK wezmą przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej jedną osobę, za którą odprowadzana jest składka na ZUS (chyba, że pracodawca posiada już utworzone PPE w ramach swojej firmy, opłacając składkę na rzecz zatrudnionego w wysokości minimum 3,5%). Program jest przyjazny pracodawcom ponieważ składka pracodawcy zwolniona jest ze składek na ubezpieczenia społeczne.

W projekcie ustawodawca dostrzega trzech interesariuszy: pracodawcę, pracownika, państwo. Pracodawca ponosi koszt, jednak może korzystać z zalet benefitu pracowniczego różnicując wysokość swojej części składki. Pracownik ponosi koszt swojej składki, otrzymuje dodatek ze strony pracodawcy i państwa. Państwo ponosi koszt dopłat i ulg - zyskuje na wzrastającym poziomie oszczędności i wzroście bazy finansowania polskich przedsiębiorstw.

Składki

Przewidywana w projekcie ustawy wysokość i struktura składek oraz zachęt fiskalnych w ramach PPK, ma kształtować się następująco:

• składka powitalna, jednorazowa ze strony państwa – 250 zł,
• dopłata roczna ze strony państwa – 240 zł,
• składka podstawowa pracodawcy – 1,5% podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,
• składka dodatkowa pracodawcy – do 2,5% podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,
• składka podstawowa pracownika – 2,0% podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe,
• składka dodatkowa pracownika – do 2,0% podstawy składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Łączna minimalna odprowadzana składka (pracodawcy i pracownika) może zatem wynieść 3,5%, a maksymalna 8%. Składki dokonywane przez pracownika rozliczane będą z wynagrodzenia netto.

Firma, bądź instytucja zatrudniająca co najmniej jedną osobę, za którą odprowadza składkę emerytalną do ZUS, samodzielnie dokona wyboru Funduszu (TFI), w którym pomnażane będą oszczędności pracownika i otworzy w Funduszu rachunek dla pracownika. Obowiązywać będzie tzw. „automatyczny zapis" do PPK, osób zatrudnionych w wieku od 19 do 55 lat (powyżej 55 roku życia udział pracownika będzie dobrowolny). Pracownik będzie miał możliwość odstąpienia od udziału w programie poprzez złożenie stosownego oświadczenia o rezygnacji z korzyści takich jak: składka opłacana przez pracodawcę, dopłata powitalna w wysokości 250 zł oraz coroczny bonus w wysokości 240 zł za uczestnictwo w programie. Ustawodawca zapewni też osobom zatrudnionym możliwości czasowego zawieszenia oszczędzania w PPK.

Od momentu wpłaty pierwszej składki oszczędności pracownika uczestniczącego w PPK są prywatne, przypisane do konkretnej osoby z imienia i nazwiska oraz są dziedziczone przez osobę wskazaną przez uczestnika Programu w dokumencie rejestrowym bądź dziedziczone według zasad prawa spadkowego. Zgromadzone środki mogą być wykorzystane na wpłatę udziału własnego przy zakupie pierwszego mieszkania (po 5 latach karencji, rozpoczyna się okres 10 lat nieoprocentowanej spłaty wykorzystanych środków z rachunku PPK). Do 25% zgromadzonych oszczędności można będzie wypłacić w przypadku ciężkiej, przewlekłej choroby samego pracownika, współmałżonka bądź dziecka (w tej sytuacji, wypłaconych środków nie trzeba będzie zwracać).

Planowany harmonogram przystępowania do PKK

Z uwagi na skalę Programu, projekt ustawy zakłada, że będzie on realizowany etapami. Kolejność tworzenia PPK uzależniona będzie od wielkości lub typu pracodawcy. Najwcześniej, bo z początkiem 2019 r. do PPK mają przystąpić najwięksi pracodawcy, zatrudniający powyżej 250 pracowników. Najpóźniej, bo w połowie 2020 r. małe firmy oraz jednostki sektora finansów publicznych.

Instytucjami obsługującymi Pracownicze Plany Kapitałowe będą zarejestrowane w Polsce Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI), posiadające zgody i zezwolenia na swoją działalność wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Jednym z dodatkowych wymogów dla TFI chcących wziąć udział w PPK, jaki został zapisany w projekcie ustawy jest minimum trzyletni okres prowadzenia działalności w Polsce. Dziś, zgody i wszelkie zezwolenia ze strony KNF posiada ponad 60 Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych. Szacuje się wstępnie, że ponad połowa z nich będzie zainteresowana przedstawieniem swojej oferty na obsługę Pracowniczych Planów Kapitałowych. Polski Fundusz Rozwoju utworzy portal, na którym zapewni łatwy dostęp do informacji o produktach, standardach umów oraz osiąganych stopach zwrotu przez poszczególne TFI. Uregulowane będą też zasady akwizycji i reklamy tak, aby zapobiec nieetycznym zachowaniom.

W toku prac nad projektem PKK dokonano szczegółowej analizy podobnych programów długoterminowego oszczędzania funkcjonujących w innych krajach. Niemal w każdym z rozwiniętych krajów realizowane są podobne programy – od Niemiec, Wielkiej Brytanii, krajów skandynawskich, po Kanadę i Nową Zelandię. Projekt PPK czerpie z najlepszych praktyk i najbardziej efektywnych mechanizmów wdrożonych planów systematycznego, długoterminowego oszczędzania. Są też elementy uwzględniające specyfikę polskiego rynku pracy.

W projekcie ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych kwestia opłat za pomnażanie oszczędności pracowników oraz zarządzanie ich rachunkami, została ograniczona limitem- całkowity koszt dla uczestnika nie może przekroczyć 0,6% aktywów zgromadzonych na rachunku. To czyni z Pracowniczych Planów Kapitałowych najtańszą dostępną na rynku ofertę oszczędnościową.

Pobierz statystyki (plik pdf)