Bezpieczne zakupy na raty, „chwilówki” bez zdzierstwa, koniec z odbieraniem mieszkań za niespłacone pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości, limity kosztów dodatkowych i surowe kary za lichwę – to pakiet przełomowych zmian w prawie, które przygotowało Ministerstwo Sprawiedliwości.
Rząd przyjął projekt ustawy antylichwiarskiej
Projekt ustawy antylichwiarskiej został 18 czerwca 2019 r. przyjęty przez Radę Ministrów. Ma on zwiększyć bezpieczeństwo obywateli i zapobiegać naużywaniu pozycji firm pożyczkowych wobec słabszych konsumentów. Dzięki zaproponowanym przepisom nie będzie można w dowolny sposób ustalać dodatkowych opłat za zakupy na raty. Restrykcyjne zasady będą obowiązywać także przy zaciąganiu krótkoterminowych pożyczek na niewielkie kwoty, czyli tzw. chwilówek. Chodzi o to, aby w praktyce nie dochodziło np. do odbierania mieszkań i domów, pozbawiania dorobku całego życia osób, które nie spłaciły pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości.
- "Projekt zapobiega przypadkom nadużywania silnej pozycji różnych firm pożyczkowych wobec słabszych obywateli. Bardzo często są to seniorzy, emeryci, ale też inni ludzie, których bieżące potrzeby są wykorzystywane do tego, aby narzucać różnego rodzaju opłaty i odsetki, których nie da się inaczej określić niż jako drakońskie" – powiedział na konferencji prasowej po posiedzeniu rządu Premier Mateusz Morawiecki.
Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro podkreślił, że przyjęte przez rząd daleko idące zmiany w prawie konsekwentnie ograniczają możliwość egzekwowania wyższych kosztów pożyczek niż te, które zostały bardzo precyzyjnie zapisane w projekcie. Dla zobrazowania lichwiarskiego procederu, któremu przeciwdziała Ministerstwo Sprawiedliwości, Zbigniew Ziobro podał przykład niedawnej skargi, jaką skierował do Sądu Najwyższego. Sprawa dotyczyła osoby, która zaciągnęła kredyt w wysokości 15 tys. zł, musiała rocznie płacić 730 proc. kosztów pożyczki, a ta przerodziła się w należność o wysokości ponad miliona złotych.
- "Tego rodzaju patologie są w Polsce udziałem tysięcy Polaków. Na porządku dziennym nasi rodacy są wprowadzani w błąd poprzez informacje, że nominalna kwota odsetek od pożyczek jest stosunkowo niewysoka. A w rzeczywistości ukryte koszty - związane z rozmaitymi marżami, prowizjami, opłatami, koniecznym ubezpieczeniem - są tak duże, że realne oprocentowanie sięga kilkuset procent" – mówił minister Zbigniew Ziobro.
Zmiany w prawie mają skutecznie chronić Polaków przed plagą lichwiarzy i nadużyciami firm pożyczkowych. Mają położyć kres wykorzystywaniu niewiedzy oraz ufności klientów. Mają skończyć z żerowaniem przez naciągaczy na biedzie i tragediach życiowych ludzi zmuszanych do zaciągania pożyczek o lichwiarskim oprocentowaniu.
Nowe przepisy kończą z dowolnością w ustalaniu dodatkowych opłat za zakupy na raty
Nie będzie już można bez ograniczeń doliczać prowizji, marży, opłat za złożenie czy rozpatrzenie wniosku albo obowiązkowego ubezpieczenia, co prowadzi do sytuacji, że nieświadomi klienci nie są często w stanie spłacić rzekomo atrakcyjnie oprocentowanej pożyczki. Okazuje się bowiem, że mimo atrakcyjnej oferty „zerowych odsetek”, za nowo kupiony sprzęt muszą płacić znacznie więcej, niż wynikałoby z ceny na etykiecie.
Maksymalny limit dodatkowych opłat w przypadku zakupów ratalnych zostanie ustalony na 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. A jeśli zdecydujemy się na rozłożenie rat na 6 miesięcy, to dodatkowe koszty nie będą mogły przekroczyć 32,5 proc.
Limit odsetek pozostanie na obecnym poziomie, czyli maksymalnie 10 proc. w skali roku.
Restrykcyjne zasady będą obowiązywać przy zaciąganiu krótkoterminowych pożyczek na niewielkie kwoty, czyli chwilówek
Dziś zachęcani umiarkowanym oprocentowaniem nominalnym klienci często nie zdają sobie sprawy, jak wysoką kwotę będą musieli w rzeczywistości spłacić. Koszty pożyczki, jak przy zakupach na raty, są bowiem powiększane o wyśrubowane prowizje, marże czy opłaty.
Limit dodatkowych opłat w przypadku „chwilówek” zostanie radykalnie ograniczony do 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Przy pożyczce na okres miesiąca limit ten wyniesie jednak tylko 22 proc.
Limit odsetek od samej pożyczki będzie, jak dotąd, wynosił do 10 proc. w skali roku.
Nie będzie więcej odbierania mieszkań i domów, pozbawiania dorobku całego życia osób, które nie spłaciły pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości
Nowe prawo wprowadzi ścisłe limity w zakresie ustanawianych zabezpieczeń.
Zabezpieczenie pożyczek nie będzie mogło przekraczać wysokości pożyczonej kwoty powiększonej maksymalnie o 45 proc. Niedopuszczalne będzie żądanie przenoszenia własności nieruchomości na zabezpieczenie zaciągniętych zobowiązań. Wyeliminowana też zostanie możliwość prowadzenia egzekucji komorniczej z mieszkania, jeżeli wysokość zadłużenia nie przekracza 5 proc. wartości domu lub lokalu.
Skończy się dowolność w ustalaniu dodatkowych opłat również w przypadku pożyczek udzielanych na podstawie umów cywilnoprawnych, a więc zaciąganych np. u prywatnej osoby
Dziś windowanie dodatkowych opłat to częsta metoda lichwiarzy, by pozbawić ludzi majątków. Biorący pożyczki, którzy podpisują długie i skomplikowane umowy, często nie zdają sobie sprawy z dodatkowych kosztów, jakimi się ich obciąża.
W przypadku bankowej pożyczki konsumenckiej (to pożyczka do 255 tys. 550 zł udzielona na podstawie ustawy o kredycie konsumenckim) dodatkowe opłaty nie będą mogły przekroczyć 45 proc. kwoty pożyczki w skali roku. Maksymalne odsetki to 10 proc. w skali roku. Wskazany limit będzie także obowiązywał w przypadku bankowej pożyczki dla osoby fizycznej na wyższą kwotę.
Przy pożyczce udzielanej na podstawie umowy cywilno-prawnej limit dodatkowych opłat wyniesie 25 proc. pożyczonej kwoty.
Nowe przepisy wyraźnie zdefiniują, które pożyczki mają charakter lichwiarski, a za złamanie prawa będzie grozić więzienie
Skończą z zasadą, która uzależniała ściganie lichwiarza od tego, czy wiedział, że osoba biorąca pożyczkę jest "w przymusowym położeniu”, a więc np. w trudnej sytuacji życiowej i dramatycznie potrzebuje pieniędzy na zapewnienie sobie podstawowych warunków do życia, jak jedzenie, leki, opłatę rachunków. Ta uznaniowość prawa była dotąd przyczyną bezkarności lichwiarzy.
Projekt przewiduje karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat dla każdego, kto w zamian za udzielone osobie fizycznej świadczenie pieniężne wynikające m.in. z umowy pożyczki, żąda od niej zapłaty kosztów dodatkowych dwukrotnie wyższych niż maksymalne lub żąda od niej zapłaty odsetek w stopie dwukrotnie wyższej niż maksymalna.
Polska dołączy do krajów, które bezwzględnie i skutecznie walczą z lichwą. Są wśród nich Austria i Kanada, gdzie za udzielanie lichwiarskich pożyczek można trafić na 5 lat do więzienia. W Niemczech kary za lichwę sięgają 10 lat pozbawienia wolności, a w Stanach Zjednoczonych – nawet 20 lat.
Kiedy nowe przepisy mają wejść w życie?
Znowelizowane przepisy mają obowiązywać po 6 miesiącach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Zob. Informacja poszerzona o projekcie

Potrzebujesz porady prawnej?
Nowa ustawa antylichwiarska w drodze
Bezpieczne zakupy na raty, „chwilówki” bez zdzierstwa, koniec z odbieraniem mieszkań za niespłacone pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości, limity kosztów dodatkowych i surowe kary za lichwę – to pakiet rewolucyjnych zmian w prawie, które przygotowało (...)
Po co zmiany w przepisach? - "Liczymy na to, że ustawa antylichwiarska uderzająca w fortuny, jakie kosztem Polaków zyskują firmy pożyczkowe, zostanie dziś przegłosowana przez Sejm" – powiedział Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro na konferencji prasowej 5 października (...)
Prezydent za czy przeciw lichwie?
Ustawa antylichwiarska trafi w poniedziałek na biurko prezydenta. Branża finansowa z jednej strony boi się nowego prawa jak diabeł święconej wody, a z drugiej - już ostro kombinuje, jak ominąć zakaz lichwy.W poselskiej walce z lichwą do zrobienia został już tylko ostatni krok. Po tym, jak (...)
Polski Ład w walce z szarą strefą...
Stop nielegalnemu zatrudnieniu i płaceniu pod stołem Polski Ład to również działania mające ograniczyć pracę „na czarno” oraz wypłacanie wynagrodzeń „pod stołem”. Już od przyszłego roku, konsekwencje podatkowo-składkowe z tych tytułów ponosić będą (...)
Restrykcyjne wymagania dla kotłów produkowanych i instalowanych w Polsce
Wymagania dla kotłów na paliwo stałe – rozporządzenie MRiF wchodzi w życie 1 października Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe wchodzi w życie z dniem 1 października 2017 roku. Określa (...)
Watykan ostrzejszy dla pedofilów
Kościół zaostrzył w czwartek zasady postępowania z księżmi pedofilami. Eksperci przyznają jednak, że wprowadzone zmiany to jedynie kosmetyka, a nie przełom w walce z wykorzystywaniem nieletnich. - Wielkie rozczarowanie. Kościół potrzebuje generalnego remontu, a nie zmian kosmetycznych (...)
Pożyczka lombardowa - opinia prawna
Stan faktyczny W 1993 roku pożyczyłem w lombardzie 70 milionów złotych (obecne 7.000). Niestety nie mogłem spłacić tej kwoty w wymaganym terminie z wielu powodów. W ubiegłym roku otrzymałem zawiadomienie od komornika sądowego, że mam spłacić ogromną kwotę z tytułu tego długu, kwota (...)
Ustawa antylichwiarska ostatecznie przyjęta przez Sejm
Sejm – po rozpatrzeniu poprawek Senatu – zakończył prace nad przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawą o przeciwdziałaniu lichwie. Nowe prawo, które będzie strzegło Polaków przed zagrożeniem lichwiarskimi pożyczkami, czeka już tylko na podpis Prezydenta (...)
Lichwiarze będą ścigani przez prokuraturę
Prokuratura Krajowa analizuje postępowania związane z lichwiarskimi pożyczkami, po których ludzie zostają z niczym i na bruku - dowiedziała się Gazeta Wyborcza. - Jeśli okaże się, że odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowań podejmowano przedwcześnie lub w sposób nieuzasadniony, (...)
W pierwszym dniu obowiązywania ustawy antylichwiarskiej do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie zgłosił się żaden skarżący się na pożyczkodawców klient. – Dostaliśmy za to sporo sygnałów o nieprawidłowościach od dziennikarzy – przyznaje Małgorzata Cieloch zajmująca (...)
Ustawa antylichwiarska już obowiązuje
To koniec naciągactwa... Nowe przepisy kładą kres lichwie Nowa ustawa antylichwiarska to rewolucja. Nowelizacja zapewni skuteczną ochronę Polaków. Wprowadzone przepisy oznaczają koniec dramatów wszystkich tych, którzy – np. z racji choroby, z powodu (...)
Nikt nie straci mieszkania z powodu niewielkiego długu
Antylichwiarskie rozwiązania Ministerstwa Sprawiedliwości w nowej „tarczy antykryzysowej” - "Potrzeba brania pożyczek w sytuacji pandemii może być okazją dla różnego rodzaju naciągaczy i oszustów, chcących wyłudzać dodatkowe należności i przejmować nieruchomości. (...)
Zmiany korzystne dla pożyczkobiorców!
Czego dotyczy nowa ustawa? 20 lutego br. wchodzi w życie ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Wprowadza ona antylichwiarskie zmiany w Kodeksie cywilnym dotyczące odsetek maksymalnych. Ponadto modyfikuje zasady (...)
Udzielają prywatnych pożyczek na kilkaset procent rocznie. Biorą mieszkania i domy pod zastaw nawet niewielkiej pożyczki. Straszą niewypłacalnych klientów. Nasyłają windykatorów o szerokich karkach. (...) Kiedyś namiary do lichwiarza rozchodziły się pocztą pantoflową. Teraz (...)
Czy lobby bankowe znów zwycięży?
Posłowie SLD oraz PiS apelują do prezydenta, by zajął się nią jak najszybciej. Inaczej Sejm nie zdąży rozpatrzyć ewentualnego weta.Wprawdzie ustawa antylichwiarska, ograniczająca do 26 proc. w skali roku maksymalne odsetki od kredytów i pożyczek, jest od początku tygodnia na biurku Aleksandra (...)
Posłowie komisji gospodarki i finansów - mimo sprzeciwu bankowców, rządu, NBP i wielu ekonomistów - przegłosowali kontrowersyjną ustawę antylichwiarską. Banki grożą, że zaczną odprawiać więcej osób z kwitkiem.Sensacja w Sejmie! We wczorajszych głosowaniach nieoczekiwanie przeszedł powszechnie (...)
Jakie są niedociągnięcia ustawy antylichwiarskiej?
Niejednoznaczne przepisy służą instytucjom pożyczkowym. Mogą omijać limity oprocentowania i opłat z ustawy antylichwiarskiej (...)Jeśliby jednak do zabezpieczenia kredytu wykorzystać ubezpieczenia na życie z cesją na instytucję udzielającą kredytu, jego koszty byłyby już poza ustawowym (...)
Jakie może być maksymalne oprocentowanie kredytów?
W poniedziałek, 20 lutego, wejdzie w życie tzw. ustawa antylichwiarska, która ograniczy wysokość odsetek od kredytów do czterokrotności kredytu lombardowego NBP. (...)Od poniedziałku maksymalna stopa procentowa dla kredytów wyniesie 23 proc., ponieważ stopa kredytu lombardowego wynosi 5,75 (...)
Pożyczki w sieci opanowane przez mafię?
Trwa boom na prywatne pożyczki w sieci. Tylko na jednym portalu w ciągu dwóch miesięcy znalazło się prawie 150 próśb o prywatny kredyt. Oraz parę setek ogłoszeń od pożyczkodawców. Część z nich to członkowie mafii. (...) Pokrzywdzeni rzadko składają zawiadomienia o (...)
Ustawa antylichwiarska znów w Trybunale Konstytucyjnym
Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce wystąpiła w środę do Trybunału Konstytucyjnego (TK) z zażaleniem na decyzję o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi o stwierdzenie niezgodności z konstytucją ustawy antylichwiarskiej - poinformował PAP dyrektor generalny KPF Andrzej Roter. "KPF, (...)
Pożyczka lombardowa - opinia prawna
Stan faktyczny W 1993 roku pożyczyłem w lombardzie 70 milionów złotych (obecne 7.000). Niestety nie mogłem spłacić tej kwoty w wymaganym terminie z wielu powodów. W ubiegłym roku otrzymałem zawiadomienie od komornika sądowego, że mam spłacić ogromną kwotę z tytułu tego długu, kwota (...)
Ustawa antylichwiarska ostatecznie przyjęta przez Sejm
Sejm – po rozpatrzeniu poprawek Senatu – zakończył prace nad przygotowaną w Ministerstwie Sprawiedliwości ustawą o przeciwdziałaniu lichwie. Nowe prawo, które będzie strzegło Polaków przed zagrożeniem lichwiarskimi pożyczkami, czeka już tylko na podpis Prezydenta (...)
Po co zmiany w przepisach? - "Liczymy na to, że ustawa antylichwiarska uderzająca w fortuny, jakie kosztem Polaków zyskują firmy pożyczkowe, zostanie dziś przegłosowana przez Sejm" – powiedział Minister Sprawiedliwości Zbigniew Ziobro na konferencji prasowej 5 października (...)
Lichwiarze będą ścigani przez prokuraturę
Prokuratura Krajowa analizuje postępowania związane z lichwiarskimi pożyczkami, po których ludzie zostają z niczym i na bruku - dowiedziała się Gazeta Wyborcza. - Jeśli okaże się, że odmowy wszczęcia lub umorzenia postępowań podejmowano przedwcześnie lub w sposób nieuzasadniony, (...)
W pierwszym dniu obowiązywania ustawy antylichwiarskiej do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie zgłosił się żaden skarżący się na pożyczkodawców klient. – Dostaliśmy za to sporo sygnałów o nieprawidłowościach od dziennikarzy – przyznaje Małgorzata Cieloch zajmująca (...)
Ustawa antylichwiarska już obowiązuje
To koniec naciągactwa... Nowe przepisy kładą kres lichwie Nowa ustawa antylichwiarska to rewolucja. Nowelizacja zapewni skuteczną ochronę Polaków. Wprowadzone przepisy oznaczają koniec dramatów wszystkich tych, którzy – np. z racji choroby, z powodu (...)
Nowa ustawa antylichwiarska w drodze
Bezpieczne zakupy na raty, „chwilówki” bez zdzierstwa, koniec z odbieraniem mieszkań za niespłacone pożyczki o wielokrotnie niższej wysokości, limity kosztów dodatkowych i surowe kary za lichwę – to pakiet rewolucyjnych zmian w prawie, które przygotowało (...)
Nikt nie straci mieszkania z powodu niewielkiego długu
Antylichwiarskie rozwiązania Ministerstwa Sprawiedliwości w nowej „tarczy antykryzysowej” - "Potrzeba brania pożyczek w sytuacji pandemii może być okazją dla różnego rodzaju naciągaczy i oszustów, chcących wyłudzać dodatkowe należności i przejmować nieruchomości. (...)
Zmiany korzystne dla pożyczkobiorców!
Czego dotyczy nowa ustawa? 20 lutego br. wchodzi w życie ustawa z dnia 7 lipca 2005 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Wprowadza ona antylichwiarskie zmiany w Kodeksie cywilnym dotyczące odsetek maksymalnych. Ponadto modyfikuje zasady (...)
Udzielają prywatnych pożyczek na kilkaset procent rocznie. Biorą mieszkania i domy pod zastaw nawet niewielkiej pożyczki. Straszą niewypłacalnych klientów. Nasyłają windykatorów o szerokich karkach. (...) Kiedyś namiary do lichwiarza rozchodziły się pocztą pantoflową. Teraz (...)
Czy lobby bankowe znów zwycięży?
Posłowie SLD oraz PiS apelują do prezydenta, by zajął się nią jak najszybciej. Inaczej Sejm nie zdąży rozpatrzyć ewentualnego weta.Wprawdzie ustawa antylichwiarska, ograniczająca do 26 proc. w skali roku maksymalne odsetki od kredytów i pożyczek, jest od początku tygodnia na biurku Aleksandra (...)
Prezydent za czy przeciw lichwie?
Ustawa antylichwiarska trafi w poniedziałek na biurko prezydenta. Branża finansowa z jednej strony boi się nowego prawa jak diabeł święconej wody, a z drugiej - już ostro kombinuje, jak ominąć zakaz lichwy.W poselskiej walce z lichwą do zrobienia został już tylko ostatni krok. Po tym, jak (...)
Posłowie komisji gospodarki i finansów - mimo sprzeciwu bankowców, rządu, NBP i wielu ekonomistów - przegłosowali kontrowersyjną ustawę antylichwiarską. Banki grożą, że zaczną odprawiać więcej osób z kwitkiem.Sensacja w Sejmie! We wczorajszych głosowaniach nieoczekiwanie przeszedł powszechnie (...)
Jakie są niedociągnięcia ustawy antylichwiarskiej?
Niejednoznaczne przepisy służą instytucjom pożyczkowym. Mogą omijać limity oprocentowania i opłat z ustawy antylichwiarskiej (...)Jeśliby jednak do zabezpieczenia kredytu wykorzystać ubezpieczenia na życie z cesją na instytucję udzielającą kredytu, jego koszty byłyby już poza ustawowym (...)
Jakie może być maksymalne oprocentowanie kredytów?
W poniedziałek, 20 lutego, wejdzie w życie tzw. ustawa antylichwiarska, która ograniczy wysokość odsetek od kredytów do czterokrotności kredytu lombardowego NBP. (...)Od poniedziałku maksymalna stopa procentowa dla kredytów wyniesie 23 proc., ponieważ stopa kredytu lombardowego wynosi 5,75 (...)
Pożyczki w sieci opanowane przez mafię?
Trwa boom na prywatne pożyczki w sieci. Tylko na jednym portalu w ciągu dwóch miesięcy znalazło się prawie 150 próśb o prywatny kredyt. Oraz parę setek ogłoszeń od pożyczkodawców. Część z nich to członkowie mafii. (...) Pokrzywdzeni rzadko składają zawiadomienia o (...)
Ustawa antylichwiarska znów w Trybunale Konstytucyjnym
Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce wystąpiła w środę do Trybunału Konstytucyjnego (TK) z zażaleniem na decyzję o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi o stwierdzenie niezgodności z konstytucją ustawy antylichwiarskiej - poinformował PAP dyrektor generalny KPF Andrzej Roter. "KPF, (...)
Naruszenia ustawy o odsetkach maksymalnych
W pierwszym dniu obowiązywania przepisów antylichwiarskich znaleźliśmy jeden ewidentny przypadek ich łamania i kilka przypadków omijania. W lombardzie w centrum Warszawy (adres znany redakcji) zaproponowano nam wczoraj pożyczkę oprocentowaną na 1 proc. na jeden dzień. W promocji, pożyczka (...)
Posłowie w dniu 22 czerwca 2004 r. przekazali do Sejmu projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przewiduje on wprowadzenie ograniczenia w zakresie odsetek jakie mogą być naliczane w wypadku kredytów i pożyczek.Obecne przepisy zezwalają stronom na (...)
Ustawa antylichwiarska jest zgodna z Konstytucją!
Trybunał Konstytucyjny (TK) oddalił skargę dotyczącą ustawy antylichwiarskiej, zaskarżonej w lutym br. przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce (KPF) - dowiedziała się w czwartek PAP w biurze prasowym TK. TK nie ujawnia przyczyn oddalenia skargi, ponieważ decyzja zapada na posiedzeniu (...)