Ukończenie nauki a obowiązek alimentacyjny

Odpowiedź prawnika: Ukończenie nauki a obowiązek alimentacyjny

Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych (czyli dzieci, wnuki itd.) przed wstępnymi (czyli rodzicami, dziadkami), a wstępnych przed rodzeństwem. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi. Oznacza to, że w przypadku Pani córki obowiązek alimentacyjny będzie spoczywał na Pani i na Pani byłym mężu. Obowiązek alimentacyjny w stosunku do dziecka istnieje niezależnie od rozwodu, jednakże w wyroku rozwodowym sąd zzapewne określił jak rodzice mają się przyczyniać do utrzymania i wychowania małoletniego wówczas dziecka. Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Nie jest zatem przesłanką obowiązku świadczeń alimentacyjnych podejmowanie przez dziecko nauki bezpośrednio po ukończeniu 18 roku życia, czy też podejmowanie przez dziecko pracy. Jedyną okolicznością, od której zależy bądź trwanie, bądź ustanie obowiązku, jest to, czy dziecko może się utrzymać samodzielnie. Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1997 r., III CKN 257/97 stwierdził, że „przy orzekaniu o obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy także pod uwagę, czy wykazują one chęć dalszej nauki oraz czy ich osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie przez nie nauki”. A zatem obydwoje rodzice mają obowiązek alimentacji dziecka. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Z tym, że należy zaznaczyć, że wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie. Córka może się ubiegać o alimenty od rodzica, jeżeli nie może utrzymać się samodzielnie, gdy nie podejmuje pracy zawodowej, ponieważ chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje usprawiedliwienie w dotychczas osiąganych wynikach.