Jak uzyskać decyzję uprawniającą do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej?

Potrzebujesz bezpłatnej opieki zdrowotnej, a nie jesteś ubezpieczony? Jeśli masz niskie dochody, to możesz uzyskać dostęp do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej. W tym celu możesz wystąpić o decyzję, która potwierdzi Twoje prawo do świadczeń.

Kto może dostać decyzję uprawniającą do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej?

Podstawowe warunki

Może ją uzyskać każdy, kto spełni poniższe warunki:

  • mieszka w Polsce,
  • nie ma ubezpieczenia (nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego), nie jest członkiem rodziny osoby ubezpieczonej i nie zawarł umowy o dobrowolnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
  • spełnia kryterium dochodowe,
  • nie występuje różnica między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny.

Z jakimi tytułami wiąże się obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego?

  1. Zgodnie z art. 66 ustawy o świadczeniach obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:
  • osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są:
  1.  
    1. pracownikami w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
    2. rolnikami lub ich domownikami w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników,
    3. osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej,
    4. osobami wykonującymi pracę nakładczą,
    5. osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia lub osobami z nimi współpracującymi,
    6. osobami duchownymi,
    7. członkami rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych lub członkami ich rodzin,
    8. osobami pobierającymi świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu oraz osobami pobierającymi zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia, a także osobami pobierającymi wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy,
    9. osobami pobierającymi świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia;
  • żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową, przeszkolenie wojskowe, ćwiczenia wojskowe oraz pełniący terytorialną służbę wojskową, służbę kandydacką, służbę przygotowawczą lub służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny – o ile nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia z innego tytułu;
  • osoby odbywające służbę zastępczą;
  • osoby podlegające kwalifikacji wojskowej pełniące służbę w Policji, Straży Granicznej i Biurze Ochrony Rządu;
  • żołnierze zawodowi oraz żołnierze odbywający nadterminową zasadniczą służbę wojskową i służbę okresową;
  • policjanci;
  • funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
  • funkcjonariusze Agencji Wywiadu;
  • funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego;
  • funkcjonariusze Służby Kontrwywiadu Wojskowego;
  • funkcjonariusze Służby Wywiadu Wojskowego;
  • funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu;
  • funkcjonariusze Straży Granicznej;
  • funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej;
  • funkcjonariusze Służby Więziennej;
  • funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej;
  • posłowie pobierający uposażenia poselskie oraz senatorowie pobierający uposażenie senatorskie;
  • sędziowie i prokuratorzy;
  • ławnicy sądowi niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające emeryturę lub rentę, osoby w stanie spoczynku pobierające uposażenie lub uposażenie rodzinne oraz osoby pobierające uposażenie po zwolnieniu ze służby lub świadczenie pieniężne o takim samym charakterze;
  • uczniowie oraz słuchacze zakładów kształcenia nauczycieli w rozumieniu przepisów o systemie oświaty niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • dzieci przebywające w placówkach pełniących funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze lub opiekuńcze lub w domach pomocy społecznej niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • dzieci do czasu rozpoczęcia realizacji obowiązku szkolnego nieprzebywające w placówkach, o których mowa w pkt 18, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z zastrzeżeniem art. 81 ust. 8 pkt 3;
  • studenci i uczestnicy studiów doktoranckich niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1;
  • alumni wyższych seminariów duchownych i teologicznych, postulanci, nowicjusze i junioryści zakonów męskich i żeńskich i ich odpowiedników, z wyłączeniem osób, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2;
  • słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego;
  • osoby pobierające stypendium sportowe po ukończeniu 15. roku życia niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • bezrobotni niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez podmiot inny niż powiatowy urząd pracy, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne oraz osoby niepobierające zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego z przyczyn określonych w art. 27 ust. 1 pkt 3-6 i ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz. U. z 2003 r. poz. 514, z późn. zm.) niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające zasiłek stały z pomocy społecznej niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby, które uzyskały w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, objęte indywidualnym programem integracji na podstawie przepisów o pomocy społecznej, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
 
  • osoby pobierające specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne, przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby pobierające zasiłek dla opiekuna, przyznany na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby bezdomne wychodzące z bezdomności niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby objęte indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego lub realizujące kontrakt socjalny w wyniku zastosowania procedury, o której mowa w art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 645, 691, 868, 1265 i 1579), niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • kombatanci i osoby represjonowane niepodlegający ubezpieczeniom społecznym w Rzeczypospolitej Polskiej lub niepobierający emerytury lub renty;
  • cywilne niewidome ofiary działań wojennych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby korzystające z urlopu wychowawczego niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby, o których mowa w art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • osoby uprawnione do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu niepodlegające obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu;
  • rolnicy i ich domownicy, którzy nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników z mocy ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, niepodlegający obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie pkt 1-33 i 35-37;
  • członkowie rad nadzorczych posiadający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  • aplikanci Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury;
  • osoby pobierające nauczycielskie świadczenia kompensacyjne.

Kto ma status członka rodziny?

Członkiem rodziny mogą być następujące osoby:

  1. dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,
  2. małżonka,
  3. wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym (rodzice, dziadkowie).

Jakiego dochodu nie możesz przekroczyć, aby spełniać kryterium dochodowe uprawniające do uzyskania decyzji?

Kryteria dochodowe:

  1. dla osoby samotnie gospodarującej – w wysokości 634 zł,
  2. dla osoby w rodzinie – w wysokości 514 zł.

Dodatkowe warunki

Dodatkowo, w przypadku cudzoziemca konieczne są:

  • status uchodźcy albo
  • objęcie ochroną uzupełniającą albo
  • zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia z rodziną, którego udzielono w związku z nadaniem statusu uchodźcy lub udzieleniem ochrony uzupełniającej,

Zanim otrzymasz decyzję, pracownik socjalny:

  • przeprowadzi z Tobą rodzinny wywiad środowiskowy bądź
  • w razie braku takiej możliwości – przeprowadzi postępowanie wyjaśniające, aby ustalić, czy masz prawo do świadczeń opieki zdrowotnej.

Kiedy należy złożyć wniosek?

Jak najszybciej, jeśli potrzebujesz dostępu do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej. Będziesz miał prawo do świadczeń od dnia złożenia wniosku.

nagłym przypadku możesz uzyskać świadczenie, pomimo braku decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń. W takiej sytuacji natychmiast po udzieleniu świadczenia, świadczeniodawca powinien złożyć taki wniosek. Wójt (burmistrz, prezydent) gminy, w której mieszkasz, może rozpocząć postępowanie o wydanie decyzji także z urzędu lub na wniosek oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. 

Gdzie złożyć wniosek?

Sprawę możesz w zasadzie załatwić tylko w urzędzie, nieodpłatnie. 

Wniosek składa się w ośrodku pomocy społecznej lub w urzędzie miasta albo gminy:

  • w której mieszkasz,
  • w której przebywasz – jeżeli jesteś osobą bezdomną.

Jedynie w nagłych przypadkach o wydanie decyzji występuje świadczeniodawca, który udzielił Ci świadczenia opieki zdrowotnej.

Co należy zrobić?

  1. Zbierz wszystkie potrzebne dokumenty. 
  2. Złóż je w urzędzie gminy lub ośrodku pomocy społecznej. 
  3. Czekaj na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego przez pracownika socjalnego.
  4. Czekaj na decyzję.

Co trzeba przygotować?

Wniosek o wydanie decyzji możesz złożyć w formie pisemnej lub ustnej – do protokołu. Nie ma jednego obowiązującego wzoru wniosku o wydanie decyzji. Niektóre gminy udostępniają wzór wniosku w swoim Biuletynie Informacji Publicznej.

Przygotuj:

  1. dokumenty, które potwierdzą, że mieszkasz w Polsce,
  2. dokumenty, które potwierdzą Twoje polskie obywatelstwo. Mogą to być ważny paszport lub dowód osobisty.
    1. jeśli jesteś cudzoziemcem – dokumenty, które potwierdzą, że:
      • masz status uchodźcy (decyzja Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o nadaniu statusu uchodźcy) lub
      • jesteś objęty ochroną uzupełniającą (decyzja Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o udzieleniu ochrony uzupełniającej) lub
      • masz zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną, w związku z nadaniem statusu uchodźcy lub udzieleniem ochrony uzupełniającej (decyzja wojewody);
  3. numer PESEL;
  4. dokumenty, które potwierdzą sytuację finansową Twoją lub Twojej rodziny, wymaganą przez instytucję, do której składasz wniosek. Dowiedz się w urzędzie, jakie dokumenty musisz dostarczyć.

Ile trzeba czekać?

Decyzję powinieneś otrzymać:

  • nie później niż miesiąc od złożenia wniosku,
  • nie później niż w 2 miesiące od dnia złożenia wniosku, jeżeli Twoja sprawa jest szczególnie skomplikowana.

Pracownik socjalny przeprowadzi z Tobą rodzinny wywiad środowiskowy:

  • nie później niż 14 dni roboczych od złożenia wniosku,
  • do 2 dniroboczych od złożenia wniosku, jeżeli Twoja sytuacja jest pilna.

Decyzję  potwierdzającą Twoje prawo do świadczeń opieki zdrowotnej lub decyzję o odmowie dostaniesz na piśmie.

Jak można się odwołać?

Jeżeli otrzymasz decyzję odmowną (negatywną), to możesz odwołać się w ciągu 14 dni od daty jej otrzymania.

Napisz odwołanie i zaadresuj je do samorządowego kolegium odwoławczego, ale złóż w urzędzie gminy albo ośrodku pomocy społecznej (w zależności, która instytucja wydała decyzję).

Kiedy masz prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej?

Masz prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej przez 90 dni od dnia złożenia wniosku. Jeżeli będzie to konieczne, to otrzymasz kolejne decyzje.

Jeśli decyzję wydano na wniosek świadczeniodawcy w związku z udzieleniem świadczenia w trybie nagłym, masz prawo do świadczeń przez 90 dni od dnia udzielenia świadczenia.

Musisz natychmiast poinformować organ, który wydał decyzję o:

  • każdej zmianie w Twojej sytuacji dochodowej lub majątkowej,
  • objęciu ubezpieczeniem zdrowotnym.

 

Podstawa prawna:

  1. ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r., poz. 1793, z późn. zm.);
  2. ustawa z dnia 12 marca 20014 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz.U. z 2016 r. poz. 930, z późn. zm.);
  3. ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 23, ze zm.);
  4. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 sierpnia 2016 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz.U. 2016 r., poz. 1406 z późn. zm.);
  5. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 lipca 2015 r. w sprawie zweryfikowania kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r., poz. 1058).

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

    Nie dodano jeszcze żadnego komentarza. Bądź pierwszy!!

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika