Stan faktyczny
Miałem pełnomocnictwo notarialne od mojej córki na mieszkanie które kupiła w Polsce, a ja w nim mieszkam. Córka mieszka za granicą i ma obywatelstwo angielskie. Ja mam obywatelstwo angielskie i paszport angielski, którym się posługiwałem przy sporządzeniu pełnomocnictwa. Na podstawie tego pełnomocnictwa mogłem się zameldować w tym mieszkaniu. Teraz dostałem obywatelstwo polskie i polski dowód osobisty. Urząd w Warszawie wymeldował mnie i nie pozwolił mi ponownie zameldować się na stare pełnomocnictwo. Córka nie może przyjechać do Polski aby sporządzić nowe pełnomocnictwo notarialne. Co mogę i jak, załatwić drogą pocztową? Jakie dokumenty musiałaby przysłać córka abym mógł mieć jej pełnomocnictwo które urząd w Warszawie by przyjął?
Opinia prawna
Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie:
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami),
ustawy z dnia 13 lutego 1984 r. o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 215 poz. 1823 ze zmianami),
ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity Dz. U. 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zmianami),
ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz.U. 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zmianami).
Obowiązek meldunkowy
Osoba posiadająca obywatelstwo polskie i przebywająca stałe na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego. W tym samym czasie można mieć tylko jedno miejsce pobytu stałego. Cudzoziemiec przebywający poza zakładem hotelarskim, zakładem udzielającym pomieszczenia w związku z pracą, nauką, leczeniem się lub wypoczynkiem jest obowiązany zameldować się na pobyt czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od chwili przekroczenia granicy Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli koniec terminu do dokonania obowiązku meldunkowego przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni.
Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod określonym adresem z zamiarem stałego przebywania.
Pobytem czasowym jest przebywanie bez zamiaru zmiany miejsca pobytu stałego w innej miejscowości pod oznaczonym adresem lub w tej samej miejscowości, lecz pod innym adresem.
Osoba zameldowana na pobyt czasowy i przebywająca w tej samej miejscowości nieprzerwanie dłużej niż 2 miesiące jest obowiązana zameldować się na pobyt stały, chyba że zachodzą okoliczności wskazujące na to, że pobyt ten nie utracił charakteru pobytu czasowego. Za okoliczności uzasadniające zameldowanie na pobyt czasowy trwający ponad 3 miesiące, uważa się w szczególności:
wykonywanie pracy poza miejscem pobytu stałego,
pobyt związany z kształceniem się, leczeniem, wypoczynkiem lub ze względów rodzinnych,
odbywanie czynnej służby wojskowej,
pobyt w zakładach karnych i poprawczych, aresztach śledczych, schroniskach dla nieletnich i zakładach wychowawczych.
Aby zameldować się, osoba do tego zobowiązana musi przedstawić organowi gminy właściwemu ze względu na miejsce pobytu stałego zaświadczenie o wymeldowaniu się z poprzedniego miejsca pobytu stałego oraz zgłosić następujące dane:
nazwisko i imiona;
nazwisko rodowe;
nazwiska i imiona poprzednie;
imiona rodziców;
nazwiska rodowe rodziców;
stan cywilny;
imię i nazwisko małżonka oraz jego nazwisko rodowe;
płeć;
datę i miejsce urodzenia;
obywatelstwo;
numer PESEL;
dotyczące obowiązku wojskowego, w tym stopień wojskowy, nazwę, serię i numer wojskowego dokumentu osobistego z oznaczeniem wojskowej komendy uzupełnień lub poświadczenie o zgłoszeniu się do rejestracji przedpoborowych;
adres poprzedniego miejsca pobytu stałego;
adres nowego miejsca pobytu stałego;
rodzaj, serię i numer dokumentu tożsamości,
o wykształceniu.
W zastępstwie osoby zobowiązanej do zameldowania się, wymienione dane może zgłosić członek rodziny, opiekun prawny lub faktyczny albo inna osoba. Osoba meldująca się powinna uzyskać na odpowiednim formularzu (zwykle jest to tzw. „formularz zgłoszenia pobytu") potwierdzenie faktu zamieszkiwania w lokalu podpisane przez właściciela tego lokalu.
Pełnomocnictwo
Zgodnie z treścią art. 32 kodeksu postępowania administracyjnego, „strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter czynności wymaga jej osobistego działania". Kodeks cywilny stanowi natomiast, że jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, to pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno zostać udzielone w tej samej formie. Nie wynika zatem wprost z treści żadnego przepisu, że do działania przed urzędem miasta wymagane jest pełnomocnictwo potwierdzone przez notariusza. Pełnomocnictwo wynika z woli osoby reprezentowanej (mocodawcy). Może go udzielić każda osoba fizyczna lub prawna, mająca zdolność do czynności prawnych, poprzez jednostronną czynność prawną (do ustanowienia nie jest wymagana zgoda drugiej strony).
Pełnomocnictwo może być:
ogólne - do wszystkich czynności w zakresie zwykłego zarządu;
rodzajowe -do wielokrotnego powtarzania pewnej określonej czynności;
szczególne - do określonych czynności;
procesowe - upoważnienie do zastępowania w postępowaniu przed sądem.
Pełnomocnictwo może być w każdej chwili odwołane. Wygasa po terminie, na jaki było udzielone oraz w razie śmierci pełnomocnika. Aby pełnomocnictwo było skuteczne, przedstawiciel musi mieć pełną zdolność do czynności prawnych a pełnomocnik co najmniej ograniczoną; pełnomocnik musi działać w imieniu reprezentowanego; oraz czynność musi być tego rodzaju aby mogła być przez przedstawiciela dokonana.
Wydaje się, że w omawianej sprawie Pana córka jako właścicielka powinna osobiście podpisać oświadczenie, że zamieszkuje Pan w lokalu, w którym chce Pan się zameldować. Takie oświadczenie bowiem jest oświadczeniem wiedzy, a nie woli i jako takie nie może być dokonane przez pełnomocnika. W związku z tym, może Pan przesłać pocztą odpowiedni formularz, który córka podpisze i odeśle do Polski, a Pan przedstawi we właściwym urzędzie.
Co do pełnomocnictwa, to formalnie nie ma żadnych ustawowych podstaw aby Urząd Miasta wymagał pełnomocnictwa notarialnego. Wydaje się, że pełnomocnictwo w formie pisemnej powinno być wystarczające w świetle obowiązującego prawa. Jest niestety dosyć powszechną praktyką w postępowaniu przed większością urzędów, że honorowane są jedynie pełnomocnictwa udzielone w formie notarialnej. Takie pełnomocnictwo może oczywiście sporządzić każdy polski notariusz. Jednakże w sytuacji, gdy osoba zainteresowana przebywa, tak jak Pańska córka, za granicą, pełnomocnictwo „notarialne" może sporządzić także polski konsul w Anglii. Zgodnie z art. 19 ustawy o funkcjach konsulów Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 lutego 1984 r. (Dz. U. 2002 r., Nr 215, poz. 1823), konsul dokonuje czynności notarialne. Czynności te mają taką samą moc jak czynności wykonane przez notariusza w Rzeczpospolitej Polskiej. Urząd Miasta będzie zatem zobowiązany tak sporządzone pełnomocnictwo uznać. Udzielenie pełnomocnictwa jest jednostronnym oświadczeniem woli, więc nie jest potrzebna Pana obecność podczas sporządzania pełnomocnictwa przed konsulem. Wystarcza aby przesłał Pan córce wszystkie niezbędne dane (w tym także numer swojego polskiego dowodu osobistego).
Pełnomocnictwo udzielone w tej sprawie powinno być pełnomocnictwem rodzajowym. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 1998 r. (II CKN 866/97), pełnomocnictwo rodzajowe powinno określać rodzaj czynności prawnej objętej umocowaniem oraz jej przedmiot. Jeżeli rodzaj czynności prawnej nie jest w pełnomocnictwie określony w sposób wyraźny, dla ustalenia rzeczywistej woli reprezentowanego mają zastosowanie reguły interpretacyjne obowiązujące przy tłumaczeniu oświadczeń woli. W omawianej sprawie pełnomocnictwo powinno obejmować umocowanie do złożenia przed urzędem oświadczenia o wyrażeniu zgody na zamieszkiwanie i zameldowanie się w oznaczonym lokalu.
