5.12.2016
Zespół
e-prawnik.pl
Spółka cywilna, jako umowa prawa cywilnego między wspólnikami będącymi co do zasady przedsiębiorcami, nie ma zdolności upadłościowej. Polski system prawa odmawia jej statusu przedsiębiorcy. Przedsiębiorcami są jednak jej wspólnicy i oni mają zdolność upadłościową.
Jak przebiega postępowanie upadłościowe spółki cywilnej?
Postępowanie" upadłościowe reguluje ustawa - Prawo upadłościowe . Od 2016 przepisy zniosły podziału na upadłość układową i likwidacyjną. W miejsce tej pierwszej wstąpiło postępowanie restrukturyzacyjne. Z kolei upadłość likwidacyjna przyjęła ogólną nazwę upadłość - która jest przedmiotem niniejszego artykułu.
Ustawa stanowi, iż upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Dłużnika uważa się natomiast za niewypłacalnego, gdy nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Pomimo istnienia wskazanej niewypłacalności, sąd oddali wniosek o wszczęcie postępowania upadłościowego, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. Nadto sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.
Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. W razie uchybienia temu terminowi ponosi się odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek niezłożenia wniosku w terminie - chyba że uchybienie jest niezawinione.
Wniosek o ogłoszenie upadłości spółki cywilnej
Wniosek w omawianym przedmiocie należy złożyć do sądu właściwy dla głównego ośrodka podstawowej działalności dłużnika. Sądem upadłościowym jest sąd rejonowy - sąd gospodarczy
Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
- imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL
- wskazanie miejsca, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika
- wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- informację, czy dłużnik jest uczestnikiem podlegającego prawu polskiemu lub prawu innego państwa członkowskiego systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 743, z późn. zm.) lub niebędącym uczestnikiem podmiotem prowadzącym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
- informację, czy dłużnik jest spółką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439, z 2010 r. Nr 167, poz. 1129 oraz z 2012 r. poz. 836).
Ponadto do wniosku należy dołączyć:
- aktualny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
- bilans sporządzony dla celów tego postępowania, na dzień nie późniejszy niż trzydzieści dni przed dniem złożenia wniosku;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty, a także listę zabezpieczeń dokonanych przez wierzycieli na jego majątku wraz z datami ich ustanowienia;
- oświadczenie o spłatach wierzytelności lub innych długów dokonanych w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku;
- spis podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika wraz z adresami, z określeniem wierzytelności, daty ich powstania i terminów zapłaty;
- wykaz tytułów egzekucyjnych oraz tytułów wykonawczych przeciwko dłużnikowi;
- informację o postępowaniach dotyczących ustanowienia na majątku dłużnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeń podlegających wpisowi w księdze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postępowaniach sądowych lub administracyjnych dotyczących majątku dłużnika;
- informację o miejscu zamieszkania reprezentantów spółki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli są ustanowieni.
Jeżeli dłużnik nie może dołączyć do wniosku dokumentów, o których mowa wyżej, powinien podać przyczyny ich niedołączenia oraz je uprawdopodobnić.
Masa upadłości
Z dniem ogłoszenia upadłości majątek upadłego (dłużnika) staje się masą upadłości, która służy zaspokojeniu wierzycieli upadłego. Sam upadły ma obowiązek udzielać informacji i pomocy właściwym organom (syndykowi, bądź zarządcy).
Nie wchodzi do masy upadłości:
1) mienie, które jest wyłączone od egzekucji według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.);
2) wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
3) kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przypadającej zgodnie z umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom.
Ponadto mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników upadłego i ich rodzin, stanowiące zgromadzone na odrębnym rachunku bankowym środki pieniężne zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, tworzonego na podstawie przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, wraz z przypadającymi po ogłoszeniu upadłości kwotami pochodzącymi ze zwrotu udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe, wpłatami odsetek bankowych od środków tego funduszu oraz opłatami pobieranymi od korzystających z usług i świadczeń socjalnych finansowanych z tego funduszu organizowanych przez upadłego, nie wchodzi w skład masy upadłości. Składniki tego mienia oznaczy sędzia-komisarz.
Konsekwencja ogłoszenia upadłości jest utrata zarządu majątkiem przez upadłego - rolę tę przejmuje syndyk. Skutki ogłoszenia upadłości względem zobowiązań (zawartych umów, np. najmu, leasingu) upadłego regulowane są zależne od ich rodzaju. Przeważnie wygasają bądź zostają utrzymane w mocy, a organ egzekucyjny może je w określonych wypadkach wypowiedzieć. W trakcie postępowania upadłościowego dopuszczalne jest zawarcie układu z wierzycielami, odpowiedni wniosek mogą zgłosić upadły, wierzyciel oraz syndyk.
Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.
Po likwidacji majątku kolejnym krokiem jest ustalenie planu spłaty. W postanowieniu o ustaleniu planu spłaty wierzycieli sąd określa, w jakim zakresie i w jakim czasie, nie dłuższym niż trzydzieści sześć miesięcy, upadły jest obowiązany spłacać zobowiązania uznane na liście wierzytelności a niewykonane w toku postępowania upadłościowego na podstawie planów podziału oraz jaka część zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości zostanie umorzona po wykonaniu planu spłaty wierzycieli. Po wykonaniu przez upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty i umorzeniu zobowiązań upadłego powstałych przed dniem ogłoszenia upadłości i niezaspokojonych w wyniku wykonania planu spłaty wierzycieli.
Oczywiście opisaną wyżej procedure musi przejść każdy ze wspólników.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 233)
Potrzebujesz porady prawnej?
Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)
Kiedy należy zgłosić wniosek o upadłości spółki
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wytoczył powództwo o zapłatę przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie art. 299 Kodeksu spółek handlowych. W przepisie tym przewidziana jest odpowiedzialność odszkodowawcza członków (...)
Instytucję upadłości wprowadzono do systemu prawa, aby zabezpieczyć interesy wierzycieli danego podmiotu, gdy pojawia się możliwość, że nie otrzymają zwrotu należnych im wierzytelności. Postępowanie upadłościowe dąży do szybkiego zaspokojenia wierzycieli i ochrania zwłaszcza niektóre (...)
W jakich przypadkach następuje wykluczenie dostawców (wykonawców)? Z ubiegania się o udzielenie zamówienia publicznego wyklucza się: Dostawców lub wykonawców, którzy w ciągu ostatnich 3 lat przed wszczęciem postępowania wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia lub wykonując (...)
Odpowiedzialność wspólników za długi spółki cywilnej - opinia prawna
Stan faktyczny Miałem 10% udziału w spółce cywilnej, która działała do końca 1998 roku, 90% miał wspólnik. W pewnym momencie zaczęły się problemy finansowe, musieliśmy ograniczyć zatrudnienie, zwolnić 8 osób. Działalność została wyrejestrowana w grudniu 1998 roku. Zakończyliśmy (...)
Rozwiązanie spółki cywilnej dwuosobowej w razie wystąpienia wspólnika a kwestie podatkowe
NSA stwierdził, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług nie jest możliwe kontynuowanie tożsamości podmiotowej w przypadku podmiany wspólnika w Spółce cywilnej dwuosobowej. Wystąpienie jednego z dwóch wspólników Spółki cywilnej uzasadnia przyjęcie poglądu, że spółka (...)
Odpowiedzialność majątkowa członków zarządu spółek prawa handlowego
Odpowiedzialność materialna członków zarządu spółek prawa handlowegoCzłonkowie zarządów spółek prawa handlowego mają szeroki zakres kompetencji i daleko posuniętą niezależność w sprawowaniu swych funkcji. Niejednokrotnie za pełnienie obowiązków (...)
Oddalenie wniosku o upadłość a odpowiedzialność członka zarządu - opinia prawna
Stan faktycznyW styczniu Zarząd firmy "X" sp. z o.o. złożył wniosek do sądu rejonowego o upadłość - mimo że nie zaprzestał dokonywania płacenia zobowiązań. Jednak zobowiązania przewyższały należności i wartość majątku firmy jak również kapitał zakładowy 550.000 (...)
Spółka cywilna - Zasady funkcjonowania, wady i zalety spółki cywilnej
Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Status ten przysługuje natomiast jej wspólnikom. Spółka cywilna nie posiada podmiotowości prawnej - wszelkie prawa i obowiązki zaciągane są nie w imieniu (...)
Spółka cywilna. Można zastąpć nieżyjącego wspólnika
W przypadku dwuosobowej spółki cywilnej, gdy umiera jeden ze wspólników spółka ulega rozwiązaniu, a żyjący wspólnik sporządza spis z natury i składa zgłoszenia o zakończeniu jej istnienia. Można jednak tego uniknąć. Istotą funkcjonowania każdej spółki cywilnej jest osobista współpraca (...)
Zakładanie spółki cywilnej - Kto i w jaki sposób może założyć spółkę cywilną?
Spółki cywilne są uregulowane w kodeksie cywilnym. Za przedsiębiorcę uważa się jednak nie samą spółkę, lecz wszystkich jej wspólników z osobna. Kto i w jaki sposób może założyć spółkę cywilną? Spółka cywilna jest umową, w której (...)
Zezwolenie wydane na wspólników przekształcanej spółki cywilnej przechodzi na przekształconą spółkę
Wspólnicy pewnej spółki cywilnej posiadali zezwolenie na prowadzenie aptek i punktu aptecznego. Spółka cywilna została przekształcona w spółkę komandytową (na podstawie art. 551 § 2 k.s.h.). Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Główny Inspektor Farmaceutyczny oraz Wojewódzki Sąd (...)
Wpływ ogłoszenia upadłości małżonka na stosunki majątkowe małżeńskie
Dla osób pozostających w związku małżeńskim ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa jednego z małżonków rodzi poważne skutki prawne nie tylko w sferze wykonywania działalności gospodarczej upadłego małżonka ale również w sferze majątkowego ustroju małżeńskiego. (...)
Odpowiedzialność cywilna dłużnika - stan prawny aktualny do dnia 30 września 2003 r.
Na początku tej porady należy przedstawić relację dług – odpowiedzialność i określić jakie są rodzaje odpowiedzialności, aby dalsze wywody były zrozumiałe. Odpowiedzialność osobista i rzeczowa. Odpowiedzialność wiąże się z obowiązkiem pokrycia długu, z przymusową realizacją (...)
Spółka cywilna a podatek od nieruchomości
W świetle art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.) podatnikiem podatku od nieruchomości są wspólnicy spółki cywilnej, a nie spółka cywilna. - Taką uchwałę w składzie 7 sędziów (...)
Ten artykuł jest nieaktualny. Proponujemy zapoznanie się z następującymi treściami: Specyfika spółki cywilnej. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej. Nie jest ona także przedsiębiorcą w rozumieniu Prawa działalności (...)
Poręczenie spłaty kredytów udzielonych spółce z o.o. w upadłości - opinia prawna
Stan faktyczny Wspólnie z żoną jesteśmy wspólnikami i zarządem sp. z o. o. Spółka jest w upadłości likwidacyjnej. Poręczaliśmy spółce kredyty jak i zabezpieczaliśmy je hipoteką na prywatnej nieruchomości. Obecnie mamy kupca na tą nieruchomość. Bank udzielił spółce 3 kredytów. (...)
Obowiązek wpisu do ewidencji przedsiębiorców - opinia prawna
Stan faktyczny W trakcie istnienia firmy małżeńskiej, posiadającej zezwolenie na prowadzenie apteki przez Ministerstwo Zdrowia, poprzez dopisanie współmałżonka (w 2001 roku był obowiązek zarejestrowania działalności gospodarczej w ewidencji działalności), nie wpisano małżonków na jeden (...)
Co zrobić, gdy wycofuje się jeden ze wspólników dwuosobowej spółki cywilnej? – opinia prawna
Stan faktyczny W dwuosobowej spółce cywilnej, jeden ze wspólników zamierza opuścić spółkę na pewien okres. Spółka jest związana umową o świadczenie usług z firmą „X” przewidującej możliwość wypowiedzenia. Wspólnik nie zamierza rozwiązać umowy spółki ani doprowadzić (...)
Zabezpieczenie majątku upadłego zabezpieczeniem interesów wierzyciela – opinia prawna
Stan faktyczny W sierpniu 2003 r. złożyłem wniosek o upadłość spółki z o.o. W wyniku prowadzonego postępowania spółka zapłaciła mi zobowiązania na kwotę 120 tys. zł, cały czas podkreślając, że nie są one wymagalne. Sąd nie wiedział o tym, że Spółka spłaciła swoje zobowiązania (...)
