Pierwszy krok w uproszczeniu regulacji ESG
Zielone światło dla dyrektywy "stop-the-clock"
Polscy przedsiębiorcy będą mieli więcej czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków związanych ze zrównoważonym rozwojem. Parlament Europejski i Rada UE osiągnęły porozumienie w sprawie przesunięcia dat wejścia w życie niektórych przepisów unijnych. Chodzi o wymóg sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (dyrektywa CSRD 2022/2464) oraz należytej staranności (dyrektywa CSDDD 2024/1760).
14 kwietnia Rada UE zatwierdziła propozycję tzw. dyrektywy „stop-the-clock”, która jest częścią pierwszego pakietu uproszczeń niektórych wymogów związanych z regulacjami zrównoważonego rozwoju dla przedsiębiorstw (pakiet Omnibus I). 3 kwietnia 2025 r. Parlament Europejski zagłosował za przyjęciem bez zmian propozycji „stop-the-clock”.
Tymczasowe odroczenia mające zwiększyć konkurencyjność UE i dać firmom pewność prawa
Rada ostatecznie zgodziła się na jedną z propozycji Komisji Europejskiej w sprawie uproszczenia unijnych przepisów, która ma zwiększyć unijną konkurencyjność. Propozycja ta – tzw. dyrektywa o tymczasowych odroczeniach – odsuwa w czasie rozpoczęcie stosowania niektórych wymogów dotyczących sprawozdawczości i należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju. Przesuwa też na później termin transpozycji przepisów o należytej staranności.
- "Wywiązaliśmy się dziś z obietnicy uproszczenia unijnych przepisów. Szybkie przyjęcie dyrektywy to pierwszy ważny krok ku ograniczeniu biurokracji, zapewnieniu naszym firmom pewności prawa oraz zwiększeniu konkurencyjności UE" - stwierdził Adam Szłapka, polski minister do spraw Unii Europejskiej.
Projekt to część pierwszego pakietu zbiorczego przyjętego przez Komisję pod koniec lutego 2025 r., aby uprościć unijne przepisy w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Ponieważ istotnie wpłynie on na środowisko biznesowe, Rada i Parlament Europejski potraktowały go priorytetowo, chcąc zapewnić unijnym firmom niezbędną pewność prawa co do spoczywających na nich wymogów sprawozdawczości i należytej staranności. Unijni współprawodawcy poparli propozycję Komisji, aby odroczyć:
- o dwa lata rozpoczęcie stosowania wymogów dyrektywy o sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju – w przypadku dużych przedsiębiorstw, które dotąd nie składały sprawozdań, i MŚP notowanych na giełdzie oraz
- o rok termin transpozycji i pierwszy etap stosowania (obejmujący największe przedsiębiorstwa) dyrektywy o należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Szybkie porozumienie Rady i Parlamentu da im czas na uzgodnienie merytorycznych zmian w obu dyrektywach, również zaproponowanych przez Komisję w ramach pierwszego pakietu zbiorczego w dziedzinie zrównoważonego rozwoju.
Co to oznacza dla przedsiębiorców?
W zakresie dyrektywy CSRD:
- więcej czasu na przygotowanie się do sporządzania sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju,
- odroczenie o 2 lata wymogów sprawozdawczych dla spółek objętych zakresem CSRD, które są zobowiązane do raportowania po raz pierwszy za 2025 r. lub za 2026 r. Zgodnie ze zmianą spółki zaraportowałyby po raz pierwszy odpowiednio za 2027 r. i 2028 r.
W zakresie dyrektywy CSDDD:
- przesunięcie terminu transpozycji o 1 rok (tj. do 26 lipca 2027 r.), jak również przesunięcie jej stosowania o 1 rok dla pierwszej grupy spółek objętych zakresem tej dyrektywy (tj. do 26 lipca 2028 r.).
- Przepisy wejdą w życiu dzień po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE. Do 31 grudnia 2025 r. państwa członkowskie będą musiały włączyć dyrektywę do prawa krajowego. Termin transpozycji odnosi się do dyrektywy CSRD, za którą odpowiada Ministerstwo Finansów.
Sukces polskiej prezydencji i MRiT
Ambicją polskiej prezydencji było jak najszybsze uzgodnienie stanowiska wszystkich państw członkowskich. Wystarczył miesiąc od publikacji projektu przez Komisję Europejską, aby osiągnąć porozumienie i wspólne stanowisko w tej sprawie oraz na przegłosowanie projektu przez Parlament Europejski.
Ministerstwo Rozwoju i Technologii, w którego właściwości znajduje się dyrektywa CSDDD, aktywnie uczestniczyło w pracach na poziomie unijnym, w celu szybkiego przyjęcia propozycji „stop-the-clock”. Szybkie przyjęcie tej dyrektywy jest ważnym, pierwszym krokiem, dzięki któremu polskie przedsiębiorstwa zyskają więcej czasu na przygotowanie się do nowych obowiązków związanych ze zrównoważonym rozwojem i zapewnią pewność prawną.
Uzgodnione porozumienie zapewni również Radzie UE i Parlamentowi Europejskiemu czas na uzgodnienie istotnych zmian w dyrektywach CSRD i CSDDD, również zaproponowanych przez Komisję w ramach pakietu „Omnibus I”. W tym procesie aktywną rolę pełni MRiT.
Co dalej z nowymi przepisami?
Przyjęta dyrektywa zostanie opublikowana w Dzienniku Urzędowym UE i wejdzie w życie następnego dnia po publikacji. Państwa członkowskie będą miały czas do 31 grudnia 2025 r., aby przenieść ją do prawa krajowego.
Kontekst dyrektywy
W październiku 2024 r. Rada Europejska zwróciła się do wszystkich instytucji UE, państw członkowskich i zainteresowanych stron, aby pilnie podjęły prace, zwłaszcza w odpowiedzi na wyzwania przedstawione w sprawozdaniach Enrica Letty („Much more than a market”) i Maria Draghiego („The future of European competitiveness”). Deklaracja budapeszteńska z 8 listopada 2024 r. wezwała do zainicjowania gruntownych uproszczeń w przepisach, aby zapewnić przedsiębiorstwom jasne, proste i inteligentne ramy regulacyjne oraz radykalnie zmniejszyć obciążenia administracyjne, regulacyjne i sprawozdawcze, zwłaszcza dla MŚP.
W odpowiedzi na apel przywódców 26 lutego 2025 r. Komisja przedstawiła dwa pakiety zbiorcze mające służyć uproszczeniu obowiązujących przepisów w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i inwestycji. 20 marca 2025 r. przywódcy zaapelowali do współprawodawców, aby potraktowali prace nad zbiorczymi pakietami uproszczeń priorytetowo i ambitnie, tak by można było je sfinalizować jak najszybciej w 2025 r. Przy tej okazji Rada Europejska zaapelowała w szczególności do współprawodawców, aby niezwłocznie – najpóźniej do czerwca 2025 r. – przyjęli tymczasowe odroczenia.
Podstawa prawna:
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?