Przedawnienie roszczenia o składki ZUS

Odpowiedź prawnika: Przedawnienie roszczenia o składki ZUS

Obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu osób prowadzących działalności gospodarczą, a co za tym idzie opłacania składek wynika z treści przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 205 poz. 1585 z późn. zm.). Zgodnie z treścią artykułu 6 ustęp 1 punkt 5 tego aktu „obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi”.

W przypadku niedopełnienia tego obowiązku osoba prowadząca działalność gospodarczą powinna się liczyć z konsekwencjami, które określa ta sama ustawa. Zgodnie z jej artykułem 98 kto, jako płatnik składek albo osoba obowiązana do działania w imieniu płatnika nie dopełnia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w przewidzianym przepisami terminie podlega karze grzywny do 5 000 złotych.

To jednak nie wszystko. Zgodnie z artykułem 24 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości, Zakład może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100% nie opłaconych składek. Od decyzji w sprawie wymierzenia dodatkowej opłaty przysługuje odwołanie do sądu. Składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata nieopłacone w terminie, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub egzekucji sądowej. Należności z tytułu składek podlegają zaspokojeniu w drodze postępowania egzekucyjnego w administracji przed innymi wierzytelnościami, z wyjątkiem kosztów egzekucyjnych, należności za pracę, należności alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, jak również kosztów ostatniej choroby i kosztów pogrzebu dłużnika, w wysokości odpowiadającej miejscowym zwyczajom.

Jak wynika z art. 24 ust. 4 przytaczanej ustawy, należności z tytułu składek ZUS ulegają przedawnieniu, jednak po upływie 10 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne (nie są to zobowiązania podatkowe). Mało tego, niektóre należności wcale nie ulegają przedawnieniu, chodzi tu o należności z tytułu składek zabezpieczone hipoteką lub zastawem (jednakże po upływie terminu przedawnienia należności te mogą być egzekwowane tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu do wysokości zaległych składek i odsetek za zwłokę liczonych do dnia przedawnienia).