Odpowiedź prawnika: Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku
We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy, prócz elementów charakterystycznych dla każdego pisma procesowego należy wskazać znane wnioskodawcy osoby, które mogą zostać zaliczone do grona spadkobierców z ustawy, bądź z testamentu. Wynika to z faktu, iż sąd spadku wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy, na którą wzywa wnioskodawcę oraz osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi (art. 669 kodeksu postępowania cywilnego) oraz iż sąd spadku bada z urzędu, kto jest spadkobiercą (art. 670 § 1 zd. 1 k.p.c.). Konsekwencją powyższych uprawnień sądu jest, to że sąd stwierdza nabycie spadku przez spadkobierców, choćby były nimi inne osoby niż te, które wskazali uczestnicy. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów. W wypadku, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu z ustawy, sąd wymieni w treści tego postanowienia ponadto spadkobierców dziedziczących to gospodarstwo oraz ich udziały w nim (art. 677 par. 1 i 2 k.p.c.).
Z powyższego wynika, że nawet niewskazanie we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku niektórych osób mogących być spadkobiercami nie zwalnia sądu z obowiązku ustalenia kręgu spadkobierców. Obowiązek wykazania, iż jest się jedynym spadkobiercą spoczywa natomiast na wnioskodawcy, który do wniosku powinien dołączyć m.in. odpisy aktów zgonu spadkodawców, odpis ich aktu małżeństwa, odpis własnego aktu urodzenia, ewentualnie odpisy aktów zgonu innych spadkobierców, którzy nie dożyli dnia otwarcia spadku.
Na koniec należy wskazać, iż w niniejszym przypadku niezbędne będzie przeprowadzenie postępowań spadkowych po każdym z rodziców, zaczynając od tego, który zmarł pierwszy.
W każdym przypadku określając krąg spadkobierców. Jak wynika z treści Pana pytania, spadkobiercy pozostawili po sobie dwójkę dzieci (Pana i Pana brata), zgodnie zatem z powyższym:po pierwszym rodzicu dziedziczyli: Pan, Pana brat oraz drugi rodzic po 1/3 spadku pozostałego po tym rodzicu,
po drugim z rodziców dziedziczy Pan i Pana brat po 1/2 spadku pozostałego po tym rodzicu.
Pozostawałby Pan jedynym spadkobiercą, gdyby drugi ze spadkobierców ustawowych odrzucił już uprzednio spadek bądź zrzekł się dziedziczenia. O okolicznościach tych, bądź o ich braku należy również wskazać we wniosku.
Z Pana pytania wynika również, iż w skład spadku wchodzić może gospodarstwo rolne. Należy zatem wskazać, iż jeżeli spadek został otwarty przed dniem 14 lutego 2001 roku, do dziedziczenia gospodarstwa rolnego zastosowanie znajdą przepisy szczególne. Więcej na ten temat w artykule Dziedziczenie gospodarstwa rolnego przed ogłoszeniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego (wyrok TK z dnia 31 stycznia 2001 r.).
