20.1.2023
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
1 stycznia 2023 r. weszły w życie wszystkie przepisy programu reform „Nowoczesne Więziennictwo” przygotowane pod kierownictwem wiceministra sprawiedliwości Michała Wosia. To najbardziej kompleksowe zmiany w systemie więziennictwa w ciągu ostatnich 25 lat.
Nowe regulacje Kodeksu karnego wykonawczego i ustawy o Służbie Więziennej tworzą program „Nowoczesne Więziennictwo”. Nowelizacja ta m.in. kładzie kres przywilejom, z jakich korzystali osadzeni pod względem dostępu do systemu opieki zdrowotnej. Przepisy mają również podnieść poziom bezpieczeństwa w zakładach karnych oraz zapewnić lepsze wyszkolenie Służby Więziennej. Zmiany dotyczą też rozszerzenia realizowanego z sukcesem od lat programu pracy więźniów, a także rozwoju dozoru elektronicznego. Zmiany skończą też z procederem ignorowania kary więzienia przez skazanych.
Rozszerzenie programu „Praca dla więźniów”
Uruchomiony w 2016 r. program „Praca dla więźniów” odniósł ogromny sukces. Teraz program zostanie rozszerzony. Z danych na 1 grudnia 2022 r. wynika, że przeszło 96 proc. więźniów zdolnych do pracy podejmuje zatrudnienie. Tymczasem przed 2016 r. odsetek pracujących więźniów wynosił zaledwie 36 proc. Dziś pracuje łącznie ponad 40 tys. osadzonych. Więźniowie są zatrudnieni m.in. w porcie gdańskim przy rozładunku węgla czy też w kopalni. Skazani mogą być także włączani w akcje usuwania skutków klęsk żywiołowych, co wesprze działania służb ratunkowych udzielających pomocy osobom, których życie lub zdrowie są zagrożone albo istnieje ryzyko utraty przez nie mienia.
Więźniowie mogą też pracować na terenie jednostki penitencjarnej. Zatrudnienie pozwoli im m.in. spłacić orzeczone wobec nich grzywny. Praca sprzyja ponadto podniesieniu kwalifikacji, co ułatwia późniejszy powrót do życia na wolności i znalezienie zatrudnienia. Program „Praca dla więźniów” umożliwia zatem resocjalizację osadzonych i sprzyja ich readaptacji w społeczeństwie.
Koniec absurdów i przywilejów
Osadzeni mają prawo do korzystania z opieki medycznej. Jednak dotąd byli kierowani do lekarzy, w tym do specjalistów, poza kolejnością w ramach systemu udzielania świadczeń zdrowotnych. Nie ma uzasadnienia, by więźniowie korzystali z opieki zdrowotnej na lepszych warunkach niż ogół Polaków objętych powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym. Świadczenia zdrowotne będą zatem udzielane osadzonym na takich samych zasadach, jakie dotyczą pozostałych pacjentów.
Ponadto w przypadku pozytywnego wyniku badania na obecność substancji psychoaktywnej osoby pozbawione wolności będą obciążane kosztami badań laboratoryjnych.
Nowe przepisy kładą też kres składaniu absurdalnych skarg przez osadzonych. Zdarzało się bowiem, że więźniowie składali zażalenia np. na posiłek sprzed kilku lat. Znany jest przypadek osadzonego, który w ciągu 6 miesięcy wysłał tyle skarg, że same znaczki pocztowe kosztowały 26 tys. zł. Zapłaciła za nie wówczas Służba Więzienna. Nowe przepisy na to nie pozwalają.
Zmiany objęły też dostęp do rozmów telefonicznych. Teraz skorzystają z nich wszyscy osadzeni na równych zasadach. To koniec organizowania tzw. telekonferencji, podczas których kilku przestępców mogło nawiązać ze sobą kontakt. Dziś takie połączenia są natychmiast przerywane. Osadzeni próbujący takiego procederu poniosą odpowiednie konsekwencje.
Zgodnie z nowymi przepisami, więźniowie nadal mogą opuszczać jednostki penitencjarne, by brać udział w zajęciach sportowych, kulturalnych czy oświatowych. Jednak wprowadzony został limit takich wyjść, które są przyznawane skazanym uczestniczącym w procesie resocjalizacji.
Wyższy poziom bezpieczeństwa
Wprowadzone zmiany mają też podnieść poziom bezpieczeństwa w zakładach karnych. Funkcjonariusze Służby Więziennej w czasie wykonywania czynności służbowych mogą podjąć pościg, jeśli np. zbieg znajduje się w polu widzenia funkcjonariusza lub znany jest kierunek ucieczki osadzonego.
Nowelizacja wprowadziła też możliwość udziału skazanych w posiedzeniach sądowych w formie zdalnej. Oznacza to niższe koszty konwojowania więźniów, co jest szczególnie istotne w przypadku transportu pomiędzy odległymi miastami.
By skuteczniej zwalczać popełniane przez więźniów przestępstwa (np. narkotykowe), a także wzmocnić kontrolę działań funkcjonariuszy, powołano Inspektorat Wewnętrzny Służby Więziennej.
Rozwój dozoru elektronicznego
Dotychczas dozór elektroniczny obejmował jedynie osoby skazane na 1,5 roku więzienia. Nowe przepisy umożliwiły odbywanie ostatniego pół roku kary pozbawienia wolności w Systemie Dozoru Elektronicznego (SDE) więźniom skazanym na kary niższe niż 3 lata (z wyłączeniem recydywistów). To umożliwi kontrolę nad wdrażaniem tych skazanych do życia na wolności.
Wprowadzono także istotne usprawnienie - umożliwienie udzielania zgody na odbywanie kary w SDE przez komisje penitencjarne w przypadku osób odbywających krótkotrwałe kary pozbawienia wolności (do 4 miesięcy).
Zmiany te wymagały rozbudowy systemu SDE. W przyszłości stosowanie dozoru elektronicznego dla sprawców lżejszych przestępstw ma zostać dodatkowo poszerzone i usprawnione.
Koniec uchylania się od kary więzienia
Dotychczas liczba uchylających się od odbycia kary przestępców skazanych prawomocnym wyrokiem była plagą. Przepisy nie pozwalały skutecznie egzekwować wykonania orzeczonej kary. Teraz skazanego, który uchyla się od odbycia kary natychmiast doprowadza do zakładu karnego policja. Działanie to nie wymaga uprzedniego wezwania przez sąd.
Tylko wyjątkowo w uzasadnionych przypadkach sąd będzie mógł wezwać skazanego do stawienia się w wyznaczonym terminie w areszcie śledczym. Za ukrywającym się skazanym wydawany jest list gończy, a dotyczące go dane trafiają do internetowej policyjnej bazy osób poszukiwanych. Sąd – rozpatrując wniosek o przedterminowe zwolnienie – weźmie pod uwagę, czy osadzony uchylał się od odbycia kary.
Potrzebujesz porady prawnej?
Szkoła w roku szkolnym 2017/2018 - informacje dla rodziców
Co rodzice powinni wiedzieć w roku szkolnym 2017/2018? Przed nami nowy rok szkolny, w którym MEN wprowadza zaplanowane wcześniej zmiany w polskiej oświacie, oczekiwane przez rodziców, nauczycieli, uczniów i samorządowców. Reforma edukacji to nie tylko zmiana ustroju (...)
Opodatkowanie praw autorskich - opinia prawna
Stan faktyczny Niemiecki kontrahent, z którym mamy umowę o stałej współpracy, wypożyczył nam program AutoCad do konstruowania wyrobów, które produkujemy. Jako potwierdzenie otrzymaliśmy pismo stwierdzające oddanie programu do dyspozycji naszej firmie (nie została określona wartość programu, (...)
Jak uzyskać 500 zł z programu „Rodzina 500 plus”?
Najważniejsze informacje o programie Program „Rodzina 500 plus” to 500 zł miesięcznie na drugie i kolejne dziecko do ukończenia 18 roku życia. Rodziny o niskich dochodach otrzymają wsparcie także na pierwsze dziecko po spełnieniu kryterium dochodowego. Wniosek o świadczenie (...)
Wymagania dla towarów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej
Towary, które są wprowadzane do obrotu na rynku unijnym, muszą spełniać określone wymagania. Przeczytaj jakie zasady obowiązują, jeśli chcesz sprzedawać towary w państwach członkowskich Unii Europejskiej – na jednolitym rynku. ##baner## Jednolity rynek towarów Podstawą (...)
W pewnych przypadkach na polskie emerytury lub renty mogą liczyć osoby pracujące czy zamieszkałe za granicą. Dowiedz się, jak polacy, którzy mieszkają za granicą, mogą nabyć prawo do polskiej emerytury. Jakie są zasady przyznawania emerytur i rent dla osób pracujących (...)
Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)
Zakup preferencyjny paliwa stałego przez gospodarstwa domowe
Ustawa węglowa weszła w życie Gminy, spółki gminne i związki gminne będą mogły kupować węgiel od importerów za nie więcej niż 1,5 tys. zł za tonę i sprzedawać go w cenie nie wyższej niż 2 tys. zł za tonę. W terminie 3 dni roboczych od dnia wejścia w życie ustawy (...)
Dokumentacja przetwarzania danych osobowych według RODO
Od 25 maja 2018 r. ze względu na wejście do stosowania nowych przepisów regulujących zagadnienia ochrony danych osobowych oraz wejście w życie nowej ustawy o ochronie danych osobowych straciły moc wcześniej obowiązujące wymagania dotyczące dokumentacji przetwarzania danych (...)
Stan epidemii a działalność przedsiębiorców
Wprowadzenie stanu epidemii oznaczało, że na terytorium Polski wystąpiła epidemia. Minister Zdrowia wprowadził obowiązki oraz ograniczenia, a w niektórych wypadkach zakazał działalności, które wiążą się z dużymi skupiskami ludzi. Sprawdź, czy dotyczą one twojej firmy. ##baner## Od (...)
Kształcenie na odległość – nowe regulacje prawne
Zmieniono przepisy, dzięki którym możliwe jest prowadzenie kształcenia na odległość w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania szkół i placówek oświatowych w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID- 19. Określono zasady prowadzenia nauczania (...)
Mieszkanie dla Młodych – reaktywacja
Mieszkanie dla Młodych – wznowienie przyjmowania wniosków 8 sierpnia 2017 r. ruszył ponowny nabór wniosków o dofinansowanie wkładu własnego na zakup mieszkania w programie "Mieszkanie dla Młodych". Wznowienie naboru jest możliwe dzięki nowelizacji ustawy o pomocy państwa (...)
Jak nie zostać wakacyjnym przemytnikiem?
Wracając z urlopu, zamiast do pracy, możesz trafić do więzienia! Wystarczy, że zabierzesz ze sobą kawałek rafy koralowej lub muszlę chronionego gatunku. Wbrew pozorom w strefie Schengen nie wszystkie towary można swobodnie przewozić. Uwaga, przemytnicy wykorzystują nieświadomych (...)
Ruszył Deweloperski Fundusz Gwarancyjny
Zakup mieszkania od dewelopera jest bezpieczniejszy Weszła w życie nowa ustawa deweloperska, dzięki której nabywcy mieszkań na rynku pierwotnym będą lepiej chronieni – odzyskają całość wpłaconych pieniędzy nawet w przypadku upadłości dewelopera. Urząd Ochrony Konkurencji (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)
Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego
Interpretacja MF Minister Finansów w dniu 15 września 2020 r. wydał interpretację ogólną Nr DD3.8201.1.2018. Wynika z niej, że na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów z (...)
Kontroli nie ma, promienie harcują...
NIK opublikował wyniki najnowszej kontroli. Izba przyjrzała się temu, jak funkcjonuje w Polsce monitoring pól elektromagnetycznych, których źródłem są m.in. nadajniki telefonii komórkowej. NIK o działaniach organów administracji publicznej w zakresie (...)
Postępowanie z wyrobami zawierającymi azbest
Czym jest azbest? Azbest to minerał o budowie włóknistej. Jest odporny na działanie wysokiej i niskiej temperatury, substancje żrące, wytrzymały na rozciąganie i zgniatanie. Słowo "azbest" oznacza niezniszczalny. Przez ponad 100 lat azbest był wykorzystywany do produkcji materiałów (...)
Jak prawo chroni nabywcę usług turystycznych?
Kiedy organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie usług turystycznych? Na podstawie przepisów ustawy o usługach turystycznych organizator turystyki odpowiada za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy o świadczenie (...)
Ułatwienia i pomoc dla rolników...
Nowy minister rolnictwa i rozwoju wsi Minister Krzysztof Jurgiel złożył 20 czerwca, ze względów osobistych, rezygnację ze stanowiska Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 26 czerwca został zaś powołany przez Prezydenta RP nowy minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof (...)
Wakacje za granicą Przed każdą taką zagraniczną podróżą, czy to samodzielną, czy w grupach zorganizowanych, niezależnie od tego, czy to wyjazd wakacyjny czy w celach biznesowych – warto poświęcić kilka chwil, aby zadbać o spokojny pobyt, z którego przywieziemy wyłącznie (...)
