11.7.2009

Zespół
e-prawnik.pl

Uchylenie się od zapłaty weksla z powodu groźby - opinia prawna

Stan faktyczny

W styczniu wystawiłem weksel na kwotę 50.000 zł. Weksel miał być płatny do 31 lutego br. Wczoraj otrzymałem nakaz zapłaty wydany przez sąd na podstawie tego weksla. Jak mogę się bronić przed egzekucją? Weksel podpisałem na żądanie mojego byłego wspólnika, który groził, że doniesie na mnie do Urzędu Skarbowego. Ze wspólnikiem rozstaliśmy się z końcem 2006 r. Po jego odejściu okazało się, że istnieją spore niedociągnięcia w książce przychodów i rozchodów. Obawiałem się problemów z tym związanych. Teraz jednak uważam, że wystawienie tego weksla było dużym błędem. Jak się mogę bronić? Czy rzeczywiście będę musiał zapłacić tę kwotę? Firma prosperuje dobrze, ale nie chcę płacić byłemu wspólnikowi, bo to m.in. przez niego jest bałagan w dokumentach firmy.

Opinia prawna

Nakaz zapłaty w oparciu o weksel powód może uzyskać w postępowaniu nakazowym, od którego pozwany może wnieść zarzuty w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu. Pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór, oraz pozostałe zarzuty przeciwko żądaniu pozwu, a także wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie. Jeżeli pozew wniesiono na urzędowym formularzu, wniesienie zarzutów wymaga również zachowanie tej formy. W chwili obecnej więc bardzo istotne jest to, jakie argumenty znajdą się w piśmie zawierającym zarzuty. Tym bardziej, że w okoliczności faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe niezgłoszone w pozwie albo w piśmie zawierającym zarzuty od nakazu zapłaty mogą być rozpoznawane jedynie wtedy, gdy strona wykaże, że nie mogła z nich skorzystać wcześniej lub gdy potrzeba ich powołania wynikła później.

Aby rozstrzygnąć czy w opisanej sprawie są szanse na unikniecie zapłaty za weksel, konieczne jest rozważenie pewnych podstawowych zagadnień prawa wekslowego. Na wstępie należy przypomnieć, iż zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem abstrakcyjnym. Oznacza to, że zobowiązanie wekslowe jest niezależne od celu gospodarczego, w jakim strony zaciągnęły zobowiązanie. W przypadku, gdy wystawiany jest weksle, na ogół mamy do czynienia z dwoma stosunkami prawnymi:

  • ze stosunkiem podstawowym

  • z zobowiązaniem wekslowym

Stosunkiem podstawowym jest na ogół umowa, z której wynika wierzytelność zabezpieczona wekslem, np. umowa pożyczki, umowa dostawy, umowa sprzedaży z odroczonym terminem płatności.

Sposób powstania zobowiązania ze stosunku podstawowego nie budzi większych wątpliwości czy sporów. Inaczej jest z powstaniem zobowiązania wekslowego. W tej sprawie w doktrynie prawa przedstawiane były różne poglądy. Na potrzeby niniejszej opinii przyjęta zostanie teoria umowna. Potwierdziła ją m. in. uchwała 7 sędziów z dnia 29 czerwca 1995 r., sygn. akt III CZP 66/95. Zgodnie z treścią jej uzasadnienia "Samo wystawienie dokumentu odpowiadającego przewidzianym dla weksla trasowanego czy własnego wymaganiom formalnym nie kreuje zobowiązania wekslowego wystawcy, gdyż do powstania tego zobowiązania konieczna jest jeszcze umowa między wystawcą a remitentem, jako wystawcą i odbiorcą dokumentu. Podpis wystawcy złożony na wekslu stwarza jedynie możliwość nabycia wierzytelności wekslowej przez remitenta. Dopiero umowa rodzi wzajemne obowiązki stron zobowiązania wekslowego. Podobnie ma się rzecz, gdy chodzi o zobowiązania akceptanta, poręczyciela czy indosanta. Do powstania zobowiązań wekslowych tych osób konieczne jest - obok podpisania weksla - wydanie dokumentu, które ma charakter umowy".

Biorąc pod uwagę powyższe należałoby stwierdzić, iż do powstania zobowiązania wekslowego potrzebne jest nie tylko samo wystawienie weksla, ale i zawarcie umowy. Nie oznacza to, że weksel traci swój abstrakcyjny charakter. Umowa, z której wnika zobowiązanie wekslowe nie określa celu gospodarczego lub społecznego. Taki cel określać może umowa będąca stosunkiem podstawowym. Warto podkreślić, że trudno doszukać się typowego stosunku podstawowego w opisanym stanie faktycznym, bowiem okoliczności powstania zobowiązania wekslowego noszą znamiona szantażu.

Czynności prawne będące źródłem zobowiązań wekslowych są ujmowane na tle naszego ustawodawstwa jako czynności prawne abstrakcyjne, tj. takie, których ważność nie zależy od istnienia lub prawidłowości stosunku podstawowego. W razie nieistnienia lub nieprawidłowości stosunku podstawowego dłużnikowi wekslowemu przyznaje się wobec kontrahenta tylko zarzut nienależnego świadczenia, a gdy sumę wekslową już zapłacił - roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (tak wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 16 września 2004 r., sygn. IV CK 712/2003).

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Jak poprawnie i skutecznie wypełnić weksel – czyli elementy składowe weksla?

Jak poprawnie i skutecznie wypełnić weksel – czyli elementy składowe weksla?

Prawo wekslowe rozróżnia dwa podstawowe rodzaje weksli. Są to mianowicie weksel własny i trasowany. Uregulowany w sposób pełny został weksel trasowany, który jest bardziej popularny w krajach Europy Zachodniej niż weksel własny. W Polsce natomiast częściej stosowaną formą (...)

Klauzule wekslowe - czyli co możesz dodatkowo zamieścić w wekslu?

Klauzule wekslowe - czyli co możesz dodatkowo zamieścić w wekslu?

Weksel jest papierem wartościowym, w którym zostało wyrażone zobowiązanie pieniężne o charakterze abstrakcyjnym. Zobowiązanie abstrakcyjne polega na tym, że zobowiązany do jego spełnienia nie może się powoływać, iż jest „dłużny” wierzycielowi np. z tytułu dostawy (...)

Zawarłeś umowę pod wpływem błędu? Uchyl się od skutków prawnych!

Zawarłeś umowę pod wpływem błędu? Uchyl się od skutków prawnych!

Błąd jako wada oświadczenia woli Złożenie oświadczenia woli pod wpływem błędu stanowi jedną z wad oświadczenia woli. Wyjaśnijmy na początek to pojęcie. Osiwiadczenie woli to każde zachowanie (nie tylko podjęte w zamiarze wywołania określonego skutku prawnego), z którego wynika (...)

Weksel - Co to jest weksel i jak może on zabezpieczyć płatność

Weksel - Co to jest weksel i jak może on zabezpieczyć płatność

Weksel jest dokumentem, w którym ktoś zobowiązuje się do zapłaty pewnej kwoty pieniędzy innej osobie. Treść i formę tego dokumentu dokładnie opisuje ustawa. Zazwyczaj jest on wręczany przez dłużnika swojemu kontrahentowi w związku z umową. Należy jednak pamiętać, że weksel jest (...)

Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!

Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!

Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich (...)

Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?

Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?

Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)

Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?

Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?

Czym jest postępowanie nakazowe? Postępowanie nakazowe jest jednym ze szczególnych postępowań procesu cywilnego, którego skutkiem jest wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Uzyskane w ten sposób orzeczenie sądu, ma szczególną moc, nawet bez konieczności (...)

Jakie są sposoby realizacji weksla?

Jakie są sposoby realizacji weksla?

W jaki sposób zrealizować wierzytelność wyrażoną na blankiecie wekslowym? Istnieje wiele sposobów realizacji zobowiązania wekslowego, do których można zaliczyć poszukiwanie zapłaty przez uprawnionego wśród zobowiązanych-czyli zapłata sumy pieniężnej. Przekazanie (...)

Nakaz zapłaty na podstawie weksla zabezpieczającego kredyt konsumencki

Nakaz zapłaty na podstawie weksla zabezpieczającego kredyt konsumencki

Sąd Najwyższy uwzględnił skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla in blanco będącego zabezpieczeniem kredytu konsumenckiego 28 października 2020 r. Sąd Najwyższy, orzekając w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, (...)

Ile trzeba zapłacić w sądzie?

Ile trzeba zapłacić w sądzie?

  Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)

Poręczenie wekslowe

Poręczenie wekslowe

Należy przypomnieć, iż weksel jest papierem wartościowym którego posiadacz może domagać się spełnienia świadczenia wynikającego z jego treści od osoby podpisanej na wekslu. Kto może udzielić poręczenia wekslowego? Poręczenia wekslowego może udzielić jedynie osoba mająca zdolność (...)

W jaki sposób możesz uzyskać szybko wyrok przeciwko dłużnikowi - nakaz zapłaty

W jaki sposób możesz uzyskać szybko wyrok przeciwko dłużnikowi - nakaz zapłaty

  Artykuł ma na celu przedstawienie możliwej drogi sądowej przedsiębiorcy, który nie może uzyskać należności od swojego dłużnika. Sytuacje, w których powstają zaległości w płatnościach ze strony kontrahenta wierzyciela są niestety dość częste. Wiele firm wyznaje (...)

Błąd lub groźba jako podstawa uchylenia się od oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku

Błąd lub groźba jako podstawa uchylenia się od oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku

  Nierzadko zdarza się, że spadkobiercy składają oświadczenie o przyjęciu lub oświadczenie o odrzuceniu spadku bez znajomości wszystkich istotnych okoliczności albo pod wpływem wywieranej na nich presji. Sytuacja taka z prawnego, a i z etycznego punktu widzenia jest nie do przyjęcia. (...)

Weksle w stosunku pracy

Weksle w stosunku pracy

  Zasadą jest, że pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy nieumyślnej w wysokości realnej szkody ograniczonej do trzymiesięcznego wynagrodzenia. Zasada ta może jednak zostać przełamana. Niebezpieczeństwo takie niesie podpisanie weksla przez pracownika. (...)

Odrzucenie spadku - Kiedy można i jak odrzucić spadek?

Odrzucenie spadku - Kiedy można i jak odrzucić spadek?

Jakie skutki powoduje oświadczenie o odrzuceniu spadku? Jeżeli zostanie złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku przez spadkobiercę, to od tego momentu traci on prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku. Jest traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Taka sytuacja pociąga za sobą (...)

Do którego sądu skierować pismo? - Właściwość sądu

Do którego sądu skierować pismo? - Właściwość sądu

Chcąc prawidłowo skierować pozew w postępowaniu cywilnym, należy zorientować się, który sąd jest właściwy dla rozstrzygnięcia danej sprawy. Przez właściwość sądu należy rozumieć zakres spraw przekazanych mu do rozpoznania i rozstrzygnięcia w danym postępowaniu. Skierowanie (...)

Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!

Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!

Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)

Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich

Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich

Przeczytaj ważne informacje na temat prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich. Opodatkowanie akcyzą Podstawowym aktem prawnym dotyczącym podatku akcyzowego w Polsce jest ustawa o podatku akcyzowym, która (...)

Jak e-sąd wydaje nakazy zapłaty?

Jak e-sąd wydaje nakazy zapłaty?

Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jak wydawane są nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym? E-sąd wydaje nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym. (...)

Jak uchylić się od skutków prawnych umowy?

Jak uchylić się od skutków prawnych umowy?

W niedawnym orzeczeniu Sąd Najwyższy wyjaśnił, co można, a czego nie można uznać za skuteczne oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem groźby ze strony innej osoby. Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 22 września 2005 r., zgodnie (...)

Nowoczesne sposoby windykacji

Nowoczesne sposoby windykacji

Praktyka ostatnich lat wskazuje na rosnącą tendencję dochodzenia należności nie tylko na drodze tradycyjnych środków egzekucyjnych. Do tradycyjnych-najczęściej stosowanych i uregulowanych w sposób pełny przez prawo sposobów windykacji zaliczyć można wytoczenie powództwa (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Wniosek o wznowienie postępowania

Wniosek o wznowienie postępowania

Nakaz płatniczy został wydany na podstawie nieważnego weksla. Weksel był wystawiony in blanco na inne zobowiązanie. Na wekslu wyraźnie oznaczono, że jest ważny tylko razem z deklaracją wekslową. W deklaracji wekslowej wyraźnie określono, że jest zabezpieczeniem wykonania tylko konkretnego (...)

Weksel in blanco

Weksel in blanco

W porozumieniu do weksla in blanco (własny niezupełny) jest upoważnienie do uzupełnienia weksla we wszystkie brakujące elementy, po uprzednim upomnieniu na piśmie, listem poleconym. Weksel ten jest podpisany przez poręczyciela solidarnego z zastrzeżeniem, iż należy go powiadomić o uzupełnieniu (...)

Elementy weksla

Elementy weksla

Jestem prawnym posiadaczem weksla, sporządzonego na urzędowym blankiecie, na zabezpieczenie umowy komisu. Dłużnik wpisał tylko miejsce, datę wystawienia, kwotę długu (liczbowo i słownie), przybił swoją pieczątkę i podpisał. Natomiast w miejscu \"płatny\" napisał: \"gotówka lub zwrot (...)

Pozew o zapłatę za nieprawidłowe wykonanie dzieła

Pozew o zapłatę za nieprawidłowe wykonanie dzieła

Jako osoba fizyczna podpisałam umowę o dzieło z firmą na wykonanie więźby dachowej w jednorodzinnym domu mieszkalnym , który buduję. Wykonawca rozpoczął prace, ale w pewnym momencie zaprzestał działań na terenie budowy. Nie odbierał telefonów a czas, jaki w umowie otrzymał na wykonanie (...)

Przedstawienie weksla do zapłaty

Przedstawienie weksla do zapłaty

Wypełniłem weksel in blanco zgodnie z deklaracją wekslową, z datą płatności wekslu, kwotą oraz z klauzulą \"bez protestu\" z miejscem płatności wekslu. Data płatności wyznaczona została w wekslu na dzień 11 czerwca 2007 roku o czym dłużnik wystawca weksla został zawiadomiony w piśmie (...)

Czym się różni uchylenie od zmiany zaskarzonego

Czym się różni uchylenie od zmiany zaskarzonego

Firma windykacyjna kupiła moje przedawnione roszczenia i uzyskała klauzulę wykonalności w sądzie odległym ode mnie kilkaset kilometrów. O tym fakcie dowiedziałem się dopiero od komornika. Do sądu wniosłem sprzeciw od nakazu domagając się ponownego rozpatrzenia sprawy w sądzie miejscowym (...)

Abstrakcyjność zobowiązania wekslowego

Abstrakcyjność zobowiązania wekslowego

Na czym polega zobowiązanie wekslowe w przypadku weksla in blanco? Pracownik do umowy o pracę podpisał weksel in blanco na wypadek ściągnięcia należności za błędy popełnione w pracy bez deklaracji wekslowej. Po 5 latach pracownik odszedł z firmy, jednak nie otrzymał zwrotu podpisanego weksla (...)

Nieprzedstawienie weksla do zapłaty a indos

Nieprzedstawienie weksla do zapłaty a indos

Powiedzmy, że weksel własny z klauzulą \"bez kosztów\" nie został przedstawiony dłużnikowi do zapłaty (albo nie ma na to dowodu). Dzień po terminie płatności weksel został indosowany. Czy indosatariusz może z tego tytułu ponosić negatywne konsekwencje względem sytuacji, w której weksel (...)

Zarzuty od nakazu z weksla a wezwanie do zapłaty

Zarzuty od nakazu z weksla a wezwanie do zapłaty

Wyrok o zapłatę weksla został wydany na podstawie dowodu nadania listu poleconego z wezwaniem do wykupu weksla. Niestety ja tego wezwania nie dostałem. W jaki sposób mam odwołać się od wyroku i udowodnić, że nie dostałem wezwania do wykupu? Na kim spoczywa ciężar udowodnienie faktu otrzymania (...)

Częściowa zapłata sumy wekslowej

Częściowa zapłata sumy wekslowej

Zawiadomiłem dłużnika wekslowego o wypełnieniu weksla in blanco (uzupełnieniu) na daną kwotę, odpowiadającą kwocie długu z niezapłaconych faktur i wyznaczyłem datę zapłaty weksla, postępując zgodnie z deklaracją wekslową podpisaną przez dłużnika. W międzyczasie dłużnik zapłacił (...)

Opłata skarbowa od weksla wystawionego w 2006 r.

Opłata skarbowa od weksla wystawionego w 2006 r.

Dłużnik wystawił weksel in blanco w miesiącu wrześniu 2006 roku z deklaracją wekslową do kwoty 150.000 zł z opłatą skarbową 0,40 zł, jako zabezpieczenie transakcji. W 2007 roku. W 2007 roku weksel będzie wypełniony na kwotę 70.000 zł. Uiszczona na blankiecie weksla opłata 0,40 zł nie (...)

Wykup weksla przez poręczyciela

Wykup weksla przez poręczyciela

Byłem poręczycielem weksla. Podpisałem się na deklaracji wekslowej jako poręczający. Tak się stało, że wystawca weksla nie wywiązał się z zobowiązania i weksle stał się wymagalny. Wystawca weksla został pisemnie wezwany do wykupu weksla. Nie wykupił go jednak w terminie. Wierzyciel złożył (...)

Przedstawienie weksla do zapłaty

Przedstawienie weksla do zapłaty

Jak praktycznie wygląda przedstawienie weksla do zapłaty po zawiadomieniu dłużnika-wystawcy weksla in blanco, o wypełnieniu weksla in blanco i wezwaniu do jego zapłaty w przypadku, gdy zgodnie z deklaracją do weksla in blanco miejsce płatności oznaczone jest nazwą miejscowości siedziby wystawcy (...)

Przedawnienie roszczeń z weksla in blanco

Przedawnienie roszczeń z weksla in blanco

04.05.2006 r. udzieliłem pożyczki pieniężnej w kwocie 50.000,- zł. W umowie pożyczki podany był termin jej zwrotu na dzień 04.08.2006 r. Pożyczkobiorca w terminie nie zwrócił pożyczki i jedynie część niewielką wpłacił na moje konto po terminie. Zabezpieczeniem pożyczki był wręczony (...)

Różne daty zawiadomienia o wypełnieniu weksla

Różne daty zawiadomienia o wypełnieniu weksla

Weksel in blanco wystawił pożyczkobiorca, a poręczyła go jego żona zamieszkali obydwoje pod tym samym adresem. Deklarację do tego weksla podpisali obydwoje. Zgodnie z deklaracją zawiadomienie o wypełnieniu weksla powinno być wysłane na siedem dni przed terminem zapłaty weksla określonym w (...)

Wezwanie do wykupienia weksla- wzór

Wezwanie do wykupienia weksla- wzór

Witam serdecznie, potrzebuję od Państwa napisania wzoru wezwania do wykupienia weksla. Będę bardzo wdzięczna za pomoc. Miejscowość.... Data.... Imię i Nazwisko Adres zamieszkania Wezwanie do wykupienia weksla Niniejszym wzywam Pana/Pani (Imię i Nazwisko) do wykupienia weksla własnego, wystawionego (...)