11.7.2009
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
W styczniu wystawiłem weksel na kwotę 50.000 zł. Weksel miał być płatny do 31 lutego br. Wczoraj otrzymałem nakaz zapłaty wydany przez sąd na podstawie tego weksla. Jak mogę się bronić przed egzekucją? Weksel podpisałem na żądanie mojego byłego wspólnika, który groził, że doniesie na mnie do Urzędu Skarbowego. Ze wspólnikiem rozstaliśmy się z końcem 2006 r. Po jego odejściu okazało się, że istnieją spore niedociągnięcia w książce przychodów i rozchodów. Obawiałem się problemów z tym związanych. Teraz jednak uważam, że wystawienie tego weksla było dużym błędem. Jak się mogę bronić? Czy rzeczywiście będę musiał zapłacić tę kwotę? Firma prosperuje dobrze, ale nie chcę płacić byłemu wspólnikowi, bo to m.in. przez niego jest bałagan w dokumentach firmy.
Opinia prawna
Nakaz zapłaty w oparciu o weksel powód może uzyskać w postępowaniu nakazowym, od którego pozwany może wnieść zarzuty w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu. Pismo zawierające zarzuty wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. W piśmie pozwany powinien wskazać, czy zaskarża nakaz w całości, czy w części, przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór, oraz pozostałe zarzuty przeciwko żądaniu pozwu, a także wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie. Jeżeli pozew wniesiono na urzędowym formularzu, wniesienie zarzutów wymaga również zachowanie tej formy. W chwili obecnej więc bardzo istotne jest to, jakie argumenty znajdą się w piśmie zawierającym zarzuty. Tym bardziej, że w okoliczności faktyczne, zarzuty i wnioski dowodowe niezgłoszone w pozwie albo w piśmie zawierającym zarzuty od nakazu zapłaty mogą być rozpoznawane jedynie wtedy, gdy strona wykaże, że nie mogła z nich skorzystać wcześniej lub gdy potrzeba ich powołania wynikła później.
Aby rozstrzygnąć czy w opisanej sprawie są szanse na unikniecie zapłaty za weksel, konieczne jest rozważenie pewnych podstawowych zagadnień prawa wekslowego. Na wstępie należy przypomnieć, iż zobowiązanie wekslowe jest zobowiązaniem abstrakcyjnym. Oznacza to, że zobowiązanie wekslowe jest niezależne od celu gospodarczego, w jakim strony zaciągnęły zobowiązanie. W przypadku, gdy wystawiany jest weksle, na ogół mamy do czynienia z dwoma stosunkami prawnymi:
-
ze stosunkiem podstawowym
-
z zobowiązaniem wekslowym
Stosunkiem podstawowym jest na ogół umowa, z której wynika wierzytelność zabezpieczona wekslem, np. umowa pożyczki, umowa dostawy, umowa sprzedaży z odroczonym terminem płatności.
Sposób powstania zobowiązania ze stosunku podstawowego nie budzi większych wątpliwości czy sporów. Inaczej jest z powstaniem zobowiązania wekslowego. W tej sprawie w doktrynie prawa przedstawiane były różne poglądy. Na potrzeby niniejszej opinii przyjęta zostanie teoria umowna. Potwierdziła ją m. in. uchwała 7 sędziów z dnia 29 czerwca 1995 r., sygn. akt III CZP 66/95. Zgodnie z treścią jej uzasadnienia "Samo wystawienie dokumentu odpowiadającego przewidzianym dla weksla trasowanego czy własnego wymaganiom formalnym nie kreuje zobowiązania wekslowego wystawcy, gdyż do powstania tego zobowiązania konieczna jest jeszcze umowa między wystawcą a remitentem, jako wystawcą i odbiorcą dokumentu. Podpis wystawcy złożony na wekslu stwarza jedynie możliwość nabycia wierzytelności wekslowej przez remitenta. Dopiero umowa rodzi wzajemne obowiązki stron zobowiązania wekslowego. Podobnie ma się rzecz, gdy chodzi o zobowiązania akceptanta, poręczyciela czy indosanta. Do powstania zobowiązań wekslowych tych osób konieczne jest - obok podpisania weksla - wydanie dokumentu, które ma charakter umowy".
Biorąc pod uwagę powyższe należałoby stwierdzić, iż do powstania zobowiązania wekslowego potrzebne jest nie tylko samo wystawienie weksla, ale i zawarcie umowy. Nie oznacza to, że weksel traci swój abstrakcyjny charakter. Umowa, z której wnika zobowiązanie wekslowe nie określa celu gospodarczego lub społecznego. Taki cel określać może umowa będąca stosunkiem podstawowym. Warto podkreślić, że trudno doszukać się typowego stosunku podstawowego w opisanym stanie faktycznym, bowiem okoliczności powstania zobowiązania wekslowego noszą znamiona szantażu.
Czynności prawne będące źródłem zobowiązań wekslowych są ujmowane na tle naszego ustawodawstwa jako czynności prawne abstrakcyjne, tj. takie, których ważność nie zależy od istnienia lub prawidłowości stosunku podstawowego. W razie nieistnienia lub nieprawidłowości stosunku podstawowego dłużnikowi wekslowemu przyznaje się wobec kontrahenta tylko zarzut nienależnego świadczenia, a gdy sumę wekslową już zapłacił - roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia (tak wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 16 września 2004 r., sygn. IV CK 712/2003).

Potrzebujesz porady prawnej?
Jak poprawnie i skutecznie wypełnić weksel – czyli elementy składowe weksla?
Prawo wekslowe rozróżnia dwa podstawowe rodzaje weksli. Są to mianowicie weksel własny i trasowany. Uregulowany w sposób pełny został weksel trasowany, który jest bardziej popularny w krajach Europy Zachodniej niż weksel własny. W Polsce natomiast częściej stosowaną formą (...)
Klauzule wekslowe - czyli co możesz dodatkowo zamieścić w wekslu?
Weksel jest papierem wartościowym, w którym zostało wyrażone zobowiązanie pieniężne o charakterze abstrakcyjnym. Zobowiązanie abstrakcyjne polega na tym, że zobowiązany do jego spełnienia nie może się powoływać, iż jest „dłużny” wierzycielowi np. z tytułu dostawy (...)
Zawarłeś umowę pod wpływem błędu? Uchyl się od skutków prawnych!
Błąd jako wada oświadczenia woli Złożenie oświadczenia woli pod wpływem błędu stanowi jedną z wad oświadczenia woli. Wyjaśnijmy na początek to pojęcie. Osiwiadczenie woli to każde zachowanie (nie tylko podjęte w zamiarze wywołania określonego skutku prawnego), z którego wynika (...)
Weksel - Co to jest weksel i jak może on zabezpieczyć płatność
Weksel jest dokumentem, w którym ktoś zobowiązuje się do zapłaty pewnej kwoty pieniędzy innej osobie. Treść i formę tego dokumentu dokładnie opisuje ustawa. Zazwyczaj jest on wręczany przez dłużnika swojemu kontrahentowi w związku z umową. Należy jednak pamiętać, że weksel jest (...)
Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich (...)
Co trzeba wiedzieć o kredycie mieszkaniowym?
Wady i zalety kredytu Oczywiście najlepszy byłby odwrotny porządek rzeczy – najpierw sobie uskładać, a potem kupić za własne pieniądze mieszkanie i nie zapożyczać się na całe życie. Jest jednak inaczej, tylko nielicznym udaje się odwrócić proces zakupu własnego kąta. Pewne (...)
Jak uzyskać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym?
Czym jest postępowanie nakazowe? Postępowanie nakazowe jest jednym ze szczególnych postępowań procesu cywilnego, którego skutkiem jest wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Uzyskane w ten sposób orzeczenie sądu, ma szczególną moc, nawet bez konieczności (...)
Jakie są sposoby realizacji weksla?
W jaki sposób zrealizować wierzytelność wyrażoną na blankiecie wekslowym? Istnieje wiele sposobów realizacji zobowiązania wekslowego, do których można zaliczyć poszukiwanie zapłaty przez uprawnionego wśród zobowiązanych-czyli zapłata sumy pieniężnej. Przekazanie (...)
Nakaz zapłaty na podstawie weksla zabezpieczającego kredyt konsumencki
Sąd Najwyższy uwzględnił skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego od nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym z weksla in blanco będącego zabezpieczeniem kredytu konsumenckiego 28 października 2020 r. Sąd Najwyższy, orzekając w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)
Należy przypomnieć, iż weksel jest papierem wartościowym którego posiadacz może domagać się spełnienia świadczenia wynikającego z jego treści od osoby podpisanej na wekslu. Kto może udzielić poręczenia wekslowego? Poręczenia wekslowego może udzielić jedynie osoba mająca zdolność (...)
W jaki sposób możesz uzyskać szybko wyrok przeciwko dłużnikowi - nakaz zapłaty
Artykuł ma na celu przedstawienie możliwej drogi sądowej przedsiębiorcy, który nie może uzyskać należności od swojego dłużnika. Sytuacje, w których powstają zaległości w płatnościach ze strony kontrahenta wierzyciela są niestety dość częste. Wiele firm wyznaje (...)
Błąd lub groźba jako podstawa uchylenia się od oświadczenia o przyjęciu albo odrzuceniu spadku
Nierzadko zdarza się, że spadkobiercy składają oświadczenie o przyjęciu lub oświadczenie o odrzuceniu spadku bez znajomości wszystkich istotnych okoliczności albo pod wpływem wywieranej na nich presji. Sytuacja taka z prawnego, a i z etycznego punktu widzenia jest nie do przyjęcia. (...)
Zasadą jest, że pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy z winy nieumyślnej w wysokości realnej szkody ograniczonej do trzymiesięcznego wynagrodzenia. Zasada ta może jednak zostać przełamana. Niebezpieczeństwo takie niesie podpisanie weksla przez pracownika. (...)
Odrzucenie spadku - Kiedy można i jak odrzucić spadek?
Jakie skutki powoduje oświadczenie o odrzuceniu spadku? Jeżeli zostanie złożone oświadczenie o odrzuceniu spadku przez spadkobiercę, to od tego momentu traci on prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku. Jest traktowany tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Taka sytuacja pociąga za sobą (...)
Do którego sądu skierować pismo? - Właściwość sądu
Chcąc prawidłowo skierować pozew w postępowaniu cywilnym, należy zorientować się, który sąd jest właściwy dla rozstrzygnięcia danej sprawy. Przez właściwość sądu należy rozumieć zakres spraw przekazanych mu do rozpoznania i rozstrzygnięcia w danym postępowaniu. Skierowanie (...)
Ubezpieczaj się na korzystniejszych warunkach!
Z dniem 10 sierpnia 2007 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw, która dotyczy dopełnienia zmian reformy ubezpieczeń gospodarczych poprzez skuteczniejszą ochronę interesów ubezpieczającego (...)
Opodatkowanie akcyzą płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich
Przeczytaj ważne informacje na temat prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich. Opodatkowanie akcyzą Podstawowym aktem prawnym dotyczącym podatku akcyzowego w Polsce jest ustawa o podatku akcyzowym, która (...)
Jak e-sąd wydaje nakazy zapłaty?
Nakaz zapłaty wydaje się, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a w innych sprawach, jeżeli przepis szczególny tak stanowi. Jak wydawane są nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym? E-sąd wydaje nakazy zapłaty w Elektronicznym Postępowaniu Upominawczym. (...)
Jak uchylić się od skutków prawnych umowy?
W niedawnym orzeczeniu Sąd Najwyższy wyjaśnił, co można, a czego nie można uznać za skuteczne oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem groźby ze strony innej osoby. Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 22 września 2005 r., zgodnie (...)
Praktyka ostatnich lat wskazuje na rosnącą tendencję dochodzenia należności nie tylko na drodze tradycyjnych środków egzekucyjnych. Do tradycyjnych-najczęściej stosowanych i uregulowanych w sposób pełny przez prawo sposobów windykacji zaliczyć można wytoczenie powództwa (...)