Odpowiedź prawnika: Koszty w czasie zawieszenia działalności
Zgodnie z art. 14a ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 1 miesiąca do 24 miesięcy. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:
ma prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów;
ma prawo przyjmować należności lub obowiązek regulować zobowiązania, powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;
ma prawo zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;
ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;
ma prawo osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed zawieszeniem wykonywania działalności gospodarczej;
może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą.
Z powyższych przepisów wynika, iż w okresie zawieszenia przedsiębiorca będzie mógł rozpoznawać przede wszystkim koszty zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, jakim jest działalność gospodarcza. U każdego przedsiębiorcy koszty te należy analizować indywidualnie. Niestety w związku z faktem, iż przepisy o zawieszeniu działalności są przepisami nowymi nieznane jest jeszcze stanowisko organów podatkowych w tym zakresie. Oczywiście jeśli przez cały rok przedsiębiorca nie uzyska przychodów przekraczających koszty, wystąpi strata podatkowa. Przy tym jeśli w związku z użyczeniem lokalu córce podatnik faktycznie nie ponosi kosztów związanych z lokalem, ale są one ponoszone przez córkę, to koszty te nie będą kosztem uzyskania przychodów podatnika.
Zgodnie z art. 99 ust. 7a i 7b ustawy o VAT, w przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej podatnicy nie mają obowiązku składania deklaracji, o których mowa w ust. 1 (a więc składania deklaracji), za okresy rozliczeniowe, których to zawieszenie dotyczy. Zwolnienie z obowiązku składania deklaracji podatkowych nie dotyczy:
podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE zgodnie z art. 97;
podatników dokonujących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
podatników dokonujących importu usług lub nabywających towary - w zakresie których są podatnikiem;
okresów rozliczeniowych, w których zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej nie dotyczyło pełnego okresu rozliczeniowego;
okresów rozliczeniowych, za które podatnik jest obowiązany do rozliczenia podatku z tytułu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu oraz za które jest obowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Przepis powyższy formułuje brak obowiązku składania deklaracji, a nie zakaz składania deklaracji. Zatem jeśli podatnik będzie składał deklaracje i wykazywał VAT naliczony, to - w braku VAT należnego - podatek ten powinien być do zwrotu.
Z kolei art. 44 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowią, iż podatnik, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 (prowadząc działalność gospodarczą), który na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej, jest zwolniony, w zakresie tej działalności, z obowiązków wynikających z ust. 1 pkt 1, ust. 3, 3f, 3g, 6 i 6b za okres objęty zawieszeniem (tj. w szczególności podatnik nie jest obowiązany wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczek na podatek dochodowy).