Odpowiedź prawnika: Zasady odpowiedzialności księgowego
Art. 77 ustawy o rachunkowości stanowi, że kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do:
-
nieprowadzenia ksiąg rachunkowych, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy lub podawania w tych księgach nierzetelnych danych,
-
niesporządzenia sprawozdania finansowego, sporządzenia go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w tym sprawozdaniu nierzetelnych danych podlega grzywnie lub karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.
Z uwagi na określenie "kto" odpowiedzialność karną z tego tytułu ponosić może każda osoba, która należy do kręgu osób uprawnionych do prowadzenia ksiąg rachunkowych a robi to wbrew przepisom ustawy, nierzetelnie. W myśl art. 3 ust. 1 pkt 6 za wykonanie wynikających z ustawy obowiązków w zakresie rachunkowości odpowiedzialny jest kierownik jednostki. Przez to pojęcie rozumie się osobę lub organ jedno- lub wieloosobowy (zarząd), który - zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności - uprawniony jest do zarządzania jednostką, jednakże z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W wypadku przekazania określonych obowiązków (z wyjątkiem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury) innej osobie, kierownik jednostki jest zobligowany do sprawowania nadzoru, zgodnie z art. 4 ust. 5. Przez kierownika jednostki rozumie się przez to osobę lub organ jedno- lub wieloosobowy (zarząd), który - zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności - uprawniony jest do zarządzania jednostką, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej za kierownika jednostki uważa się - wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku spółki partnerskiej - wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu do spółki komandytowej i spółki komdandytowo-akcyjnej - komplementariuszy prowadzących sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kierownika jednostki uważa się tę osobę; przepis ten stosuje się odpowiednio do osób wykonujących wolne zawody. Za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym, jeżeli prowadzą przedsiębiorstwo upadłego. Przyjęcie odpowiedzialności w zakresie prowadzenia ksiąg i sporządzania sprawozdań finansowych przez inną osobę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. Zatem Główny Księgowy odpowiada na podstawie tego przepisu tylko, gdy przyjmie taką odpowiedzialność. Jeśli jednak celowo prowadzi księgowość nierzetelnie ponosi odpowiedzialność karno-skarbową. Odpowiedzialność za sprawozdanie finansowe. Za właściwe sporządzenie sprawozdania finansowego jest odpowiedzialny kierownik jednostki (art. 3 ust. 1 pkt 6) lub inne osoby, o których mowa w art. 4 ust. 5 u.or.
