10.4.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Jaka jest po wejściu do UE sytuacja poszukiwanego skazanego, który nie wrócił po przerwie w odbywaniu kary do zakładu karnego, bo wyjechał do kraju członkowskiego do pracy (lekkie przestępstwo gospodarcze). Sąd nie chciał uwzględnić prośby o przedłużenie przerwy do 12 miesięcy, by móc później ubiegać się o zawieszenie odbywania reszty kary. Skazany odbył 8 miesięcy kary z 24, czyli zaistniałyby przesłanki do tego zawieszenia. Jak wygląda kwestia ścigania, czy istnieje możliwość deportacji lub ściganie jakimś listem międzynarodowym, czy też skazany może pracować za granicą i tylko unikać przyjazdów do kraju?

Opinia prawna
Na wstępie należy zauważyć, że skazany, który korzystając z przerwy w odbywaniu kary pozbawienia wolności, bez usprawiedliwienia nie powróci do zakładu karnego najpóźniej w ciągu 3 dni po upływie wyznaczonego terminu, popełnia nowe przestępstwo (przestępstwo samouwolnienia się), przewidziane w art. 242 § 3 Kodeksu karnego, zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
Poza tym, w sytuacji, gdy skazany nie stawia się w zakładzie karnym w wyżej wskazanym terminie, sąd penitencjarny powinien zarządzić przymusowe doprowadzenie skazanego w celu odbycia pozostałej części kary, a jeśli miejsce jego pobytu jest nieznane - zarządzić jego poszukiwania (również listem gończym) - art. 278 i 279 Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) w zw. z art. 1 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego (dalej: k.k.w.).
Należy też podkreślić, że sąd penitencjarny nie mógł uwzględnić prośby o przedłużenie udzielonej skazanemu przerwy w odbywaniu kary ze względu na art. 153 § 3 k.k.w., zgodnie z którym nie można udzielić kolejnej przerwy przed upływem roku od dnia ukończenia poprzedniej przerwy i powrotu po niej do zakładu karnego, chyba że zachodzi wypadek choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby skazanego albo inny wypadek losowy.
W wypadku gdy skazany nie wróci do zakładu karnego po przerwie w odbywaniu kary i będzie przebywał poza granicami w RP, w jednym z krajów członkowskich UE, zastosowanie znajdzie rozdział 65a Kodeksu postępowania karnego (dalej k.p.k.), regulujący instytucję europejskiego nakazu aresztowania, wprowadzony do naszego porządku prawnego w związku z wejściem Polski do UE.
Zgodnie z art. 607a k.p.k., w razie podejrzenia, że osoba ścigana za przestępstwo popełnione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przebywa na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, właściwy miejscowo sąd okręgowy, na wniosek prokuratora, może wydać europejski nakaz aresztowania. Wydanie nakazu jest jednak niedopuszczalne w związku z prowadzonym przeciwko osobie ściganej postępowaniem karnym o przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do roku (w związku z tym nakaz nie będzie mógł być wydany w celu ścigania za przestępstwo samouwolnienia) lub w celu wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze do 4 miesięcy (więc będzie możliwe wydanie tego nakazu w celu wykonania kary orzeczonej w przedmiotowej sprawie, gdyż jej wymiar przekracza 4 miesiące).
Przepisy regulujące europejski nakaz aresztowania są ujednolicone na terytorium całej Unii Europejskiej zgodnie z decyzją Rady w przedmiocie tego nakazu i procedur jego wydania na terytorium UE (decyzja ramowa Rady z 13 czerwca 2002 r., 2002/584/JHA). Do chwili obecnej wszystkie Państwa Członkowskie UE z wyjątkiem Włoch włączyły go do swojego prawodawstwa, a Czechy muszą jeszcze wydać przepisy wykonawcze. Na podstawie treści tej decyzji można określić, pod jakimi warunkami może nastąpić wydanie przez Państwo Członkowskie UE jakiejś osoby w celu wykonania kary na podstawie europejskiego nakazu aresztowania. Podstawowe znaczenie ma w tym wypadku zasada, zgodnie z którą wydanie skazanego przebywającego na terytorium danego Państwa Członkowskiego do innego Państwa jest możliwe wówczas, gdy przestępstwo za które ta osoba została skazana w państwie, które żąda wydania (w tym wypadku byłaby to Polska) stanowi przestępstwo również na gruncie prawa państwa na terytorium którego skazany przebywa. Tylko w przypadku niektórych przestępstw, określonych w powyższej decyzji, możliwe jest wydanie skazanego nawet jeśli jego czyn nie nosi znamion przestępstwa w państwie wydającym. Jako że nie określił Pan dokładnie o jakie przestępstwo chodzi, nie jest możliwa ocena czy w tej sytuacji konieczne będzie dla wydania osoby skazanej z terytorium Państwa Członkowskiego UE stwierdzenie, że czyn, za który została skazana stanowi przestępstwo również na gruncie prawa tego państwa, czy też ten warunek nie będzie musiał zostać spełniony. Spełnienie tego warunku nie będzie wymagane w przypadku takich przestępstw jak np. łapownictwa i płatnej protekcji, oszustwa, wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, fałszowania oraz obrotu fałszywymi pieniędzmi lub innymi środkami płatniczymi, przestępstw przeciwko ochronie danych gromadzonych, przechowywanych, przetwarzanych lub przekazywanych w systemie informatycznym.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że obowiązujące w Państwach Członkowskich UE regulacje pozwalają na stosunkowo szybkie i efektywne (zdecydowanie bardziej skuteczne niż w przypadku tradycyjnych procedur ekstradycyjnych) wydanie osoby skazanej w jednym z Państw Członkowskich UE, przebywającej na terytorium innego Państwa Członkowskiego UE w celu wykonania orzeczonej względem niego kary.

Potrzebujesz porady prawnej?
Podstawy zarządzenia wykonania zawieszonej kary - opinia prawna
Stan faktyczny Mam wyrok – 2 lata w zawieszeniu na 4 lata za przywłaszczenie 23 000 zł z firmy, z którą współpracowałem i świadczyłem dla niej swoje usługi transportowe. Nie mam obecnie pracy i nie stać mnie na spłatę tego zobowiązania. W tym roku, w sierpniu mijają 2 lata od (...)
Warunkowe przedterminowe zwolnienie po przerwie w karze
Sąd Najwyższy stanął przed problemem rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego wymagającego zasadniczej wykładni ustawy i udzielenia odpowiedzi na pytanie czy w wypadku, gdy skazany odbywa dwie lub więcej niepodlegające łączeniu, odbywane kolejno kary pozbawienia wolności, z których żadna nie (...)
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.Projekt nowelizacji ma na celu dostosowanie prawa polskiego do wymagań instrumentów prawnych Unii EuropejskiejNajwazniejsze zaproponowane zmiany to:wprowadzenie definicji przestępstwa o charakterze terrorystycznym;wprowadzenie (...)
Kara pozbawienia wolności na wolności
Czego dotyczą nowe przepisy i kiedy będą obowiązywały? Z dniem 1 lipca 2008 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z dnia 7 września 2007 r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego (z wyjątkiem niektórych artykułów, (...)
Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych
Ustawa z dnia 28 października 2002 roku o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary określa zasady odpowiedzialności za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe oraz zasady tej odpowiedzialności.Ustawa zawiera definicję podmiotu zbiorowego, którym jest osoba (...)
Na czym polegają zmiany w Kodeksie karnym wykonawczym?Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy wchodzi w życie z dniem 14 marca 2009 r. Na jej podstawie w części szczególnej dodaje się nowy rozdział XVa regulujący umieszczanie tymczasowo aresztowanych (...)
Przedawnienie roszczeń z ubezpieczenia majątkowego
Roszczenie z umowy ubezpieczenia – zarówno w stosunku do zakładu o wypłatę umówionego świadczenia – jak i w stosunku do ubezpieczonego – o zapłatę składki, jako roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Do upływu terminu przedawnienia roszczenia mogą być skutecznie dochodzone. (...)
Jak będzie można uzyskać bezpłatną pomoc prawną?
Czego dotyczy projektowana ustawa? Wreszcie Sejm zajął się projektem ustawy o dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej przyznawanej przez państwo osobom fizycznym. Projekt ten reguluje zasady, warunki i tryb przyznawania i udzielania przez państwo, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, (...)
Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, (...)
Nadzwyczajne przepisy ustawowe dla wymiaru sprawiedliwości
Sejm przyjął nadzwyczajne przepisy ustawowe dla wymiaru sprawiedliwości Ministerstwo Sprawiedliwości, w związku z trwającą epidemią koronawirusa i ograniczeniem działalności wymiaru sprawiedliwości, przygotowało wiele kompleksowych rozwiązań. Znalazły się one w uchwalonej 28 marca 2020 (...)
Czego można żądać od Policji, czyli zatargi z sąsiadem - opinia prawna
Stan faktyczny Mój brat przechodząc przez drogę publiczną, która przebiega między gospodarstwem a domem mieszkalnym został napadnięty i uderzony kijem przez sąsiada. Wybiegliśmy z domu na pomoc, była przepychanka, w końcu jakoś dało się wyrwać sąsiadowi kij, który (...)
Ważność i konsekwencje umowy w sprawie szkolenia zawartej z pracodawcą - opinia prawna
Stan faktyczny Pracownik podpisał z pracodawcą umowę cywilnoprawną określającą konsekwencje rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą przed upływem określonego w niej terminu. W chwili obecnej pracownik zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę zawartej na czas oznaczony. W związku z zawartą (...)
Szkoda w majątku spółki - opinia prawna
Stan faktyczny FIRMA X działająca jako spółka z o.o. (świadcząca usługi niematerialne) ma 6 wspólników, z których 5 jest członkami zarządu. Zatrudnia 25 osób na umowy o pracę, w których podstawa jest na poziomie minimalnego wynagrodzenia plus premia uznaniowa. W latach 2003-2005 (...)
Zaostrzenie kar i pomoc pokrzywdzonym w proponowanej nowelizacji Kodeksu karnego
Sejm zajął się projektem zmian w Kodeksie karnym przygotowanym przez Radę Ministrów. Przewiduje on m.in. zaostrzenie odpowiedzialności karnej za najcięższe przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz z użyciem przemocy oraz rozszerzenie granic obrony koniecznej. Zaostrzenie kar za przestępstwa (...)
Jakie odsetki i opłaty może pobierać osoba prowadząca lombard - opinia prawna
Stan faktyczny W jaki sposób osoba prowadząca lombard może, zgodnie z nowowchodzącymi przepisami tak zwanej ustawy antylichwiarskiej, pobierać wyższe odsetki od udzielanych kredytów, ażeby nie zostało to odebrane jako jej obejście? Jakie można stosować inne dodatkowe opłaty? Opinia prawna Ustawa (...)
Kara grzywny za mail bez zgody adresata – opinia prawna
Stan faktyczny Moja żona dokonała czynu zagrożonego karą mandatu. Obecnie zostało wszczęte postępowanie przed sądem grodzkim, w którym jest oskarżona. Powyższe zdarzenie (wysłanie maila, bez zgody właściciela adresu mailowego) miało miejsce dnia 17 stycznia 2004 roku. Czy (...)
26 września wchodzi w życie nowelizacja prawa karnego, czyli ustawa o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego i ustawy - Kodeks karny wykonawczy. Co zmienia się w kodeksie karnym? Od tej chwili w katalogu środków karnych przewidzianych prawem karnym pojawiają się w (...)
Uporczywe nękanie - stalking, czyli co grozi stalkerowi?
Wraz z rozwojem techniki coraz więcej osób staje się ofiarami uporczywego nękania. Jak się bronić przed stalkerem? Stalking – czyli co? "Stalking" to określenie pochodzące z języka angielskiego i oznacza „skradanie się” lub „podchody”. Pod koniec lat (...)
Wynagrodzenie za czas choroby w okresie wypowiedzenia - opinia prawna
Stan faktyczny Czy jeśli otrzymam do ręki wypowiedzenie z pracy, gdzie byłem zatrudniony na czas nieokreślony i w okresie wypowiedzenia zachoruję na długotrwałą chorobę np. 6 miesięcy. To czy w tym czasie będzie mi przysługiwało comiesięczne wynagrodzenie? Opinia prawna Art. 41 Kodeksu (...)
Zabezpieczenie majątku upadłego zabezpieczeniem interesów wierzyciela – opinia prawna
Stan faktyczny W sierpniu 2003 r. złożyłem wniosek o upadłość spółki z o.o. W wyniku prowadzonego postępowania spółka zapłaciła mi zobowiązania na kwotę 120 tys. zł, cały czas podkreślając, że nie są one wymagalne. Sąd nie wiedział o tym, że Spółka spłaciła swoje zobowiązania (...)