Stan faktyczny
Na podstawie umowy zleciłem firmie wykonanie robót remontowo-budowlanych. Niestety firma ta nie dotrzymała terminu realizacji umowy. Chcę więc naliczyć kary umowne przewidziane w umowie.
Opinia prawna
Naliczanie kary umownej nie jest obowiązkiem strony umowy, lecz jej uprawnieniem. Z tego też powodu, jeżeli zaistniały okoliczności uzasadniające zapłatę kary umownej, które najczęściej wskazane są w samej umowie (może to być więc opóźnienie wykonania robót) strona umowy może dochodzić swych praw w celu rekompensaty powstałej szkody.
Kary umownej można dochodzić w całości lub w części, nawet przed zakończeniem realizacji przedmiotu umowy. Przed ewentualnym wystąpieniem na drogę sądową dobrze jest jednak podjąć inne próby uzyskania kwoty należności, w szczególności poprzez wezwanie do zapłaty. Wezwanie do zapłaty należy przesłać lub dostarczyć w taki sposób, aby zapewnić sobie potwierdzenie nadania bądź potwierdzenie otrzymania wezwania, gdyż odpis wezwania trzeba będzie dołączyć do ewentualnego pozwu w tej sprawie. Wezwanie do zapłaty można wysyłać wielokrotnie, lecz oczywiście nie w nieskończoność. Gdy wezwania nie przyniosą oczekiwanych efektów należy wnieść sprawę do sądu.
W naszym przekonaniu jednak, jeżeli Wykonawca nie zapłaci kwoty kary umownej, zgodnie z wezwaniem, korzystne będzie dokonanie potrącenia kary umownej z kwoty ostatecznego rozliczenia z wykonawcą robót.
W braku procedury zapłaty kary umownej, należy przyjąć, że obowiązek jej uiszczenia powstaje z chwilą ziszczenia się przesłanki uzasadniającej zapłatę kary (w analizowanym przypadku opóźnienie). Nie ma także żadnej wymaganej prawem formy, w jakiej żądanie powinno być wyrażone, jednakże wskazane jest wcześniejsze wezwanie do zapłaty kary umownej.