Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe

Prawo do objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym przysługuje osobom, które z innych tytułów nie są objęte tym ubezpieczeniem obowiązkowo. Nie oznacza to jednak, że dobrowolne ubezpieczenie emerytalne i rentowe przysługuje wszystkim. Prawo do objęcia ubezpieczeniem dobrowolnym przysługuje jedynie niektórym podmiotom, wyczerpująco wymienionym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych.

Kto może podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu na zasadzie dobrowolności?

Dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu podlegać mogą osoby, które złożą odpowiedni wniosek.

Prawo do objęcia ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym na swój wniosek przysługuje:

  • małżonkom pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą,
  • osobom, które z powodu sprawowania opieki nad członkiem rodziny spełniającym warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
  • obywatelom polskim wykonującym pracę za granicą w podmiotach zagranicznych oraz obywatelom polskim wykonującym pracę w podmiotach zagranicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli podmioty te nie posiadają w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa,
  • studentom oraz uczestnikom studiów doktoranckich, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innego tytułu,
  • alumnom seminariów duchownych, nowicjuszom, postulantom i juniorystom do ukończenia 25 roku życia,
  • odbywającym na podstawie nieodpłatnych umów cywilnoprawnych staż adaptacyjny wnioskodawcom-obywatelom państwa członkowskiego Unii Europejskiej w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu regulowanego lub działalności regulowanej - w rozumieniu odpowiednio przepisów o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do wykonywania zawodów regulowanych lub przepisów o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do podejmowania lub wykonywania niektórych działalności.  

Dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym mogą być objęte także osoby, które były objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym i po okresie obowiązkowego ubezpieczenia złożą odpowiedni wniosek o objęcie ich tym ubezpieczeniem. Prawo takie przysługuje także obywatelom polskim wykonującym pracę za granicą w podmiotach zagranicznych oraz obywatelom polskim wykonującym pracę w podmiotach zagranicznych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli podmioty te nie posiadają w Polsce swojej siedziby ani przedstawicielstwa (osoby te nie podlegają bowiem obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu, lecz pomimo to mogą być objęte ubezpieczeniem doborowolnym).

Mozliwość objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym istnieje oczywiście tylko wówczas, gdy osoby te nie są objęte tym ubezpieczeniem obowiązkowo. Oznacza to, że np. jeżeli osoba, którą wiąże stosunek pracy z kilkoma pracodawdcami, a tylko z jednym z nich stosunek ten ulegnie rozwiązaniu, nie może być objęta dobrowolnymm ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym, gdyż istnieje tytuł (pozostałe stosunki pracy) do bojęcia jej obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. Podobna sytuacja nastąpi, gdy pomimo rozwiązania stosunku pracy, osoba dotychczas ubezpieczona obowiązkowo, nawiąże nowy stosunek pracy.

Powyższe zasady mają odpowiednie zastosowanie np. w przypadku doktorantów, którzy objęci są obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym.

Należy pamiętać, że obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie dotyczy jedynie stosunku pracy. I tak osoba, której stosunek pracy uległ rozwiązaniu, a która podjemie się prowadzenia pozarowlniczej działalności po ustaniu tego stosunku, podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu i dlatego też nie może być objęta takim ubezpieczeniem na zasadzie dobrowolności.

Dodatkowo, warunkiem objęcia osoby ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym na zasadzie dobrowolności po ustaniu obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, jest zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia w terminie 30 dni od dnia ustania obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego.

Zgłoszenie do ubezpieczenia

Osoby, które pragną być objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym na zasadzie dobrowolności, same obowiązane są do zgłoszenia się do tego ubezpieczenia.

Zgłoszenie następuje na druku ZUS-ZUA - Zgłoszenie do ubezpieczeń/zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej. Wniosek taki osoby, które chcą być objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym na zasadzie dobrowolności, składają w terminie przez siebie wybranym, za wyjątkiem osób, które kontynuują ubezpieczenie po okresie obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego (osoby te zobowiązane są do złożenia wniosku w terminie 30 dni od ustania tytułu do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem).

Druk ZUS-ZUA zawiera dane dotyczące ubezpieczonego. W przypadku zmiany tych danych, ubezpieczony zobowiązany jest do ich zgłoszenia w ciągu 7 dni od ich zmiany. Zgłoszenie zmian następuje na tym samym druku.

Opłacanie składek

Osoby objęte ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym na zasadzie dobrowolności obowiązane są samodzielnie obliczać i uiszczać składki na to ubezpieczenie. Składka na ubezpieczenie emerytalne wynosi 19,52% podstawy jej wymiaru, a na ubezpieczenie rentowe - 13% podstawy jej wymiaru. W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego i rentowego, podstawą ustalenia składki jest zadeklarowana przez ubezpieczonego kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ubezpieczeni zobowiązani są także do uiszczenia składki w terminie do 10 dnia każdego miesiąca.

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998 r., Nr 137, poz. 887 ze zmianami).

Michał Włodarczyk

Radca Prawny

Zajmuje się sprawami osób fizycznych jak również przedsiębiorców. Posiada rozległe doświadczenie w poradnictwie w sprawach życiowych osób fizycznych jak również profesjonalnych problemów prawnych przedsiębiorców. Bazując na swoim doświadczeniu skutecznie doradza w sprawach osób fizycznych jak i przedsiębiorców zawsze dbając o praktyczną stronę problemów prawnych z jakimi zwracają się do niego jego klienci.

Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne

Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?


Masz inne pytanie do prawnika?

 

Komentarze

  • Krystyna Sawicka- 2012-03-21 11:22:12

    Dzień dobry Nazywam się Krystyna Sawicka od kilku lat mieszkam w Grecji ale chciałabym opłacać dobrowolną składkę rentowo-emerytalną w Polsce. Chciałabym to zrobić legalnie i chciałabym sie dowiedzieć czy to jest możliwe ? Przeczytałam powyższy artykuł o dobrowolnych składkach emerytlno-rentowych ale nie dowiedziałam się czy w mojej sytuacji jest to możliwe a nie wiem czy powinnam czy mogę tu napisać jaka jest moja sytuacja aby uzyskać odpowiedz. Serdecznie pozdrawiam.


Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika