24.4.2014

Zespół
e-prawnik.pl

Służebność od A do Z, czyli jak rozwiązać spór z sąsiadem

Zgodnie z kodeksem cywilnym, służebność jest jednym z rzeczowych praw ograniczonych. Istota służebności, polega na prawnej legalizacji dokonywania pewnych działań, bądź też stanowi uzasadnienie żądania niepodejmowania określonych czynności przez inne osoby. Służebność zawsze ogranicza czyjeś prawo własności. Zazwyczaj stronami takiej umowy są sąsiedzi, a jak powszechnie wiadomo, niejednokrotnie właśnie z nimi najtrudniej jest uzgodnić pewne sprawy i dojść do porozumienia. Dlatego też kwestia ta została uregulowana przepisami prawa, by w razie sporów i wątpliwości, dało się uzgodnić kto ma rację i jak należy postępować.

Porady prawne

Na czym konkretnie polega służebność?

Służebność jest prawem obciążającym czyjąś nieruchomość. Obciążenie to, może polegać na:

  1. przyznaniu prawa do korzystania z nieruchomości w pewnym zakresie np.: prawo do przejazdu przez cudzy grunt,

  2. ograniczeniu z korzystania z nieruchomości przez jej właściciela np.: zakaz budowy wysokich budynków, w związku z prawem widoku,

  3. ograniczeniu wykonywania pewnych uprawnień.

Służebność może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.

Jakie są rodzaje służebności?

Brak jest w przepisach zamkniętego katalogu poszczególnych służebności. Fakt ten, umotywowany jest ogromną liczbą możliwych stanów faktycznych. Przepisy są ujęte w sposób ogólny, a rodzaj ustanawianej służebności zależy wyłącznie od woli stron oraz konkretnej sytuacji. Przykładowo, służebnością będzie np.: prawo widoku, polegające na tym, iż na obciążonej służebnością nieruchomości nie będzie można wybudować budynku większego niż dwupiętrowy, by nie uniemożliwiał rozkoszowania się krajobrazem z nieruchomości sąsiedniej.

Ustawa dokonuje jednak podziału, wyróżniając służebności gruntowe oraz osobiste. Służebność gruntowa przysługuje każdoczesnemu właścicielowi uprawnionej nieruchomości, natomiast osobista przysługuje wyłącznie określonej osobie fizycznej.

Szczególnym rodzajem służebności jest tzw. służebność drogowa, innymi słowy tzw. droga konieczna - została ona wyróżniona przez ustawodawcę i omówiona w sposób odrębny. Wiąże się to z faktem, iż z pewnością występuje ona najczęściej i ma niebagatelne znaczenie w stosunkach cywilnoprawnych.

Służebność drogowa ma zastosowanie wówczas, gdy nieruchomość nie posiada dostępu do drogi publicznej, bądź też do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Właściciel takiej nieruchomości, może żądać od właścicieli gruntów sąsiedzkich ustanowienia takiej służebności – za wynagrodzeniem. Droga taka powinna zaspokajać potrzeby nieruchomości oraz w jak najmniejszym stopniu obciążać grunty, przez które ma prowadzić.

W sytuacji, w której konieczność ustanowienia drogi koniecznej jest następstwem czynności prawnej (np.: sprzedaży), a strony nie dojdą do porozumienia, wówczas należy zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu. On też zarządzi, o ile będzie to możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem tejże czynności.

W dniu 3 sierpnia 2008 roku weszła w życie ustawa z dnia 30 maja 2008 roku o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja Kodeksu cywilnego wprowadza do systemu polskiego prawa nową instytucję - służebność przesyłu, której unormowanie rozstrzygnie problemy związane z przeprowadzaniem przez nieruchomości urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, oraz innych urządzeń podobnych.

Jak powstaje służebność?

W przypadku służebności gruntowych, mogą one być ustanowione wyłącznie na rzecz właściciela innej nieruchomości. Ustawa przewiduje jednakże wyjątek – na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej, można ustanowić służebność gruntową bez względu na to, czy spółdzielnia jest właścicielem gruntu. Do służebności osobistej stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Najprostszym sposobem na ustanowienie służebności jest zawarcie umowy pomiędzy stronami. Odnośnie formy takiego oświadczenia – właściciel nieruchomości obciążonej, który takie prawo ustanawia, musi złożyć swoje oświadczenie w formie aktu notarialnego. W przeciwnym wypadku czynność będzie nieważna. Wpis do księgi wieczystej nie jest wymagany, jednakże w wypadku zbycia obciążonej nieruchomości, nabywca powołując się na rękojmię wiary ksiąg wieczystych, mógłby skutecznie zakwestionować dalsze wykonywanie służebności. Nie dotyczy to jednakże służebności drogowej oraz tych ustanowionych decyzją administracyjną.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Spór z sąsiadem o ustawienie budynku i ogrodzenia - opinia prawna

Spór z sąsiadem o ustawienie budynku i ogrodzenia - opinia prawna

Stan faktyczny Od roku posiadam pół bliźniaka. Sąsiad w odległości ok. 2 m od mojego płotu ma rozbudowaną część swojego budynku (rozbudowa nastąpiła przed nabyciem nieruchomości przeze mnie), stojącą prostopadle do mojej części. W tej rozbudowanej części, na obu kondygnacjach ma wiele (...)

NSA o podatku od gruntów objętych służebnością przesyłu

NSA o podatku od gruntów objętych służebnością przesyłu

Przedsiębiorca przesyłowy, który zawarł z Państwowym Gospodarstwem Leśnym Lasy Państwowe umowę o ustanowienie służebności przesyłu na gruntach Skarbu Państwa, znajdujących się w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, nie musiał płacić podatku od nieruchomości (...)

Gdy sąsiad naruszył granice Twojej działki - opinia prawna

Gdy sąsiad naruszył granice Twojej działki - opinia prawna

Stan faktyczny Sąsiad, działając prawdopodobnie w dobrej wierze, przeprowadził drogę do swojej działki, zajmując niewielką część zabudowanej nieruchomości sąsiedniej. Naruszenie to nie wpłynęło na spadek użyteczności tej nieruchomości. Jakie kroki można przedsięwziąć celem uregulowania (...)

Konsekwencje naruszenia cudzego gruntu – opinia prawna

Konsekwencje naruszenia cudzego gruntu – opinia prawna

Stan faktyczny Sąsiad, działając prawdopodobnie w dobrej wierze, przeprowadził drogę do swojej działki, zajmując niewielką część zabudowanej nieruchomości sąsiedniej. Naruszenie to nie wpłynęło na spadek użyteczności tej nieruchomości. Jakie kroki można przedsięwziąć celem uregulowania (...)

Pozwolenie wodnoprawne a prawa właścicieli sąsiednich działek - opinia prawna

Pozwolenie wodnoprawne a prawa właścicieli sąsiednich działek - opinia prawna

Stan faktyczny Jestem właścicielem elektrowni wodnej. Teren, na którym ułożony jest rurociąg, należy do innego właściciela. Rurociąg jest ułożony w ten sposób, że część jest zakopana a część jest na powierzchni ziemi. Na terenie jednej działki zmieniłem trasę biegu rury, ale (...)

Nabycie przez zasiedzenie użytkowania wieczystego i służebności gruntowej

Nabycie przez zasiedzenie użytkowania wieczystego i służebności gruntowej

Nabycie przez zasiedzenie użytkowania wieczystego Przedmiotem zasiedzenia jako sposobu nabycia może być prawo własności lub użytkowania wieczystego.  Prawo użytkowania wieczystego jest prawem pośrednim pomiędzy prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi. Użytkowanie wieczyste (...)

Czym jest spadek - czyli co możesz odziedziczyć?

Czym jest spadek - czyli co możesz odziedziczyć?

Pod pojęciem spadku kryje się ogół praw i obowiązków zmarłego, które przechodzą na spadkobierców w drodze spadkobrania. Nie należą jednak do spadku praw i obowiązki ściśle związane z osobą zmarłego, jak również prawa, które z chwilą śmierci spadkodawcy (...)

Jak rozwiązać spór przez internet?

Jak rozwiązać spór przez internet?

Skorzystaj z platformy ODR Konsumencie, zawarłeś umowę przez internet ze sprzedawcą z Polski lub innego kraju UE i chcesz złożyć skargę? Sprzedawco, chcesz szybko i bez wysokich kosztów rozwiązać spór z klientem? Skorzystajcie ze specjalnej platformy ODR (ang. (...)

Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...

Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...

Wniosek o emeryturę w obniżonym wieku można już składać Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Od 1 września br. można złożyć wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) (...)

Jak pozbyć się słupa z działki albo jak otrzymać za niego odszkodowanie – opinia prawna

Jak pozbyć się słupa z działki albo jak otrzymać za niego odszkodowanie – opinia prawna

Stan faktyczny W 2000 roku nabyłem od osoby prywatnej działkę budowlaną o powierzchni 4500 m² wraz z istniejącą na niej zabudową energetyczną. Przez działkę tę przechodzą dwie linie energetyczne niskiego napięcia zawieszone na sześciu betonowych słupach. Linie te biegną wzdłuż (...)

Jak zakończyć umowę pracodawcy z pracownikiem?

Jak zakończyć umowę pracodawcy z pracownikiem?

Przeczytaj, w jaki sposób może zakończyć się współpraca z pracownikiem i co wziąć pod uwagę, ustalając tryb rozwiązania umowy o pracę. Sprawdź, kiedy pracownik może odwołać się do sądu, a kiedy to pracodawca może mieć roszczenia względem pracownika. ##baner## Jak można (...)

Rozporządzanie nieruchomością obciążoną prawem dożywocia - opinia prawna

Rozporządzanie nieruchomością obciążoną prawem dożywocia - opinia prawna

    Stan faktyczny Rodzice w zamian za ustanowienie na ich rzecz prawa dożywocia obejmującego część domu (parter oraz lokal handlowy) przekazali mi własność nieruchomości. Aktualnie wspólnie chcemy wynająć pawilon handlowy, co do którego ustanowione jest prawo dożywocia. (...)

Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?

Jak współwłaściciele mogą korzystać ze wspólnej nieruchomości?

Od czego zależy sposób korzystania z rzeczy wspólnej przez współwłaścicieli? Ustawową regulację sposobu korzystania z rzeczy wspólnej, w tym także ze wspólnej nieruchomości zawiera art. 206 k.c., który stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli (...)

Zasiedzenie - Kiedy można stać się właścicielem przez zasiedzenie?

Zasiedzenie - Kiedy można stać się właścicielem przez zasiedzenie?

Co to jest zasiedzenie? Zasiedzenie to jedna z form nabycia własności rzeczy poprzez jej długotrwałe, faktyczne posiadanie. W drodze zasiedzenia można nabyć własność każdej nieruchomości (gruntowej, budynkowej i lokalowej) oraz każdej rzeczy ruchomej. Można zasiedzieć także służebność (...)

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.

Emerytura w powszechnym wieku emerytalnym dla osób urodzonych do końca 1948 r.

Osoby, które urodziły się przed 1949 r., osiągnęły już wiek emerytalny, uprawniający do nabycia emerytury. Sprawdź, na jakich zasadach ZUS przyznaje emeryturę i co należy zrobić, żeby ją otrzymać. Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać emeryturę? Żeby uzyskać (...)

Akt o usługach cyfrowych

Akt o usługach cyfrowych

Pierwsze wspólne przepisy dotyczące obowiązków i odpowiedzialności pośredników na jednolitym rynku otworzą nowe możliwości świadczenia usług cyfrowych ponad granicami przy równoczesnym zapewnieniu wysokiego poziomu ochrony użytkowników bez względu (...)

Dozwolony strajk (głodowy) - opinia prawna

Dozwolony strajk (głodowy) - opinia prawna

Stan faktyczny Pod jakim warunkiem strajk np. głodowy jest zgodny z prawem? Czy można zwolnić pracownika za uczestnictwo w strajku? Czy dopuszczalna jest taka forma nacisku na zmiany w warunkach wynagrodzenia, jeśli nic nie dały rokowania? Opinia prawna Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą (...)

Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć

Wypowiedzenie umowy o pracę - wszystko, co musisz wiedzieć

Tematem artykułu jest zagadnienie wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę oraz wskazanie przykładowych błędów, jakie w tych sytuacjach popełniają strony stosunku pracy. Omówiono w nim podstawowe przyczyny, które mogą stanowić uzasadnienie rozwiązania umowy o pracę. (...)

Który sąd osądzi przestępcę?

Który sąd osądzi przestępcę?

  Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, (...)

Druk SD-Z2 - zgłoszenie darowizny lub spadku bez podatku

Druk SD-Z2 - zgłoszenie darowizny lub spadku bez podatku

Dostajesz darowiznę albo dziedziczysz spadek po kimś z bliskiej rodziny? Jeżeli chcesz skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, złóż formularz podatkowy SD-Z2. Sprawdź, jak to zrobić. Kto może złożyć formularz SD-Z2, aby skorzystać z całkowitego (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Zasiedzenie a rozgraniczenie nieruchomości

Zasiedzenie a rozgraniczenie nieruchomości

Ojciec kuzyna kupił dom z działką 28 lat temu. Kuzyn posiada tylko i wyłącznie własnoręcznie sporządzony akt kupna z podpisami świadków. Za dwa lata kuzyn może według informacji jakie posiada nabyć prawa do tej posiadłości na zasadzie zasiedzenia. Działka obok należy do osoby, która (...)

Czy mogę domagać się odszkodowania za linie wysokiego napięcia?

Czy mogę domagać się odszkodowania za linie wysokiego napięcia?

Witam, przez działkę budowlanej którą odziedziczyłam po moich dziadkach, przebiega linia wysokiego napięcia. Czy mogę z tego tytułu żądać odszkodowania? Sporządzoną na Pani potrzebę opinię prawną oparliśmy na przepisach:      ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks (...)

Korzystanie ze służebności innej osoby

Korzystanie ze służebności innej osoby

Jestem właścicielem działki, która graniczy z działką sąsiada AA. Naprzeciwko sąsiada AA jest działka sąsiada BB. Między działką AA i BB jest droga A, która należy do AA, ale sąsiad BB ma służebność na używanie tej drogi. Ja mogę dojeżdżać do swojej działki drogą okrężną, (...)

Jak zabezpieczyć się przed stratą mieszkania przez długi ojca?

Jak zabezpieczyć się przed stratą mieszkania przez długi ojca?

Miesiąc temu zmarł mój tata. Był on właścicielem mieszkania w którym obecnie mieszkam w raz z moją mamą. Problem pojawił się, kiedy dowiedziałyśmy się że mój tata za życia pozaciągał kredyty w bankach. Teraz obawiam się że banki zabiorą nam mieszkanie. Czy bank ma takie prawo? Czy (...)

Spór sąsiedzki

Spór sąsiedzki

Sąsiad notorycznie parkował swoje samochody, jak również osoby odwiedzające go, przed ogrodzeniem Pana X. Niszczył tym samym pas zieleni (należący do gminy ) oraz uprzykrzał w każdy inny sposób życie Pana X. Polubowne załatwienie sprawy nie dało żadnego efektu, nawet pogarszało zachowanie (...)

Zbyt wąska droga konieczna

Zbyt wąska droga konieczna

W akcie własności moich sąsiadów jest ustanowiona służebność dojazdu do mojej działki. Niestety nic nie mówi tam w którym miejscu ma ona przebiegać. Sąsiad co prawda wyznaczył mi drogę która w/g mnie jest za wąska. Jak uregulować prawnie tę służebność i czy jakieś przepisy regulują (...)

Służebność drogowa

Służebność drogowa

Przez moją posesję jest wytyczona służebność drogowa .W księdze wieczystej jest wpisana bezpłatna służebność drogowa dla każdoczesnych właścicieli dwóch działek. Tak naprawdę nigdy nie było można odróżnić gdzie są granice między drogą a działką ponieważ było to pole. Nowi (...)

Usunięcie służebności drogi koniecznej

Usunięcie służebności drogi koniecznej

W jakich przypadkach, zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, można usunąć służebność drogi koniecznej? Kodeks cywilny przewiduje szereg możliwości ustania służebności. Służebność może ustać w następujących przypadkach: 1)Wskutek niewykonywania służebności (...)

Ochrona prawa własności

Ochrona prawa własności

Dwa lata temu stałam się właścicielką działki budowlanej w niedużym mieście na zasadzie wyjścia ze współwłasności. Tak się złożyło, że w wydzielonej mojej działce prawie przez sam środek, przebiega przyłącze gazowe do budynku na działce sąsiedniej. Po wydzieleniu sygnalizowałam (...)

Zasiedzenie służebności

Zasiedzenie służebności

Posiadam nieprzerwalnie od 20 lat nieruchomość własną która jest przyłączona do wspólnego zbiornika nieczystości-szamba który to zbiornik znajduje się na sąsiedniej działce przyległej nieruchomości która graniczy wspólnym murem z moją nieruchomością. Nieruchomość przyległa jest (...)

Odszkodowanie za służebność drogi koniecznej

Odszkodowanie za służebność drogi koniecznej

Zarządzam kamienicą i jestem jej współwłaścicielem, przez której podwórze dojeżdżają lokatorzy sąsiednich dwóch posesji należących do Urzędu Miasta. 30 lat temu nie było przejazdu przez moją posesję a dojeżdżano inną drogą. Urząd miasta zezwolił na administrowanym przez siebie (...)

Roszczenia posiadającego służebność mieszkania

Roszczenia posiadającego służebność mieszkania

W chwili obecnej jestem w trakcie podziału majątku, jestem po rozwodzie, mam zniesioną ustawową wspólność małżeńską z dniem 01-01-1999 roku. Razem z byłą żoną jesteśmy współwłaścicielami posesji, "zakupiliśmy" ją od moich rodziców, miała to być darowizna (rodzice nie dostali (...)

Media pod działką sąsiada

Media pod działką sąsiada

Przez działkę sąsiada mamy zamiar przeciągnąć media, prąd, gaz i kanalizacje. Podpisał on na piśmie oświadczenie, że wyraża na to zgodę, potrzebowaliśmy takiej zgody do elektrowni. Nic nie jest jednak przeprowadzone notarialnie. Czy jeżeli zakopiemy te media, on będzie mógł kiedyś (...)

Współwłasność a służebności na nieruchomości

Współwłasność a służebności na nieruchomości

Posiadam działkę, do której prowadzi pas ziemi pełniący funkcję drogi. Droga nie należy do mnie. Mam w księdze wieczystej zapisaną służebność przechodu i przejazdu oraz prowadzenia mediów po tej "drodze". Mam możliwość stania się współwłaścicielem tej drogi (mniejszościowym). Z (...)

Uciążliwa droga konieczna

Uciążliwa droga konieczna

Mam zamiar nabyć działkę gruntu, która nie ma bezpośredniego dostępu do drogi publicznej. Działkę tę od drogi publicznej oddziela inna działka, mająca dostęp do drogi, na której stoi dom należący do osoby od której mam zamiar nabyć działkę. Właściciel działek wyraża zgodę na zamieszczenie (...)

Służebność drogowa - prawa i obowiązki

Służebność drogowa - prawa i obowiązki

Jestem właścicielem działki, która ma wpisaną w hipotece służebność drogi koniecznej, określoną w mapie katastralnej wymiarem działki, z którego wynika, ze droga konieczna ma mieć 3m szerokości. W rzeczywistości droga ma 240 cm i oddziela ją od reszty mojej działki ogrodzenie istniejące (...)