Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)
W związku z obowiązkiem złożenia zeznania podatkowego za 2017 r., przypominamy, że w PIT należy wykazać również przychody ze sprzedaży lub zamiany kryptowalut, takich jak m.in. bitcoin, litecoin i ether.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje, iż dochody uzyskane z tego tytułu podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.
Sposób ich opodatkowania, wykazania we właściwym zeznaniu podatkowym zależą od źródła, w jakim dochody te zostały uzyskane oraz od formy opodatkowania wybranej przez podatnika prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą.
Źródło przychodów
Przychody z obrotu krytpowalutą mogą być zakwalifikowane do źródła przychodów z tytułu:
- praw majątkowych (o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 i art. 18 ustawy o PIT)
albo
- pozarolniczej działalności gospodarczej (o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT), jeśli kryptowaluta jest przedmiotem obrotu w ramach działalności, która spełnia okreśłone warunki (o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT): m.in. ma ona charakter zarobkowy, jest prowadzona we własnym imieniu przez podatnika, w sposób zorganizowany i ciągły (i nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 5b ust. 1 ustawy o PIT).
Przychód
Obrót kryptowalutami generuje przychód m.in. w przypadku:
- sprzedaży kryptowaluty (zamiany kryptowaluty na walutę tradycyjną, np. złotówki (PLN), euro (EUR), dolara amerykańskiego (USD),
- zamiany kryptowaluty na inną kryptowalutę, na towar lub na usługę. Zamianę kryptowaluty należy traktować jako formę jej odpłatnego zbycia, analogicznie jak zamianę jakichkolwiek innych praw majątkowych, np. wierzytelności.
Przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT
Przychód z odpłatnego zbycia kryptowaluty w drodze umowy sprzedaży bądź zamiany – kwalifikowany do przychodów z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o PIT – powstaje w momencie otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy (waluty tradycyjnej), innej kryptowaluty, towaru czy wykonania usługi (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT).
Przychód z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT
Za przychód z działalności gospodarczej uznaje się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Jednocześnie za datę powstania przychodu z działalności gospodarczej (stosownie do art. 14 ust. 1c ustawy o PIT, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p w art. 14 ustawy) uważa się dzień zbycia prawa majątkowego – czyli dzień sprzedaży lub zamiany danej kryptowaluty – nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.
Koszt uzyskania przychodów
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o PIT).
Takimi kosztami są zatem wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:
- zostały faktycznie poniesione w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami,
- nie zostały wymienione w art. 23 ustawy o PIT, zawierającym katalog wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów,
- są odpowiednio udokumentowane.
W przypadku obrotu kryptowalutą w ramach działalności gospodarczej sposób rozliczania i ewidencjonowania dla celów podatkowych uzyskiwanych przychodów i ponoszonych kosztów zależy od rodzaju prowadzonych przez podatnika ksiąg podatkowych (podatkowej księgi przychodów i rozchodów albo ksiąg rachunkowych).
Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest uproszczoną i sformalizowaną formą ewidencjonowania zdarzeń gospodarczych, dlatego też podatnik:
- może dokonywać w niej zapisów wyłącznie na podstawie ściśle określonych dokumentów (wymienionych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów), takich jak np. faktury czy rachunki. Z tych względów dokumenty w postaci np. wyciągów z historią transakcji giełdowych z internetowej giełdy kryptowalut, czy wyciągów z kont bankowych z historia transakcji nie stanowią dowodów księgowych w rozumieniu przepisów i przychody oraz koszty uzyskania przychodu udokumentowane wyłącznie w ten sposób nie mogą zostać zaewidencjonowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów,
Brak możliwości zaewidencjonowania danych przychodów czy wydatków w podatkowej księdze przychodów i rozchodów – z uwagi na brak posiadania przez podatnika wymaganej w rozporządzeniu formy ich udokumentowania – nie oznacza automatycznego braku możliwości uznania ich odpowiednio za przychód oraz koszt uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o PIT. Jeżeli zatem podatnik w inny sposób rzetelnie udokumentuje powstanie przychodu podatkowego, czy poniesienie kosztu podatkowego, powinien to uwzględnić w trakcie roku podatkowego w bieżącej zaliczce na podatek, jak również w rocznym rozliczeniu podatku dochodowego:
- wydatki na zakup kryptowaluty ujmuje w kosztach uzyskania przychodów w momencie poniesienia wydatku, tzn. „na bieżąco", czyli w dacie zakupu i według cen zakupu,
- przy rozliczaniu kosztów uzyskania przychodów z obrotu kryptowalutą nie ma jest podstaw prawnych do stosowania metody FIFO („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło"; o której mowa w art. 30a ust. 3 ustawy o PIT).

Inne zasady rozliczania i dokumentowania kosztów uzyskania przychodów obowiązują podatników prowadzących księgi rachunkowe, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, gdyż:
- przepisy ustawy nie zawierają katalogu dokumentów księgowych, które mogą stanowić podstawę zapisów w księgach rachunkowych, a jedynie określają jego podstawowe elementy (art. 21 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Z tych względów np. wyciągi bankowe potwierdzające transakcje zakupu lub sprzedaży kryptowaluty wraz z załączonym wydrukiem z dokonanej transakcji z giełdowego profilu jednostki, uzupełnionym o podpis osoby, która w imieniu jednostki dokonała tej transakcji, mogą być uznane za dowód księgowy w rozumieniu ustawy,
- obowiązuje podział kosztów na pośrednie (potrącane w dacie ich poniesienia) i bezpośrednie (potrącane w momencie powstania ściśle związanego z nim przychodu);
- przepisy (art. 34 ust. 4 pkt 2 ustawy o rachunkowości) przewidują możliwość wyboru przez podatnika metody FIFO („pierwsze przyszło – pierwsze wyszło") dla ustalenia wartości rozchodu określonych towarów.
Dochód
Dochody z obrotu krytpowalutą zakwalifikowane do:
- praw majątkowych opodatkowane są na zasadach ogólnych według skali podatkowej (określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT) i wykazywane w zeznaniu PIT-36, w części D.1. lub D.2.,w wierszu 7: Prawa autorskie i inne prawa (o których mowa w art. 18 ustawy o PIT),
albo
- pozarolniczej działalności gospodarczej, podlegają łączeniu z innymi dochodami z tego źródła przychodów. Wówczas dochód (stratę) z tego tytułu należy wykazać w zeznaniu:
- PIT-36, jeżeli dla tego źródła przychodów wybrano formę opodatkowania na zasadach ogólnych według skali podatkowej,
- PIT-36L, jeżeli dla tego źródła przychodów wybrano formę opodatkowania 19% stawką podatku (o której mowa w art. 30c ust. 1 ustawy o PIT).
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)
Umowa sprzedaży oraz zamiany kryptowaluty, stanowiącej prawo majątkowe, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (zob. art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a, art. 4 pkt 1 i 2, art. 6 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych). W przypadku umowy sprzedaży obowiązek zapłacenia tego podatku – w wysokości 1% wartości rynkowej nabywanego prawa majątkowego zbywanej kryptowaluty – dotyczy kupującego. Przy umowie zamiany obowiązek zapłaty podatku – w wysokości 1% wartości rynkowej prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek – dotyczy solidarnie stron czynności.
Wyłączona z opodatkowania PCC (na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC) jest umowa sprzedaży bądź zamiany kryptowalut objęta podatkiem VAT – w zakresie, w jakim podlega opodatkowaniu VAT lub jeżeli przynajmniej jedna ze stron czynności jest zwolniona z VAT z tytułu dokonania tej czynności.
Podatek od towarów i usług (VAT)
Działalność w zakresie kupna i sprzedaży tzw. kryptowalut podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatne świadczenie usług (zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług; zob.: pkt 31 wyroku TSUE z dnia 22 października 2015 r. w sprawie C-264/14 – Hedqvist). Dla celów VAT pojęcie walut używanych jako prawny środek płatniczy obejmuje także tzw. kryptowalutę (tym samym wpisuje się w normę z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT – zob.: pkt 47 ww. wyroku TSUE).
Oznacza to, że sprzedaż i wymiana kryptowaluty na walutę tradycyjną i odwrotnie, jak również wymiana jednej kryptowaluty na inną, o ile podlega opodatkowaniu VAT, korzysta ze zwolnienia z VAT.
W związku z tym należy pamiętać, że co do zasady podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT od nabywanych towarów i usług związanych z działalnością w zakresie wydobywania jak i kupna/sprzedaży kryptowalut (wyjątek – art. 86 ust. 9 ustawy o VAT).
Obowiązek podatkowy w zakresie podatku VAT powstaje w momencie sprzedaży/wymiany kryptowaluty na walutę tradycyjną, jak również w momencie wymiany jednej kryptowaluty na inną.
Podstawa opodatkowania (którą zgodnie z ogólnymi zasadami wynikającymi z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT jest otrzymane wynagrodzenie) w przypadku handlu kryptowalutami zarówno w zakresie kupna/sprzedaży za walutę tradycyjną, jak i za inną kryptowalutę, ma być wyrażona w złotówkach (PLN).
Zob. też:
- Niebezpieczne kryptowaluty
- Waluty wirtualne będą uregulowane
- Niebezpieczeństwa związane z inwestowaniem w tzw. monety czy tokeny
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 200, z późn. zm.; ustawa o PIT);
- ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2018 r. poz. 395);
- ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1150, ze zm.; ustawa o PCC);
- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.; ustawa o VAT.

Potrzebujesz porady prawnej?
Rozliczenie z urzędem skarbowym – złożenie deklaracji PIT i zapłata podatk - to podstawowe obowiązki podatkowe przedsiębiorcy. Jaką deklarację PIT wybrać, jak przygotować i podpisać deklaracje podatkowe: PIT, CIT, VAT. Deklaracje papierowe czy elektroniczne Kiedy można złożyć deklarację (...)
20 grudnia 2019 r.Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe, które dotyczą zasad korzystania z danych zawartych w utworzonym z dniem 1 września 2019 r. Wykazie podatników VAT, zwanym dalej także ,,Wykazem”. Dowiedz się, co z nich wynika. ##baner## Ogólne wyjaśnienia (...)
Rozliczenie PIT przez Ukraińców dochodów uzyskanych w 2020 roku z zatrudnienia w Polsce
Poznaj zasady rozliczenia PIT przez rezydentów podatkowych Ukrainy dochodów uzyskanych w 2020 roku z zatrudnienia w Polsce. ##baner## Twoje obowiązki wobec polskiego urzędu skarbowego zależą od tego: w jaki sposób zostałeś zatrudniony i jak są kwalifikowane (...)
Jak zmienić sposób płacenia podatków i prowadzenia księgowości?
Jeśli prowadzisz firmę, jednym z twoich obowiązków jest terminowe opłacanie podatków i prowadzenie księgowości. Jeżeli wybrałeś daną formę opodatkowania i zasady płacenia zaliczek nie oznacza to, że nie możesz tego zmienić. Dowiedz się, jak dokonać zmiany formy opodatkowania (...)
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów i jej opodatkowanie VAT-em
Pojęcie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – warunki dla dostawcy i nabywcy Wewnątrzwspólnotowa dostawę towarów ma miejsce, gdy następuje wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju. Przepisy (...)
Wirtualne „waluty", takie jak bitcoin, litecoin czy ether nie są emitowane i gwarantowane przez bank centralny i nie są prawnym środkiem płatniczym. Czym są wirtualne „waluty"? Kryptowaluty nie są ani emitowane, ani gwarantowane przez bank centralny. Nie są też prawnym środkiem (...)
Rząd rozszerza Tarczę antykryzysową
Rada Ministrów przyjęła kolejne rozwiązania zapobiegające skutkom negatywnego oddziaływania koronawirusa na gospodarkę. Jest to kontynuacja działań zawartych w "Tarczy antykryzysowej", która wspiera przedsiębiorców i pracowników. Teraz zajmuje się nimi Sejm. ##baner## Czego (...)
Rozliczenie dochodów uzyskanych w 2021 roku z zatrudnienia w Polsce - ważne dla rezydentów podatkowych Ukrainy (polskich nierezydentów) Obowiązki wobec polskiego urzędu skarbowego zależą od tego: w jaki sposób zostałeś zatrudniony i jak są kwalifikowane Twoje (...)
Oświadczenia i wnioski mające wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych
Objaśnienia podatkowe Objaśnienia podatkowe MF z 30 grudnia 2022 r. dotyczą oświadczeń i wniosków mających wpływ na wysokość zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (dalej:zaliczka lub zaliczki), które obliczają i pobierają płatnicy tego podatku. Poniżej (...)
Najważniejsze nowe rozwiązania podatkowe
Do utrzymania dobrego stanu finansów państwa potrzebna jest odpowiedzialna polityka podatkowa. Jej celem jest wspieranie firm tak, żeby przetrwały trudny okres pandemii w jak najlepszej kondycji i żeby po jej zakończeniu mogły wrócić na ścieżkę szybkiego rozwoju. W (...)
Tarcza 2.0. - rozszerzenie tarczy antykryzysowej
Rozszerzenie tarczy antykryzysowej to m.in. zwiększenie dostępności pożyczek dla mikroprzedsiębiorców, dodatkowe świadczenia postojowe, a także możliwość objęcia wsparciem przedsiębiorstw, które powstały między 1 lutego a 1 kwietnia br. – "Dzięki tym zmianom tarcza (...)
Zakup preferencyjny paliwa stałego przez gospodarstwa domowe
Ustawa węglowa weszła w życie Gminy, spółki gminne i związki gminne będą mogły kupować węgiel od importerów za nie więcej niż 1,5 tys. zł za tonę i sprzedawać go w cenie nie wyższej niż 2 tys. zł za tonę. W terminie 3 dni roboczych od dnia wejścia w życie ustawy (...)
Rozliczenia podatkowe transakcji w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego
Objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów Pojawiły się objaśnienia podatkowe Ministerstwa Finansów z dnia 1 grudnia 2017 r., które dotyczą kwestii rozliczenia w zakresie podatku od towarów i usług (VAT), podatku dochodowego od osób prawnych (CIT) oraz (...)
Jaki podatek od czynności cywilnoprawnych trzeba zapłacić od pożyczki?
Przedmiot opodatkowania PCC w przypadku pożyczki Przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) są m.in.: umowa pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, zmiany umów pożyczki, jeżeli powodują podwyższenie podstawy opodatkowania (...)
Jak złożyć wniosek o wydanie Wiążącej Informacji Stawkowej?
Sprzedajesz towary lub usługi i nie jesteś pewien czy używasz poprawnej klasyfikacji lub właściwej stawki VAT? Poproś o interpretację Krajową Informację Skarbową - złóż wniosek o wydanie wiążącej informacji stawkowej (WIS) i skorzystaj z ochrony prawnej. ##baner## Jakich stawek (...)
Minister Finansów wydał objaśnienia dotyczące regulacji odnoszących się do tworzenia i funkcjonowania nowego rodzaju podatnika, jakim jest grupa VAT (GV). Celem objaśnień jest przedstawienie praktycznego rozumienia przepisów ustawy o VAT w zakresie, w jakim umożliwiają wspólne (...)
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców od 2018 roku
JPK_VAT dla mikroprzedsiębiorców Podatnicy VAT, którzy składają deklaracje VAT-7 lub VAT-7K, od 1 stycznia 2018 r. będą mieć obowiązek prowadzenia elektronicznej ewidencji VAT. Swój rejestr sprzedaży i zakupów VAT będą przesyłać do resortu finansów (...)
Podatek od czynności cywilnoprawnych od sprzedaży i zamiany rzeczy lub praw
PCC a umowy sprzedaży i zamiany Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych opodatkowaniu tym podatkiem podlegają między innymi umowy sprzedaży i zamiany, a także zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC. Umowa sprzedaży (...)
Projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw, przedłożony przez minister rozwoju. Obrona polskich (...)
Nadchodzą ważne zmiany dla przedsiębiorców!
Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw wejdzie w życie 20 września 2008 r., z wyjątkiem nowych przepisów o Ewidencji Działalności Gospodarczej w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej (...)