Jakie wydatki zarządu spółki z o. o. są kosztami uzyskania przychodu – opinia prawna

1 ustawy o podatku dochodowym.” (Wyrok NSA z dnia 16 kwietnia 1996 r., sygn. SA/Ka 153/95„Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 1998, nr 2, poz. 53). Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjnym w wyroku z dnia 14 maja 1996r., w którym stwierdził, że „Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych ustanawia bardzo pojemną regułę, w myśl której zasadniczo każdy wydatek celowo poniesiony z zamiarem uzyskania przychodu powinien być uznany za koszt uzyskania tego przychodu.” (wyrok NSA z dnia 14 maja 1996 r., sygn. SA/Wr 879/95, „Przegląd Orzecznictwa Podatkowego” 1998, nr 1, poz. 23). Z orzeczeń tych wynika, że możliwość zaliczenia określonych wydatków jako kosztów uzyskania przychodu uzależniona jest od niewątpliwego i celowego powiązania tych wydatków z kosztem uzyskania przychodu. Podobne stanowisko zajął NSA w wyroku z dnia 2 sierpnia 1995r., sygn. III SA 502/94, opubl. ONSA 1996r. Nr 2 poz. 95, w którym stwierdzono, że: „Podatnik ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów ich uzyskania (art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych), pod tym jednak warunkiem, że mają one bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma bądź też może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.”

W analizowanym stanie spółka z o.o. zaliczyła do kosztów uzyskania przychodu wydatek na obiad w ekskluzywnej restauracji członków zarządu spółki, w czasie którego omawiano bieżące sprawy spółki. Otóż zaliczenie tego wydatku w koszty uzyskania przychodu może być bardzo łatwe do zakwestionowania. Po pierwsze, trudno wykazać cel poniesienia tego wydatku. Pomimo tego, że w czasie obiadu omawiane były bieżące sprawy spółki i w związku z tym można uznać spotkanie jako omawianie perspektyw rozwoju, możliwości uzyskania dodatkowych przychodów dla spółki i ogólnej strategii firmy, to trudno uzasadnić dlaczego spotkanie takie musiało odbyć się w ekskluzywnej restauracji i przy okazji obiadu. Nie sposób bowiem ustalić związku przyczynowego pomiędzy wydatkami na obiad dla członków zarządu, a omawianiem perspektyw rozwoju spółki i w związku z tym ewentualnego przyszłego przychodu spółki. Aby zaliczyć taki wydatek do kosztów uzyskania przychodu, podatnik udowodnić musiałby, iż omawianie spraw spółki w innym miejscu niż w ekskluzywnej restauracji przy obiedzie nie wiązałby się z efektami obrad jakie uzyskane zostały w czasie tego obiadu.

Spotkanie członków zarządu mogło być bowiem zorganizowane w każdym innym miejscu. Przedstawioną sytuację najlepiej obrazuje orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 kwietnia 1996r., w którym czytamy: “Wychodząc z założenia, że fakt efektywnego uzyskania przychodu nie może być jedynym kryterium oceny zasadności kwalifikowania poniesionych wydatków do kategorii kosztów uzyskania przychodów, nie można jednocześnie stwierdzić, iż na gruncie obowiązujących przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych istnieją przesłanki do stwierdzenia, że każdy wydatek poczyniony przez podmiot gospodarczy w ramach prowadzonej działalności należy uznać za koszt uzyskania przychodu, gdyż oznaczałoby to w praktyce przerzucenie na Skarb Państwa całego ryzyka związanego z przedsięwzięciem gospodarczym. Możliwość kwalifikowania konkretnego wydatku jako kosztu uzyskania przychodu w sytuacji, kiedy poniesienie tego wydatku nie było związane z uzyskaniem przychodu, uzależnione jest więc od rzetelnej i całościowej oceny tego, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności przy zachowaniu należytej staranności podatnik w momencie dokonywania wydatku mógł i powinien przewidzieć iż ten wydatek spodziewanego przychodu nie przysporzy.” (Wyrok NSA z dnia 24 kwietnia 1996 r., sygn. SA/Gd 1380/95). W świetle powołanego orzeczenia Należy stwierdzić, że przy zachowaniu należytej staranności podatnik nie mógł spodziewać się, że zorganizowanie spotkania członków zarządu w ekskluzywnej restauracji będzie miało związek z możliwością uzyskania przychodu.

Nie można bowiem do kosztów uzyskania przychodu zaliczyć wydatków “zbytkownych”. Nie można więc uznać wydatków na obiad w ekskluzywnej restauracji jako wydatku poniesionego w celu uzyskania przychodu, gdyż w żadnym razie nie można wykazać powiązania pomiędzy tymi wydatkami a możliwością uzyskania przychodu przez spółkę.

Wydatek na obiad w ekskluzywnej restauracji mógłby być natomiast zaliczony do kosztów uzyskania przychodu jako wydatek na cele reprezentacyjne. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28, nie uważa się za koszty uzyskania przychodu kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodów, chyba że reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób. Oznacza to, że w analizowanym przypadku możliwym byłoby zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wydatków na obiad w ekskluzywnej restauracji jako wydatków na cele reprezentacji. Warunkiem jednak zaliczenia takiego wydatku w koszty reprezentacji (o reklamie w analizowanym przypadku mowy być nie może) byłaby obecność na tym obiedzie kontrahenta spółki, lub osoby, z która spółka zamierza wejść w kontakty handlowe. Wówczas, koszt taki mógłby być traktowany jako koszt reprezentacji i jeżeli nie przekracza 0,25% przychodów spółki, mógłby być zaliczony jako koszt uzyskania przychodu.