W czasie prowadzonej egzekucji często okazuje się, że majątek jaki posiada dłużnik jest niewystarczający, aby pokryć wszystkie należności związane z egzekucją. Powody tego są różne. Dłużnik bowiem może albo nie mieć odpowiedniej ilości pieniędzy i majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzyciela albo po prostu ukrywa majątek przed jego spieniężeniem. Instytucja wyjawienia majątku przez dłużnika ma na celu uzyskanie w głównej mierze informacji na temat posiadanych składników majątkowych przez dłużnika. Jej zadaniem jest umożliwienie zaspokojenia się wierzycielowi poprzez możliwość wyboru składnika majątkowego dłużnika, który podlegał będzie egzekucji.
Kiedy żądanie wyjawienia majątku dłużnika jest dopuszczalne?
Zgodnie z zasadą postępowania egzekucyjnego wyrażoną w kodeksie postępowania cywilnego jeżeli zajęty w egzekucji majątek dłużnika:
-
nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności lub
-
jeżeli wierzyciel wykaże, że na skutek prowadzonej egzekucji nie uzyskał w pełni zaspokojenia swej należności,
- może on żądać zobowiązania dłużnika do złożenia wykazu majątku z wymienieniem rzeczy i miejsca, gdzie się znajdują, przypadających mu wierzytelności i innych praw majątkowych.
Wierzyciel może również żądać złożenia przyrzeczenia o następującej treści:
-
Świadomy znaczenia mych słów i odpowiedzialności przed prawem zapewniam, że złożony przeze mnie wykaz majątku jest prawdziwy i zupełny.
Czy wierzyciel może żądać wyjawienia majątku przed wszczęciem egzekucji?
Oczywiście, że tak. Wierzyciel bowiem może żądać wyjawienia majątku przed wszczęciem egzekucji, jeżeli uprawdopodobni, że nie uzyska zaspokojenia w pełni swej należności ze znanego mu majątku albo z przypadających dłużnikowi bieżących świadczeń periodycznych za okres sześciu miesięcy.
W jaki sposób można domagać się wyjawienia majątku?
Żądanie takie można wyrazić poprzez złożenie odpowiedniego wniosku. Wniosek o nakazanie dłużnikowi wyjawienia majątku składa się w sądzie właściwości ogólnej dłużnika. W razie egzekucji alimentów sąd prowadzi postępowanie o wyjawienie majątku także na wniosek komornika.
Do wniosku należy dołączyć:
-
odpis protokołu zajęcia lub
-
inne dokumenty uzasadniające obowiązek wyjawienia majątku,
-
tytuł wykonawczy - jeżeli wniosek złożono przed wszczęciem egzekucji.
W jaki sposób przebiega postępowanie w sprawie wyjawienia majątku?
Sąd rozpoznaje wniosek po wezwaniu i wysłuchaniu stron, jeżeli się stawią. Wykaz i przyrzeczenie sąd odbiera niezwłocznie. W uzasadnionych wypadkach sąd może wyznaczyć dłużnikowi termin nie dłuższy niż tydzień. Na postanowienie sądu w przedmiocie wyjawienia majątku przysługuje zażalenie. Wniesienie zażalenia nie tamuje wykonania postanowienia o wyjawieniu majątku.
Jeżeli dłużnik bez usprawiedliwionej przyczyny nie stawi się do sądu w celu złożenia wykazu lub przyrzeczenia albo stawiwszy się wykazu nie złoży lub odmówi odpowiedzi na zadane mu pytanie albo odmówi złożenia przyrzeczenia, sąd może:
-
skazać go na grzywnę lub
-
nakazać przymusowe doprowadzenie oraz
-
może zastosować areszt nieprzekraczający miesiąca.
Uwaga!
-
O skutkach tych dłużnik powinien być pouczony w wezwaniu na posiedzenie.
Czy mimo zastosowania środków przymusu Sąd może od nich odstąpić?
Tak, gdyż w razie zastosowania środków przymusu dłużnik może w każdej chwili złożyć wykaz i przyrzeczenie. W wypadku gdy zastosowano wobec niego areszt, dłużnik może domagać się stawienia go przed sąd w celu złożenia wykazu i przyrzeczenia. W wypadku tym sąd nie wzywając wierzyciela niezwłocznie przyjmie wykaz i odbierze przyrzeczenie, po czym zwolni dłużnika.
Wierzyciel, który nie był obecny przy tych czynnościach, może żądać ponownego wezwania dłużnika w celu zadania mu pytań zmierzających do wykrycia przedmiotów, do których mogłaby być skierowana egzekucja.
Uwaga!
-
Niestawiennictwo" dłużnika lub odmowa odpowiedzi albo dodatkowego złożenia przyrzeczenia pociąga za sobą takie skutki jakby dłużnik nie złożył oświadczenia i mogą być względem niego stosowane środki przymusu. O skutkach tych dłużnik powinien być pouczony w wezwaniu na posiedzenie.
Potrzebujesz porady prawnej?
Wyjawienie majątku ma charakter pomocniczego środka egzekucji. Z cała pewnością nie prowadzi ono bezpośrednio do zaspokojenia wierzyciela. Posiada jednak inną cechę będącą w egzekucji sporą zaletą – dzięki przeprowadzeniu postępowania o wyjawienie majątku możliwe jest stworzenie warunków do zaspokojenia wierzyciela. Mówiąc inaczej – w takim postępowaniu dłużnik zmuszony (...)
Projekt ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych
Sejm obradować będzie nad projektem ustawy o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych. W dotychczasowym stanie prawnym, wyjawienie majątku dłużnika następuje na wniosek wierzyciela, który wykaże, że dotychczasowe postępowanie egzekucyjne jest bezskuteczne i nie doprowadzi do ustalenia majątku, a tym samym do zaspokojenia należności alimentacyjnych. Ponadto, wierzyciel powinien (...)
Egzekucja grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach cywilnych
22 marca 2006 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2006 r. w sprawie egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach cywilnych. Rozporządzenie to określa sposób prowadzenia egzekucji grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu cywilnym, a także opłat sądowych i innych kosztów postępowania w sprawach (...)
Sądowe postępowanie egzekucyjne - konsekwencja nie do uniknięcia?
W postępowaniu cywilnym można wyróżnić 2 zasadnicze rodzaje egzekucji: egzekucję świadczeń pieniężnych oraz egzekucję świadczeń niepieniężnych. W praktyce można spotkać jeszcze egzekucję celem zniesienia współwłasności, która w rzeczywistości jest tylko sposobem zniesienia współwłasności nieruchomości przy zastosowaniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji (...)
Współuprawnieni i współzobowiązani - czyli co to jest solidarność?
Niejednokrotnie zdarza się taka sytuacja, gdy samodzielne dokonanie pewnej czynności może się wydawać trudne lub niemalże niemożliwe, a co najmniej ryzykowne. Reguła ta ma zastosowanie w każdej dziedzinie życia, zaliczając w to płaszczyznę cywilnoprawną. Zaciągnięcie zobowiązania w kilka osób daje większą gwarancję jego wykonania. Gwarancja ta, leży zarówno w interesie (...)
Rejestr Dłużników Niewypłacalnych
Rejestr dłużników niewypłacalnych powstał wraz z powstaniem Krajowego Rejestru Sądowego. Wpisy do tego Rejestru dokonywane są z urzędu lub na wniosek. Rejestr dłużników może stać się instrumentem dyscyplinującym dłużników Skarbu Państwa i innych wierzycieli w kierunku uregulowania zobowiązań. Z urzędu wpisuje się do rejestru dłużników niewypłacalnych: osoby (...)
Wysłali wezwania do zapłaty, sprawdza ich UOKiK
Działania, które podejmują firmy windykacyjne, aby wyegzekwować dług muszą być zgodne z prawem. Nie zawsze jednak obowiązek ten jest przestrzegany. Postępowanie UOKiK wykaże, czy spółka Ultimo naruszyła przepisy informacjami w pismach kierowanych do konsumentów Postępowanie przeciwko spółce Ultimo we Wrocławiu zostało wszczęte w czerwcu 2013 roku po informacji uzyskanych od (...)
Projektowane zmiany w postępowaniu względem dłużników alimentacyjnych
W Sejmie ma się odbyć czytanie projektu zmian w regulacji dotyczącej postępowania wobec dłużników alimentacyjnych. Celem zmian jest w głównej mierze reforma i usprawnienie systemu egzekucji alimentów od zobowiązanych, również w przypadku gdy egzekucja prowadzona przez komornika jest bezskuteczna oraz usprawnienie i urealnienie systemu egzekucji należności zlikwidowanego Funduszu (...)
Co się zmienia w procedurze cywilnej od 5 lutego 2005 r.? Wielkie zmiany w postępowaniu przed sądem
Czy nadal sąd będzie pomagał osobom występującym bez adwokata? Niestety nie. Osoby, które będą przed sądem występować samodzielnie, bez pomocy adwokata czy radcy prawnego, nie mogą już liczyć na pomoc sędziego. Zniwelowana została zasada, zgodnie z którą sędzia ma odgrywać aktywną rolę w procesie, a zatem dążyć do wyjaśnienia prawdy obiektywnej. (...)
Odpowiedzialność małżonków za zobowiązania - stan prawny obowiązujący od 20 stycznia 2005 r.
Jeżeli istnieje między małżonkami rozdzielność majątkowa, to czy masz powody obawiać się komornika? W systemie rozdzielności majątkowej istnieją jedynie dwa majątki: majątek osobisty żony i majątek osobisty męża, a zatem nie występuję w ogóle majątek wspólny. Każdy z małżonków swoim majątkiem osobistym może zarządzać zupełnie swobodnie, dokonywać (...)
Jak małżonkowie mogą wpływać na skład majątku wspólnego w trakcie trwania wspólności?
Wszystkie sytuacje opisane w niniejszym artykule nie dotyczą bezpośrednio samego podziału majątku wspólnego. Mimo to, czynności takie, jak zarząd majątkiem wspólnym czy zaciąganie zobowiązań, mogą wpłynąć na kształt tego majątku - zarówno poprzez jego zwiększenie, jak również zmniejszenie. Mogą w ten sposób wpłynąć, na kształt tego, co (...)
Egzekucja z udziału w składniku majątku spadkowego - opinia prawna
Stan faktyczny W 1993 r. byłem prezesem i współwłaścicielem spółki, która upadła mając zadłużenie m. in. wobec ZUS. Od 1993 roku liczone są odsetki, w 1996 roku wyrokiem sądu odpowiedzialność spadła na mnie jako członka zarządu. Z różnych powodów ZUS zwrócił się do sądu o klauzulę wykonalności dopiero w 2004 roku i oczywiście (...)
Co się stanie z majątkiem upadłego konsumenta?
Część osób niebędących w stanie spłacać swoich zobowiązań finansowych będzie wkrótce miała prawo ogłosić upadłość. Z końcem marca 2009 r. wprowadzony zostanie nowy typ postępowania oddłużeniowego, określanego jako upadłość konsumencka. Możliwość tzw. upadłości konsumenckiej będą miały osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami. Co dzieje (...)
Rewolucyjne zmiany w regulacjach majątków małżonków!
Pomimo tego, iż stosunki rodzinne wydają się być tymi, które przede wszystkim powinny cechować się stabilnością i w tym zakresie czasem konieczne są zmiany, czy też modyfikacje. Zawsze celem jest oczywiście dostosowywanie przepisów do realiów społecznych. Tak też się stało w przypadku kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ustawodawca zdecydował się na dokonanie (...)
Zabezpieczenie majątku upadłego zabezpieczeniem interesów wierzyciela – opinia prawna
Stan faktyczny W sierpniu 2003 r. złożyłem wniosek o upadłość spółki z o.o. W wyniku prowadzonego postępowania spółka zapłaciła mi zobowiązania na kwotę 120 tys. zł, cały czas podkreślając, że nie są one wymagalne. Sąd nie wiedział o tym, że Spółka spłaciła swoje zobowiązania wobec mnie w toku postępowania, dopiero ja informowałem sąd o tym fakcie. Na ostatniej sprawie (...)
Zakres odpowiedzialności komandytariusza
Charakter prawny odpowiedzialności komandytariusza Komandytariusz odpowiada ze zobowiązania spółki w sposób bezpośredni, solidarny, subsydiarny, osobisty i ograniczony do wysokości sumy komandytowej. Osobisty charakter odpowiedzialności oznacza ponoszenie jej całym swoim majątkiem teraźniejszym i przyszłym. Nie stoi on w sprzeczności z kwotowym ograniczeniem jej do wysokości (...)
Egzekucja komornicza z majątku wspólnego małżonków
Często poruszanym zagadnieniem przez osoby pozostające w związku małżeńskim jest kwestia ochrony majątku wspólnego przed prowadzeniem egzekucji komorniczej zadłużenia współmałżonka. Tytuł wykonawczy ( np. wyrok sądu opatrzony klauzulą wykonalności) przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim nie uprawnia automatycznie wierzyciela do prowadzenia egzekucji z (...)
Poszukiwanie majątku dłużnika przez komornika
Wierzyciel jest dysponentem postępowania egzekucyjnego. W związku z czym, co do zasady, wszczyna on to postępowanie, składając wniosek egzekucyjny, w którym wskazuje dłużnika, jego majątek oraz określa sposoby egzekucji. Jednakże często na przeszkodzie w przeprowadzeniu skutecznego postępowania egzekucyjnego, stoi brak wiedzy wierzyciela o majątku dłużnika, co implikuje konieczność (...)
Projekt tzw. ustawy o upadłości konsumenckiej
Czego dotyczy projekt tzw. ustawy o upadłości konsumenckiej? Wciąż w Sejmie pracuje się nad poselskim projektem ustawy o przeciwdziałaniu niewypłacalności oraz o upadłości osoby fizycznej, potocznie zwanej ustawą o upadłości konsumenckiej. Projekt dotyczy regulacji zasad wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi (...)
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1306) wprowadza od 31 grudnia 2014 r. zmiany dotyczące m. in. regulacji prawnej postępowania upadłościowego wobec osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej. Ustawodawca (...)
Skuteczna pomoc dla zadłużonych
Wpadnięcie w niemożliwe lub trudne do spłacenia długi nie powinno spychać człowieka na margines społeczny i z dnia na dzień pozbawiać go wszystkiego. Dlatego Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało przełomowe rozwiązania, które pozwolą takim osobom bezpiecznie wyjść z zadłużenia i odbudować normalne życie, bez wiecznego strachu przed komornikiem. Stąd nowelizacja (...)
Tytuł egzekucyjny przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim
Tytułem egzekucyjnym jest dokument urzędowy stwierdzający istnienie i zakres nadającego się do egzekucji roszczenia wierzyciela i jednocześnie istnienie oraz zakres obowiązku prawnego dłużnika. Natomiast podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy. Jest nim tytuł egzekucyjny, który został zaopatrzony w klauzulę wykonalności w postępowaniu sądowym zwanym postępowaniem klauzulowym, (...)
Podział majątku małżonków a roszczenia wierzycieli - opinia prawna
Stan faktyczny Z małżonkiem mamy rozdzielność majątkową. Nieruchomość, jaką nabyliśmy, była położona na gruncie, który na tamte czasy był w "wieczystej dzierżawie", ale w okresie późniejszym został z mocy ustawy przekształcony we współwłasność. Nieruchomość także figuruje w księgach jako współwłasność. W przyszłości mój mąż spodziewa się procesów sądowych, (...)
Dwa rodzaje upadłości dłużnika
Prawo upadłościowe przewiduje dwie procedury przeprowadzenia upadłości dłużnika. Wybór procedury uzależniony jest od postanowienia w sprawie ogłoszenia upadłości. Sąd upadłościowy może bowiem postanowić o postawieniu dłużnika w stan upadłości obejmujący likwidację majątku upadłego lub postanowienie w sprawie postawienia dłużnika w stan upadłości z możliwością zawarcia (...)
Poszukiwanie majątku przez komornika
Wierzyciel musi więc wskazać komornikowi, w jaki sposób - a więc i z czego - ma być prowadzona egzekucja. Musi zatem wiedzieć, czy i jaki majątek posiada jego dłużnik. Czasem zdobycie takich informacji jest trudne. Czy można wnioskować o egzekucję "z całego majątku dłużnika"? Przepisy o egzekucji wymagają bowiem, by we wniosku lub żądaniu przeprowadzenia egzekucji (...)
Jakie są przyczyny ogłoszenia upadłości?
Aby prawidłowo odpowiedzieć na tak postawione pytanie, należy najpierw określić jaki jest cel postępowania upadłościowego. Celem tego postępowania z jednej strony jest jak najszersze zaspokojenie wierzycieli dłużnika, a z drugiej zachowanie zdolności gospodarczych i przedsiębiorstwa dłużnika. Zasadę tę, określoną zasadą optymalizacji postępowania wyraża art. 2 prawa upadłościowego (...)
Skarga pauliańska - Jak odzyskać pieniądze, których pozbył się dłużnik?
W obrót gospodarczy wpisany jest element ryzyka. Ryzykiem tym jest między innymi niepewność związana z ewentualną niewypłacalnością dłużnika. Dotyczy to wszelkiego rodzaju czynności prawnych, począwszy od umowy pożyczki, sprzedaży i wielu innych umów wzajemnych. Niewypłacalność jednej ze stron automatycznie wpływa na pogorszenie sytuacji drugiej. Szczególnie w (...)
Upadłość konsumencka a interesy wierzycieli i innych osób
Upadłość konsumencka a interesy wierzycieli Upadłość konsumenta zazwyczaj powoduje, iż wierzyciele nie odzyskają części swych należności. Jednak nowe postępowanie przyspieszy wierzycielom dochodzenie ich należności. Dotąd, zależnie od tytułu wierzytelności i jej zabezpieczenia, wierzyciel zazwyczaj musiał dochodzić swoich roszczeń poprzez uzyskanie tytułu egzekucyjnego (...)
Czy osoba fizyczna może ogłosić upadłość – opinia prawna
Stan faktyczny Czy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (osoba "A") może ogłosić upadłość obejmującą zobowiązania, które posiada jako poręczyciel zobowiązań podmiotu trzeciego? Osoba trzecia nie ogłaszała upadłości. Poręczenie osoby "A" miało miejsce w formie samodzielnego weksla. Zobowiązania są po nakazie zapłaty i egzekucji komorniczej, w większości (...)
Postępowanie egzekucyjne wobec skazanego wyrokiem karnym - opinia prawna
Stan faktyczny W 2002 roku dokonaliśmy wspólnie z małżonkiem darowizny na rzecz syna prawa wieczystego użytkowania gruntu wraz z prawem własności znajdującego się na tej działce budynku mieszkalnego, z zastrzeżeniem na naszą rzecz służebności. Tego samego roku prokuratura wszczęła postępowanie przeciwko mojemu małżonkowi zarzucając mu popełnienie przestępstwa z art. (...)
Co to jest egzekucja przez zarząd przymusowy?
Przeciwko komu może być prowadzona egzekucja przez zarząd przymusowy? Egzekucja przez zarząd przymusowy może być skierowana wyłącznie przeciwko dłużnikowi, który prowadzi działalność gospodarczą w formie przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego. Ten sposób egzekucji polega na zaspokajaniu egzekwującego wierzyciela z dochodu uzyskiwanego z prowadzonej działalności (...)
Opłaty za czynności adwokackie i radców prawnych
Prawo określa jedynie minimalne stawki opłat za czynności adwokackie i czynności radców prawnych przed organami wymiaru sprawiedliwości, stanowiące podstawę do zasądzania przez sądy kosztów zastępstwa prawnego. Przy ustalaniu w umowie opłaty bierze się pod uwagę rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz wymagany nakład pracy adwokata lub radcy prawnego. Możesz zatem (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty sądowe a opłaty sądowe Ustawa określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach (...)
Konsekwencje śmierci kredytobiorcy
Czy śmierć kredytobiorcy powoduje natychmiastową wymagalność zaciągniętego kredytu? Wymagalność roszczenia to stan, w którym wierzyciel (w niniejszym artykule – bank) uzyskuje możliwość skutecznego żądania zaspokojenia swojej wierzytelności, a dłużnik zostaje obarczony obowiązkiem spełnienia świadczenia. Przed terminem wymagalności wierzyciel nie ma bowiem prawa domagać (...)
Czy upadły może spłacać tylko część poszczególnych długów? - opinia prawna
Stan faktyczny Mój dłużnik złożył wniosek o upadłość z możliwością zawarcia układu (jeszcze sędzia nie ogłosił upadłości). W swoim wniosku wierzycieli podzielił na 4 grupy należności (1. do 15 000 - których chce zaspokoić w całości, 2. do 100 000 - których chce zaspokoić w 60%, 3. do 500 000 - których chce zaspokoić w 50%, 4. do 2 000 000 (...)
Wymogi wniosku o ogłoszenie upadłości składanego przez dłużnika
Żądanie ogłoszenia upadłości, które wniosek powinien zawierać, musi być sformułowane stanowczo, bez jakichkolwiek zastrzeżeń. Kodeks postępowania cywilnego nie zna bowiem warunkowych czynności procesowych, a przepisy Prawa upadłościowego i naprawczego nie zawierają unormowań, z których by wynikało, że takie czynności są dopuszczalne. ##baner## Wniosek o ogłoszenie (...)
Egzekucja z nieruchomości - Kiedy komornik może zająć nieruchomość?
Zasadą postępowania egzekucyjnego jest, iż wszczyna się je na wniosek wierzyciela, który jest kierowany do komornika. Wniosek o wszczęcie egzekucji może być złożony zarówno w formie pisemnej jak i ustnej (do protokołu). We wniosku o wszczęcie egzekucji powinno być wskazane świadczenie, które ma być spełnione, oraz sposób egzekucji. Przez sposób (...)
Spółka cywilna, jako umowa prawa cywilnego między wspólnikami będącymi co do zasady przedsiębiorcami, nie ma zdolności upadłościowej. Polski system prawa odmawia jej statusu przedsiębiorcy. Przedsiębiorcami są jednak jej wspólnicy i oni mają zdolność upadłościową. Jak przebiega postępowanie upadłościowe spółki cywilnej? Postępowanie" upadłościowe (...)
Postępowanie w sprawie upadłości
Postępowanie upadłościowe składa się z dwóch etapów. W pierwszym w postępowaniu w sprawie upadłości, sąd analizuje sytuację dłużnika oraz stwierdza, czy w ogóle, a jeśli tak, to jaki rodzaj upadłości ogłosić. Postępowanie to kończy się wydaniem postanowienia o postawieniu dłużnika – lub odmowie postawienia dłużnika w stan upadłości. Kto może (...)
Czy egzekucja jest dopuszczalna bez względu na Twoją sytuację finansową i życiową?
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego następuje – co do zasady – na wniosek wierzyciela, który posiada ważny tytuł egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności. W sprawach, które mogą być w postępowaniu nieprocesowym wszczęte z urzędu – a także w sprawach alimentacyjnych – egzekucja może być wszczęta z urzędu na żądanie sądu pierwszej instancji, (...)