Czas na wszczęcie postępowania przygotowawczego

Pytanie:

Zgłosiłam do prokuratury przestępstwo z art. 234 i 235 kk. Do chwili obecnej (ponad miesiąc) nie mam żadnej informacji, czy zajęto się sprawą. Czy jest jakiś czas proceduralny na powiadomienie mnie przez prokuraturę o wszczęciu śledztwa? Czy i jak powinnam upomnieć się o taką informację? Czy nie powinnam zostać wezwana na przesłuchanie i w jakim czasie?

Masz inne pytanie do prawnika?

21.3.2005

Zespół
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Czas na wszczęcie postępowania przygotowawczego

Przytoczone w pytaniu przepisy brzmią następująco: „Art. 234. Kto, przed organem powołanym do ścigania lub orzekania w sprawach o przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie, wykroczenie skarbowe lub przewinienie dyscyplinarne, fałszywie oskarża inną osobę o popełnienie tych czynów zabronionych lub przewinienia dyscyplinarnego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Art. 235. Kto, przez tworzenie fałszywych dowodów lub inne podstępne zabiegi, kieruje przeciwko określonej osobie ściganie o przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie, wykroczenie skarbowe lub przewinienie dyscyplinarne albo w toku postępowania zabiegi takie przedsiębierze, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.” Artykuł 234 sankcjonuje zatem przestępstwo fałszywego oskarżenia. Chodzi o oskarżenie osoby, która nie popełniła w ogóle zarzucanego jej czynu, a nie o oskarżenie o popełnienie czynu o surowszej kwalifikacji prawnej niż ten, który faktycznie popełniła. Sprawca musi mieć świadomość fałszywości oskarżenia. Nie wystarcza świadomość możliwości fałszywości oskarżenia i godzenie się na taką ewentualność. Ta ostatnia sytuacja ma miejsce zawsze, gdy mamy do czynienia z podejrzanymi o popełnienie przestępstwa, przestępstwa skarbowego, wykroczenia, wykroczenia skarbowego czy przewinienia dyscyplinarnego, a te podejrzenia obligują do całkiem legalnych działań. Innymi słowy, jeżeli osoba była podejrzaną o popełnienie przestępstwa, to nie może być mowy o przestępstwie z artykułu 234. Artykuł 235 natomiast dotyczy problemu kierowania przeciwko określonej osobie ścigania o przestępstwo, przestępstwo skarbowe, wykroczenie, wykroczenie skarbowe lub przewinienie dyscyplinarne, ale nie przez fałszywe oskarżenie, tylko poprzez tworzenie fałszywych dowodów lub inne podstępne zabiegi. Dotyczy to tylko dowodów obciążających daną osobę. Obydwa przestępstwa ścigane są z oskarżenia publicznego, czyli zawiadomienie i przestępstwie nie wszczyna jeszcze postępowania, ponieważ wszcząć je może dopiero prokurator. Zakładając, iż jest Pani z punktu widzenia kodeksu postępowania karnego uczestnikiem postępowania, należy tu przytoczyć artykuł 16 tego aktu. Zgodnie z nim Jeżeli organ prowadzący postępowanie jest obowiązany pouczyć uczestników postępowania o ciążących obowiązkach i o przysługujących im uprawnieniach, brak takiego pouczenia lub mylne pouczenie nie może wywoływać ujemnych skutków procesowych dla uczestnika postępowania lub innej osoby, której to dotyczy.

Porady prawne
Treść artykułu 16 dotyka każdego „uczestnika postępowania”, czyli osobę występującą w postępowaniu w określonej roli, uznanej przez prawo, która swoim zachowaniem wpływa na bieg postępowania. Uczestnikami procesu, których uprawnienia określono, są strony procesowe, a także przedstawiciele procesowi stron, z wyłączeniem tych spośród nich, którzy wykonują swoje funkcje zawodowo. Ustawodawca nakłada bezwzględny obowiązek pouczenia przez organ prowadzący postępowanie prawne o prawach i obowiązkach przysługujących uczestnikom procesu na każdym etapie postępowania karnego. Powinność nałożona na organy dotyczy przede wszystkim kwestii mających dla stron najistotniejsze znaczenie, takich jak skutki prawne określonego zachowania się czy wymagane prawem formy i terminy wnoszenia środków odwoławczych. Z powyższego wynika, iż tylko w przypadku, gdy jest Pani/Pan stroną postępowania w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania karnego, ma Pani prawo, a organ prowadzący obowiązek informowania o przebiegu postępowania, o tym, czy postępowanie zostało wszczęte, umorzone, zawieszone. W jakiej sytuacji stawia to Panią/Pana.

Porady prawne

Potrzebujesz porady prawnej?

Kiedy prowadzi się śledztwo, a kiedy dochodzenie w sprawie karnej?

Kiedy prowadzi się śledztwo, a kiedy dochodzenie w sprawie karnej?

  W jakich sprawach prowadzi się dochodzenie? Dochodzenie jest uproszczoną formą prowadzenia postępowania przygotowawczego (przedsądowego) w sprawie karnej. Generalnie można powiedzieć, iż jest ono prowadzone w drobniejszych sprawach. Zgodnie z art. 325b § 1 K.p.k., dochodzenie prowadzi (...)

Który sąd osądzi przestępcę?

Który sąd osądzi przestępcę?

  Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, (...)

Zmiany w prokuraturach

Zmiany w prokuraturach

Z dniem 12 lipca 2007 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 29 marca 2007 r. o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Co będzie wolno prokuratorowi przełożonemu? Zgodnie z nowymi przepisami ustawy o prokuraturze, prokurator przełożony uprawniony będzie (...)

Czy wiesz, czego możesz domagać się od organów ścigania będąc pokrzywdzonym?

Czy wiesz, czego możesz domagać się od organów ścigania będąc pokrzywdzonym?

  Status pokrzywdzonego musiał zostać określony przepisami, ponieważ „ofiarą przestępstwa” niestety może zostać każdy z nas. Dokładniej rzecz ujmując pokrzywdzonym może być zarówno osoba fizyczna jak i prawna. Kto posiada status pokrzywdzonego w rozumieniu polskich (...)

Jak przebiega postępowanie w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej?

Jak przebiega postępowanie w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej?

Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi weszła w życie 23 grudnia 2021 r. Do jakiej instytucji należy złożyć zawiadomienie w sprawie podejrzenia nieuczciwego wykorzystywania przewagi (...)

Nie można naruszyć wolności sędziego...

Nie można naruszyć wolności sędziego...

Sąd Najwyższy: Nie można naruszyć wolności sędziego, gdy nie zachodzi dostatecznie uzasadnione podejrzenie popełnienia przez niego przestępstwa Uchwałą z dnia 22 kwietnia 2021 r. (sygn. akt I DI 18/21) Sąd Najwyższy nie uwzględnił wniosku prokuratora i odmówił zezwolenia na zatrzymanie (...)

Szybkie i sprawniej działające sądy

Szybkie i sprawniej działające sądy

Przygotowane w Ministerstwie Sprawiedliwości zmiany procesu cywilnego weszły w życie 7 listopada br. Dzięki gruntownej reformie Kodeksu postępowania cywilnego znacznie uproszczone i przyspieszone zostały postępowania przed sądem. Nowe regulacje zapewnią Polakom szybkie i skuteczne dochodzenie (...)

Konstytucja Biznesu już niedługo...

Konstytucja Biznesu już niedługo...

Rząd przyjął Konstytucję Biznesu 6 miesięcy bez składek na ubezpieczenia społeczne dla początkujących przedsiębiorców, działalność o niewielkich przychodach bez konieczności rejestracji firmy, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców – te i inne proprzedsiębiorcze (...)

Co jeśli Policja nie chce ścigać przestępstwa?

Co jeśli Policja nie chce ścigać przestępstwa?

  W jakich przypadkach Policja ma obowiązek ścigania każdego przestępstwa? Policja ma obowiązek ścigania każdego przestępstwa, jeśli uzyska wiarygodną wiadomość o jego popełnieniu. Niektóre z przestępstw są ścigane wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego, a niektóre tylko (...)

Skarga na przewlekłość w procesach cywilnych

Skarga na przewlekłość w procesach cywilnych

Wstęp Skarga na przewlekłość została wprowadzona do polskiego systemu prawnego ustawą z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej (...)

Ustawa wprowadzająca automatyzację załatwiania spraw przez KAS

Ustawa wprowadzająca automatyzację załatwiania spraw przez KAS

Ustawa z podpisem Prezydenta 10 czerwca 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 8 czerwca 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową (KAS). Ustawa umożliwi dwustronną komunikację organów (...)

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców

Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców

W jakim celu powołano Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców? Rzecznik MŚP to gwarant wdrożenia zasad Konstytucji Biznesu, wyspecjalizowany w działalności na rzecz ochrony praw przedsiębiorców. Ma podejmować zarówno działania o charakterze systemowym, dotyczące ogółu (...)

O czym powinien wiedzieć cudzoziemiec zamierzający uczyć się w Polsce?

O czym powinien wiedzieć cudzoziemiec zamierzający uczyć się w Polsce?

3 listopada br. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w // sprawie // podejmowania i // odbywania // przez // cudzoziemców // studiów i // szkoleń oraz ich // uczestniczenia w // badaniach // naukowych i // (...)

Jak uzyskać zasiłek macierzyński?

Jak uzyskać zasiłek macierzyński?

Komu przysługuje zasiłek macierzyński? Zasiłek macierzyński przysługuje: pracownikom, członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych, osobom, które wykonują pracę nakładczą (czyli tzw. pracę chałupniczą, która (...)

Postępowania cywilne mają przyspieszyć

Postępowania cywilne mają przyspieszyć

Nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego jest kompleksową reformą przepisów dotyczących postępowań w sprawach cywilnych. W założeniach ustawa powinna ograniczyć przewlekłość postępowań i orzekania na podstawie niewystarczającego materiału dowodowego, zwiększyć terminowość (...)

Czy może Ci zostać odebrana Twoja nieruchomość, czyli kiedy jest dopuszczalne wywłaszczenie nieruchomości?

Czy może Ci zostać odebrana Twoja nieruchomość, czyli kiedy jest dopuszczalne wywłaszczenie nieruchomości?

  Wywłaszczenie nieruchomości jest najdalej idącą ingerencją władzy wykonawczej w konstytucyjnie chronione prawo własności. Konstytucja RP dopuszcza wywłaszczenie nieruchomości, jeżeli dokonywane jest w „słusznym celu” i za odpowiednim odszkodowaniem. Praktyczne wskazówki (...)

Uprawnienia pokrzywdzonego przestępstwem

Uprawnienia pokrzywdzonego przestępstwem

  Jakie prawa przysługują pokrzywdzonemu w procesie karnym? Pokrzywdzonym jest osoba, która ucierpiała w wyniku przestępstwa, tzn. gdy przestępstwo naruszyło jej dobro prawne albo mu zagrażało. Dobrem prawnym, o którym mowa może być jakiekolwiek dobro, które jest chronione (...)

Zabezpieczenie w postępowaniu rozwodowym - opinia prawna

Zabezpieczenie w postępowaniu rozwodowym - opinia prawna

Stan faktyczny W trakcie rozwodu wydano tymczasowe postanowienie sądowe nakazujące mężowi wpłacanie tytułem zabezpieczenia rodziny kwoty 550 zł. Mąż niestety nigdy nic nie wpłacił. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia zostało wydane 29.11.2004 r., na podstawie art. 443 par. 1 kpc (...)

Prawa i obowiązki podatnika

Prawa i obowiązki podatnika

Znajomość praw i obowiązków podatnika ułatwia wywiązywanie się ze zobowiązań podatkowych oraz dostarcza informacji, czego podatnik może oczekiwać i domagać się ze strony organu podatkowego. Poniżej znajduje się opis podstawowych praw i obowiązków podatnika. Podstawowe prawa (...)

Projekt zmian w Kodeksie karnym skarbowym

Projekt zmian w Kodeksie karnym skarbowym

W Sejmie na początku lipca odbyło się pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw Proponowane zmiany zawarte w projekcie w większości dotyczą szeroko pojętej niespójności zewnętrznej i wewnętrznej K.k.s. K.k.s. jest zespołem (...)

Reforma postępowania cywilnego

Reforma postępowania cywilnego

Usprawnienie, uproszczenie i przyspieszenie postępowań przed sądem – to główny cel gruntownej reformy Kodeksu postępowania cywilnego. Nowe regulacje mają zapewnić Polakom możliwość szybkiego i skutecznego dochodzenia swoich praw, rzetelne postępowania i sprawiedliwe wyroki. Czego (...)

Zapytaj prawnika:

Dodaj załącznikDodaj załącznik

Oświadczenia i zgody RODO:


PORADY PRAWNIKA

Policjant jako świadek w postępowaniu karnym

Policjant jako świadek w postępowaniu karnym

Prokurator wydał postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania przygotowawczego i sąd to podtrzymał. Jako uzasadnienie podał, że sprawca (mąż) powiedział, iż zrobił to nieumyślnie. Oparł ten wniosek na fałszywych zeznaniach męża, mówiących, że "wyjechał z budynku do chorej matki (...)

Zlekceważone powiadomienie o przestępstwie

Zlekceważone powiadomienie o przestępstwie

Złożyłem zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa z art. 233 kk. Współwłaściciele naszej nieruchomości wspólnej celem uzyskania postanowienia jak i decyzji w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego złożyli niezgodne ze stanem faktycznym oświadczenie do dysponowania nieruchomością (...)

Upublicznienie pisma do prokuratury

Upublicznienie pisma do prokuratury

Sporządziłem pismo do prokuratury rejonowej, w którym wyrażam niezadowolenie z racji tego, iż pomimo upływu kilku miesięcy od złożenia do tejże prokuratury doniesienia o zastraszaniu mnie przez oszustkę, do dziś nie otrzymałem żadnej informacji - czy to o wszczęciu, czy o odmowie wszczęcia (...)

Przywłaszczenie dokumentów a interwencja Policji

Przywłaszczenie dokumentów a interwencja Policji

Współpracuję od 3 miesięcy z biurem rachunkowym krzak. W międzyczasie otrzymałem 4 wezwania/upomnienia z Urzedów Skarbowych, księgowa cały czas się myli, sam muszę wszystko wyjaśniać, każe się podpisywać się na dokumentach, które ona sama sporządza itp. Podsumowując kończę tę niefortunną (...)

Wszczęcie postępowania przygotowawczego

Wszczęcie postępowania przygotowawczego

W trzech kolejnych postępowaniach w sprawie jednej inwestycji podstawą decyzji była m.in. mapa do celów projektowych sfałszowana przez: nie oznaczenie chronionych elementów środowiska przyrodniczego (naturalny zbiornik wodny), oraz nie oznaczenie granicy strefy ochronnej wód. Fałszerstwa dokonano (...)

Wszczęcie postępowania przez prokuratora

Wszczęcie postępowania przez prokuratora

Jak wygląda dalszy bieg sprawy po zawiadomieniu Prokuratury o fakcie znęcania się fizycznego i psychicznego nad członkiem rodziny? Czy prawdą jest, że prokurator wzywa na rozmowę osobę przeciwko której wniesiono sprawę? Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania karnego niezwłocznie po otrzymaniu (...)

Wznowienie i podjęcie postępowania karnego

Wznowienie i podjęcie postępowania karnego

Zgodnie z art. 327 § 2 kpk prawomocnie umorzone postępowanie przygotowawcze wznawia się przeciwko osobie, która występowała w charakterze podejrzanego, na mocy postanowienia prokuratora nadrzędnego nad tym, który wydał lub zatwierdził postanowienie o umorzeniu, m.in. wtedy gdy ujawnią się (...)

Odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego

Odmowa wszczęcia postępowania przygotowawczego

Prokuratura nie wszczęła postępowania na moje zgłoszenie o popełnieniu przestępstwa i mimo mojego zaskarżenia w sądzie potrzymali decyzję o nie wszczęciu sprawy o przywłaszczenie. Czy wyczerpałem już wszystkie drogi aby ukarać sprawcę w procesie karnym, czy jest jeszcze inna możliwość (...)

Strona w postępowaniu przygotowawczym

Strona w postępowaniu przygotowawczym

Nie byłem stroną w postępowaniu, w którym popełniono przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, a następnie wydano decyzję, która stała się ostateczna mam dowody na popełnienie tego przestępstwa. Art. 304 § 1 kpk stanowi, że każdy dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa (...)

Czas prowadzenia postępowania przygotowawczego

Czas prowadzenia postępowania przygotowawczego

Od 2001 r. osoba ma postawione zarzuty oszustwa z art. 286 k.k. Przez miesiąc przebywała w areszcie, a następnie została zwolniona w związku z tym że sąd przychylił się do wniosku obrony, że została przez prokuratora zastosowana błędna kwalifikacja czynu. Sąd uznał że powinien tu mieć (...)

Odmowa wszczęcia postępowania - zażalenie

Odmowa wszczęcia postępowania - zażalenie

Do prokuratury złożyłem zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Prokurator odmówił wszczęcia postępowania. Wiem, że w tej sprawie były przesłuchiwane pewne osoby i mój status został zmieniony z "pokrzywdzonego" na "zawiadamiający". Prokuratura nie podała uzasadnienia odmowy wszczęcia (...)

Przeprowadzenie ekshumacji

Przeprowadzenie ekshumacji

Trzy miesiące temu w nocy mój ojciec spadł ze schodów i zabił się. Rano znalazła go jego żona. Wezwała pogotowie a pogotowie policję. Jednak nie robili sekcji, nie było biegłego, nie zbadali czy miał alkohol we krwi i nie było prokuratora. Stwierdzili, że to nieszczęśliwy wypadek. Pochowaliśmy (...)

Osoba znajoma zniesławiła mnie na Facebooku.

Osoba znajoma zniesławiła mnie na Facebooku.

Wcześniej informowałem policję o tym że jedna z osób zamierza pomówić mnie na forum publicznym. Wtedy odmówiono wszczęcia postępowania. Teraz sytuacja jednak powtórzyła się, tylko tym razem osoba ta spełniła swoje groźby, pomówiła i zniesławiła na portalu społecznościowym Facebook. (...)

Zażalenie na postanowienie o umorzeniu śledztwa

Zażalenie na postanowienie o umorzeniu śledztwa

Złożyłam pismo na policji, wnosząc m.in. o wszczęcie dochodzenia z mojego - pokrzywdzonego wniosku przeciwko dłużnikowi z art. 300 paragraf 1 i 2 kk. Śledztwo trwało 8 miesięcy. W maju br. otrzymałam postanowienie z prokuratury rejonowej o umorzeniu śledztwa. Powodem umorzenia był brak wniosku (...)

Oszustwo a tryby ścigania przestępstw

Oszustwo a tryby ścigania przestępstw

Czy przestępstwo oszustwa (art. 286 par. 1 kodeksu karnego) ścigane jest z urzędu czy wyłącznie na wniosek pokrzywdzonego? Mam na myśli zwłaszcza sytuację, gdy wiem, że wobec dłużnika (spółki z o.o.) wielokrotnie umarzano egzekucje komornicze jako bezskuteczne prowadzone na wniosek coraz (...)