Odpowiedź prawnika: Emerytura górnicza
Osoby urodzone zarówno przed dniem 1 stycznia 1949 roku jaki po tej dacie, ale przed 1969 rokiem mogą nabyć prawo do emerytury górniczej:
1. na zasadach określonych w przepisach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2006r. (art. 34-38 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej u.e.r.), jeśli warunki przewidziane w tych przepisach spełniły do dnia 31 grudnia 2008 roku oraz rozwiążą stosunek pracy, lub
2. na zasadach określonych w przepisach obowiązujących od dnia 1 stycznia 2007 roku (art. 50a-50e ustawy emerytalnej), wprowadzonych ustawą z dnia 27 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 167, poz.1397 z późn.zm.). Wobec powyższego, osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 roku, a przed dniem 1 stycznia 1969 roku mogą uzyskać prawo do emerytury górniczej na dotychczasowych zasadach (określonych w art. 34 w zw. z art. 48 u.e.r.), jeśli:
1. do dnia 31 grudnia 2008 roku spełnili warunki wymagane do przyznania tej emerytury od osób urodzonych przed 1949 rokiem, wymienione w art. 34 u.e.r., nie są członkami otwartego funduszu emerytalnego lub złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE do budżetu państwa, 3. rozwiążą stosunek pracy, jeśli są pracownikami (warunek ten może być spełniony również po dniu 31 grudnia 2008 r.). Zgodnie z art. 34 u.e.r. emerytura górnicza przysługiwała pracownikowi urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., który spełnił łącznie następujące warunki: 1. ukończył 55 lat i udowodnił okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej i okresami zaliczanymi do pracy górniczej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 5 lat pracy górniczej określonej w art. 36 ust. 1 u.e.r. lub
2. ukończył 50 lat i udowodnił okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej i okresami zaliczanymi do pracy górniczej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej określonej w art. 36 ust. 1 u.e.r. Warto dodać, że osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948r. mają również nadal możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę bez względu na wiek, na podstawie art. 48 u.e.r. stawy emerytalnej w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2006r. Świadczenie to może być im przyznane, jeśli:
1. do dnia 31 grudnia 2008 roku spełniły warunek wykonywania pracy górniczej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres wynoszący co najmniej 25 lat,
2. nie są członkami otwartego funduszu emerytalnego lub złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE do budżetu państwa, 3. rozwiążą stosunek pracy, jeśli w nim pozostają (warunek ten może być spełniony również po 31 grudnia 2008 roku). W dalszej kolejności, emerytura górnicza na zasadach obowiązujących od dnia 1 stycznia 2007 roku (zawartych w art. 50a u.e.r.) przysługuje pracownikowi, który spełnił łącznie następujące warunki:
1. ukończył 55 lat i ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej (określonej we wspomnianym art. 50c ust. 1 u.e.r.), albo
2. ukończył 50 lat i ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1 u.e.r.. Ponadto prawo do górniczej emerytury bez względu na wiek i zajmowane stanowisko (na podstawie art. 50e ustawy emerytalnej) przysługuje pracownikom, którzy wykonywali pracę górniczą pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 25 lat. Dla przyznania emerytury górniczej – zarówno w myśl art. 50a, jak i 50e ustawy emerytalnej – nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy.
