Odpowiedź prawnika: Koszty zastępstwa dla radcy prawnego
Zgodnie z podanym przez Państwa art. 224 ustawy o radcach prawnych radca prawny wykonujący zawód na podstawie stosunku pracy ma prawo do wynagrodzenia i innych świadczeń określonych w układzie zbiorowym pracy lub w przepisach o wynagradzaniu pracowników, obowiązujących w jednostce organizacyjnej zatrudniającej radcę prawnego. Wynagrodzenie to nie może być niższe od wynagrodzenia przewidzianego dla stanowiska pracy głównego specjalisty lub innego równorzędnego stanowiska pracy. Jeżeli prawo do dodatków uzależnione jest od wymogu kierowania zespołem pracowników, wymogu tego nie stosuje się do radcy prawnego.
Radca prawny uprawniony jest do dodatkowego wynagrodzenia w wysokości nie niższej niż 65% kosztów zastępstwa sądowego zasądzonych na rzecz strony przez niego zastępowanej lub jej przyznanych w ugodzie, postępowaniu polubownym, arbitrażu zagranicznym lub w postępowaniu egzekucyjnym, jeżeli koszty te zostały ściągnięte od strony przeciwnej. W państwowych jednostkach sfery budżetowej wysokość i termin wypłaty wynagrodzenia określa umowa cywilnoprawna.
Naszym zdaniem dla oceny, czy koszty zostały ściągnięte, miarodajne są przepisy o postępowaniu egzekucyjnym, a nie sposób zaliczenia uzyskanych należności przez pracodawcę. Pozwala to na zachowanie klarownej sytuacji i uniknięcie arbitralności decyzji pracodawcy.
Należy się tu odnieść do art. 1025 kpc, zgodnie z którym z kwoty uzyskanej z egzekucji zaspokaja się w następującej kolejności:
koszty egzekucyjne,
należności alimentacyjne,
należności za pracę za okres 3 miesięcy do wysokości najniższego wynagrodzenia za pracę określonego w odrębnych przepisach oraz renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i koszty zwykłego pogrzebu dłużnika,
należności wynikające z wierzytelności zabezpieczonych hipoteką morską,
należności zabezpieczone hipotecznie lub zastawem rejestrowym albo zabezpieczone przez wpisanie do innego rejestru,
należności za pracę niezaspokojone w kolejności trzeciej,
należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062, z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1315 oraz z 2001 r. Nr 16, poz. 166, Nr 39, poz. 459, Nr 42, poz. 475 i Nr 110, poz. 1189), o ile nie zostały zaspokojone w kolejności piątej,
należności zabezpieczone prawem zastawu lub które korzystały z ustawowego pierwszeństwa niewymienionego w kolejnościach wcześniejszych,
należności wierzycieli, którzy prowadzili egzekucję,
inne należności.
Po zaspokojeniu wszystkich należności ulegają zaspokojeniu kary pieniężne oraz grzywny sądowe i administracyjne.
W równym stopniu z należnością ulegają zaspokojeniu odsetki i koszty postępowania. Jednakże z pierwszeństwa równego z należnościami czwartej, piątej i ósmej kategorii korzystają odsetki tylko za ostatnie dwa lata przed przysądzeniem własności, a koszty postępowania w wysokości nie przekraczającej dziesiątej części kapitału. Pozostałe odsetki i koszty zaspokaja się w kategorii dziesiątej. To samo dotyczy świadczeń należnych dożywotnikowi.
Innymi słowy koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym zaspokajane są w pierwszej kolejności, razem innymi kosztami egzekucyjnymi (tak też SN w uchwale z 4 sierpnia 2006 r. (III CZP 48/2006, OSNC 2007, nr 5, poz. 70). Natomiast koszty zastępstwa w toku procesu są zaspokajane razem z należnością główną, a więc - zakładając, że wierzytelność nie była zabezpieczona np. hipoteką - w kategorii dziewiątej. Koszty te ulegają zaspokojeniu w równym stopniu z należnością główną.
Jeśli komornik prawidłowo dokonał podziału sumy uzyskanej z egzekucji należy stwierdzić, iż radcy prawnemu należą się koszty zastępstwa, gdyż zostały one ściągnięte.
