Odpowiedź prawnika: Odpowiedzialność pracownika za straty pracodawcy
Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy. Wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, pracownik ponosi odpowiedzialność przewidzianą w powyższych przepisach. Pracodawca jest obowiązany wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika oraz wysokość powstałej szkody. Pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia.
W razie wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i stopnia winy. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody, odpowiadają oni w częściach równych. Odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. Jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości. W przypadku gdy pracownik dobrowolnie nie chce zaspokoić przysługujących pracodawcy roszczeń, powinien skierować pozew do właściwego sądu pracy.
Kara upomnienia lub nagany jest karą porządkową i jest niezależna od ewentualnej odpowiedzialności materialnej pracownika. Karę upomnienia lub nagany można zastosować za nieprzestrzeganie przez pracownika:
-
ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy,
-
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych,
-
przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy.
Także za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną. Jednakże wspomniana kara pieniężna jest także karą porządkową, a więc jak już powiedziano czymś innym niż odpowiedzialność materialna pracownika.
Zgodnie z postanowieniami Kodeksu postępowania cywilnego orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe. W świetle doktryny oznacza to, że wszystkie wymienione jednostki muszą liczyć się z wydanym orzeczeniem, nie mogą go ani zmieniać, ani podejmować działań nie uwzględniających faktu jego wydania (kom. Maria Jędrzejewska).