Przekazanie sprawy do innej prokuratury a policja

11.4.2007

Pytanie:

"Pełnomocnik pokrzywdzonego złożył zawiadomienie do prokuratury. Ponieważ jednak pokrzywdzony znany jest prokuratorom tej prokuratury (za miejsce popełnienia przestępstwa uznano miejsce zamieszkania pokrzywdzonego i do prokuratury w tym mieście przekazano zawiadomienie), więc prokurator okręgowy na wniosek prokuratora rejonowego zadecydował, że zawiadomienie o przestępstwie zostanie przekazane do innej jednostki prokuratury, aby wyeliminować u obwinionego wątpliwości co do bezstronności w sprawie. Przekazano do innej jednostki prokuratury, w innym mieście, podległej prokuratorowi okręgowemu. Skoro teraz ta prokuratura w innym mieście będzie prowadzić, a raczej nadzorować tę sprawę, to czy prowadzić powinna ją policja z tego innego miasta, a policja w miejscu popełnienia przestępstwa będzie tylko prowadzić czynności w ramach pomocy prawnej? Czy może dochodzenie, a później ewentualnie śledztwo może prowadzić policja właściwa dla miejsca popełnienia przestępstwa, a więc podległa prokuraturze, która przekazała sprawę tej innej jednostce prokuratury?"

Odpowiedź prawnika: Przekazanie sprawy do innej prokuratury a policja

Z opisu sytuacji wynika, że sprawa jest na etapie postępowania przygotowawczego. Postępowanie to co do zasady prowadzi prokurator, a w określonych przepisami wypadkach – policja. Przy czym prokuratura może w określonym zakresie zlecić prowadzenie postępowania przygotowawczego policji.

Z pytania nie wynika, czy prowadzone jest (będzie) śledztwo czy dochodzenie. Zgodnie z art. 309 kodeksu postępowania karnego śledztwo prowadzi się w sprawach:

o zbrodnie,
o występki - gdy osobą podejrzaną jest sędzia, prokurator, funkcjonariusz Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego lub Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
o występki - gdy osobą podejrzaną jest funkcjonariusz Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego, w zakresie spraw należących do właściwości tych organów lub o występki popełnione przez tych funkcjonariuszy w związku z wykonywaniem czynności służbowych,
o występki, w których nie prowadzi się dochodzenia,
o występki, w których prowadzi się dochodzenie, jeżeli prokurator tak postanowi ze względu na wagę lub zawiłość sprawy.

Prokurator prowadzi śledztwo w wypadkach określonych w art. 309 pkt. 2 i 3 oraz w sprawach o przestępstwo określone w art. 148 Kodeksu karnego. Natomiast policja prowadzi śledztwo, jeżeli nie prowadzi go prokurator (a więc w pozostałych wypadkach). Prokurator, który wszczął śledztwo, może powierzyć policji jego przeprowadzenie w całości (z wyjątkiem spraw określonych w pkt. 2 i 3) lub w określonym zakresie albo zlecić dokonanie poszczególnych czynności śledczych. Policja może dokonać także innych czynności, jeżeli wyłoni się taka potrzeba. Jednakże prokurator może zastrzec do osobistego wykonania jakąkolwiek czynność śledztwa, a w szczególności czynności wymagające postanowienia, związane z przedstawieniem zarzutów, zmianą postanowienia o przedstawieniu zarzutów lub zamknięciem śledztwa.

Z kolei dochodzenie prowadzi się w sprawach o przestępstwa należące do właściwości sądu rejonowego:

zagrożone karą nieprzekraczającą 5 lat pozbawienia wolności, z tym że w wypadku przestępstw przeciwko mieniu tylko wówczas, gdy wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 50 000 złotych,
przewidziane w art. 159 i 262 § 2 Kodeksu karnego,
przewidziane w art. 279 § 1, art. 286 § 1 i 2 oraz w art. 289 § 2 Kodeksu karnego, jeżeli wartość przedmiotu przestępstwa albo szkoda wyrządzona lub grożąca nie przekracza 50 000 złotych.

Spośród spraw o przestępstwa wymienione w pkt. 1 nie prowadzi się dochodzenia w sprawach o przestępstwa określone w Kodeksie karnym w art. 155, 156 § 2, art. 157a § 1, art. 164 § 2, art. 165 § 2, art. 168, 174 § 2, art. 175, 181-184, 186, 187, 197 § 2, art. 201, 228 § 2, art. 229 § 2, art. 230 § 2, art. 230a § 2, art. 231 § 1 i 3, art. 233 § 1 i 4, art. 234, 235, 240 § 1, art. 250a § 1-3, art. 258 § 1 i 2, art. 265 § 1 i 3, art. 266 § 2, art. 271 § 1 i 2 oraz w rozdziale XXXVI i XXXVII.

Zakładając, że w sprawie prowadzone będzie dochodzenie, należy stwierdzić, iż czynności w tym postępowaniu przygotowawczym będzie prowadzić co do zasady policja. Prokurator będzie jednak sprawował nadzór nad tym postępowaniem.

Po zmianie prokuratora prowadzącego lub nadzorującego sprawę nie dochodzi automatycznie do zmiany organu policji prowadzącego dochodzenie. Policja nie ma określonej właściwości miejscowej. Zgodnie z paragrafem 209 regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratur, jeżeli dobro śledztwa lub dochodzenia wymaga zmiany prowadzącego postępowanie przygotowawcze, prokurator zwraca się o to do jego przełożonego służbowego. A w razie uznania, że dany organ nie daje gwarancji prawidłowego przeprowadzenia postępowania, prokurator przejmuje śledztwo lub dochodzenie do swego prowadzenia.

Zespół prawników
e-prawnik.pl

Odpowiedź prawnika: Przekazanie sprawy do innej prokuratury a policja

Komentarze