Rażące naruszenie prawa

Odpowiedź prawnika: Rażące naruszenie prawa

Pojęcie to jest typowym przykładem klauzuli generalnej, czyli zwrotu niedookreślonego. Konkretyzacja tego pojęcia następuje zawsze w procesie, w konkretnej sytuacji faktycznej. Zdefiniowanie tego pojęcia należy wówczas do właściwego organu. Naruszenie prawa jest postępowaniem sprzecznym z przepisami prawa materialnego lub procedury. Zgodnie z poglądami doktryny, "naruszenie prawa" może polegać na błędnej wykładni zastosowanego przepisu, albo na zastosowaniu nieodpowiedniego przepisu, a także na niezastosowaniu właściwego przepisu, gdy jego zastosowanie jest obowiązkowe lub naruszeniu przepisów o właściwości danego organu. Przykładowo na gruncie prawa karnego procesowego "rażące naruszenie prawa" to oczywiste, bezsporne, mające niewątpliwy charakter, dające się łatwo stwierdzić naruszenie prawa. Takim rażącym naruszeniem prawa będzie np. pozbawienie oskarżonego obrońcy w sprawach, gdzie udział obrońcy jest obligatoryjny. Na gruncie prawa administracyjnego, rażące naruszenie prawa np. przy wydaniu decyzji ma miejsce, gdy decyzja została wydana wbrew nakazowi lub zakazowi ustanowionemu w przepisie prawnym, wbrew wszystkim przesłankom przepisu nadano prawa albo ich odmówiono, albo też wbrew tym przesłankom obarczono stronę obowiązkiem albo uchylono obowiązek. (wyrok NSA z 11 sierpnia 2000 r., III SA 1935/99 - LEX nr 47008, wyrok NSA z 27 października 1998 r., II SA 1202/98 - LEX nr 41891; wyrok NSA z 12 grudnia 1988 r., III SA 481/88 - niepubl.).