29.10.2009
Zespół
e-prawnik.pl
Stan faktyczny
Prowadzę obecnie jednoosobowo, firmę komputerową zwaną dalej PRACOWNIĄ. Dla firmy zwanej dalej ZLECENIOBIORCA, na jego zlecenie i zgodnie z podpisanymi umowami, zostało napisanych kilkanaście systemów informatycznych w języku programowania COBOL (na który to język kupione zostało oprogramowanie licencyjne firmy Microsoft). Systemy komputerowe dotyczyły przykładowo takich zagadnień jak: Środki trwałe, Gospodarka magazynowa i materiałowa, Księgowość, Koszty, Faktury zakupu i sprzedaży i inne. Na każdy taki system sporządzona była oddzielna umowa. Systemy zostały wdrożone już kilka lat temu i oczywiście upłynął roczny termin gwarancji. Obecnie mam podpisaną umowę konserwacyjną do opieki nad tymi systemami. ZLECENIOBIORCA planuje od nowego roku zastąpić moje systemy nowym produktem. Jednakże przez 5 najbliższych lat będzie korzystał z moich programów z uwagi na wymogi archiwalne. Planowane jest wymówienie mi umowy konserwacyjnej, co zgodnie z zawartą umową ma prawo do tego w terminie jednego miesiąca. Czy przysługuje mi jakiekolwiek wynagrodzenie z tytułu praw autorskich na użytkowanie moich programów po rozwiązaniu ze mną umowy konserwacyjnej? Jeśli tak to – jak to formalnie załatwić czyli jakiej treści sformułować pismo?
Opinia prawna
Niniejsza opinia prawna została sporządzona na podstawie następujących aktów prawnych:
-
ustawa z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jednolity: Dz. U. 2000 r., Nr 80, poz. 904 ze zmianami) - dalej: ustawa autorska
-
ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku kodeks cywilny (Dz. U. 1964 r., Nr 16, poz. 93 ze zmianami) - dalej: k.c.
Utwór
Aby właściwie odpowiedzieć na pytanie zawarte w stanie faktycznym, należy uprzednio rozstrzygnąć, czy program komputerowy, którego jest Pan autorem może być rozpatrywany w świetle ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Innymi słowy, należy odpowiedzieć na pytanie, czy stworzony przez Pana program komputerowy może być przedmiotem ochrony na podstawie tej ustawy.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy autorskiej, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Wymienione przesłanki uznania danego przejawu działalności twórczej za utwór dotyczą także tworzonych systemów informatycznych.
Aby dany system informatyczny mógł być uznany za utwór i mógł być przedmiotem ochrony prawa autorskiego, musi on być zarówno oryginalny (tj. przejawiać cechy działalności twórczej) jak i posiadać indywidualny charakter. Dany wytwór pracy autora posiada cechy oryginalności, jeżeli tworzy on nowy element rzeczywistości, tj. jeżeli wytwór działalności autora stwarza coś nowego, o wyróżniających go cechach i elementach i jest on efektem procesu twórczego autora. Taki oryginalny element rzeczywistości, aby mógł być uznany za utwór w rozumieniu prawa autorskiego, musi posiadać elementy, które wyróżniają go spośród innych elementów swą indywidualnością. W przypadku programów komputerowych, za utwór należy uznać program, który z jednej strony jest wynikiem twórczej pracy autora, a z drugiej zawiera elementy różniące go od innych programów komputerowych służących tym samym celom.
Wyjaśniając pojęcie utworu jako przedmiotu ochrony prawnoautorskiej, warto przedstawić niektóre orzeczenia sądowe, precyzujące jakie wytwory działalności człowieka mogą być uznane za utwory zasługujące na ochronę prawa autorskiego. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 października 1997 roku (sygn. I Aca 477/97, opubl. Dobra osobiste, zbiór orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Krakowie, oprac. B. Gawlik, Kraków, 1999 rok, s. 262), „przesłanka indywidualności utworu jest spełniona wtedy, gdy elementy jego formy i/lub treści nie są w pełni wyznaczone przez uprzednio dane elementy należące do domeny publicznej (...) oznacza to, że przy kształtowaniu formy i/lub treści utworu jego twórca wykorzystał obszar swobody w wyborze i uporządkowaniu składników utworu." Natomiast w niepublikowanym orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 1965 roku (sygn. I CR 39/65, źródło: J. Barta, R. Markiewicz, M. Czajkowska - Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, E. Traple Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2001r., s. 72) uznano, że utworem jest „każde opracowanie, w którym przejawia się twórcza praca autora, a więc gdy dzięki pomysłowości i indywidualnemu ujęciu dzieło uzyskało oryginalną postać."
W analizowanej sytuacji mamy do czynienia z systemami informatycznymi stworzonymi na podstawie języka programowania, używanego zgodnie z wykupioną przez Pana licencją.
Potrzebujesz porady prawnej?
Czy rozumiesz treść autorskiej umowy licencyjnej?
Czy rozumiesz treść autorskiej umowy licencyjnej? W prawie autorskim rozróżnia się dwa rodzaje praw. Mianowicie wyróżnia się osobiste prawa autorskie i majątkowe prawa autorskie. Zasadą jest, chyba że konkretny przepis stanowi inaczej, iż autorskie prawa majątkowe mogą (...)
Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego
Interpretacja MF Minister Finansów w dniu 15 września 2020 r. wydał interpretację ogólną Nr DD3.8201.1.2018. Wynika z niej, że na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, koszty uzyskania przychodów z (...)
Parlament Europejski przyjął 26 marca 2019 r. nowe przepisy dotyczące praw autorskich w internecie. Platformy internetowe ponoszą odpowiedzialność za treści zamieszczane przez użytkowników. Niektóre zamieszczone materiały, takie jak memy lub GIF-y, zostały wyłączone (...)
Umowy o przeniesienie praw autorskich oraz umowy licencyjne
Umowy dotyczące autorskich praw majątkowych Umowa o przeniesienie praw autorskich polega na tym, że przenoszący prawa autorskie wyzbywa się całkowicie władztwa nad tymi prawami na rzecz nabywcy. Umowa taka powinna zostać sporządzona w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Samo (...)
Nabycie niektórych rodzajów usług i praw a koszty
Koszty uzyskania przychodów związanych z nabyciem niektórych rodzajów usług i praw Poniższe wyjaśnienie dotyczy nowych przepisów art. 15e ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, które weszły w życie 1 stycznia 2018 (...)
Opodatkowanie VAT zbycia nieruchomości komercyjnych
Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia dot. opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych. Jest to wynik prowadzonych od września 2018 r. konsultacji podatkowych. Sprawdź, jak należy interpretować przepisy dot. VAT od zbycia (...)
Przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich a VAT
Jaka stawka VAT obowiązuje na usługi twórców i artystów wykonawców? Usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub (...)
Podstawowe zasady ochrony praw autorskich i pokrewnych
Co jest przedmiotem prawa autorskiego? Jeżeli Kowalski stworzy utwór (np. namaluje obraz, napisze artykuł, skomponuje utwór muzyczny, zrobi zdjęcie) to będzie on chroniony prawem autorskim jeśli: jest oryginalny (Kowalski jest przekonany o "nowości" swojego dzieła, (...)
Wybrane problemy odpowiedzialności za wady fizyczne programów komputerowych
W chwili obecnej nie ma przedsiębiorcy, który nie wykorzystywałby w swojej działalności programów komputerowych. Dla wielu podmiotów powstaje wręcz specjalne, dedykowane oprogramowanie dostosowane do profilu ich działalności. Oprogramowanie takie tworzone jest w oparciu o (...)
Rewolucyjne zmiany w regulacjach majątków małżonków!
Pomimo tego, iż stosunki rodzinne wydają się być tymi, które przede wszystkim powinny cechować się stabilnością i w tym zakresie czasem konieczne są zmiany, czy też modyfikacje. Zawsze celem jest oczywiście dostosowywanie przepisów do realiów społecznych. Tak też (...)
Co przewiduje ustawa o zarządzie sukcesyjnym w firmach jednoosobowych? Nowe przepisy wychodzą naprzeciw potrzebom tzw. firm jednoosobowych, które stanowią ogromną większość polskich przedsiębiorstw. Dzięki tym rozwiązaniom, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, jego firma będzie mogła (...)
Jakie zmiany szykują się w VAT?
Sejm zajmuje się rządową nowelizacją ustawy o podatku VAT. Projekt przewiduje realizację zadań w zakresie programu "Działań na rzecz racjonalności i przejrzystości finansów publicznych", w tym m.in. zmiany w zakresie odliczania podatku naliczonego oraz rozliczania podatku, długości (...)
Co to jest i jak przebiega postępowanie sporne przed Urzędem Patentowym?
Zgodnie z regulacją zawartą w prawie własności przemysłowej, sprawy dotyczące roszczeń cywilnoprawnych z zakresu ochrony własności przemysłowej, które nie należą do kompetencji innych organów, rozstrzygane są w trybie postępowania cywilnego na zasadach ogólnych. Jednakże (...)
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej reguluje podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej przez osoby zagraniczne (...)
Konsultacje ws. opodatkowania zbycia nieruchomości komercyjnych
Resort finanów rozpoczął konsultacje w sprawie opodatkowania VAT transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych. Potrwają one do 12 października 2018 r. Czego dotyczą konsultacje? Doświadczenia ze stosowaniem przez przedsiębiorców przepisów dot. VAT w zakresie (...)
Wchodząca w życie 20 I 2005 r. nowelizacja do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w dość istotny sposób zmieniła dotychczas obowiązujące stosunki majątkowe między małżonkami. Przede wszystkim poszerzono katalog ustrojów majątkowych mogących istnieć między małżonkami, (...)
Prawo do błędu przez pierwszy rok działalności; ochrona konsumencka, czyli m.in. prawo do reklamacji dla firm zarejestrowanych w CEIDG; szereg ułatwień dla rzemieślników – to tylko niektóre przepisy Pakietu Przyjazne Prawo (PPP), które już niedługo wejdą w życie. (...)
Co określają warunki konkursu? „Warunki konkursu” to specjalny dokument będący odpowiednikiem specyfikacji istotnych warunków zamówienia w postępowaniach przetargowych. Warunki konkursu określają przedmiot konkursu oraz szczegółowe wymogi procedury konkursowej. Postanowienia warunków (...)
Leasing podatkowy został uregulowany w przepisach dotyczących podatku dochodowego dopiero z dniem 1.10.2001 r. Nie oznacza to jednak, że wcześniej przepisy podatkowe milczały na temat rozliczeń leasingowych. Do dnia uregulowania umowy leasingu w ustawach o podatkach dochodowych, obowiązywało (...)
Kiedy przedawniają się roszczenia? Jakie są skutki przedawnienia?
Co to jest przedawnienie? Przedawnienie oznacza możliwość uchylenia się dłużnika od zaspokojenia roszczenia po upływie określonego prawem terminu. Przedawnienie polega więc na tym, że przysługujące komuś prawo nie może być egzekwowane w związku z tym, że nie zostało ono zrealizowane (...)
Zmiana terminów realizacji wybranych obowiązków przedsiębiorcy
Epidemia koronowirusa spowodowała konieczność przesunięcia części terminów realizacji obowiązków administracyjnych. Na jakie obowiązki jest więcej czasu? Dotyczy to między innymi rozliczeń podatkowych, sprawozdawczości finansowej czy zatrudniania cudzoziemców. Później (...)
