8.9.2020
A.J.
Zespół e-prawnik.pl
Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wszczął postępowania wyjaśniające, w których sprawdza, czy sieci handlowe poprzez stosowane rabaty retrospektywne nie wykorzystują przewagi kontraktowej wobec małych i średnich przedsiębiorców, dostarczających produkty do ich sklepów.
Na czym polegają rabaty retrospektywne i dlatego budzą zastrzeżenia UOKiK?
Rabaty retrospektywne (retro) są przyznawane za dokonane zakupy. Występują między innymi w relacjach pomiędzy sieciami handlowymi a dostawcami produktów. Stosowane są różne systemy przyznawania retrorabatów. W niektórych sytuacjach dostawca przystępujący do wykonania umowy nie jest w stanie określić, w jakiej wysokości będzie musiał go przyznać sieci handlowej i na podstawie jakich kryteriów. Tego typu działania mogą być uznane przez Prezesa UOKiK jako niedozwolone działanie silniejszej strony umowy, stanowiące nieuczciwe wykorzystanie przewagi kontraktowej. Pierwsze zarzuty Prezes Urzędu postawił w ubiegłym roku spółce Jeronimo Martins Polska.
- "Dostawcy produktów do sieci Biedronka nie wiedzieli w momencie podpisania umowy, czy będą zmuszeni udzielić dodatkowego rabatu, ani jak duży on będzie. Postanowiłem sprawdzić, jak kształtuje się polityka rabatowa także innych sieci handlowych. Dlatego na początku lipca wszcząłem postępowania wyjaśniające, w którym zbadamy praktyki 19 innych tego typu podmiotów. Chcemy bardzo wnikliwie przyjrzeć się, czy nie wykorzystują oni swojej przewagi kontraktowej, stosując mechanizmy rabatów retrospektywnych względem małych i średnich przedsiębiorców" – powiedział Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
W celu dokładnej oceny sytuacji rynkowej UOKiK wysłał również pytania do wybranych dostawców z prośba o informacje dotyczące rodzajów rabatów stosowanych przez sieci handlowe. Są to m.in. producenci mięsa, nabiału i warzyw.
Mechanizm rabatów retrospektywnych jest stosowany w relacjach pomiędzy sieciami handlowymi i ich dostawcami także w sytuacji, gdy kontrakty zawierane są na krótkie okresy, np. półroczne czy roczne. Przy zawieraniu nowych kontraktów sieci handlowe prowadzą twarde negocjacje z dostawcami, zmierzające nie tylko do zapewnienia wymaganej ilości i jakości, ale również jak najniższej ceny, mającej zapewnić wysoką marżę sieci handlowej. W tego typu sytuacjach mechanizm rabatów retrospektywnych może prowadzić do sytuacji, w której dostawcy sieci handlowych wraz ze wzrostem sprzedaży osiągają coraz mniejsze korzyści finansowe – w skrajnych przypadkach prowadząc do sytuacji, w której współpraca staje się nieopłacalna, zaś odstąpienie od kontraktu wiąże się ze znacznymi karami finansowymi.
Jednocześnie, wraz ze wzrostem sprzedaży danej kategorii produktów, sieci handlowe zarabiają nie tylko w oparciu o marżę detalisty, ale również generując rosnące korzyści wynikające z zastosowanych rabatów retrospektywnych – te bowiem co do zasady rosną tym bardziej, im więcej produktów danego dostawcy sprzedaje się w sklepach. Dodatkowo, występują sytuacje, w których sieci żądają dodatkowych rabatów retrospektywnych w stałej wysokości procentowej w trakcie trwania kontraktu, pogarszając jeszcze mocniej opłacalność współpracy dla dostawcy. Ryzyko współpracy pomiędzy stronami w tego typu przypadkach obarcza tym samym przedsiębiorcę dostarczającego produkty do sieci handlowej.
- "Sieci handlowe, a w szczególności dyskonty, są największym beneficjentem braku ograniczeń rynkowych dla funkcjonowania placówek handlu wielkopowierzchniowego w Polsce. Powinny one wyróżniać się wzorcową odpowiedzialnością za przedsiębiorców, którzy dostarczają im produkty tworzące ofertę sprzedażową. Relacje te winny być korzystne dla obydwu stron i nie może dochodzić do sytuacji, gdy silniejszy uczestnik rynku wykorzystuje nieuczciwie w jakikolwiek sposób swoją przewagę kontraktową względem dostawcy, w szczególności małego czy średniego przedsiębiorcy" – dodał Tomasz Chróstny.
Co dalej?
Postępowania wyjaśniające prowadzone jest w sprawie, a nie przeciwko konkretnym podmiotom. Jeśli jednak na podstawie zebranych informacji okaże się, że sieci handlowe naruszają prawo, wówczas zostaną postawione im zarzuty dotyczące nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej. Grozi za to kara do 3 proc. rocznego obrotu przedsiębiorcy.
Potrzebujesz porady prawnej?
Kiedy mamy do czynienia z czynem nieuczciwej konkurencji?
Kiedy spotykamy się z czynem nieuczciwej konkurencji? Jeżeli mówimy o nieuczciwej konkurencji, to bierzemy pod uwagę kilka podstawowych zagadnień; a mianowicie: pojęcie przedsiębiorcy, działalności gospodarczej oraz czynu nieuczciwej konkurencji. Jeśli mamy do czynienia z czynem nieuczciwej (...)
Jakie działania są niezgodne z regułami konkurencji?
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zakazuje praktyk ograniczających konkurencję. Reguły konkurencji są wiążące dla przedsiębiorców oraz dla osób zarządzających. Obejmują one zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień (praktyki wielostronne) oraz zakaz (...)
Jakie kary są nakładane na przedsiębiorców za naruszenie reguł konkurencji?
Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów UOKiK może nakładać na przedsiębiorców kary pieniężne za naruszenia reguł konkurencji. Przyjmuje się bowiem, iż konkurencja sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości i produktywności. Jest korzystna dla przedsiębiorców (...)
Z jakimi karami muszą się liczyć osoby fizyczne naruszające reguły konkurencji?
Kary nakładane na osoby fizyczne za naruszenie reguł konkurencji Za zawarcie przez przedsiębiorcę porozumienia ograniczającego konkurencję mogą ponosić odpowiedzialność osoby zarządzające danym przedsiębiorstwem, o ile przez swoje działanie lub zaniechanie dopuściły do naruszenia zakazu (...)
Jak funkcjonuje konkurencja w Unii Europejskiej?
Jakie zasady konkurencji obowiązują we Wspólnocie Europejskiej? Wspólnota Europejska opiera się na zasadach swobody przepływu towarów oraz gospodarki wolnorynkowej i wolnej konkurencji, dając pierwszeństwo efektywnemu podziałowi za wolna konkurencja, Unia Europejska, (...)
Czy należy przestrzegać prawa konkurencji podczas epidemii koronawirusa?
Wyjątkowe warunki prowadzenia działalności gospodarczej W związku z rozprzestrzeniającą się epidemią wirusa COVID-19 przedsiębiorcy doświadczają obecnie licznych utrudnień w prowadzeniu działalności gospodarczej, np. w postaci zakłóceń w funkcjonowaniu łańcucha dostaw, nadprzeciętnego (...)
UOKiK może nałożyć karę za niedozwolone porozumienie zawarte przez podwładnego
Przepisy prawa antymonopolowego zawierają zakaz zawierania porozumień eliminujących, ograniczających lub w inny sposób naruszających konkurencję na rynku właściwym. Takie porozumienie może być zawarte w dowolnej formie również przez pracowników działających w imieniu (...)
Ruszyły specjalistyczne sądy chroniące własność intelektualną
Dziś (1 lipca 2020 r.) weszła w życie przygotowana w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która wprowadza wyspecjalizowane sądy ds. ochrony własności intelektualnej. ##baner## Nowe sądy specjalistyczny sąd, własność intelektualna, prawo autorskie, (...)
Zasady karania menedżerów przez Prezesa UOKiK
Osobom zarządzającym, odpowiedzialnym za zawieranie porozumień ograniczających konkurencję, grozi kara finansowa do 2 mln zł. Na stronie konkurencja.uokik.gov.pl opublikowaliśmy wyjaśnienia, w jaki sposób będzie ustalana wysokość sankcji. zasady karania menedżerów, menedżer, (...)
Na czym polega program łagodzenia kar (leniency)? Przedsiębiorca, który zawarł ograniczające konkurencję porozumienie, może ubiegać się o całkowite zwolnienie z kary pieniężnej lub redukcję jej wymiaru, jeżeli przyzna się do udziału w porozumieniu i przedstawi Urzędowi informacje (...)
Kiedy mamy do czynienia z czynem nieuczciwej konkurencji?
Kiedy spotykamy się z czynem nieuczciwej konkurencji? Jeżeli mówimy o nieuczciwej konkurencji, to bierzemy pod uwagę kilka podstawowych zagadnień; a mianowicie: pojęcie przedsiębiorcy, działalności gospodarczej oraz czynu nieuczciwej konkurencji. Jeśli mamy do czynienia z czynem nieuczciwej (...)
Jakie działania są niezgodne z regułami konkurencji?
Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów zakazuje praktyk ograniczających konkurencję. Reguły konkurencji są wiążące dla przedsiębiorców oraz dla osób zarządzających. Obejmują one zakaz zawierania antykonkurencyjnych porozumień (praktyki wielostronne) oraz zakaz (...)
Jakie kary są nakładane na przedsiębiorców za naruszenie reguł konkurencji?
Zgodnie z ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów UOKiK może nakładać na przedsiębiorców kary pieniężne za naruszenia reguł konkurencji. Przyjmuje się bowiem, iż konkurencja sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości i produktywności. Jest korzystna dla przedsiębiorców (...)
Z jakimi karami muszą się liczyć osoby fizyczne naruszające reguły konkurencji?
Kary nakładane na osoby fizyczne za naruszenie reguł konkurencji Za zawarcie przez przedsiębiorcę porozumienia ograniczającego konkurencję mogą ponosić odpowiedzialność osoby zarządzające danym przedsiębiorstwem, o ile przez swoje działanie lub zaniechanie dopuściły do naruszenia zakazu (...)
Jak funkcjonuje konkurencja w Unii Europejskiej?
Jakie zasady konkurencji obowiązują we Wspólnocie Europejskiej? Wspólnota Europejska opiera się na zasadach swobody przepływu towarów oraz gospodarki wolnorynkowej i wolnej konkurencji, dając pierwszeństwo efektywnemu podziałowi za wolna konkurencja, Unia Europejska, (...)
Czy należy przestrzegać prawa konkurencji podczas epidemii koronawirusa?
Wyjątkowe warunki prowadzenia działalności gospodarczej W związku z rozprzestrzeniającą się epidemią wirusa COVID-19 przedsiębiorcy doświadczają obecnie licznych utrudnień w prowadzeniu działalności gospodarczej, np. w postaci zakłóceń w funkcjonowaniu łańcucha dostaw, nadprzeciętnego (...)
UOKiK może nałożyć karę za niedozwolone porozumienie zawarte przez podwładnego
Przepisy prawa antymonopolowego zawierają zakaz zawierania porozumień eliminujących, ograniczających lub w inny sposób naruszających konkurencję na rynku właściwym. Takie porozumienie może być zawarte w dowolnej formie również przez pracowników działających w imieniu (...)
Ruszyły specjalistyczne sądy chroniące własność intelektualną
Dziś (1 lipca 2020 r.) weszła w życie przygotowana w Ministerstwie Sprawiedliwości nowelizacja Kodeksu postępowania cywilnego, która wprowadza wyspecjalizowane sądy ds. ochrony własności intelektualnej. ##baner## Nowe sądy specjalistyczny sąd, własność intelektualna, prawo autorskie, (...)
Zasady karania menedżerów przez Prezesa UOKiK
Osobom zarządzającym, odpowiedzialnym za zawieranie porozumień ograniczających konkurencję, grozi kara finansowa do 2 mln zł. Na stronie konkurencja.uokik.gov.pl opublikowaliśmy wyjaśnienia, w jaki sposób będzie ustalana wysokość sankcji. zasady karania menedżerów, menedżer, (...)
Na czym polega program łagodzenia kar (leniency)? Przedsiębiorca, który zawarł ograniczające konkurencję porozumienie, może ubiegać się o całkowite zwolnienie z kary pieniężnej lub redukcję jej wymiaru, jeżeli przyzna się do udziału w porozumieniu i przedstawi Urzędowi informacje (...)
Co przynosi Pakiet Przyjazne Prawo?
Wydłużenie terminu rozliczania VAT w imporcie w celu wzmocnienia pozycji polskich portów w konkurencji z zagranicznymi, prawo do błędu przez pierwszy rok działalności, ochrona konsumencka, czyli m.in. prawo do reklamacji, dla firm zarejestrowanych w CEIDG oraz ułatwienia dla rzemiosła (...)
